Pszczoły towarzyszą człowiekowi od tysięcy lat, a ich rola w historii sięga najstarszych cywilizacji. Już w Egipcie i Mezopotamii rozwinięto pierwsze techniki pozyskiwania miodu i wosku, które wykorzystywano w kuchni, medycynie i rytuałach. W starożytnej Grecji i Rzymie pszczelarstwo zyskało znaczenie gospodarcze i symboliczne, a w średniowiecznej Polsce i Europie bartnictwo stało się ważnym elementem życia wiejskiego i leśnego. Wraz z rozwojem miast i handlu miód stał się cennym towarem, a w XIX wieku rozpoczęła się rewolucja technologiczna – wprowadzono ule ramowe i nowe metody hodowli. XX i XXI wiek to czas nowoczesnych pasiek, badań nad biologią pszczół i refleksji nad ich znaczeniem dla środowiska. Ten odcinek ukazuje, jak historia pszczelarstwa – od starożytnych uli po współczesne pasieki – odzwierciedla zmieniające się potrzeby, gospodarkę i kulturę.

Kulisy powstawania podcastu, a także wpadki z nim związane.

Opowieść moja i Arka o Nowej Marchii, Szczecinie, śląskim dziedzictwie i political fiction. Wspólnie z Arkiem Czaplą opowiemy o planach na kolejne odcinki.

Wernher von Braun – człowiek, który wyniósł człowieka na Księżyc, a jednocześnie uwikłany w nazistowską przeszłość. W tym odcinku przyglądamy się jego karierze, od prac nad rakietami w III Rzeszy po program Apollo, oraz kontrowersjom ujawnionym przez film I Aim at the Stars i artykuł Paris Match. Dowiesz się, jak osiągnięcia kosmiczne splatały się z politycznymi kompromisami i jakie konsekwencje miała jego współpraca z Pentagonem.

Zapisz odcinek, obserwuj nasz podcast i podziel się wrażeniami w komentarzu. Czy geniusz naukowy może być oddzielony od kontrowersji politycznych?

Wsparcie kanału:Miejsca Nieoczywiste - Suppi by PatronitePostaw kawę dla Podcast Miejsca Nieoczywiste - buycoffee.to

Kanał Elbląski, dawniej znany jako Kanał Oberlandzki, to jeden z najbardziej niezwykłych zabytków hydrotechniki w Europie. Łączy północne części Warmii i Mazur z Zalewem Wiślanym, tworząc unikalny system wodny o łącznej długości 152 km. W tym odcinku odkrywamy początki budowy, poznajemy kulisy powstania pochylni Buczyniec, unikalnego systemu śluzy i akweduktu a także historię Georga Jacoba Steenkego – wizjonera, który stworzył ten XIX-wieczny cud inżynierii.

Dowiesz się:

• jak wygląda początek trasy od Miłomłyna do Jeziora Drwęckiego,

• jak działa system pięciu pochylni i 16 śluz,

• dlaczego Kanał Elbląski jest jedynym takim obiektem w Europie,

• jakie znaczenie miał dla rozwoju transportu, handlu i żeglugi w regionie.

Jeśli interesuje Cię historia, hydrotechnika i niezwykłe budowle XIX wieku – ten odcinek jest dla Ciebie!

Bernhard Grau był inżynierem hutnictwa, który zdobywał doświadczenie w zakładach należących do Guido Henckel von Donnersmarcka na Górnym Śląsku. Pod koniec XIX wieku uczestniczył w opracowaniu projektu budowy nowoczesnej huty Eisenwerk Kraft AG w Kratzwieku pod Szczecinem.

Lokalizacja nad Odrą umożliwiała łatwy transport rud żelaza ze Szwecji i Norwegii oraz węgla koksującego z Górnego Śląska. Zakład obejmował stalownię, cementownię, koksownię, cegielnię i własny port zakładowy. Huta Szczecin stała się jednym z głównych ośrodków niemieckiego przemysłu stalowego na Pomorzu, wspierając rozwój stoczni i eksportu wyrobów hutniczych.

