Fossielen vertellen het verhaal van de evolutie. Op Java vond de Nederlandse arts Eugene Dubois al meer dan 100 jaar geleden fossiele van de Homo Erectus, de voorganger van de moderne mens de homo sapiens. 

Om te kunnen zeggen hoe oud fossielen zijn, moet je de grond waarin ze gevonden worden goed kennen. Geoloog Harold Berghuis promoveert op de geologie van Java. Hij probeert het ‘bodemarchief’ van het eiland zo gedetailleerd mogelijk in kaart te brengen. Zo kan nog beter bepaald worden hoe oud de fossielen zijn die hij daar heeft gevonden.

Planeten die in hun eentje door het heelal zweven. Hoe dan? 

https://en.m.wikipedia.org/wiki/Sub-brown_dwarf

https://en.wikipedia.org/wiki/WISE_0855%E2%88%920714

https://arxiv.org/abs/1408.4671

Tijdens een ongekende woeste herfststorm, vandaag precies 600 jaar geleden, brak de zee door de dijken van Holland en Zeeland. Een van de grootste watersnoodrampen uit de Nederlandse geschiedenis tot gevolg: De Sing Elisabethsvloed. 

Het bleef niet bij die ene watersnoodramp. Steeds opnieuw verwoesten stormen onze zeewering en kwam de zee kolkend het land in. Zoals bij de watersnoodramp in 1953. Het klimaat wordt steeds extremer en daardoor is de kustbescherming actueler dan ooit. Zijn we nog wel voldoende bescherm tegen de zee? Te gast bij Focus is historicus en geograaf Willem van der Ham. Ook is hij schrijver van meerdere boeken over de waterbouw-geschiedenis van ons land.

Misschien heeft u het ook wel meegekregen in de recente nieuwsberichten. Er is een exoplaneet ontdekt in een ander sterrenstelsel dan onze melkweg. Hoe kan dat nou, een planeet vinden in een ander sterrenstelsel.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Draaikolkstelsel

https://www.nature.com/articles/s41550-021-01495-w

https://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-4357/aab903

https://chandra.harvard.edu/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Chandra_X-ray_Observatory

Wat te doen bij naderend onheil? Hebben we wel een plan voor als De Grote Steen op aarde afstevent?

https://www.nasa.gov/planetarydefense/dart

https://www.deepspace.ucsb.edu/wp-content/uploads/2021/10/PI-Terminal-Planetary-Defense.pdf

https://arxiv.org/abs/2110.07559

Historicus Selma Leydesdorff (UvA) hield in haar leven honderden interviews. Ze sprak met overlevenden van kampen als Mauthausen en Sobibor, met Zeeuwen die de watersnoodramp hebben overleefd en met vrouwen in Srebrenica wiens mannen tijdens de genocide waren vermoord. Via deze interviews probeert ze een geschiedenis te achterhalen die nog onbekend is. Die nog niet in de geschiedenisboeken staat. Over haar manier van werken schreef ze het boek ‘Oral history, De mensen en hun verhalen’, over wat er gebeurd met de herinneringen die ons verteld zijn.

Een dier als donor, stel je je het al voor? Wat als we de organen van een varken kunnen transplanteren naar mensen en daarmee het tekort aan menselijke donororganen kunnen oplossen? Het is nu nog niet mogelijk, maar wetenschappers komen steeds dichter bij. Vannacht is Petra Verhoef van het Rathenau-instituut te gast. Haar team doet onderzoek naar nieuwe medische technologieën en brengen in kaart wat Nederlanders vinden van het idee om dieren als donor te gebruiken.

Zou je zelf een orgaan willen krijgen dat in een varken is gegroeid? Wat zijn jouw ideeën, vragen en zorgen als het gaat om deze ontwikkeling? Op 7 november organiseert NEMO Kennislink de Donordierdialoog. Aanmelden kan via de volgende link: https://www.nemokennislink.nl/festivals/donordierdialoog/

De Olifant in het Universum. Dat is de titel van het nieuwste boek van Govert Schilling. In deze aflevering gaan we met Govert in gesprek over dit boek. Ook hoort u hoe u mee kunt dingen naar een gesigneerd exemplaar van dit voor luisteraars van deze column bijzonder geschikte boek.

https://nl.wikipedia.org/wiki/Govert_Schilling

https://www.allesoversterrenkunde.nl/

https://www.sterrenkunde.nl/jwg/

De huizenprijzen zijn de afgelopen jaren flink gestegen en ook de corona crisis lijkt hierop geen invloed te hebben. Welke lessen kunnen we uit vorige eeuwen trekken om nú het huizentekort en de wooncrisis te boven te komen? Dat onderzocht econoom en universitair docent aan de Erasmus Universiteit, Matthijs Korevaar. Hij promoveerde aan de Maastricht Universiteit, waar hij sinds 2015 onderzoek deed naar de evolutie van de woningmarkt van de afgelopen eeuwen, om zo het heden te begrijpen.

Voor het eerst hebben wetenschappers van NASA bewijs gevonden voor een planeet die niet alleen buiten ons eigen zonnestelsel ligt, maar zelfs buiten de Melkweg.

De onderzoekers ontdekten de mogelijke planeet op 28 miljoen lichtjaar van de aarde. Wat betekent dat licht er 28 miljoen jaar over doet om daar te komen. Leven is op de planeet onmogelijk door de sterke straling.

Mark Visser praat erover met Daphne Stam, planeetonderzoeker aan de TU Delft.