Wetenschap Vandaag | BNR

By BNR Nieuwsradio

Science & Medicine

What's Wetenschap Vandaag | BNR about?

Nieuwe ontwikkelingen en verrassende inzichten

Download our free app to listen on your phone

LAST EPISODE

Onderzoekers communiceren s...

02.18.2021

Het is wetenschappers gelukt om te communiceren met mensen die middenin een droom zaten. Het lukte de slapende proefpersonen zelfs om rekensommetjes op te lossen zonder wakker te worden.

Wetenschap Vandaag | BNR episodes:

02.18.2021 Onderzoekers communiceren succesvol met dromende mensen Het is wetenschappers gelukt om te communiceren met mensen die middenin een droom zaten. Het lukte de slapende proefpersonen zelfs om rekensommetjes op te lossen zonder wakker te worden.
12.31.2020 Zombiemieren, gras dat jat van de buren en de mijt die op je gezicht ...... Voor bij de oudejaarsborrel: schimmels die mieren in zombies veranderen, een mijt die 's nachts over ons gezicht loopt, maar die in de problemen raakt als ie teveel eet, wild gras dat de genen van de buren steelt en spermacellen ...
12.30.2020 Hoe planten luisteren naar de wind Onderzoekers zijn diep in de cellen van planten gedoken om erachter te komen hoe ze nou precies reageren op indrukken van buitenaf zoals de krachten van de wind.
12.29.2020 Darmcellen helpen immuunsysteem bij detecteren parasiet Als ons lichaam met iets geïnfecteerd raakt, moet ons immuunsysteem aan de bak. Nu blijken onze immuuncellen bij een bepaalde parasiet hulp te krijgen van de cellen in onze darmen.
12.28.2020 Rook bosbranden verspreidt mogelijk besmettelijke ziektes Onderzoekers vrezen dat de rook van bosbranden wel eens een nieuwe route voor besmettelijke ziektes zou kunnen zijn.
12.24.2020 Kerstbomen blijven groen in de winter dankzij fotosynthese shortcut Terwijl veel bomen in de winter geen bladeren meer aan hun takken hebben, behouden de naalden van sparren - onze kerstbomen - hun positie en groene kleur. We weten nu beter waarom dit zo is.
12.23.2020 Is dit het vaccin waarmee we de schadelijke 'kattenparasiet' verslaan? Het is wetenschappers gelukt om op een slimme manier een vaccin te ontwikkelen voor de eencellige parasiet Toxoplasma gondii. De parasiet plant zich voort in katten en kan via de kat ook mensen besmetten.
12.22.2020 De oorsprong van vlooien: we hadden het al die tijd mis Een gigantische studie naar de afkomst van vlooien - je weet wel: die bijtende kriebelbeestjes - heeft laten zien dat we ze al die tijd in het verkeerde lijstje van insecten hadden staan.
12.21.2020 Nieuwe kennis over hoe onze hersenen ruis van spraak onderscheiden Onderzoekers hebben nieuwe ontdekkingen gedaan over het mechanisme achter hoe geluiden in de hersenen worden verwerkt Tegelijk vonden ze ook nog eens een volledig nieuw neuraal netwerk.
12.17.2020 Gapen is ook aanstekelijk voor dieren die alleen leven Gapen kan aanstekelijk werken. Daar is bewijs voor gevonden bij mensen en dieren die in sociale groepen leven. Nu blijkt dat ook dieren die solitair leven hartstikke gevoelig zijn voor een gapende soortgenoot.
12.16.2020 Boontjes als inspiratie voor een super gevoelige robotgrijper Hoe maak je een robotgrijper die heel precies kan werken en die ook nog eens weet hoe hard hij moet knijpen? Eén wetenschapper liet zich hiervoor inspireren door de boontjes in haar achtertuin.
12.15.2020 Donororganen langer goed houden met antivrieseiwitten Als we donororganen langer zouden kunnen koelen, dan kunnen ze langer goed blijven. De wetenschap neemt hierbij een voorbeeld aan antivrieseiwitten die je vindt bij poolvissen.