Na początku XX wieku Konstanty Ciołkowski stworzył podstawy teorii lotów rakietowych, które stały się fundamentem radzieckiej kosmonautyki. Po II wojnie światowej ZSRR przejął niemiecką technologię rakiet V-2, rozwijając własne konstrukcje – R-1 i R-2 – które doprowadziły do powstania rakiety R-7. Jej głównym konstruktorem był Siergiej Korolow, kierujący programem w warunkach zimnowojennej rywalizacji.

W 1957 roku rakieta R-7 wyniosła na orbitę Sputnika 1, pierwszego sztucznego satelitę Ziemi. Wydarzenie to rozpoczęło globalny wyścig kosmiczny i zdefiniowało nowy etap technologicznej rywalizacji między supermocarstwami. Odcinek przedstawia proces powstawania radzieckiego programu kosmicznego, łącząc aspekty naukowe, techniczne i polityczne.

Otton I Wielki – pierwszy cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego, władca, który zapewnił Niemcom godność cesarską i wyniósł ich na szczyt potęgi w Europie. Zwycięzca spod Lechowego Pola, reformator monarchii i fundator katedry w Magdeburgu, nadał władzy królewskiej nową, prestiżową symbolikę, inspirowaną tradycją rzymską. Jego katedra, pierwsza w Niemczech w pełni gotycka świątynia, stała się centrum arcybiskupstwa i pomnikiem cesarskiej ambicji. Grobowiec Ottona w Katedrze Magdeburskiej to nie tylko miejsce spoczynku władcy, lecz także trwały symbol dynastii ottońskiej i jej roli w kształtowaniu historii Europy.

Po kapitulacji III Rzeszy Werner von Braun trafił do USA w ramach tajnej operacji Paperclip. Amerykanie przejęli jego zespół oraz technologię rakiet V2. Zanim powstała NASA, von Braun opracowywał rakiety Redstone i Jupiter dla armii USA — testując je na pustyniach Teksasu i w bazach Alabamy. To właśnie wtedy rozpoczął się jego wizerunkowy zwrot: od nazistowskiego inżyniera do medialnej twarzy amerykańskiej myśli rakietowej. Zanim poleciał na Księżyc, służył Pentagonowi.

Henryk I Ptasznik był jednym z najważniejszych władców wczesnośredniowiecznych Niemiec. Uznawany za pierwszego króla niemieckiego, przejął władzę w 919 roku i zapoczątkował dynastię Ludolfingów. Jego panowanie przypadło na czas głębokiego kryzysu wewnętrznego i zewnętrznego, z najazdami Madziarów oraz napięciami na wschodnich rubieżach. Henryk zreorganizował obronę kraju, rozpoczął budowę systemu grodów i stworzył podstawy pod przyszłe Święte Cesarstwo Rzymskie.

Quedlinburg, miasto z którym był silnie związany, stało się jednym z symboli jego panowania. To właśnie tam został pochowany. Dziś Quedlinburg figuruje na liście światowego dziedzictwa UNESCO, a jego romańska kolegiata i układ urbanistyczny świadczą o znaczeniu tego miejsca w X wieku. W podcaście omawiamy nie tylko politykę Henryka, ale i rolę Quedlinburga jako ośrodka władzy, pamięci i propagandy rodzącego się państwa niemieckiego.

Nie mieli map, nie rozumieli żywiołu, nie ufali faktom. Wierzyli w znaki.Na morzu nie obowiązywały prawa lądu. W świecie, gdzie burza mogła nadejść bez ostrzeżenia, a horyzont skrywał nieznane, najpewniejszą bronią była wiara – w przesądy, rytuały i niewidzialne siły.

Dlaczego marynarze bali się kobiet, a widok kota mógł wstrzymać rejs? Kto był „Jonaszem” i dlaczego wyrzucano go za burtę? Czemu wierzono, że dziobowe oczy łodzi widzą to, czego nie dostrzega załoga?

W tym odcinku odsłaniam prawdziwe źródła morskich zabobonów. Od „Smugi cienia” Conrada po legendy o potworach, które nie były tylko metaforą. Zobacz, jak brak wiedzy rodził systemy wierzeń silniejsze niż liny, którymi spinano żagle.