زلمی خلیل زاد، دیپلمات امریکایی افغان تبار، بالغ بر دو دهه است که نامش با تحولات افغانستان و تصمیمات امریکا در باره این کشور گره خورده. او در چندین دوره مذاکرات صلح بین آمریکا و طالبان حاضر بود و برخی از افغانها او را مسئول شکست جمهوری و بازگشت طالبان می دانند.

حبیبه سرابی، عضو گروه مذاکره‌کننده با طالبان که در ماه‌های آخر حکومت جمهوری از طرف دولت چشم در چشم طالبان با آنها مذاکره می‌کرد، از جمله زنان افغان است که در دوره بیست ساله جمهوریت توانستند به مقام‌های بالایی برسند. او که اولین والی زن افغانستان است و در دوره‌ای هم وزیر امور زنان بود، در یک گفت و گوی ویژه با داود قاری زاده می‌گوید، اگرچه لیست محدودیت‌های وضع شده از طرف طالبلن علیه زنان افغانستان بسیار بلند است، اما احتمال تغییر در آنها ناممکن نیست: «هر چیز ممکن است. من در دوره مجاهدین بودم که چه وحشتی در در داخل افغانستان وجود داشت ولی حالا بچه‌های همان مجاهدین، فرزندانشان در اروپا زندگی می‌کنند، در بهترین دانشگاه‌ها درس خواندند». خانم سرابی عدم آمادگی و بی‌برنامه‌گی دولت برای مذاکره با طالبان را یکی از دلایل شکست آن می داند: «مذاکره بده بستان است. یک چیزی باید داده شود، یک چیزی گرفته شود. سر اینکه ما به طالبان چی باید بدیم، توافقی صورت نگرفته بود». گفت و گو با حبیبه سرابی این هفته در بی بی سی.

لرد دیوید اوون که در زمان وقوع انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ وزیر خارجه بریتانیا بود، از معدود سیاستمداران این کشور است که تاکید دارد بریتانیا باید بطور رسمی مسئولیت خود در مورد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، علیه دولت دکتر محمد مصدق را بپذیرد: «ما در کودتا دست داشتیم تا همراه آمریکایی‌ها از دست مصدق خلاص بشیم و این یک اشتباه بزرگ بود. ما با صنعت نفت ایران طوری برخورد می‌کردیم که انگار مال ماست». لرد اوون همچنین با تاکید بر اهمیت جنبش زنان ایران در سال گذشته باور دارد که « اگر آیت‌الله‌ها فکر می‌کنند می‌توانند این جنبش را نادیده بگیرند، اشتباه بزرگی می‌کنند». لرد دیوید اوون در یک گفت و گوی ویژه با کیوان حسینی در بی بی سی فارسی

دو سال بعد از سقوط نظام جمهوریت در افغانستان، نصيراحمد فایق، نماینده آن نظام درسازمان ملل همچنان بر صندلی افغانستان در آن سازمان تکیه زده. او که با وجود تلاش‌های طالبان برای کسب آن کرسی، توانسته آن را تا امروز حفظ کند، در گفت و گو با داود قاری‌زاده می‌گوید: «اگر نظام دیگر وجود ندارد، ولی امروز مردم افغانستان وجود دارند. صداهایی در داخل افغانستان وجود دارند که خفه شده‌اند، من صدای آن مردم هستم». این کارمند حکومت پیشین افغانستان که نگران قطع کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل است، بر لزوم تداوم آن کمک‌ها تاکید می‌کند: «۲۸ میلیون نفوس افغانستان محتاج کمک‌های بشردوستانه هستند. ما نباید مردم خود را قربانی مسائل سیاسی کنیم، با وجودی که می‌دانیم از این کمک‌ها سوءاستفاده می‌شود». آیا او می‌تواند جز این‌ها کاری برای افغانستان انجام دهد؟ این سوال و سوالات بیشتر در گفت و گوی ویژه داود قاری‌زاده با نصيراحمد فایق در بی بی سی فارسی.

شعار «زن، زندگی، آزادی» که سال گذشته به شعار معترضان سراسر ایران تبدیل شد، شعار حزب حیات آزاد کردستان، پژاک در بیست سال گذشته بوده که به باور زیلان وژین، رهبر مشترک این حزب، نه تنها زنان، که همه اقوام ایرانی را هم گرد خود جمع کرد، چون جامعه ایران امروز بسیار تغییر کرده است:‌ «دیگر شرایط مثل ده سال، بیست سال، چهل سال پیش نیست، چون زنان به خودآگاهی رسیده‌اند، به اینکه زن متعلق به خود است نه به فرد دیگری». زیلان وژین که تنها زن ایرانی است که یک حزب سیاسی را رهبری می‌کند، می‌گوید او و زنان کردستان تا رسیدن به این نقطه مسیر دشواری را پیمودە‌اند: «ما زنان کرد آلترناتیوهای زیادی را برای زنان بوجود آوردیم. در مقابل رهبری تکنفره، ما رهبری مشترک را ارائه کردیم». زیلان وژین در گفت و گو با ژیار گل این هفته در بی بی سی.

