▨ نام قطعه: در هاویه کیست؟

▨ شاعر: فروغ فرخ‌زاد

▨ با صدای: فروغ فرخ‌زاد

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ــــــــــــــــــــــــ

در هاویه كیست كه تو را حمد می‌گوید ای خداوند؟

در هاویه كیست؟

نام تو را ای متعال خواهم سرایید

نام تو را با عود ده تار خواهم سراييد

زيرا كه به شكلی مهيب و عجيب ساخته شده‌ام

استخوان‌هایم از تو پنهان نبود، وقتی كه در نهان به وجود می‌آمدم

و در اسفل ِ زمين نقش‌بندی می‌گشتم

در دفتر تو همگی اعضای من نوشته شده  

و چشمان تو ای متعال، جنين مرا دیده است

چشمان تو جنين مرا ديده است

▨

فروغ فرخ‌زاد

ـــــــــــــ

پی‌نوشت اول: این قطعه، شعر و دکلمه فروغ فرخ‌زاد است در فیلم مستند «خانه سیاه است». فروغ در توضیح گفته که این شعر/تک‌گویی‌ها با الهام از عهد عتیق، سروده است.

پی‌نوشت دوم: در معنی «هاویه» باید گفت که دوزخ را گویند و هفتمین و پایین‌ترین طبقه از جهنم را

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ نام شعر: اختر چرخ ادب (قطعه‌ی شماره‌ی ۱۶۶)

▨ شاعر: پروین اعتصامی

▨ با صدای: آناهیتا فقیه

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ــــــــــــــــــــــــ

این‌که خاک سیهش بالین است

اختر چرخ ادب پروین است

گرچه جز تلخی از ایام ندید

هر چه خواهی سخنش شیرین است

صاحب آن‌همه گفتار امروز

سائل ِ فاتحه و یاسین است

دوستان به که ز وی یاد کنند

دل بی‌دوست دلی غمگین است

خاک در دیده بسی جان‌فرساست

سنگ بر سینه بسی سنگین است

بیند این بستر و عبرت گیرد

هر که را چشم حقیقت‌بین است

هر که باشی و ز هر جا برسی

آخرین منزل هستی این است

آدمی هر چه توانگر باشد

چو بدین نقطه رسد مسکین است

اندر آنجا که قضا حمله کند

چاره تسلیم و ادب تمکین است

زادن و کشتن و پنهان کردن

دهر را رسم و ره دیرین است

خرم آن کس که در این محنت‌گاه

خاطری را سبب تسکین است

▨ 

رخشنده اعتصامی

مشهور به پروین اعتصامی

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ نام شعر: ای دیو سپید پای در بند (قصیدهٔ دماوندیهٔ ۲)

▨ شاعر: ملک الشعرا بهار

▨ با صدای: ارژنگ آقاجری https://soundcloud.com/arjanga

▨ عکس پوستر: مجید قهرودی https://x.com/Majidxfuture/status/1956692847094022464/photo/1

