Jest czwartek, 9 stycznia na „Twój Biznes” codzienny podcast „Rzeczpospolitej” o gospodarce zaprasza Bartłomiej Kawałek.

Dzisiaj omówimy propozycję Trumpa dotyczącą zwiększenia wydatków na obronność w NATO, uniezależnienie Europy od rosyjskiego gazu, nowe sankcje administracji Bidena oraz współpracę Polski z krajami bałtyckimi w zabezpieczeniu systemu energetycznego.

Najważniejsze informacje:

• Trump wzywa NATO do zwiększenia wydatków na zbrojenia

Donald Trump ponownie poruszył temat zwiększenia nakładów na obronność przez kraje członkowskie NATO, sugerując podniesienie celu z 2% do 5% PKB. Maciej Miłosz zauważa, że choć pomysł Trumpa może wydawać się kontrowersyjny, zwiększenie wydatków na zbrojenia pozwoliłoby Europie lepiej odpowiadać na potencjalne zagrożenia, w tym ze strony Rosji. Wyższe budżety obronne mogłyby również zwiększyć zdolności odstraszania i zmniejszyć zależność od amerykańskiego wsparcia militarnego. Jak zauważa autor, konflikt zbrojny kosztowałby znacznie więcej niż inwestycje w obronność.

• Europa nie zmarznie bez rosyjskiego gazu

31 grudnia wygasł kontrakt na tranzyt rosyjskiego gazu przez Ukrainę do Unii Europejskiej, ale KE uspokaja, że surowca na rynku nie zabraknie. Import gazu z Rosji spadł z ponad 40% przed lutym 2022 roku do 10% obecnie. Europa zdołała zastąpić rosyjski gaz dostawami LNG i importem przez alternatywne gazociągi. Jak pisze Anna Słojewska, cena gazu w UE pozostaje wysoka – czterokrotnie wyższa niż w USA – ale to koszt, który Unia Europejska była gotowa ponieść, by uniezależnić się od Rosji.

• Administracja Bidena podsumowuje pomoc dla Ukrainy i nakłada nowe sankcje

Lloyd Austin, amerykański sekretarz obrony, zapowie dziś w bazie Rammstein nowy pakiet pomocy dla Ukrainy oraz dodatkowe sankcje na Rosję. Jak wynika z danych Departamentu Stanu, w latach 2022–2024 USA przekazały Ukrainie ponad 61 mld dolarów pomocy wojskowej i niemal drugie tyle wsparcia budżetowego. Sankcje mają objąć m.in. rosyjskie firmy energetyczne oraz osoby fizyczne związane z rosyjskim rządem.

• Polska i kraje bałtyckie wspólnie zabezpieczą system energetyczny

Litwa, Łotwa i Estonia przygotowują się do odłączenia swoich systemów elektroenergetycznych od Rosji, co ma nastąpić 8 lutego. W związku z niedawnym uszkodzeniem kabla energetycznego między Finlandią a Estonią, kraje bałtyckie zacieśniają współpracę z Polską w celu zapewnienia bezpieczeństwa infrastruktury. Polska odegra kluczową rolę w stabilizacji systemu elektroenergetycznego regionu, a w przyszłości planowane jest stworzenie energetycznego hubu, który obniży koszty energii i zwiększy konkurencyjność regionu.