گلریز قهرمان، نماینده پارلمان نیوزیلند از حزب سبزها که گفت و گوی تند او با سفیر جدید ایران در نیوزیلند در مورد کشته‌شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد خبرساز شده بود، از جمله سیاستمداران ایرانی‌تباری است که بعد از شروع جنبش زن، زندگی، آزادی کوشیده، همه امکانات خود را برای کمک به ایرانیان داخل کشور به کار اندازد: «کار من خصوصا بعنوان یک زن ایرانی خارج از ایران که از شانس داشتن آزادی برخوردار هست، این است که صدای اعتراضات داخل ایران و قربانیان را بلند کنم و به جهان برسانم». این دانش‌اموخته حقوق از دانشگاه آکسفورد و وکیل حقوق بشری که خود از۹سالگی در خارج از ایران زندگی کرده، می‌گوید در صدد ‌یافتن امکانات جدید برای زنان در خطر ایرانی و افغان است: « من با وزیر خارجه نیوزیلند ایجاد یک نوع ویزای ویژه برای زنان در خطر را مطرح کردم که شامل افغانستان هم می‌شود، چنین ویزایی برای اوکراینی ها وجود‌ دارد». گلریز قهرمان چه راههایی برای بهبود وضع حقوق بشری ایران پیشنهاد می‌کند؟ این هفته گفت و گوی فرناز قاضی‌زاده با گلریز قهرمان.

این برنامه برای اولین بار در تاریخ چهارم مهر ۱۴۰۲ پخش شده است. در این گفت وگو مسئله انقلاب‌ها و بویژه "انقلاب" در شرایط و وضعیت فعلی ایران، مورد بررسی قرار می گیرد و به همین دلیل آن را در این روزها بازپخش می کنیم.

سلمان رشدی، نویسنده برجسته بریتانیایی که بویژه با کتاب آیات شیطانی و فتوای آیت‌الله خمینی برای قتل او در ایران شناخته شده، سال پیش در یک مراسم کتاب‌خوانی در آمریکا مورد حمله قرار گرفت و با آسیب‌های جدی بدنی از مرگ گریخت. سلمان رشدی در چند دهه گذشته برای دو گروه همواره نماد خیر و شر بوده: افرادی که برایشان آزادی بیان از درجه اول اهمیت برخوردار است و مسلمانانی که باور دارند همه باید به دین آنها احترام بگذارند. سلمان رشدی در گفت و گوی خود با راضیه اقبال، می‌گوید :‌ «تقریباً هیچکدام از کسانی که به کتابم حمله کردند آن را نخوانده بودند». او با تاکید بر اینکه رفتار مردم بعد از خواندن کتابهایش تغییر کرده می‌گوید آخرین رمانش شهر پیروزی، کتابی است در مورد یک کتاب :‌ « این کتاب درباره عشق به کتاب است و اینکه کتابها به ما می فهمانند، نویسنده‌ها قدرت چندانی ندارند. ما نه ارتش داریم، نه میلیاردها پول داریم و نه داغ و درفش». راضیه اقبال در این گفت و گوی ویژه تصویری از مردی می‌دهد که همواره چهره‌ای مناقشه‌برانگیز بوده و زندگی نامعمولی داشته اما می‌گوید آزادی بیان ارزشش را دارد.

شاهین اسپهبدی در سال‌‌های منتهی به انقلاب بهمن ۵۷ در فرانسه مشغول تکمیل تحصیلات خود در مقطع دکترای معماری بود. او همانجا با فرماندهان ارتش شاهنشاهی ایران آشنا شد و در سال ۱۹۸۱ در کنار ارتشبد بهرام آریانا، یکی از موسسان سازمان شبه‌نظامی آزادگان و سخنگوی آن شد.

سرلشكر عباس ابراهيم که دوازده سال رئيس دستگاه امنيتى - جاسوسى لبنان بوده، همچنان يكى از بازيگران مهم پشت صحنه سياسى اين كشور است. این سرلشکر بازنشسته که هم روابط نزديكى با حزب‌الله دارد و هم ارتباطات گرم ديپلماتيك و ديرينه با غرب، در یک گفت و گوی ویژه با نفیسه کوهنورد می‌گوید که نه ایران علاقه‌ای به جنگ اسرائیل و حزب‌الله دارد و نه آمریکا: «آمریکایی‌ها خیلی خوب واقفند که اگر اسرائیل جنگی را علیه لبنان راه بیندازد، ایران هم ... با نیروهای خود و همراه با گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه مداخله می‌کند. این منجر به یک جنگ منطقه‌ای می‌شود که با منافع ایالات متحده منافات دارد». او می گوید: « ایرانی‌ها تلاش می‌کردند تنش‌ها را با اسرائیل کاهش بدهند، چون نمی‌خواستند درگیری‌ها به منطقه کشیده شود». این مقام پیشین امنیتی همچنین نبود یک ارتش منسجم در لبنان را عامل وجود وادامه کار گروه‌های مسلح می‌داند: « اگر ما یک ارتش داشته باشیم که بتواند از کشور دفاع کند، به حزب‌الله یا دیگران نیازی نداریم که ازما دفاع کنند». سرلشكر عباس ابراهیم این هفته در گفت و گوی ویژه.