12.14.2020 Is een lockdown wetenschappelijk verantwoord? Vanwege de naderende lockdown, die Mark Rutte over een paar uur zal aankondigen, zetten we op een rijtje wat de wetenschap vindt van lockdowns.
12.10.2020 Een virus dat je liever wilt laten slapen Aan het Erasmus MC doen ze al 10 jaar onderzoek naar het varicellazostervirus. Dat is het virus dat waterpokken veroorzaakt, dan gaat slapen, en in een derde van de gevallen wakker wordt en gordelroos veroorzaakt. Dat willen deze onderzoekers voorkomen.
12.09.2020 Baby goes draadloos Premature baby's worden constant gemonitord en zitten dus vol met draadjes. Aan de TU Delft hebben ze één van die draadjes kunnen elimineren, door een draadloze sensor te ontwikkelen die de zuurstofverzadiging in de hersenen meet.
12.07.2020 Tumoren koorts geven met een algoritme Aan de Technische Universiteit Eindhoven hebben ze zelflerende algoritmes ontwikkeld, die hyperthermie, het heel gericht verwarmen van tumoren, beter maakt.
12.03.2020 Niet elk mens is een machine Om gezond eten te promoten wordt vaak de metafoor gebruikt van een mens als een machine. Je eet precies zoveel als je nodig hebt, net zoals een auto niet meer brandstof gebruikt dan het nodig heeft om te rijden. Die ...
12.02.2020 Diep in weefsel kijken Met traditionele methoden kunnen we zo'n 1 millimeter diep in weefsel kijken. Aan de TU Delft hebben onderzoekers een techniek ontwikkeld om tot 4 millimeter een beeld te krijgen. Dat doen ze met behulp van licht dat ze door het ...
12.01.2020 Knuffelsatelliet gaat rondvliegend ruimtepuin verwijderen Een leeg flesje of blikje heb je zo van de grond geplukt, maar hoe verwijder je enorme brokstukken ruimtepuin uit een baan rond de aarde? ESA - het European Space Agency - denkt de oplossing te hebben gevonden in de ...
11.30.2020 Het eiwit dat zorgt voor een langer leven bij minder eten Er wordt al enige tijd onderzoek gedaan naar de effecten van minder eten. Je zou hier mogelijk langer door leven. Maar hoe dat effect nou precies in elkaar zit op moleculaire schaal, dat wisten we nog grotendeels niet. Nu hebben ...
11.24.2020 Empathie voorspelt de agressie van een kind Hoe empathisch een jong kind is, is een goede voorspeller voor hoe agressief het kind is. En met die kennis kunnen we empathisch gedrag stimuleren, om agressie te voorkomen.
11.23.2020 Hoe de politiek je persoonlijkheid kan misbruiken Aan de hand van je teksten kan een algoritme ontdekken wat voor persoonlijkheid je hebt en die kenmerken kunnen door politieke partijen worden gebruikt om je te beïnvloeden. Politieke microtargeting heet dat. Dat is effectief en kan je stemkeuze sturen. ...
11.19.2020 Tien keer zoveel super heldere sterrenstelsels waargenomen als theorie voorspelt Onderzoekers hebben tien keer zoveel super heldere sterrenstelsels waargenomen als volgens theoretische modellen mogelijk zou moeten zijn.
11.18.2020 Zweet tegenhouden met behulp van... zweet Om overmatig zweet tegen te gaan kun je een antitranspirant gebruiken. Daarmee blokkeer je de zweetbuisjes zodat er geen zweet naar buiten kan. Alleen over hoe gezond dit soort middelen zijn is niet iedereen het eens. Nu denken onderzoekers een ...
11.17.2020 De zebravink kan iets waarvan we dachten dat alleen mensen het kunnen Mensen zijn extreem goed in het aanleren van associaties en verbanden. Het is iets wat geen enkel ander dier zo goed en snel kan als wij, tenminste dat dachten we heel lang. Nu blijkt alleen dat de zebravink ook een ...
