Het nieuws ging de hele wereld over: de gewelddadige aanvallen op Israëlische supporters voor en na de voetbalwedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv in Amsterdam afgelopen donderdagavond – en nacht. Burgemeester Femke Halsema noemde het een gitzwarte nacht en heeft het over ‘haatdragende, antisemitische relschoppers en criminelen’. De Israëlische president Herzog, Geert Wilders en het Centraal Joods Overleg noemden het een pogrom. En volgens de Israëlische ambassade in Nederland weerspiegelen de gebeurtenissen de donkerste geschiedenis van Europa.

Dat het een gitzwarte nacht vol geweld en bedreiging was, dat is duidelijk. Maar zijn de historische vergelijkingen gepast? Een gesprek met Hilla Dayan, Isrealisch-Nederlandse politiek socioloog. En historicus Nadia Bouras, een van onze boekrecensenten en betrokken bij de gesprekken die sinds de Hamas-aanval plaatsvinden tussen Joodse en Palestijnse of pro-Palestijnse Amsterdammers bij de Amsterdamse burgemeester.

Deze podcastserie vertelt de bizarre geschiedenis van Jan van Leiden, een kroegbaas die het in twee jaar tijd tot een koning weet te schoppen.

Deze podcast productie is oorspronkelijk gemaakt door Max Boogaard, in samenwerking met OPERA2DAY en de Nederlandse Bachvereniging naar aanleiding van de opera 'De Apocalyps' over Jan van Leiden eerder dit jaar.

Wat vertellen rijstkorrels over de koloniale geschiedenis van Suriname? Veel, bleek uit een onderzoek van de Universiteit Wageningen en Naturalis dat deze week werd gepubliceerd. Al eeuwenlang verbouwen de Marrons, afstammelingen van Afrikanen die de slavernij ontvluchtten, rijst in Suriname. Nieuw DNA-onderzoek heeft aangetoond dat deze rijstvariëteiten oorspronkelijk afkomstig zijn uit West-Afrika en voormalig Nederlands-Indië.

Nicholaas Pinas, etnobotanicus en zelf afkomstig uit de Marrongemeenschap, werkte mee aan het onderzoek en is te gast.

Het zal niemand ontgaan zijn, komende week kiezen de Verenigde Staten een nieuwe president. En over hun vreemde systeem, het Electoral College met die vreemde kiesmannen, raken we niet uitgepraat. Maar hoe is het ontstaan?

Volgens een van de bedenkers, Founding Father James Madison, was de kiesman een product van haast en vermoeidheid. Waarom bestaat het dan nog? Kenner van het Amerikaanse constitutioneel recht Kenneth Manusama, auteur van Democratie van het Wilde Westen vertelt.

Per toeval vond een promovendus uit de Verenigde Staten een enorme Maya-stad. Dat werd deze week in het tijdschrift Antiquity bekendgemaakt. Het complex was honderden jaren onder de jungle verdwenen, maar is nu dankzij Lidar-technologie gevonden. Hoe kan dat, en wat weten we over deze stad?

Alexander Geurds, archeoloog bij de Universiteiten van Leiden en Oxford, werkt zelf met Lidar-technologie in Centraal Amerika. Hij vertelt over deze jaloersmakende ontdekking.

Elke week bespreken we historische boeken met afwisselend Nadia Bouras, Wim Berkelaar, Bart Funnekotter, Sanne Frequin, Annelien de Dijn en Fresco Sam-Sin.

Deze week is de beurt aan Bart Funnekotter. Hij bespreekt drie historische boeken:

Sebastian Smee, Verscheurd Parijs

Bruce Gordon, De Bijbel: een wereldgeschiedenis

Rob Hartmans, Rode kameraden

Het pamflet Aan het volk werd eind 18e eeuw door heel Nederland verspreid. Het leverde felle kritiek op de politieke cultuur, en in het bijzonder op stadhouder Willem V. Het bleek het startschot van de strijd tussen de patriotten en de prinsgezinden, waarmee de eerste stap richting onze democratie werd gezet. Pas een eeuw later bleek dat Joan Derk van der Capellen de schrijver was.

Wie was deze Overijsselse edelman? En hoe stuurde hij de Republiek een democratischere kant op? Luc Panhuysen schreef het boek De burgerbaron over hem en is te gast

"Jan van Leiden en het einde der tijden’ is het krankzinnige verhaal over de wederdoper die het van kroegbaas tot koning wist te schoppen. Programmamaker Max Boogaard maakte de serie voor Opera2Day en de Nederlandse Bachvereniging, naar aanleiding van de opera 'De Apocalyps' over Jan van Leiden eerder dit jaar.

Een erg mooie serie die we daarom graag herhaling in OVT.