做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

【英國Gín-á古】巨人殺手Jia̍k 第1-3 Pha︱Jack the Giant Killer Part 1-3 台語白話字 Tâi-gí POJ (Pe̍h-ōe-jī)


Listen Later


【英國Gín-á古】巨人殺手Jia̍k 第1-3 Pha︱Jack the Giant Killer Part 1-3



原作︱Flora Annie Steel

翻譯︱蔡逸民 BuLuhSuh/柯王炳勳 Bí-leng

講古/校對︱蔡逸民 BuLuhSuh

配樂︱陳曉怡 Niau-tāu

人聲編輯︱柯王炳勳 Bí-leng

字幕︱林于真 A-chin

圖︱AI製圖

影片︱陳姿樺 Ko͘-chiáu


訂閱做工á人Youtube頻道:https://www.youtube.com/@chokangalang

完整ê英文/漢羅/POJ對照文稿khǹg ti官方網站:https://cho-kang-a-lang.github.io/



漢羅全文:


I


Tī了不起ê王Á-sò,kah伊ê王后Kóe-lo̍h-bī-ò統治ê時,tī Khòng-ò͘附近1 ê叫做土地ê盡尾ê所在,有1 ê作穡人,伊有1 ê孤kiáⁿ號做Jia̍k。Chit ê Jia̍k元氣飽tīⁿ腳手猛lia̍h ,隨時準備好beh chhia-piàⁿ,頭殼活kioh反應緊,無啥人mā無啥tāi-chì ián伊ē倒。


Hit chūn,tī Khòng-ò͘ ê聖Mái-kho͘h山to̍h是巨人ê城堡,hit ê巨人to̍h號做Khó͘-mo̍͘h-liàn。


Chit ê Khó͘-mo̍͘h-liàn足足有1丈koh過8尺hiah koân,伊ê腰身大概á有9尺hiah粗,面á惡khia̍k-khia̍k koh生tio̍h kài恐怖,附近ê庄á頭lóng驚伊驚kah beh死。伊tòa tī he石頭山內底ê 1 ê山洞--ni̍h,伊nā需要食si̍t,to̍h ē liâu過流水去大陸,看tio̍h啥伊to̍h食。不管是好額sàn,便nā聽tio̍h伊hit雙大脚teh liâu水sī-sā叫ê聲,lóng總ē ùi in tau走出去bih--起-來,因為巨人nā看tio̍h人,lia̍h--6-7-ê-á來hang-hang--leh做早頓mā是kài四常ê tāi-chì。事實siōng,伊來搶精牲á lóng搶kui批--ê,1遍kā 6隻大牛犅phāiⁿ tī kha-chiah-phiaⁿ,koh kā羊kah豬掛tī伊ê腰帶,to bē輸kui捆ê蠟條án-ne。Taⁿ chit-lō情形已經幾落冬--a,苦憐ê Khòng-ò͘人lóng真絕望,因為無人ē-tàng kā chit ê巨人Khó͘-mo̍͘h-liàn khăn-jió͘--起-來。



Tú-á好tī 1 ê有開市ê日子,hit時,Jia̍k iáu是1 ê少年家á-thûn niâ,伊發見講kui ê庄á頭因為巨人koh來搶劫,kui ê舞kah天地péng-péng--過。婦人人lóng teh流目屎,cha-po͘人lóng teh chhoh-kàn-kiāu,ah地方ê治安官teh開會看koh來beh án-chóaⁿ。M̄-koh無人有步。Chit時,Jia̍k to̍h歡頭喜面koh興chhih-chhih行去治安官in面頭前,伊人本底to̍h kài有禮貌,伊chŏaⁿ真好禮kā in問講,nā是有人ē-tàng kā巨人Khó͘-mo̍͘h-liàn thâi--死,伊ē有啥物賞。



In ìn講:「巨人山洞內底ê寶。」


Jia̍k koh問講:「Lóng總?」Jia̍k to̍h是ài問kah有1枝柄thang giâ。


In koh ìn講:「Khêng kah chhun siōng尾1-sián錢mā是你ê!」


「Án-ne chit ê穡頭我to̍h ín--ah。」Jia̍k講soah,sûi to̍h開始進行chit項khang-khòe。


Hit時是寒--人,伊去chhōe 1支牛角吹,1支尖嘴掘á,kah 1支土chhiah,tī暗眠摸ê暗頭á去到山--ni̍h,起手khang-khòe,tī天beh phah-phú光進前to̍h kā 1 ê窟á挖好--ah,chit ê窟á,深2丈4尺半,闊mā差不多是án-ne。伊用長長ê幼柴枝á kah草kó kā khang am--leh,koh iā 1沿鬆鬆ê土tī面頂,ho͘看--起-來to̍h親像tēng-tauh ê土脚kāng款。To̍h án-ne,tī天phú-kng ê時,伊tī窟á ê邊--á離巨人ê山洞siāng hn̄g ê所在,khiā kah好勢好勢,老神在在,kā牛角吹tu到嘴唇邊,出全力ka pûn--lòe:


「Thián-tho̍h-bì!Thián-tho̍h-bì!Thián-tho̍h-bì!」


To̍h親像伊去phah狐狸ê時teh做--ê kāng款。


當然--lah,án-ne一定ē kā巨人吵精神,巨人氣kah beh死,chŏaⁿ ùi山洞chông--出-來,1-ē出來到tè,看tio̍h hit ê細隻á ê Jia̍k khiā kah好勢好勢,老神在在teh pûn吹,巨人氣kah kiōng beh piāng--去,sûi to̍h衝過beh hō͘攪擾伊歇睏ê人好看,嘴hoah講:「你chit ê死gín-á脯,敢kā巨人吵--起-來。我ē kā你教講你tī hia teh Thián-tho̍h-bì ē jōa淒慘落魄,我ē kā你lia̍h來kui隻hang-hang--leh做早…。」


