Steeds vaker willen politici wel veranderingen doorvoeren, maar kunnen ambtenaren dit niet meer geregeld krijgen. Met brede steun van links en rechts is jarenlang de ambtenarij flink ingekrompen. Maar zonder genoeg mankracht met verstand van zaken is niet alles meer mogelijk. De overheid loopt vast en heeft weer nieuwe mensen nodig. Sinds 2015 zijn de vacatures in aantal maar liefst verzesvoudigd.

Coen van de Ven, Emiel Woutersen en Joris Veerbeek gebruikten deze vacatures in een grootschalige data-analyse. Uit hun onderzoek blijkt dat er vooral generalisten met ‘politieke sensitiviteit’ als ambtenaar worden gezocht. Politiek sensitieve ambtenaren worden geacht bewindslieden uit de wind te houden en zijn doorgaans loyaler aan de politiek dan aan de maatschappij. Deze houding kan desastreuze gevolgen hebben, zoals is gebleken met de toeslagenaffaire en nu blijkt uit het rapport over de aardgaswinning in Groningen. Staat de ambtenarij nog wel in dienst van de samenleving? Of zal een ongewijzigde koers alleen nog maar tot meer crises leiden?

Audiofragmenten:

Haagse Zaken (NRC), afl 11-2-23, de ambtenarentapes

Stuurloos (Volkskrant), afl. 21-02-23, de ambtenaar die waarschuwde

Productie: Kees van den Bosch en Anna Stibbe

See omnystudio.com/listener for privacy information.