De vulkaan op La Palma spuwt al maanden vuur, maar gelukkig zijn er geen doden gevallen. Dankzij moderne geologische technieken zagen wetenschappers de uitbarsting van tevoren aankomen. Betekent dit dat we vulkanen ook kunnen gaan temmen? En is dat eigenlijk wel een goed idee?

Gast: Marcel aan de Brugh & Gemma Venhuizen

Presentatie: Hendrik Spiering

Producers: Julia Vié & Rosa van Toledo

Montage: Rosa van Toledo

Shownotes:

We hebben gebruik gemaakt van privé-opnames van Valentin Troll. Kijk voor zijn filmpjes: https://www.youtube.com/results?search_query=Valentin+Troll

Het openingsfragment: https://www.youtube.com/watch?v=NFTz5VWX0r8

Rond 6.15 min: https://www.youtube.com/watch?v=-s32OTPtVHk

Rond 20.30 min: https://www.youtube.com/watch?v=8uhlDTb_XJA

Rond 13 min: www.freesound.org

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Dat in de vroege middeleeuwen de noormannen verre zeereizen over de Atlantische oceaan maakten kun je nog steeds zien op IJsland en Groenland, waar ze kolonies stichtten. Maar met nieuwe moleculaire technieken ontdekken archeologen nu steeds meer details over die verre reizen. Waarschijnlijk bereikten die Vikingen zelfs de Azoren, zo blijkt uit organische moleculen in lokale meertjes. En we weten nu precies in welk jaar ze in Canada een boom om hakten, omdat in dat hout sporen van een gedateerde zonnevlam zijn terug te vinden.

Gasten: Hendrik Spiering

Host: Lucas Brouwers

Producer: Elze van Driel & Julia Vié

Meer lezen over Vikingen?

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/10/07/italiaanse-monnik-uit-14de-eeuw-wist-al-van-amerika-a4061134

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/10/12/dankzij-de-toen-heersende-wind-konden-de-vikingen-de-azoren-bereiken-a4061562

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/10/20/in-het-jaar-1021-kapte-een-viking-een-canadese-boom-a4062466

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/12/10/mensen-gemaakt-van-es-en-iep-a4023406

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Als kind krijgen we voor de bliksem handige regeltjes mee: sta niet onder een boom en zit op je hurken in een open veld. Maar voor de wetenschap is bliksem nog steeds één groot raadsel. Met als grootste mysterie: hoe begint het eigenlijk?

Gasten: Laura Bergshoef & Hendrik Spiering

Presentatie: Lucas Brouwers

Producer en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Al decennia wordt er over de zelfrijdende auto gedroomd en gefantaseerd. Tesla, Uber, Audi buitelen over elkaar heen met beloftes. Toch rijdt er nog nergens een zelfrijdende auto rond. Tijd om ons af te vragen: komt ‘ie er eigenlijk nog wel? 

Host: Lucas Brouwers

Gasten: Marc Hijink & Bennie Mols

Producer & montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Kan je een taal nieuw leven inblazen die al meer dan een eeuw niet meer gesproken wordt? De Siraya, een van de oorspronkelijke volkeren op Taiwan, doen een verrassend succesvolle poging. Met behulp van een oud VOC-boek hebben ze hun oude Siraya-taal gereconstrueerd. Maar waarom is het eigenlijk erg als talen uitsterven?

Gasten: Julie Blussé & Hendrik Spiering

Host: Lucas Brouwers

Producer: Elze van Driel

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Duitser Benjamin List (1968) en de Amerikaan David MacMillan (1968) krijgen de Nobelprijs voor Scheikunde voor hun onderzoek aan katalyse met kleine moleculen. Met katalysatoren zijn chemische reacties te versnellen.

Host: Lucas Brouwers

Gasten: Marcel aan de Brugh en Gemma Venhuizen

Producer: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Syukuro Manabe (1931), Klaus Hasselmann (1931) en Georgio Parisi (1948) krijgen de Nobelprijs Natuurkunde voor hun onderzoek naar complexe systemen zoals het klimaat. 

Host: Lucas Brouwers

Gasten: Hendrik Spiering en Laura Bergshoef

Producer en montage: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De Amerikaan David Julius en Libanees Ardem Patapoutian winnen de Nobelprijs voor Geneeskunde voor hun werk aan huidreceptoren voor aanraking, warmte en pijn. 

Host: Lucas Brouwers

Gasten: Niki Korteweg en Hendrik Spiering

Producer: Rosa van Toledo

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

De ijstijd is voorbij. Toch komen er iedere zomer nog prehistorische dieren naar boven uit de ontdooiende Siberische ondergrond. Wat kun je leren van deze diepvreesbeesten?

Host: Lucas Brouwers

Gast: Eva Cukier

Side-kick: Hendrik Spiering

Producer/editor: Rosa van Toledo

Shownotes:

https://siberiantimes.com/home/

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.

Boekenkasten zijn vol geschreven over de Tweede Wereldoorlog en de gruwelen van de Holocaust. Het lijkt alsof historici zichzelf dezelfde vraag stellen: hoe kon het Duitse volk vallen voor het nazisme? En wat was de rol van Adolf Hitler, als charismatisch extremist? Wat zegt 75 jaar Hitlervorsing over de kracht van geschiedenis van wetenschap?

Host: Lucas Brouwers

Gast: Bart Funnekotter

Co-host: Hendrik Spiering

Producer: Elze van Driel

Fragmenten die je hoort komen uit trailers van de documentaire 'The Meaning of Hitler' en 'Nazi Megastructures' van National Geographic.

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.