伊話chiah tú講到chia,意外to̍h發生--a,伊lak落去khang--ni̍h-ah!摔1-ē有影kài食力,kui lia̍p聖Mái-kho͘h山bē輸lóng teh地動--leh。


Jia̍k是笑kah teh chùn,伊大聲笑講:「Ho͘h-ho͘h,巨人先生,chit-má你ê早頓創kah án-chóaⁿ--ah?你是beh kă sa去烘爐烘a̍h是the̍h去土窯khòng?Kám講nā無苦憐ê細隻Jia̍k你to̍h無mi̍h thang食--ah?Súi ŏ͘!你已經tio̍h吊走無路--ā,你因為為非sám做去hō͘我關--起-來,beh án-chóaⁿ kā你凌治lóng在我歡喜。我chit-má nā有臭--去ê雞卵to̍h好--ah,m̄-koh,chit支ûn-ná bē-bái--lah。」講soah,to̍h kā伊ê尖嘴掘á gia̍h kah koân-koân-koân,使硬力ùi巨人Khó͘-mo̍͘h-liàn ê頭殼頂chhân-chhân ka掘--落-去,當場to̍h ka thâi--死-ah。


Sòa--lòe,Jia̍k tiām-tiām-á kā窟á用土thūn--起-來,to̍h入去山洞chhiau-chhōe,chhōe tio̍h有夠chē金銀財寶。


治安官in聽tio̍h Jia̍k ê大成就了後,宣布講ta̍k ê以後lóng tio̍h ài稱呼伊是:


巨人殺手JIA̍K。


In送Jia̍k 1 kháu寶劍kah 1條腰帶,頂面用金線繡2 chōa字:


Thâi死巨人Khó͘-mo̍͘h-liàn

Siōng勇敢ê Khòng-ò͘人。



II


當然Jia̍k贏--ā ê消息,真緊to̍h傳kah kui ê英格蘭to通人知,só͘-pái,有另外1 ê tòa tī北pêng,叫做Pu-nńg-tò-pò͘ ê巨人聽tio̍h風聲了後,咒誓講,nā是去ho͘ tú tio̍h Jia̍k,che冤仇伊一定ē討。Chit ê巨人Pu-nńg-tò-pò͘,to̍h是khiā tī稀微ê大樹林中央,hit棟hông咒懺ê城堡ê主人。


Mā真tú好,to̍h差不多tī Jia̍k kā Khó͘-mo̍͘h-liàn thâi--死ê 4個月後,chhiàng-suh chhiàng-suh thang去Óe-o̍͘h-suh旅行,路--ni̍h伊經過chit ê大樹林。伊kiâⁿ kah人siān--ā ê時,tī路邊看tio̍h 1 káng迷人ê水泉,伊to̍h倒落來休息,無jōa久to̍h睏落眠--ā。


現此時,巨人Pu-nńg-tò-pò͘來到鼓井邊beh chhiūⁿ水,看tio̍h Jia̍k tng teh睏,koh看伊腰帶ê繡字to̍h知影講,chit--ê to̍h是名聲thàng京城ê巨人殺手。實在有夠好運,巨人歡喜kah kiōng-beh tio̍h-poa̍h,半聲半to̍h kā Jia̍k扛tī肩胛頭,nǹg過樹林á行轉去hit棟hông咒懺ê城堡。


Jia̍k去hō͘樹oe sā-sā叫ê聲吵精神,伊發見講ka-tī ê性命已經去hō͘巨人la̍k tī手頭,驚kah面青面綠,尾--á,伊去看tio̍h城堡ê門口埕kui土脚lóng是死人骨頭ê時,驚kah尿lóng kiōng-beh siàm--出-來。


「你真緊to̍h ē hâm in lām做夥--ah。」Pu-nńg-tò-pò͘ ná講,ná kā苦憐ê Jia̍k鎖入去城堡大門頂頭ê 1間有夠大間ê房間。這間房間koân-lòng-sòng,thiăn-jió͘有樑thiāu,kan-na有1扇窗á門niâ,看--出-去to̍h是路。Pu-nńg-tò-pò͘ beh去chhōe伊tòa tī kāng 1 phiàn樹林á內ê巨人兄弟,做夥來食chheⁿ-chhau,這時,苦憐ê Jia̍k to̍h hông關tī房間內等。


1-chām-á了後,Jia̍k ùi窗á看tio̍h in 2 ê巨人緊pia̍k-pia̍k,脚步phōng-phōng叫,滿心期待趕beh赴in ê暗頓。


Jia̍k nauh講:「是死是活盡拚to̍h chit tù,sûi to̍h知--a。」因為伊已經想tio̍h 1 ê計畫。伊tī房間ê 1 ê角--á,看tio̍h 2條真粗ê索á。伊kā 2條索á lóng the̍h來結1 ê liù-kho͘絲á,koh kā liù-kho͘絲á hit頭hâⁿ tī窗á外。To̍h tī巨人tng teh開鐵門鎖ê時,Jia̍k趁in無注意,偷偷á kā liù-kho͘絲á套tī in ê頷頸。Sòa--lòe,用緊kah bē輸目1-nih ê速度,kā hit 2條索á pa̍k去樑thiāu頂。Só͘-pái巨人繼續行ê時,liù-kho͘絲á to̍h kā in ê頷頸束kah ân-tòng-tòng,一直到in面lóng反烏。Jia̍k看時機已經到,to̍h ùi索á溜--落-去,長劍poe̍h--出-來,kā 2 ê巨人thâi--死。