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ـــــــــــــــــ

ای دیوِ سپیدِ پای در بند

ای گنبدِ گیتی ای دماوند

از سیم به سر، یکی کله‌خود

ز آهن به میان یکی کمربند

تا چشم بشر نبیندت روی

بنهفته به ابر چهرِ دلبند

تا وارهی از دمِ ستوران

وین مردم نحس دیو مانند

با شیرِ سپهر بسته پیمان

با اخترِ سعد کرده پیوند

چون گشت زمین ز جور گردون

سرد و سیه و خموش و آوند

بنواخت ز خشم بر فلک مشت

آن مشت تویی تو، ای دماوند

تو مشتِ درشتِ روزگاری

از گردش قرن‌ها پس‌افکند

ای مشتِ زمین بر آسمان شو

بر ری بنواز ضربتی چند

نی نی تو نه مشت روزگاری

ای کوه، نیَم ز گفته خرسند

تو قلبِ فسرده‌ی زمینی

از درد ورم نموده یک‌ چند

تا درد و ورم فرو نشیند

کافور بر آن ضماد کردند

شو منفجر ای دلِ زمانه

وان آتش خود نهفته مپسند

خامش منشین سخن همی گوی

افسرده مباش خوش همی‌خند

پنهان مکن آتش درون را

زین سوخته‌جان شنو یکی پند

گر آتش دل نهفته داری

سوزد جانَت، به جانْت سوگند

بر ژرف دهانت سخت بندی

بر بسته سپهرِ نیو پُرفَند

من بندِ دهانت برگشایم

ور بگشایند بندم از بند

از آتش دل برون فرستم

برقی که بسوزد آن دهان بند

من این کنم و بود که آید

نزدیک تو این عمل خوشایند

آزاد شوی و بر خروشی

ماننده‌ی دیو جسته از بند

هرّای تو افکَنَد زلازل

از نیشابور تا نهاوند

وز برق تنوره‌ات بتابد

ز البرز اشعه تا به الوند

ای مادرِ سرسپید بشنو

این پندِ سیاه‌بخت فرزند

برکش ز سر این سپید معجر

بنشین به یکی کبود اورند

بگرای چو اژدهای گرزه

‌بخروش چو شرزه شیر ارغند

ترکیبی ساز بی‌مماثل

معجونی ساز بی‌همانند

از نار و سعیر و گاز و گوگرد

از دود و حمیم و بخره و گند

از آتش آه خلق مظلوم

و از شعله‌ی کیفر خداوند

ابری بفرست بر سر ری

بارانش زهول و بیم و آفند

بشکن در دوزخ و برون ریز

بادافرهِ کفرِ کافری چند

زانگونه که بر مدینه‌ی عاد

صرصر شرر عدم پراکند

چونان که بشارسان پُمپی‌

ولکان‌ اجلِ معلق افکند

بفکن ز پی این اساس تزویر

بگسل ز هم این نژاد و پیوند

برکن ز بن این بنا که باید

از ریشه بنای ظلم برکند

زین بی‌خردانِ سفله بستان

دادِ دلِ مردم خردمند

▨ 

ملک‌الشعرا بهار

۱۳۰۱ تهران 

ـــــــــ

توضیح شاعر: این شعر در سال ۱۳۰۱ شمسی گفته شد. در این سال به تحریک بیگانگان هرج‌ومرج قلمی و اجتماعی و هتاکی و آزار وطن‌خواهان و سستی کار دولت مرکزی بروز کرده بود - این قصیده در زیر آن معانی در تهران گفته شده و پایتخت هدف شاعر قرار گرفته است

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ نام شعر: درآمیختن

▨ شاعر: احمد شاملو

▨ با صدای: احمد شاملو

▨ موسیقی از: michal smorawinski

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ـــــــــــــــــ

مجال

بی‌رحمانه اندک بود و

واقعه

سخت

نامنتظر.

از بهار

حظِّ تماشایی نچشیدیم،

که قفس

باغ را پژمرده می‌کند.

□

از آفتاب و نفس

چنان بریده خواهم شد

که لب از بوسه‌ی ناسیراب.

برهنه

بگو برهنه به خاکم کنند

سراپا برهنه

بدانگونه که عشق را نماز می‌بریم، ــ

که بی‌شایبه‌ی حجابی

با خاک

عاشقانه

درآمیختن می‌خواهم.

▨ 

احمد شاملو - دی‌ماه ۱۳۵۱

از دفتر شعر ابراهیم در آتش

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ نام شعر: دیدار

▨ شاعر: نادر نادرپور

▨ با صدای: نادر نادرپور

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ـــــــــــــــــــــــــــــــ

من او را دیده‌بودم

نگاهی مهربان داشت

غمی در دیدگانش موج می‌زد

که از بختِ پریشانش نشان داشت

نمی‌دانم چرا هر صبح، هر صبح

که چشمانم به بیرون خیره می‌شد

میان مردمش می‌دیدم و باز

غمی تاریک بر من چیره می‌شد

شبی در کوچه‌ای دور

از آن شب‌ها که نور آبی ماه

زمین و آسمان را رنگ می‌کرد

از آن مهتاب شب‌های بهاری

که عطر گل فضا را تنگ می‌کرد

در آنجا، در خَمِ آن کوچه‌ی دور

نگاهم با نگاهش آشنا شد

به یک دَم آن‌چه در دل بود گفتیم

سپس چشمان ما از هم جدا شد

از آن شب دیگرش هرگز ندیدم

تو پنداری که خوابی دلنشین بود

به من گفتند او رفت

نپرسیدم چرا رفت

ولی در آن شب بدرود، دیدم

که چشمانش هنوز اندوهگین بود

▨ 

نادر نادرپور از کتاب: شعر انگور

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ نام شعر: وقت باریدن

▨ شاعر: هوشنگ چالنگی

▨ با صدای: هوشنگ چالنگی

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ـــــــــــــــــ

 وقت باریدن باران ای دوست

هرکسی تنهاست

توی تنهایی

پسری را باران شاعر کرد

دختری را گریاند

پشت این پنجره، من می‌شنوم

ریزش باران، تنهایی را می‌خوانَد

ریزش باران، تنهایی را می‌گوید

وقت باریدن باران بود

که کسی را از از مرز

باد با خود آورد!

وقت باریدن باران بود

که جوانی لاغر ظاهر شد در کوچه

و زنی نادم شد

وقت باریدن باران بود.

