Fréttin um að Vinnumálastofnun megi ekki hýsa flóttamenn í JL-húsinu í Vesturbænum vakti mikla athygli í síðustu viku.

Rætt er við tvær konur frá Venesúela sem eru búsettar í húsinu. Þær eru flóttamenn og bíða eftir niðurstöðu frá yfirvöldum um hvort þær megi setjast hér að.

Þær lýsa lífi sínu í JL-húsinu og segjast ekki skilja af hverju nágrannar þeirra vilji ekki að þær fái að búa áfram þar.

Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Fjölmörg dæmi hafa komið upp í löndunum í kringum okkur þar sem samfélagsmiðlar leika lykilhlutverk í óeðlilegum afskiptum af lýðræðislegum kosningum. Það ógnar þjóðaröryggi líka hér á Íslandi að hægt sé að beita klækjabrögðum á samfélagsmiðlum til að koma fólki til valda. Skúli Bragi Geirdal sviðsstjóri Netöryggismiðstöðvar segir Ísland með alltof veika löggjöf til að girða fyrir hætturnar. Þóra Tómasdóttir talaði við hann.

Óvissa ríkir nú um hvort 60 flóttamenn frá Venesúela fái að búa áfram í JL-húsinu. Þetta er staðan eftir að úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála felldi úr gildi ákvörðun skipulagsfulltrúa Reykjavíkur um að heimila Vinnumálastofnun að hýsa allt að tæplega 330 flóttamenn þar.

Húsfélag í fjölbýlishúsi á Grandavegi 42 kærði ákvörðunina að heimila búsetu flóttamannanna þar. Umrætt húsfélagið kærði ákvörðunina vegna þess að hún hafði ekki farið í grenndarkynningu áður en Vinnumálastofnun fékk leyfi til að hýsa þar flóttamenn.

Þetta er ekki í fyrsta skipti sem Vinnumálastofnun lendir í erfiðleikum út af frá Venesúela í JL-húsinu. Hér er þessi saga sögð nokkur ár aftur í tímann.

Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

E. coli hópsýkingin sem upp kom á leikskóla í Reykjavík í fyrra hefur vakið fólk til umhugsunar um hættur í eldhúsum. Í þessum þætti ræðum við um hættur í eldhúsum á heimilum landsmanna því þar getur verklagið líka klikkað og það haft alvarlegar afleiðingar í för með sér. Við ræðum við kennara í matvælaöryggi og heimilisfræði, þau Margréti Sigfúsdóttur og Baldur Sæmundsson. Þóra Tómasdóttir ræddi við þau.

Útgerðarfélagið Samherji á Akureyri er annað stærsta sjávarútvegsfyrirtæki landsins miðað við úthlutaðan kvóta á þessu fiskveiðiári. Einungis Brim hf. Í Reykjavík er stærra miðað við kvótaeign. Í þættinum er sagt frá eignarhaldi eigenda og stofnanda Samherja á öðrum fyrirtækjum í íslensku atvinnulífi og rætt um samþjöppun í eignarhaldi á aflaheimildum.

Í Þetta helst á síðustu viku hefur verið fjallað um eignarhald eigenda Ísfélagsins og Kaupfélags Skagfirðinga á fyrirtækjum í öðrum rekstri en útgerð. Allar þessar þrjár útgerðir eru á lista Fiskistofu yfir fimm stærstu útgerðir landsins. Hinar tvær eru Brim og Síldarvinnslan, sem Samherji á rúmlega 30 prósenta hlut í.

Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Í þessum þætti er rætt um fólk sem áhættusérfræðingar lögreglu og fangelsisyfirvalda meta sem hættulegustu einstaklinga þessa lands. Einstaklinga sem viðmælendum okkar ber saman um að falli oftast milli stafs og bryggju í kerfinu. Það eru ekki til nein úrræði fyrir þá. Þegar þeir losna úr afplánun fara þeir beint aftur í afbrot. Þóra Tómasdóttir ræddi við Halldór Val Pálsson forstöðumann fangelsa, Sædísi Jönu Jónsdóttur áhættusérfræðing lögreglu og Matthías Matthíasson í geðteymi fangelsanna.