Chū án-ne, Jia̍k to̍h kā城堡ê鎖匙the̍h--leh,kā所有ê門lóng開--開,有3 ê美麗ê女士to̍h hō͘伊放--出-來,in隨人ê頭鬃lóng hông pa̍k tiâu--leh走bē去,早to̍h kiōng-beh iau--死-ah。Jia̍k孤脚跪落地,伊to̍h是hiah有禮貌--lah,koh講:「可愛ê女士--ah,che是chit棟hông咒懺ê城堡ê鎖匙,我已經kā巨人Pu-nńg-tò-pò͘ kah伊野蠻ê兄弟消滅--ah,só͘-pái lín mā lóng已經自由。Chit寡鎖匙應該ē-tàng hō͘ lín得tio̍h lín所需要ê物件。」


講soah,伊to̍h起身繼續伊beh去Óe-o̍͘h-suh ê路途--ā。



III


伊用siāng緊ê速度ùi目標--去,凡勢是siuⁿ趕緊,soah行m̄ tio̍h路,天變kah暗so-so,四pêng無人mā無人家。伊滿心期待,四界chhōe路,最後行到1 ê e̍h-e̍h--á ê山谷ê時,看tio̍h 1棟kài大間m̄-koh陰冷陰冷ê厝,孤孤單單khiā tī hia。 伊真ǹg望beh緊chhōe 1 ê所在thang u,to̍h趕緊去ka lòng門。你ē-tàng想像--lah,nā是來ka開門--ê是1 ê生2粒頭ê巨人,Jia̍k ē有jōa緊張koh jōa驚hiâⁿ。M̄-koh,sui-bóng講chit ê巨人生tio̍h惡khia̍k-khia̍k,人soah kài有禮數。事實上,伊是1 ê Óe-o̍͘h-suh巨人,有2 ê面,是雙面人,人kài滑溜,真hèng用虛情假意來對你好thang hâm你交朋友,m̄-koh che to̍h是伊beh奸鬼惡毒做歹tāi ê手段niâ。


伊用真明顯ê Óe-o̍͘h-suh腔口,熱情歡迎Jia̍k來,m̄-nā準備1間睏房beh ho͘睏,koh真親切ka祝福,希望伊ē-tàng歇睏kah sù-sī-sù-sī。M̄-koh,Jia̍k實在是thiám kah過頭--ā,顛倒睏bē好勢,hoan來péng去睏bē落眠ê時,無意中去聽tio̍h主人tī隔壁房間ka-tī teh nga̍uh-nga̍uh唸。Jia̍k ê耳khang chiâⁿ利,有才調聽tio̍h主人teh講siáⁿ,伊講ê話差不多是親像án-ne:


「Sui-bóng你今á暗kah我tòa做夥,

m̄-koh你免想講有thang看tio̍h明á載ê日頭jōa mé,

我ê棍á ē kā你ê頭殼hám kah看無腦髓。」


Jia̍k nauh講:「好lí大膽!有夠敢講!」人一下to̍h精神--起-來,koh講:「Tang時á che to̍h是lín Óe-o̍͘h-suh ê奸詭步,tio̍h hoⁿh?M̄-koh chiah看我án-chóaⁿ對付--你-lah。」了後,伊落眠床,kā 1 chat大塊柴kho͘ khǹg tī眠床頂用毯á am--leh,伊ka-tī mā the̍h 1條毯á kā ka-tī moa--leh,chiah bē寒--tio̍h,koh走去tī房間ê角--á,bih kah sù-sī-sù-sī,假做睏kah kôⁿ-kôⁿ叫,to̍h是beh hō͘ Mí-su̍h-thah巨人當做伊已經睏--去-ah。


Koh有影hō͘ Jia̍k料kah準準,過無jōa久,hit ê怪物nih脚尾行--入-來-ah,he脚步to bē輸踏tī雞卵面頂hiah-nī輕,手--ni̍h koh the̍h 1支大支棍á。Sòa--lòe…。


Póng!Póng!Póng!


Jia̍k聽tio̍h眠床去hō͘巨人kòng kah pìn-pòng叫,一直到巨人感覺伊ê人客kui seng-khu ê骨頭lóng已經ho͘ phah到chiâu碎,chiah koh偷偷á離開房間。了後Jia̍k to̍h tiām-tiām-á koh chiūⁿ眠床,kui暝睏kah真好勢!隔轉工早起,巨人看tio̍h Jia̍k精神飽tīⁿ koh kui叢好好ùi樓梯行--落-來ê時,bē輸是去看tio̍h鬼--leh。


「雞母ôe!Nah有可能!」巨人去ho͘驚kah大聲喝--出-來,koh問講:「睏有好勢--無?Cha暗kám lóng無感覺tio̍h啥?」


「喔!」Jia̍k心內暗笑ìn講:「我感覺有1隻niáu鼠á走--來,koh用伊ê尾á kā我sut 2-3 ē。」


巨人聽1 ē目白舌吐,to̍h chhōa Jia̍k去食早起頓,伊phâng 1 ê siāng無ē-tàng té 15 li̍p ê麥á-moâi ê碗,koh要求伊講,hiah有氣魄ê cha-po͘人,應該有法度kā chit碗moâi食了了。咱Jia̍k nā teh四界旅行ê時,伊lóng ē chah 1 kha皮袋á khǹg tī伊ê風幔ē底,thang好té物件;伊sûi to̍h想tio̍h講ē-tàng kā hit kha皮袋á sóa來頭前,kā皮袋á ê嘴正正對tī ē-hâi ē-kha;án-ne,伊teh食moâi ê時,to̍h ē-tàng kā大部分ê moâi lóng倒入去袋á--ni̍h,koh bē hō͘巨人覺察--tio̍h。In to̍h坐落來食飯--ā,巨人是piàⁿ性命食,三嘴做二嘴大嘴吞,ah Jia̍k--leh,伊是tiām-tiām-á kā伊碗內ê moâi變ho͘無--去。


Jia̍k用奸巧ê手段kā moâi食了以後講:「Eh,換我來展1步比你gâu雙倍ê工夫hō͘你看。」講soah,伊to̍h the̍h 1支尖刀 kā伊ê皮袋á liô ho͘破,hin內底ê moâi to̍h lóng lak落去土脚--a!


