In deze aflevering staat de bezieling van Hartger Wassink, adviseur bestuur en toezicht, centraal. Zeg maar: Onderwijs leiden met Hartger en ziel. We spreken over zijn boekje Er zijn als leider, waarin hij in kleine hoofdstukjes zijn visie op leiderschap geeft.

Voor Hartger is leiderschap menselijk en interactief van karakter. Of je nu teamleider, directeur of bestuurder bent, het gaat erom HOE je bent en WAAR je bent, dat is: in het nu en in de realiteit, die in zijn ogen net als onze menselijke identiteit complex, divers, dynamisch en onvolmaakt is en daarom bij tijd en wijle ook moeizaam en pijnlijk.

Je bent als leraar ook een leider als je onderwijsinitiatieven neemt binnen de doelen van de school. Maar formele leidinggevenden, te beginnen met de bestuurder, horen voorop te gaan in het voeren van wat hij noemt de professionele dialoog over de bezielde doelen van de organisatie.

Zo’n dialoog is volgens Hartger niet vanzelfsprekend. Daar moet je ruimte voor maken, net als voor inspiratie, maar ook goede vormen voor kiezen, maatschappelijke ontwikkelingen bij betrekken en ... goed in oefenen, zoals het oefenen van openheid en het benoemen van pijnpunten.

Zijn extra studietip is daarom het boekje Over dialoog van de Engelsman David Bohm.

Hartger zelf heeft een positief mensbeeld en is vanuit zijn advieservaring optimistisch over hoe deze open en dialogische vorm van leiderschap steeds meer gestalte krijgt bij bestuurders en toezichthouders in het onderwijs.