1. Waarom is het Europese parlement zo boos?

Omdat Hongarije, net als Polen, in de ogen van Brussel de principes van de democratische rechtsstaat ondermijnt. De oppositie wordt geïntimideerd, onafhankelijke media en de rechtbank worden de mond gesnoerd, Orban in Hongarije en Kazcinski in Polen gedragen zich steeds meer als autocraten. Dat is in strijd met het Europese Verdrag, dat door alle EU-landen is ondertekend en voorwaarde was voor hun lidmaatschap.

2. Er wordt gedreigd met het instellen van artikel 7. Wat is dat precies?

In dat artikel staat dat landen die zich niet aan de afgesproken regels houden, het stemrecht in de Europese Commissie zeg maar: de ministerraad van de Unie kan worden ontzegd. Er wordt ook gedreigd met het inhouden van de bijdragen die landen uit de Brusselse pot ontvangen. Hongarije en Polen zijn zogenoemde netto ontvangers, dus ze krijgen meer uit de pot dan ze aan Brussel afdragen. VVD-Kamerlid Azmani zegt dat de EU nog verder kan gaan door Hongarije bijvoorbeeld uit het Schengenverdrag te zetten.

3. Kan de EU lidstaten uit de Unie zetten?

Nee, daarin voorziet het verdrag niet. Andersom kan wel, kijk maar naar het Verenigd Koninkrijk. Om zelf het lidmaatschap op te zeggen kan een land artikel 50 inroepen.

4. De landen die onder vuur liggen hebben toch zelf en democratisch voor hun eigen beleid gekozen?

Ja, dat is een lastige. De EU is een unie van democratische landen, en je kunt dus eigenlijk niet piepen als die in vrije verkiezingen voor anti-Europese regeringen hebben gekozen. Alle landen zijn immers soeverein. Het Brusselse antwoord is: dat kan wezen, maar afspraak is afspraak en alle lidstaten hebben het verdrag, inclusief de democratische criteria, ondertekend.

5. Hoe loopt het af?

Ik weet het echt niet. Ook Italië en Oostenrijk hebben anti-Europese regeringen gekozen. Daar staat tegenover dat Syriza in Griekenland ook aan de macht kwam met een behoorlijk anti-Europees programma, maar premier Tsipras is uiteindelijk bijgedraaid. Je moet hopen dat de dwarsliggende landen inzien dat de EU over meer gaat dan migratie en Brusselse regels, en dat het in hun belang is om de onafhankelijkheid van de media en de rechtbank te herstellen. Premier Rutte is er somber over.

Stuur je vragen door

In de Wereld volgens Hammelburg beantwoord ik elke zaterdag vijf vragen over internationale kwesties. Heb je een onderwerp, stuur ze dan via twitter @BNR, of een mail naar [email protected] en wie weet komt het binnenkort aan de orde.

See omnystudio.com/listener for privacy information.