「雞母ôe!Nah有可能!」巨人m̄認輸koh大聲hoah講:「Che我mā ē-hiáu lah!」講soah,伊to̍h kā尖刀gia̍h--起-來,kā ka-tī ê腹肚liô--開,sòa--lòe伊to̍h poa̍h倒,死--去。


To̍h án-ne,Jia̍k to̍h免koh hâm chit ê Óe-o̍͘h-suh巨人觸纏--ā。




Pe̍h-ōe-jī choân-bûn:


I


Tī liáu-put-khí ê Ông Á-sò, kah i ê Ông-hiō Kóe-lo̍h-bī-ò thóng-tī ê sî, tī Khòng-ò͘ hū-kīn 1 ê kiò-chò Thó͘-tē ê Chīn-bóe ê só͘-chāi, ū 1 ê choh-sit-lâng, i ū 1 ê ko͘-kiáⁿ hō-chò Jia̍k. Chit ê Jia̍k goân-khì pá-tīⁿ kha-chhiú mé-lia̍h, sûi-sî chún-pī hó beh chhia-piàⁿ, thâu-khak oa̍h-kioh hoán-èng kín, bô siáⁿ lâng mā bô siáⁿ tāi-chì ián i ē tó.



Hit chūn, tī Khòng-ò͘ ê Sèng Mái-kho͘h Soaⁿ to̍h sī kū-jîn ê siâⁿ-pó, hit ê kū-jîn to̍h hō-chò Khó͘-mo̍͘h-liàn.


Chit ê Khó͘-mo̍͘h-liàn chiok-chiok ū 1 tn̄g koh kòe 8 chhioh hiah koân, i ê io-sin tāi-khài-á ū 9 chhioh hiah chho͘, bīn-á ok-khia̍k-khia̍k koh seⁿ tio̍h kài khióng-pò͘, hū-kīn ê chng-á-thâu lóng kiaⁿ i kiaⁿ kah beh sí. I tòa tī he chio̍h-thâu soaⁿ lāi-té ê 1 ê soaⁿ-tōng--ni̍h, i nā su-iàu chia̍h-si̍t, to̍h ē liâu kòe lâu-chúi khì tāi-lio̍k, khòaⁿ tio̍h siáⁿ i to̍h chia̍h. Put-koán sī hó-gia̍h-sàn, piān-nā thiaⁿ tio̍h i hit siang tōa kha teh liâu-chúi sī-sā-kiò ê siaⁿ, lóng-chóng ē ùi in tau cháu chhut-khì bih--khí-lâi, in-ūi kū-jîn nā khòaⁿ tio̍h lâng, lia̍h--6-7-ê-á lâi hang-hang--leh chò chá-tǹg mā sī kài sù-siông ê tāi-chì. Sū-si̍t siōng, i lâi chhiúⁿ cheng-seⁿ-á lóng chhiúⁿ kui phoe--ê, 1 piàn kā 6 chiah tōa gû-káng phāiⁿ tī kha-chiah-phiaⁿ, koh kā iûⁿ kah ti kòa tī i ê io-tòa, to bē-su kui khún ê la̍h-tiâu án-ne. Taⁿ chit-lō chêng-hêng í-keng kúi-lo̍h tang--a, khó͘-liân ê Khòng-ò͘ lâng lóng chin choa̍t-bōng, in-ūi bô lâng ē-tàng kā chit ê kū-jîn Khó͘-mo̍͘h-liàn khăn-jió͘--khí-lâi.



Tú-á-hó tī 1 ê ū khui-chhī ê ji̍t-chí, hit sî, Jia̍k iáu sī 1 ê siàu-liân-ke-á-thûn niâ, i hoat-kiàn kóng kui ê chng-á-thâu in-ūi kū-jîn koh lâi chhiúⁿ-kiap, kui ê bú kah thiⁿ-tē péng-péng--kòe. Hū-jîn-lâng lóng teh lâu ba̍k-sái, cha-po͘-lâng lóng teh chhoh-kàn-kiāu, ah tē-hng ê tī-an-koaⁿ teh khui-hōe khòaⁿ koh-lâi beh án-chóaⁿ. M̄-koh bô lâng ū pō͘. Chit-sî, Jia̍k to̍h hoaⁿ-thâu-hí-bīn koh hèng-chhih-chhih kiâⁿ khì tī-an-koaⁿ in bīn-thâu-chêng, i lâng pún-té to̍h kài ū lé-māu, i chŏaⁿ chin hó-lé kā in mn̄g kóng, nā sī ū lâng ē-tàng kā kū-jîn Khó͘-mo̍͘h-liàn thâi--sí, i ē ū siáⁿ-mih siúⁿ.



In ìn kóng: “Kū-jîn soaⁿ-tōng lāi-té ê pó.”



Jia̍k koh mn̄g kóng: “Lóng-chóng?” Jia̍k to̍h sī ài mn̄g kah ū 1 ki pèⁿ thang giâ.


In koh ìn kóng: “Khêng kah chhun siōng-bóe 1-sián chîⁿ mā sī lí ê!”


