Het akkoord over het vroegpensioen is 'een overwinning' voor de vakbeweging in het algemeen. Dat concludeert macro-econoom Arnoud Boot in reactie op het nieuws dat vakbonden, werkgevers en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een akkoord hebben bereikt over een nieuwe regeling. "Ze hebben hier heel hard voor gevochten." Tegelijkertijd heeft de overheid 'slappe knieën', zegt Boot.

Vanwaar dat verschil?

Je kunt niet anders zeggen: het is hun overwinning. Dat blijkt ook wel, want op hun website staat nu dat er zekerheid is voor mensen met zwaar werk. En het gaat hier om een permanente regeling. Die combinatie van zekerheid en permanent toont aan dat de overheid eigenlijk slappe knieën heeft gehad.

Op de website van het ministerie staat een geweldig stuk online, je krijgt er bijna de tranen van in je ogen, over hoe je gezond kunt doorwerken. Geen woord over vroegpensioen, maar over gezond doorwerken. Dat is wat benadrukt wordt in het lange stuk van de overheid. Wie kan tegen gezond doorwerken zijn?

Maar de gemaakte afspraken gaan toch over eerder stoppen?

Ja, dat mag wel zo zijn, maar in die tekst staat natuurlijk dat iedereen zal bijdragen aan gezond doorwerken, dat men evaluatiemomenten inbouwt, zodat niet straks half Nederland in de vroegpensioenregeling zit. Hoewel dat niet uitgesloten is.

Het kabinet heeft dus een oplossing gekozen en heeft dat zelf verpakt als een akkoord over gezond doorwerken. Daar zit geen enkele angel in. De enige angel is dat het vroegpensioen nu met extra overheidsgeld wordt gefaciliteerd.

En dan hebben we nog een andere partij, en dat zijn de werkgevers: VNO-NCW. Maar laten we eerlijk zijn, de overheid is de grootste werkgever in Nederland. Direct en indirect.

Waar zijn we dan getuige van?

Dit is een voet tussen de deur van vroegpensioen. Ik was een stuk minder kritisch geweest als er een akkoord was bereikt waarbij de tijdelijke regeling verlengd zou worden. Om die werkgevers de gelegenheid te geven hun personeelsbeleid fatsoenlijk vorm te geven, zodat mensen ook hun pensioen kunnen halen.

Maar er wordt nu geen maximum gesteld, ook al wordt een streefgetal van 15.000 genoemd. In het FNV-persbericht staat ook letterlijk dat er geen maximumaantal mensen is afgesproken. Dit is wat het ministerie heeft opgeschreven.

Het kabinet heeft nu een heikel probleem van tafel, want de aangekondigde stakingen hadden nadrukkelijk de overheid getroffen. Daarom is dit een echte overwinning van het FNV. Zij hebben de krapte op de arbeidsmarkt en de onmisbaarheid van de NS ingezet om hun zin te krijgen.

Maar zijn we dus nog niet klaar met dit verhaal?

Nee, hier eindigt het verhaal niet. Er is nu afgesproken hoe het er ongeveer uitziet. Dat wordt aan één cao-tafel geregeld. De volgende cao-tafel moet dat als uitgangspunt nemen en dat betekent dat deze regeling wordt overgezet naar het onderwijs. Die wordt overgezet naar de hele zorgsector. En straks zit heel Nederland in die vroegpensioenregeling. Dan hebben we de werkgevers geen verantwoordelijkheid gegeven om een fatsoenlijke werkloopbaan voor mensen in te richten.

Is er dan niets positiefs aan dit vroegpensioenakkoord?

Ik heb iets positiefs over het FNV gezegd, want ik vind dat een werknemersorganisatie zich moet manifesteren. Maar werkgevers hebben het voor een groot deel laten liggen. Dan heb ik het met name over publieke werkgevers. Het commerciële bedrijfsleven heeft grosso modo een veel beter personeelsbeleid.

Mijn eigen universiteit heeft nog nooit van personeelsbeleid gehoord. Ja, ze hebben een personeelsafdeling, maar dat is een administratieve afdeling die regelt dat iedereen op de loonlijst staat. Maar denken in termen van loopbanen, houdbaarheid, optimale inzetbaarheid is binnen het hele overheidsapparaat niet aanwezig. Daar zijn we nu de dupe van.

 

See omnystudio.com/listener for privacy information.