▨ 

هوشنگ چالنگی

بیست و پنجم مهر ماه ۱۳۴۶

از کتاب مجموعه کامل اشعار هوشنگ چالنگی چاپ افراز صفحه ۲۳۵

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ نام شعر: ایرانه خانم زیبا

▨ شاعر:رضا براهنی

▨ با صدای: شاعر

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ــــــــــــــــــــــــ

*این شعر توسط شاعر به دوستان شاعر «نسرین الماسی-حسن زرهی» تقدیم شده است*

تاریخ و مکان نگارش این شعر: تورنتو- جولای ۱۹۹۷

به علت محدودیت کاراکتر، متن شعر در اینجا نیامده است

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ شعر: چگونه بال زنم تا به ناکجا که تویی

▨ شاعر: حسین منزوی

▨ با صدای: حسین منزوی

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ــــــــــــــــــــ

چگونه بال‌زنم تا به ناکجا که تویی

بلند می‌پرم اما نه آن‌هوا که تویی

تمام طول خط از نقطه‌ی که پر شده است؟

از ابتدا که تویی تا به انتها که تویی

ضمیرها بدل اسم اعظم‌اند همه

از «او» و «ما» که منم تا «من» و «شما» که تویی

تویی جواب سوال قدیم ِبود و نبود

چنان‌چه پاسخ هر چون و هر چرا که تویی

به عشق، معنی پیچیده داده‌ای و به زن

قدیم ِتازه و بی‌مرزِ بسته تا که تویی

به رغم خار مغیلان نه مرد نیم‌رهم

از این سفر همه پایان آن خوشا که تویی

جدا از این من و ما و رها ز چون و چرا

کسی نشسته در آن‌سوی ماجرا که تویی

نهادم آینه‌ای پیش روی آینه‌ات

جهان پر از تو و من شد پر از خدا که تویی

تمام شعر مرا هم ز عشق دم زده‌ای

نوشته‌ها که تویی نانوشته‌ها که تویی

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ نام شعر: پسته 

▨ شاعر: سیمین بهبهانی

▨ با صدای: سیمین بهبهانی

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ــــــــــــــــــــــــــ

کودک روانه از پی بود، نق‌نق‌کنان که: من پسته

پول از کجا بیارم من؟ زن ناله کرد آهسته

کودک دوید در دکّان، پایی فشرد و عَرّی زد

گوشش گرفت دکان‌دار: کو صاحبت، زبان‌بسته

مادر کشید دستش را: دیدی که آبرومان رفت؟

کودک سری تکان می داد؛ دانسته یا ندانسته

یک سیر پسته صد تومان! نوشابه، بستنی... سرسام!

اندیشه کرد زن با خود، از رنجِ زندگی خسته:

دیروز گردوی تازه دیده است و چشم پوشیده‌ست

هر روز چشم‌پوشی‌هاش با روزِ پیش پیوسته

کودک روانه از پی بود، زن سوی او نگاه افکند

با دیده‌ای که خشمش را باران اشک‌ها شسته

ناگاه جیب کودک را پر دید ــ وای! دزدیدی؟

کودک چو پسته می‌خندید، با یک دهان پر از پسته

▨

سیمین بهبهانی

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.

▨ شعر: دلتنگی‌ها ۸ (تحرک متروک)

▨ شاعر: یدالله رویایی

▨ با صدای: یدالله رویایی

▨ پالایش و تنظیم: شهروز

ــــــــــــــــــــــــــــــــ

با کاروان ِمن

تحرک ِمتروک

صحرا مجال ِصحبت بود

و کاروان که فرصت ِاندیشه را

از صحنه‌ی نمکزار

بر می‌گرفت

پیمانه‌های سرخ ِعطش را

با خواب ِباستانی ِکاریز

پُر می‌کرد

ما از میان ِاستراحت ِشرقی می‌رفتیم

پستان‌های تشنه‌ی زن‌هامان

با دکمه‌های مردانه

شب را نگاه می‌کردند

▨

 در برخی نسخه‌ها؛ پستان‌های بی‌شیر مادران)

با دکمه‌هایی از شیر

(شب را به جاده‌های شیری می‌دادند

▨

و چشم‌های خسته‌ی مردان

بر کهکشان

شروع شن‌ها

جاری بود

بر گرد ای تحرک ِمتروک

اینجا نه ابر، نه گذر ِباد

دیریست تا معاش ِنبات را

پیغامی از سواحل ِتبخیر نیست

و سرنوشت ِآب

در سفره‌های زیرزمینی

تقطیر ِآسمان را از یاد برده است

▨

شعر شماره ۸ از مجموعه دلتنگی‌ها

شامل شعرهای ۱۳۴۵ و ۱۳۴۶

چاپ اول: ۱۳۴۶

ــــــــــــــــــــ

تذکر: شماره شعرها ممکن است در چاپ های مختلف، متفاوت باشد. شماره‌گذاری ما بر طبق چاپ اول کتاب است. اما در کتاب ِ «مجموعه آثار یدالله رویایی» انتشارات نگاه، چاپ اول، به دلیل سانسور، این شعر کلا حذف شده و موجود نیست

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.