“Án-ne chit ê sit-thâu góa to̍h ín--ah.” Jia̍k kóng soah, sûi to̍h khai-sí chìn-hêng chit hāng khang-khòe.


Hit sî sī kôaⁿ--lâng, i khì chhōe 1 ki gû-kak-chhoe, 1 ki chiam-chhùi-ku̍t-á, kah 1 ki thô͘-chhiah, tī àm-bîn-bong ê àm-thâu-á khì kàu soaⁿ--ni̍h, khí-chhiú khang-khòe, tī thiⁿ beh phah-phú-kng chìn-chêng to̍h kā 1 ê khut-á ó͘ hó--ah, chit ê khut-á, chhim 2 tn̄g 4 chhioh pòaⁿ, khoah mā chha-put-to sī án-ne. I iōng tn̂g-tn̂g ê iù chhâ-ki-á kah chháu-kó kā khang am--leh, koh iā 1 iân sang-sang ê thô͘ tī bīn-téng, ho͘ khòaⁿ--khí-lâi to̍h chhin-chhiūⁿ tēng-tauh ê thô͘-kha kāng khoán. To̍h án-ne, tī thiⁿ phú-kng ê sî, i tī khut-á ê piⁿ--á lī kū-jîn ê soaⁿ-tōng siāng hn̄g ê só͘-chāi, khiā kah hó-sè hó-sè, lāu-sîn-chāi-chāi, kā gû-kak-chhoe tu kàu chhùi-tûn piⁿ, chhut choân-la̍t ka pûn--lòe:



“Thián-tho̍h-bì! Thián-tho̍h-bì! Thián-tho̍h-bì!”



To̍h chhin-chhiūⁿ i khì phah hô͘-lî ê sî teh chò--ê kāng-khoán.



Tong-jiân--lah, án-ne it-tēng ē kā kū-jîn chhá cheng-sîn, kū-jîn khì kah beh sí, chŏaⁿ ùi soaⁿ-tōng chông--chhut-lâi, 1-ē chhut-lâi kàu-tè, khòaⁿ tio̍h hit ê sè-chiah-á ê Jia̍k khiā kah hó-sè hó-sè, lāu-sîn-chāi-chāi teh pûn-chhoe, kū-jîn khì kah kiōng-beh piāng--khì, sûi to̍h chhiong kòe beh hō͘ kiáu-jiáu i hioh-khùn ê lâng hó-khòaⁿ, chhùi hoah kóng: “Lí chit ê sí-gín-á-pó͘, káⁿ kā kū-jîn chhá--khí-lâi. Góa ē kā lí kà kóng lí tī hia teh Thián-tho̍h-bì ē jōa chhi-chhám-lo̍k-phek, góa ē kā lí lia̍h lâi kui chiah hang-hang--leh chò chá…”



I ōe chiah tú kóng kàu chia, ì-gōa to̍h hoat-seng--a, i lak lo̍h-khì khang--ni̍h-ah! Siak 1-ē ū-iáⁿ kài chia̍h-la̍t, kui lia̍p Sèng Mái-kho͘h Soaⁿ bē-su lóng teh tē-tāng--leh.



Jia̍k sī chhiò kah teh chùn, i tōa-siaⁿ chhiò kóng: “Ho͘h-ho͘h, kū-jîn sian-siⁿ, chit-má lí ê chá-tǹg chhòng kah án-chóaⁿ--ah? Lí sī beh kă sa khì hang-lô͘ hang a̍h sī the̍h khì thô͘-iô khòng? Kám-kóng nā bô khó͘-liân ê sè-chiah Jia̍k lí to̍h bô mi̍h thang chia̍h--ah? Súi ŏ͘! Lí í-keng tio̍h-tiàu cháu-bô-lō͘--ā, lí in-ūi ûi-hui-sám-chò khì hō͘ góa koaiⁿ--khí-lâi, beh án-chóaⁿ kā lí lêng-tī lóng chāi góa hoaⁿ-hí. Góa chit-má nā ū chhàu--khì ê ke-nn̄g to̍h hó--ah, m̄-koh, chit ki ûn-ná bē-bái--lah.” Kóng soah, to̍h kā i ê chiam-chhùi-ku̍t-á gia̍h kah koân-koân-koân, sái ngē-la̍t ùi kū-jîn Khó͘-mo̍͘h-liàn ê thâu-khak-téng chhân-chhân ka ku̍t--lo̍h-khì, tong-tiûⁿ to̍h ka thâi--sí-ah.



Sòa--lòe, Jia̍k tiām-tiām-á kā khut-á iōng thô͘ thūn--khí-lâi, to̍h ji̍p-khì soaⁿ-tōng chhiau-chhōe, chhōe tio̍h ū-kàu chē kim-gîn châi-pó.



Tī-an-koaⁿ in thiaⁿ tio̍h Jia̍k ê tōa sêng-chiū liáu-āu, soan-pò͘ kóng ta̍k-ê í-āu lóng tio̍h ài chheng-ho͘ i sī:



KŪ-JÎN SAT-CHHIÚ JIA̍K.


In sàng Jia̍k 1 kháu pó-kiàm kah 1 tiâu io-tòa, téng-bīn iōng kim-sòaⁿ siù 2 chōa jī:


Thâi sí kū-jîn Khó͘-mo̍͘h-liàn

Siōng ióng-kám ê Khòng-ò͘ lâng.



II


Tong-jiân Jia̍k iâⁿ--ā ê siau-sit, chin kín to̍h thoân kah kui ê Eng-kek-lân to thong-lâng-chai, só͘-pái, ū lēng-gōa 1 ê tòa tī pak-pêng, kiò-chò Pu-nńg-tò-pò͘ ê kū-jîn thiaⁿ tio̍h hong-siaⁿ liáu-āu, chiù-chōa kóng, nā sī khì ho͘ tú tio̍h Jia̍k, che oan-siû i it-tēng ē thó. Chit ê kū-jîn Pu-nńg-tò-pò͘, to̍h sī khiā tī hi-bî ê tōa chhiū-nâ tiong-ng, hit tòng hông chiù-chhàm ê siâⁿ-pó ê chú-lâng.


Mā chin tú-hó, to̍h chha-put-to tī Jia̍k kā Khó͘-mo̍͘h-liàn thâi--sí ê 4 kó-goe̍h āu, chhiàng-suh chhiàng-suh thang khì Óe-o̍͘h-suh lú-hêng, lō͘--ni̍h i keng-kòe chit ê tōa chhiū-nâ. I kiâⁿ kah lâng siān--ā ê sî, tī lō͘-piⁿ khòaⁿ tio̍h 1 káng bê-lâng ê chúi-chôaⁿ, i to̍h tó lo̍h-lâi hiu-sek, bô jōa kú to̍h khùn lo̍h-bîn--ā.



Hiān-chhú-sî, kū-jîn Pu-nńg-tò-pò͘ lâi kàu kó͘-chéⁿ piⁿ beh chhiūⁿ-chúi, khòaⁿ tio̍h Jia̍k tng teh khùn, koh khòaⁿ i io-tòa ê siù-jī to̍h chai-iáⁿ kóng, chit--ê to̍h sī miâ-siaⁿ thàng kiaⁿ-siâⁿ ê kū-jîn sat-chhiú. Si̍t-chāi ū-kàu hó-ūn, kū-jîn hoaⁿ-hí kah kiōng-beh tio̍h-poa̍h, pòaⁿ-siaⁿ-pòaⁿ to̍h kā Jia̍k kng tī keng-kah-thâu, nǹg kòe chhiū-nâ-á kiâⁿ tńg-khì hit tòng hông chiù-chhàm ê siâⁿ-pó.



Jia̍k khì hō͘ chhiū-oe sā-sā-kiò ê siaⁿ chhá cheng-sîn, i hoat-kiàn kóng ka-tī ê sìⁿ-miā í-keng khì hō͘ kū-jîn la̍k tī chhiú-thâu, kiaⁿ kah bīn-chheⁿ-bīn-le̍k, bóe--á, i khì khòaⁿ tio̍h siâⁿ-pó ê mn̂g-kháu-tiâⁿ kui thô͘-kha lóng sī sí-lâng kut-thâu ê sî, kiaⁿ kah jiō lóng kiōng-beh siàm--chhut-lâi.



“Lí chin kín to̍h ē hâm in lām chò-hóe--ah.” Pu-nńg-tò-pò͘ ná kóng, ná kā khó͘-liân ê Jia̍k só ji̍p-khì siâⁿ-pó tōa-mn̂g téng-thâu ê 1 keng ū-kàu tōa keng ê pâng-keng. Chit keng pâng-keng koân-lòng-sòng, thiăn-jió͘ ū niû-thiāu, kan-na ū 1 sìⁿ thang-á-mn̂g niâ, khòaⁿ--chhut-khì to̍h sī lō͘. Pu-nńg-tò-pò͘ beh khì chhōe i tòa tī kāng 1 phiàn chhiū-nâ-á lāi ê kū-jîn hiaⁿ-tī, chò-hóe lâi chia̍h chheⁿ-chhau, chit sî, khó͘-liân ê Jia̍k to̍h hông koaiⁿ tī pâng-keng lāi tán.



1-chām-á liáu-āu, Jia̍k ùi thang-á khòaⁿ tio̍h in 2 ê kū-jîn kín-pia̍k-pia̍k, kha-pō͘ phōng-phōng-kiò, móa-sim kî-thāi kóaⁿ beh hù in ê àm-tǹg.



Jia̍k nauh kóng: “Sī sí sī oa̍h chīn-piàⁿ to̍h chit tù, sûi to̍h chai--a.” In-ūi i í-keng siūⁿ tio̍h 1 ê kè-ōe. I tī pâng-keng ê 1 ê kak--á, khòaⁿ tio̍h 2 tiâu chin chho͘ ê soh-á. I kā 2 tiâu soh-á lóng the̍h lâi kat 1 ê liù-kho͘-si-á, koh kā liù-kho͘-si-á hit thâu hâⁿ tī thang-á gōa. To̍h tī kū-jîn tng teh khui thih-mn̂g só ê sî, Jia̍k thàn in bô chù-ì, thau-thau-á kā liù-kho͘-si-á thò tī in ê ām-kún. Sòa--lòe, iōng kín kah bē-su ba̍k-1-nih ê sok-tō͘, kā hit 2 tiâu soh-á pa̍k khì niû-thiāu téng. Só͘-pái kū-jîn kè-sio̍k kiâⁿ ê sî, liù-kho͘-si-á to̍h kā in ê ām-kún sok kah ân-tòng-tòng, it-ti̍t kàu in bīn lóng hoán o͘. Jia̍k khòaⁿ sî-ki í-keng kàu, to̍h ùi soh-á liu--lo̍h-khì, tn̂g-kiàm poe̍h--chhut-lâi, kā 2 ê kū-jîn thâi--sí.