11.16.2020 Hoe celpopulaties hun risicospreiding razendsnel aanpassen aan de omstandigheden Net als veel investeerders doen cellen aan risicospreiding om voorbereid te zijn op de toekomst. En dankzij nieuw onderzoek weten we nu ook hoe snel ze kunnen schakelen als de omstandigheden veranderen.
11.12.2020 Schimmel uit hondenneus helpt onderzoekers bij belangrijke ontdekking Toen onderzoekers recent schimmel-samples uit een hondenneus in handen kregen, konden ze hun geluk niet op. Het stelde ze namelijk in staat om trucjes van de schimmel beter te onderzoeken dan ooit eerder was gelukt.
11.11.2020 Slaaptekort rommelt met de angstverwerking in ons brein Een nieuwe studie laat zien dat een halve nacht slaap missen - wat voor sommige beroepsgroepen niet ongewoon is - ervoor kan zorgen dat ons brein moeite heeft met het verwerken van angst.
11.10.2020 Met gentherapie de oogzenuw laten herstellen Onderzoekers hebben in muizen laten zien dat het mogelijk is om met gentherapie beschadigde oogzenuwen te laten herstellen. Ze hopen zo ooit de grootste oorzaak van blindheid aan te pakken.
11.09.2020 Virussen kapotmaken door hun suikerlaagje te saboteren Veel virussen - waaronder Covid-19 - hebben aan de buitenkant een beschermlaagje van eiwitten, vetten en suikers. Nou laat nieuw onderzoek zien dat het saboteren van dat suikerlaagje terwijl het wordt gemaakt weleens de sleutel kan zijn bij het kapotmaken ...
11.05.2020 Oorsprong van mysterieuze radioflits uit de Melkweg gevonden Al meer dan een decennium breken astronomen hun hoofd over de oorsprong van mysterieuze radioflitsen uit verre sterrenstelsel. Nu hebben ze van eentje de bron kunnen bepalen en die zit in ons eigen Melkwegstelsel.
11.04.2020 Nieuwe antibiotica-pil vindt vermomd als eten zijn weg door het lichaam Bacteriën gebruiken sluwe trucjes om ons lichaam en onze medicijnen te slim af te zijn, maar er is een nieuw wapen in de strijd tegen deze ziekmakers. En dat wapen gaat vermomd als eten ons lichaam in.
11.03.2020 Onderzoekers vinden vroegste bewijs ooit voor sociaal gedrag zoogdieren Onderzoekers hebben het vroegste bewijs ooit gevonden voor sociaal gedrag onder zoogdieren en dat gaat terug naar de tijd van de dino's.
11.02.2020 Bij 2 graden opwarming komt er 230 miljard ton CO2 vrij uit de bodem Wat er precies gebeurt met de CO2 die in de grond opgeslagen zit als de temperatuur wereldwijd stijgt was lange tijd onduidelijk. Nu denken wetenschappers te weten hoeveel hiervan vrijkomt als het 2 gaden warmer wordt: 230 miljard ton.
10.29.2020 Nieuwe nanotechnologie traint het immuunsysteem om kanker beter te bestrijden Het is onderzoekers gelukt om een nieuwe nanotechnologie te ontwikkelen waarmee je het immuunsysteem kan trainen om kanker aan te vallen.
10.29.2020 Cybersecurity gebaseerd op het menselijk immuunsysteem Onderzoekers hebben zich laten inspireren door het menselijke immuunsysteem bij het ontwikkelen van beter beveiligde ict-systemen.
10.28.2020 Wat een drum-experiment ons kan leren over cultuurevolutie Hoe onderzoek je nou hoe cultuur door de jaren heen verandert en wat die veranderingen precies in gang zet? Eén wetenschapper had daar wel een leuk idee voor: ze koos voor een drum-experiment
10.27.2020 Malariaparasiet verstop zich in onze bloedbaan tijdens het droge seizoen Er wordt hard gewerkt aan vaccins, vallen en medicijnen, maar nog altijd raken zo'n 200 miljoen mensen per jaar besmet met malaria. Nu zijn onderzoekers een trucje van de parasiet op het spoor gekomen en die kennis kan ons weer ...
10.26.2020 Robots laten zien waarom vissen in een school zwemmen Waarom kiest een vis ervoor om in een school te zwemmen en niet in z'n eentje? Doen ze dit misschien (deels) om energie te besparen? Om die vraag te beantwoorden hebben onderzoekers robotvissen aan het werk gezet. Het is de ...