Kaupfélag Skagfirðinga á Sauðarákróki er orðið að stórfyrirtæki á landsvísu sem fjárfestir í fyrirtækjum á mörgum ólíkum sviðum.

Flóra fjárfestinga kaupfélagsins nær allt frá útgerð og landbúnaði, til framleiðslu á ídýfum og majónessósum, og yfir í afþreyingariðnaðinn.

Sem dæmi um fyrirtæki sem kaupfélagið á má nefna Hamborgarafabrikkuna, Metró, Vogabæ, E. Finnson, Mjólku, American Style, Aktu Taktu, Shake and Pizza, Black Box, Keiluhöllina, Fóðurblönduna, hoppugarðinn Skopp í Kópavogi og síðast en ekki síst þriðjungshlut í stórútgerðinni Vinnslustöðinni í Kópavogi.

Mjólkurkýr Kaupfélags Skagfirðinga er hins vegar útgerðin FISK Seafood. Þátturinn er sá annar af þremur þar sem fallað um er umsvif stórútgerða og eigenda þeirra í öðrum atvinnurekstri á Íslandi. Í fyrsta þættinum var fjallað um fyrirtækjaveldi Guðbjargar Matthíasdóttur í Eyjum og í þeim síðasta verður fjallað um Samherja.

Deilur um hvort heppilegt sé að fyrirtækið Kaldvík fái að hefja laxeldi í Seyðisfirði hafa tvístrað tæplega 700 manna samfélagi bæjarins. Andstæðingar eldisins segja síðlaust að fyrirtækið lokki brotna byggð með störfum. Fylgjendur eldisins segja starfsemina kærkomna. Þóra Tómasdóttir ræðir við Katrínu Oddsdóttur, Jónínu Brynjólfsdóttur og Guðnýju Láru Guðrúnardóttur.

Tvær fyrirtækjablokkir á Íslandi sem eru byggðar á rekstri tveggja stórútgerða eru eigendur tveggja stærstu majonesfyrirtækja landsins. Þetta eru Gunnars Majones og Vogabær, sem bæði framleiðir E. Finnsson-sósurnar og Vogaídýfurnar. Útgerðirnar eru FISK Seafood, sem Kaupfélag Skagfirðinga á, og Ísfélag Vestmannaeyja, sem Guðbjörg Matthíasdóttir hefur átt í gegnum tíðina.

Þessi staða er birtingarmynd þeirrar þróunar að nokkrar stórar fyrirtækjasamstæður sem byggja á fjármunum stórútgerða eru orðin umsvifamikil á öðrum sviðum atvinnulífsins. Samhliða þessu hefur átt sér stað samþjöppun í eignarhaldi á kvóta hjá fimm stærstu útgerðum landsins.

Hvað segir þessi staða um umsvif íslenskra útgerðarfélaga og eigenda þeirra í íslensku viðskiptalífi?

Í þessum þætti er fjallað um viðskiptaveldi Guðbjargar Matthíasdóttur, útgerðarkonu í Vestmannaeyjum, og rætt við Gunnar Pál Pálsson, forstjóra Samkeppniseftirlitsins.

Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Margir eiga sér þann draum að verða besta útgáfan af sjálfum sér og stunda stífa sjálfsrækt til að ná því markmiði. Áhrifavaldurinn Gummi Kíró miðlar sinni sjálfsrækt daglega á samfélagsmiðlum. Þrír sálfræðingar hafa efasemdir um gagnsemi þess að eltast við drauminn um að verða besta útgáfan af sjálfum sér. Ýmsar rannsóknir bendi til að mikil sjálfsrækt geti verið streituvaldandi. Viðmælendur: Hafrún Kristjánsdóttir, Helga Arnardóttir, Viktor Örn Margeirsson og Guðmundur Birkir Pálmason. Umsjón: Þóra Tómasdóttir