Chū án-ne, Jia̍k to̍h kā siâⁿ-pó ê só-sî the̍h--leh, kā só͘-ū ê mn̂g lóng khui--khui, ū 3 ê bí-lē ê lú-sū to̍h hō͘ i pàng--chhut-lâi, in sûi-lâng ê thâu-chang lóng hông pa̍k tiâu--leh cháu bē khì, chá to̍h kiōng-beh iau--sí-ah. Jia̍k ko͘ kha kūi lo̍h tē, i to̍h sī hiah ū lé-māu--lah, koh kóng: “Khó-ài ê lú-sū--ah, che sī chit tòng hông chiù-chhàm ê siâⁿ-pó ê só-sî, góa í-keng kā kū-jîn Pu-nńg-tò-pò͘ kah i iá-bân ê hiaⁿ-tī siau-bia̍t--ah, só͘-pái lín mā lóng í-keng chū-iû. Chit kóa só-sî èng-kai ē-tàng hō͘ lín tit-tio̍h lín só͘ su-iàu ê mi̍h-kiāⁿ.”



Kóng soah, i to̍h khí-sin kè-sio̍k i beh khì Óe-o̍͘h-suh ê lō͘-tô͘--ā.




III



I iōng siāng kín ê sok-tō͘ ùi bo̍k-phiau--khì, hoān-sè sī siuⁿ kóaⁿ-kín, soah kiâⁿ m̄ tio̍h lō͘, thiⁿ piàn kah àm-so-so, sì-pêng bô lâng mā bô jîn-ke. I móa-sim kî-thāi, sì-kè chhōe lō͘, chòe-āu kiâⁿ kàu 1 ê e̍h-e̍h--á ê soaⁿ-kok ê sî, khòaⁿ tio̍h 1 tòng kài tōa keng m̄-koh im-léng-im-léng ê chhù, ko͘-ko͘-toaⁿ-toaⁿ khiā tī hia. I chin ǹg-bāng beh kín chhōe 1 ê só͘-chāi thang u, to̍h kóaⁿ-kín khì ka lòng mn̂g. Lí ē-tàng sióng-siōng--lah, nā sī lâi ka khui mn̂g--ê sī 1 ê seⁿ 2 lia̍p thâu ê kū-jîn, Jia̍k ē ū jōa kín-tiuⁿ koh jōa kiaⁿ-hiâⁿ. M̄-koh, sui-bóng kóng chit ê kū-jîn seⁿ tio̍h ok-khia̍k-khia̍k, lâng soah kài ū lé-sò͘. Sū-si̍t siōng, i sī 1 ê Óe-o̍͘h-suh kū-jîn, ū 2 ê bīn, sī siang-bīn-lâng, lâng kài ku̍t-liu, chin hèng iōng hi-chêng-ké-ì lâi tùi lí hó thang hâm lí kau pêng-iú, m̄-koh che to̍h sī i beh kan-kúi ok-to̍k chò pháiⁿ-tāi ê chhiú-toāⁿ niâ.



I iōng chin bêng-hián ê Óe-o̍͘h-suh khiuⁿ-kháu, jia̍t-chêng hoan-gêng Jia̍k lâi, m̄-nā chún-pī 1 keng khùn-pâng beh ho͘ khùn, koh chin chhin-chhiat ka chiok-hok, hi-bāng i ē-tàng hioh-khùn kah sù-sī-sù-sī. M̄-koh, Jia̍k si̍t-chāi sī thiám kah kòe-thâu--ā, tian-tò khùn bē hó-sè, hoan lâi péng khì khùn bē lo̍h-bîn ê sî, bô-ì-tiong khì thiaⁿ tio̍h chú-lâng tī keh-piah pâng-keng ka-tī teh nga̍uh-nga̍uh-liām. Jia̍k ê hī-khang chiâⁿ lāi, ū châi-tiāu thiaⁿ tio̍h chú-lâng teh kóng siáⁿ, i kóng ê ōe chha-put-to sī chhin-chhiūⁿ án-ne:



“Sui-bóng lí kin-á-àm kah góa tòa chò-hóe,


M̄-koh lí bián siūⁿ kóng ū-thang khòaⁿ tio̍h mî-á-chài ê ji̍t-thâu jōa mé,


Góa ê kùn-á ē kā lí ê thâu-khak hám kah khòaⁿ bô náu-chhóe.”


Jia̍k nauh kóng: “Hó lí tōa-táⁿ! Ū-kàu káⁿ kóng!” Lâng 1-ē to̍h cheng-sîn--khí-lâi, koh kóng: “Tang-sî-á che to̍h sī lín Óe-o̍͘h-suh ê kan-kúi pō͘, tio̍h hoⁿh? M̄-koh chiah khòaⁿ góa án-chóaⁿ tùi-hù--lí-lah.” Liáu-āu, i lo̍h bîn-chhn̂g, kā 1 chat tōa-tè chhâ-kho͘ khǹg tī bîn-chhn̂g téng iōng thán-á am--leh, i ka-tī mā the̍h 1 tiâu thán-á kā ka-tī moa--leh, chiah bē kôaⁿ--tio̍h, koh cháu khì tī pâng-keng ê kak--á, bih kah sù-sī-sù-sī, ké-chò khùn kah kôⁿ-kôⁿ-kiò, to̍h sī beh hō͘ Mí-su̍h-thah kū-jîn tòng-chò i í-keng khùn--khì-ah.



Koh ū-iáⁿ hō͘ Jia̍k liāu kah chún-chún, kòe bô jōa kú, hit ê koài-bu̍t nih kha-bóe kiâⁿ--ji̍p-lâi-ah, he kha-pō͘ to bē-su ta̍h tī ke-nn̄g bīn-téng hiah-nī khin, chhiú--ni̍h koh the̍h 1 ki tōa ki kùn-á. Sòa--lòe…



Póng! Póng! Póng!



Jia̍k thiaⁿ tio̍h bîn-chhn̂g khì hō͘ kū-jîn kòng kah pìn-pòng-kiò, it-ti̍t kàu kū-jîn kám-kak i ê lâng-kheh kui seng-khu ê kut-thâu lóng í-keng ho͘ phah kàu chiâu chhùi, chiah koh thau-thau-á lī-khui pâng-keng. Liáu-āu Jia̍k to̍h tiām-tiām-á koh chiūⁿ bîn-chhn̂g, kui mê khùn kah chin hó-sè! Keh-tńg-kang chái-khí, kū-jîn khòaⁿ tio̍h Jia̍k cheng-sîn pá-tīⁿ koh kui châng hó-hó ùi lâu-thui kiâⁿ--lo̍h-lâi ê sî, bē-su sī khì khòaⁿ tio̍h kúi--leh.



“Ke-bó ôe! Nah ū khó-lêng!” Kū-jîn khì ho͘ kiaⁿ kah tōa-siaⁿ hoah--chhut-lâi, koh mn̄g kóng: “Khùn ū hó-sè--bô? Cha-àm kám lóng bô kám-kak tio̍h siáⁿ?”



“O͘h!” Jia̍k sim-lāi àm-chhiò ìn kóng: “Góa kám-kak ū 1 chiah niáu-chhí-á cháu--lâi, koh iōng i ê bóe-á kā góa sut 2-3 ē.”



Kū-jîn thiaⁿ 1-ē ba̍k-pe̍h-chi̍h-thó͘, to̍h chhōa Jia̍k khì chia̍h chái-khí-tǹg, i phâng 1 ê siāng-bô ē-tàng té 15 li̍p ê be̍h-á-moâi ê óaⁿ, koh iau-kiû i kóng, hiah ū khì-phek ê cha-po͘-lâng, èng-kai ū hoat-tō͘ kā chit óaⁿ moâi chia̍h liáu-liáu. Lán Jia̍k nā teh sì-kè lú-hêng ê sî, i lóng ē chah 1 kha phôe-tē-á khǹg tī i ê hong-moa ē-té, thang-hó té mi̍h-kiāⁿ; i sûi to̍h siūⁿ tio̍h kóng ē-tàng kā hit kha phôe-tē-á sóa lâi thâu-chêng, kā phôe-tē-á ê chhùi chiàⁿ-chiàⁿ tùi tī ē-hâi ē-kha; án-ne, i teh chia̍h moâi ê sî, to̍h ē-tàng kā tāi-pō͘-hūn ê moâi lóng tò ji̍p-khì tē-á--ni̍h, koh bē hō͘ kū-jîn kak-chhat--tio̍h. In to̍h chē lo̍h-lâi chia̍h-pn̄g--ā, kū-jîn sī piàⁿ sìⁿ-miā chia̍h, saⁿ chhùi chò 2 chhùi tōa-chhùi thun, ah Jia̍k--leh, i sī tiām-tiām-á kā i óaⁿ lāi ê moâi pìⁿ ho͘ bô--khì.



Jia̍k iōng kan-khiáu ê chhiú-toāⁿ kā moâi chia̍h liáu í-āu kóng: “Eh, ōaⁿ góa lâi tián 1 pō͘ pí lí gâu siang-pōe ê kang-hu ho͘ lí khòaⁿ.” Kóng soah, i to̍h the̍h 1 ki chiam-to kā i ê phôe-tē-á liô ho͘ phòa, hin lāi-té ê moâi to̍h lóng lak lo̍h-khì thô͘-kha--a!



“Ke-bó ôe! Nah ū khó-lêng!” Kū-jîn m̄ jīn-su koh tōa-siaⁿ hoah kóng: “Che góa mā ē-hiáu lah!” Kóng soah, i to̍h kā chiam-to gia̍h--khí-lâi, kā ka-tī ê pak-tó͘ liô--khui, sòa--lòe i to̍h poa̍h-tó, sí--khì.



To̍h án-ne, Jia̍k to̍h bián koh hâm chit ê Óe-o̍͘h-suh kū-jîn tak-tîⁿ--ā.

--
Hosting provided by SoundOn

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sekBy Chò-kang-á-lâng Kang-chok-sek 做工á人工作室


More shows like 做工á人台語工作室 Chò Kang á Lâng Tâi-gí Kang-chok-sek

View all
轉角國際新聞 Daily Podcast by 轉角國際新聞 Daily Podcast

轉角國際新聞 Daily Podcast

190 Listeners

呱吉 by 呱吉

呱吉

309 Listeners

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement by 法律白話文運動

法客電台 BY 法律白話文運動 Plain Law Movement

143 Listeners

聽天下:天下雜誌Podcast by 天下雜誌

聽天下:天下雜誌Podcast

181 Listeners

寶島少年兄 by 寶島少年兄

寶島少年兄

63 Listeners

從前從前 by 童話阿姨

從前從前

412 Listeners

時間的女兒:八卦歷史 by Hazel

時間的女兒:八卦歷史

235 Listeners

豬探長推理故事集 by 如果兒童劇團

豬探長推理故事集

538 Listeners

公視台語台 by 公視臺語台

公視台語台

15 Listeners

斐姨所思 by 范琪斐

斐姨所思

80 Listeners

李講古我來聽・用台語講100個台灣人的故事 by 用台語講100個台灣人的故事

李講古我來聽・用台語講100個台灣人的故事

33 Listeners

做伙學台語 by NER國立教育廣播電臺

做伙學台語

5 Listeners

徐醫生愛講話(台語) by drshiu

徐醫生愛講話(台語)

0 Listeners

珞亦不絕 by 法律白話文運動 Plain Law Movement by 劉珞亦

珞亦不絕 by 法律白話文運動 Plain Law Movement

31 Listeners

台語好代誌 by 路上聲景工作室

台語好代誌

2 Listeners