10.22.2020 Met hersenstimulatie emotionele acties onder controle houden In veel situaties is het handig om je emotionele acties een beetje onder controle te houden. Dat lukt de meeste van ons redelijk goed, maar voor mensen met sociale stoornissen is dat soms lastig. Onderzoekers hebben gekeken of hersenstimulatie ze ...
10.21.2020 Het perfecte randje maken, op de atoom nauwkeurig Ultradun tweedimensionaal materiaal als grafeen is veelbelovend voor toepassingen in de nanowetenschappen, maar de randjes ervan zijn vaak te onvoorspelbaar. Onderzoekers hebben nu een manier gevonden om die randjes op de atoom nauwkeurig te vormen.
10.20.2020 De moleculaire dans die ons hart laat kloppen in kaart gebracht Een hartslag lijkt op de allerkleinste schaal net een choreografie van dansende moleculen. Onderzoekers hebben nu in kaart gebracht hoe die dans precies werkt en daar kunnen hopelijk weer patiënten met hartziektes mee geholpen worden.
10.19.2020 Verliezen vleugels leverde groot voordeel op voor mieren Mieren zijn één van de meest succesvolle diersoorten op aarde. Dat is voor een groot deel te danken aan hun social skills, maar uit nieuw onderzoek blijkt dat veranderingen in hun lichaam er ook wat mee te maken hebben. Toen ...
10.15.2020 3D-geprinte insectensnacks, wandelritme-sensoren en typgedrag als ID Het is bijna tijd voor de Dutch Design Week die er dit jaar natuurlijk behoorlijk anders uit gaat zien dan voorgaande jaren. Alles is digitaal en we kunnen even niet langs. Toch is er genoeg te bekijken tijdens deze editie. ...
10.13.2020 Katten verleiden met je ogen Als je een moeizame relatie hebt met je kat, dan hebben psychologen van de universiteit van Sussex misschien een oplossing gevonden: de slow blink. Je ogen vernauwen en daarna kort (bijna) sluiten, zorgt ervoor dat katten positiever op je reageren.
10.12.2020 “Nobelprijs voor de economie” naar onderzoekers veilingen De Prijs van de Zweedse Rijksbank voor economie is toegekend aan de Amerikanen Paul Milgrom en Robert Wilson. Ze verbeterden de theorie achter veilingen, en ontwikkelden samen een systeem waarmee overheden goederen als frequentiebanden, die gebruikt worden door telecomproviders, kunnen ...
10.08.2020 Hoe je de geur van wijn onthoudt We weten dat wijnexperts goed zijn in het onthouden en beschrijven van de geur van wijn. Wat we nog willen weten is: hoe werkt dat? Eén van de aannames is dat taal zou kunnen helpen bij het onthouden. Maar dat ...
10.07.2020 CRISPR-Cas techniek wint Nobelprijs scheikunde De Nobelprijs voor de scheikunde is dit jaar uitgereikt aan twee vrouwelijke onderzoekers die aan de wieg van de CRISPR-Cas techniek stonden. Deze DNA-bewerkingstechniek maakt het mogelijk om erfelijk materiaal van virussen, bacteriën, cellen, planten en dieren op relatief eenvoudige ...
10.06.2020 Nobelprijs natuurkunde naar onderzoekers zwarte gaten De Nobelprijs voor de natuurkunde is gegaan naar drie wetenschappers die zich bezighouden met 'de meest duistere geheimen van het universum': zwarte gaten. De ene helft van de prijs is toegewezen aan Roger Penrose, die wiskundig bewijs leverde voor het ...
10.05.2020 Nobelprijs geneeskunde naar ontdekkers hepatitis C Naar schatting zijn wereldwijd zo'n 70 miljoen mensen besmet met het hepatitis C-virus. Jaarlijks kost het 400.000 mensen het leven. Een getal dat mogelijk veel hoger was geweest als onderzoekers niet een aantal belangrijke ontdekkingen hadden gedaan, die ervoor hebben ...

