In 2021 is Mark Rutte voor de vijfde keer lijsttrekker van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie. Hij maakte de VVD de grootste fractie in de Tweede Kamer en sinds 2010 is hij de eerste liberale minister-president sinds Pieter Cort van der Linden een eeuw geleden.

Geen wonder dat het beeld bestaat van een bijna griezelige almacht en onbeperkte vermogens tot sturen, besturen en winnen. Maar is dat wel zo? Jaap Jansen en PG Kroeger analyseren de ontwikkeling van Rutte als aanvoerder en als liberaal politicus.

De VVD en Rutte staan veel minder sterk dan oppervlakkige waarnemers zien. Eigenlijk haalden Ruttes liberalen alleen bij de verkiezingen van 2012 een klinkende overwinning en ook toen hijgde, net als in 2010, de PvdA Rutte in de nek. Vergeten lijkt hoe zwaar eigenlijk de nederlaag van de VVD was in 2017. Van een premierbonus was allesbehalve sprake.

En zo zijn er meer opvallende kwetsbaarheden die Rutte zelf overigens als eerste zal erkennen. De partij heeft zo weinig leden dat het vinden van politiek personeel problematisch wordt. Het verloop onder bewindslieden en andere hooggeplaatsten is daarbij een opvallend fenomeen. En leeft nog altijd in de vrees dat de vroegere aanhang van Rita Verdonk zich en masse van de partij afkeert.

Jaap en PG kijken daarom zeer precies naar de brieven die Rutte nu al meerdere keren naar de kiezers heeft gestuurd. Die over het vaasje bijvoorbeeld en ook de nieuwste: “Samen naar de eindstreep. En verder.” Voor de liefhebber van verfijnd politiek proza zijn die brieven een delicatesse. Want zij geven - soms onbedoeld - een bijzonder inkijkje in Ruttes denken en de VVD-strategie.

Zo speelt de verbijstering van Emmanuel Macron over het Torentje (vroeger een conciërgewoning) evenzeer een rol als het structureel bedrijven van 'ombudspolitiek' naar het bedrijfsleven: de belastingdruk voor grote bedrijven is in tien jaar met een kwart gedaald. Verrassend is daarbij de draai van 180 graden die Rutte maakte ten opzichte van zijn eigen beginselverklaring uit 2008. Daarin pleitte hij voor een kleine staat met een beperkt aantal taken. Het verkiezingsprogramma 2021 benadrukt de noodzaak van een sterke overheid.

Rutte is een behendige manager, die zich altijd aanpast aan de omstandigheden. Hij kan met iedereen omdat hij niemand iets belooft.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar [email protected] en we nemen contact met u op!

***

Verder lezen

VVD beginselverklaring (2008)

VVD verkiezingsprogramma (2021)

Peter Kanne - Kan de VVD de verkiezingen van 2021 verliezen?

Brief Mark Rutte - Samen naar de eindstreep. En verder (2021)

Brief Mark Rutte - Beste Nederlanders (2018)

Jaap Jansen - De leegte rond Mark Rutte als risico voor de VVD (2021)

***

Verder kijken

Tussen Kunst en Vaas met Mark Rutte en Erica Terpstra

VVD - Waarom wij in de politiek zitten

Hans Wiegel - Sinterklaas, daar zit-ie!

Wiegel over opkomst Baudet

Dans le bureau de Mark Rutte, Premier ministre des Pays-Bas

Mark Rutte - "Ja, dit is een kras"

Mark Rutte - Een land wat in de kern diep socialistisch is

Mark Rutte - "Als ik vertrek uit politiek, ga ik onderwijs in"

***

Verder luisteren

118 - Peter Hein van Mulligen: ‘Het gaat hartstikke goed met Nederland, wie anders beweert heeft de feiten tegen’

52 - Gerry van der List waarschuwt fletse VVD: Wacht Rutte het lot van Balkenende?

41 - Klaas Dijkhoff over VVD, coalitie en FVD

32 - Frits Bolkestein over Thierry Baudet en de VVD 

28 - Eerste-Kamervoorzitter Ankie Broekers-Knol waarschuwt

17 - PG Kroeger looft het poldermodel (over het vaasje van Rutte)

12 - Uri Rosenthal: hoe ik Mark Rutte omhoog hielp

***

Tijdlijn

00:00:00 – Intro

00:03:23 – Deel 1

01:10:13 – Deel 2

01:32:56 – Uitro

01:33:37 – Einde 

See omnystudio.com/listener for privacy information.