Older episodes

Wetenschap Vandaag | BNR

What's Wetenschap Vandaag | BNR about?

Download our free app to listen on your phone

Wetenschap Vandaag | BNR episodes:

Onderzoekers communiceren succesvol met dromende mensen

Zombiemieren, gras dat jat van de buren en de mijt die op je gezicht ......

Hoe planten luisteren naar de wind

Darmcellen helpen immuunsysteem bij detecteren parasiet

Rook bosbranden verspreidt mogelijk besmettelijke ziektes

Kerstbomen blijven groen in de winter dankzij fotosynthese shortcut

Is dit het vaccin waarmee we de schadelijke 'kattenparasiet' verslaan?

De oorsprong van vlooien: we hadden het al die tijd mis

Nieuwe kennis over hoe onze hersenen ruis van spraak onderscheiden

Gapen is ook aanstekelijk voor dieren die alleen leven

Boontjes als inspiratie voor een super gevoelige robotgrijper

Donororganen langer goed houden met antivrieseiwitten

Is een lockdown wetenschappelijk verantwoord?

Een virus dat je liever wilt laten slapen

Baby goes draadloos

Tumoren koorts geven met een algoritme

Niet elk mens is een machine

Diep in weefsel kijken

Knuffelsatelliet gaat rondvliegend ruimtepuin verwijderen

Het eiwit dat zorgt voor een langer leven bij minder eten

Empathie voorspelt de agressie van een kind

Hoe de politiek je persoonlijkheid kan misbruiken

Tien keer zoveel super heldere sterrenstelsels waargenomen als theorie voorspelt

Zweet tegenhouden met behulp van... zweet

De zebravink kan iets waarvan we dachten dat alleen mensen het kunnen

Hoe celpopulaties hun risicospreiding razendsnel aanpassen aan de omstandigheden

Schimmel uit hondenneus helpt onderzoekers bij belangrijke ontdekking

Slaaptekort rommelt met de angstverwerking in ons brein

Met gentherapie de oogzenuw laten herstellen

Virussen kapotmaken door hun suikerlaagje te saboteren

Oorsprong van mysterieuze radioflits uit de Melkweg gevonden

Nieuwe antibiotica-pil vindt vermomd als eten zijn weg door het lichaam

Onderzoekers vinden vroegste bewijs ooit voor sociaal gedrag zoogdieren

Bij 2 graden opwarming komt er 230 miljard ton CO2 vrij uit de bodem

Nieuwe nanotechnologie traint het immuunsysteem om kanker beter te bestrijden

Cybersecurity gebaseerd op het menselijk immuunsysteem

Wat een drum-experiment ons kan leren over cultuurevolutie

Malariaparasiet verstop zich in onze bloedbaan tijdens het droge seizoen

Robots laten zien waarom vissen in een school zwemmen

Met hersenstimulatie emotionele acties onder controle houden

Het perfecte randje maken, op de atoom nauwkeurig

De moleculaire dans die ons hart laat kloppen in kaart gebracht

Verliezen vleugels leverde groot voordeel op voor mieren

3D-geprinte insectensnacks, wandelritme-sensoren en typgedrag als ID

Katten verleiden met je ogen

“Nobelprijs voor de economie” naar onderzoekers veilingen

Hoe je de geur van wijn onthoudt

CRISPR-Cas techniek wint Nobelprijs scheikunde

Nobelprijs natuurkunde naar onderzoekers zwarte gaten

Nobelprijs geneeskunde naar ontdekkers hepatitis C

Other shows like Wetenschap Vandaag | BNR: