
Sign up to save your podcasts
Or
ដោយចង់ដាស់ស្មារតីអ្នកជាឪពុកម្តាយទាំងអស់ឱ្យយល់អំពីគ្រោះថ្នាក់នៃការប្រើប្រាស់អេក្រង់របស់ក្មេង អាជ្ញាធរបារាំងបានបញ្ចូលអនុសាសន៍ស្តីពីការប្រើប្រាស់អេក្រង់ក្នុងសៀវភៅតាមដានសុខភាពកុមារ ចាប់ពីថ្ងៃទី១មករា២០២៥នេះទៅ។ តើការលេងទូរស័ព្ទ ឬនៅមុខអេក្រង់ តាំងពីតូច មានគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងណា?
ការប្រើប្រាស់អេក្រង់ (មើលទូរស័ព្ទ មើលទូរទស្សន៍ មើលអាយផេត...) កំពុងក្លាយជាចំណោទសង្គមកាន់តែធំៗឡើង។ នៅប្រទេសបារាំង ក្មេងអាយុក្រោម២ឆ្នាំ នៅមុខអេក្រង់រយៈពេលបីម៉ោងនិង១១នាទី ជាមធ្យម ក្នុងមួយថ្ងៃ នៅឆ្នាំ២០២២។ ដើម្បីផ្តល់ព័ត៌មានជុំវិញគ្រោះថ្នាក់របស់អេក្រង់ចំពោះទារក និងកុមារ រដ្ឋបារាំងបានសម្រេចចិត្ត ចាប់ពីថ្ងៃទី ១មករា២០២៥នេះ បោះពុម្ពសារណែនាំអំពីរបៀបប្រើប្រាស់អេក្រង់ សម្រាប់ទារកចាប់ពីបីខែដល់វ័យជំទង់ នៅក្នុងសៀវភៅតាមសុខភាពរបស់ទារកតែម្តង។ សៀវភៅតាមដានសុខភាពថ្មីដែល មានចែកជូនទារកកើតចាប់ពីថ្ងៃពុធទី ១មករា២០២៥នេះទៅ បានចំណាយជាច្រើនទំព័ររំឭកឪពុកម្តាយ អំពីផលប៉ះពាល់ និងបម្រាមកុំឱ្យកូនក្មេងអាយុក្រោមបីឆ្នាំ លេងអេក្រង់ ឬនៅមុខអេក្រង់ ព្រោះវាអាចប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់ផ្នែកខួរក្បាលរបស់ក្មេង។
គ្រោះថ្នាក់នៃអេក្រង់បានក្លាយជាភាពបន្ទាន់នៃសុខភាពសាធារណៈ។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាប្រធានាធិបតីបារាំង លោក អេម៉ានុយអែលម៉ាក្រុង បានស្នើកាលពីដើមឆ្នាំ២០២៤ឱ្យគណៈកម្មាធិការជំនាញ សិក្សាអង្កេត និងរៀបចំគម្រោងច្បាប់ដើម្បីឈានទៅកំរិតរយៈពេលប្រើប្រាស់អេក្រង់របស់ក្មេង អាយុក្រោម៦ឆ្នាំ។
ក្នុងសម័យបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលដ៏ទំនើប គេមិនអាចហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់អេក្រង់បានទេ ប៉ុន្តែដើម្បីប្រយោជន៍សុខភាពសាធារណៈ អាជ្ញាធរចាំបាច់ត្រូវមានវិធានការគោល សម្រាប់ឱ្យស្ថាប័នអប់រំ-សុខាភិបាល ស្ថាប័នទទួលបន្ទុកថែទាំទារក បានយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់អំពីគ្រោះថ្នាក់នៃការប្រើប្រាស់អេក្រង់របស់ក្មេង និងដើម្បីផ្សព្វផ្សាយសារការពារ បង្ការហានិភ័យបង្កឡើងដោយអេក្រង់ចំពោះកុមារ ព្រមទាំងមនុស្សធំ ក្នុងទម្រង់ជាមគ្គុទេសក៍ចង្អុលប្រាប់ឪពុកម្តាយអំពីរបៀបប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងអេក្រង់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
រហូតមកទល់នឹងពេលនេះ ពុំទាន់មានទេអនុសាសន៍ផ្លូវការ ថាតើត្រូវធ្វើដូចម្តេចទើបអាចហាមឃាត់ការប្រើអេក្រង់ហួសហេតុដែលអាចប៉ះពាល់ដល់លូតលាស់របស់កុមារ។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញបានយល់ស្របគ្នាទាំងអស់ និងបានបញ្ចេញមតិយោបល់ដូចគ្នាថា “ក្រោមអាយុ៣ខួប ក្មេងមិនត្រូវប្រឈមនឹងអេក្រង់ទេ”។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកសំណូមពរឱ្យហាមផ្តាច់មិនឱ្យក្មេងក្រោមអាយុពីរខួបមើលអេក្រង់ទេ។ ពាក្យថាអេក្រង់គឺរាប់ទាំង ទូរទស្សន៍ ទូរស័ព្ទ អាយផេត អាយផាត់ ស្មាតហ្វូន។ ពោលគឺមិនត្រូវបណ្តោយក្មេងឱ្យមើលវត្ថុទាំងអស់នេះទេ។ ហេតុអ្វី? ពីព្រោះមិនមែនតួអេក្រង់ទេដែលជាបញ្ហា។ បញ្ហានៅត្រង់ភាពអសកម្ម។ នៅពេលក្មេងរវល់វក់លេង ឬមើលអេក្រង់ ក្មេងលែងមានអន្តរកម្ម (សកម្មភាពប្រទាក់គ្នា)ជាមួយឪពុកម្តាយ ជីដូនជីតា បងឬប្អូនហើយ គឺស្លុងជាប់នឹងអេក្រង់។ ក្នុងវ័យនេះ ដើម្បីលូតលាស់ ខួរក្បាលក្មេងត្រូវការសកម្មភាពរំញោចជាប់ជាប្រចាំ។ បើគ្មានការភ្ញោចទេ ខួរក្បាលអាចនឹងរងផលប៉ះពាល់លូតលាស់មិនបានល្អត្រឹមត្រូវទេ។ ក្មេងនៅមុខអេក្រង់កាន់តែច្រើន កាន់តែជួបការលំបាកខ្លាំងក្នុងការនិយាយស្តី ក្នុងការរៀន ក្នុងការអាន ក្នុងការផ្ចង់អារម្មណ៍ ក្នុងការដេក ហើយមិនសូវចេះប្រើពាក្យពេចន៍ទេ។
ការសិក្សា របស់ក្រុមអ្នកជំនាញបារាំង បានសង្កេតឃើញទៀតថា គ្រាន់តែបើកទូរទស្សន៍ចោល ពេលកំពុងញ៉ាំបាយ ហើយក្មេងគ្រាន់តែឮ និងមិនទាំងផ្តោចភ្នែកមើលផង ក៏ផលរំខានមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំងអាចធ្វើក្មេងក្រចេះនិយាយ ជាងក្មេងដែលគ្មានទូរទស្សន៍នៅក្បែរសោះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការមើលទូរទស្សន៍ មើលអាយផេត ឬទូរស័ព្ទដៃ ពេលកំពុងបាយ នឹងធ្វើឱ្យក្មេងញ៉ាំបាយដោយបង្ខិតបង្ខំ ដោយមិនទំពារ ដោយបៀមភ្លេច ឬលេបចូលទាំងមិនដឹងរសជាតិ ដែលជាហេតុនាំឱ្យមានបញ្ហារំលាយអាហារ ឈឺពោះនិងទល់លាមក។ ជាចុងក្រោយ គ្រប់អេក្រង់សុទ្ធតែបញ្ចេញពន្លឺពណ៌ខៀវ ដែលរំខានខ្លាំងណាស់ដល់ប្រព័ន្ធអរមូនមេឡាតូនីន។ ដូចមនុស្សចាស់ដែរ ក្មេងណាដែលមើលអេក្រង់នៅពេលល្ងាច ពីព្រលប់ មុនចូលដំណេក នឹងពិបាកដេក ក្រលង់លក់ណាស់ ហើយលក់មិនស្កប់ស្កល់ល្អទេ។ បើក្មេងដេកមិនគ្រប់គ្រាន់ ឬមិនត្រឹមត្រូវ ការលូតលាស់ក៏មិនសូវល្អដែរ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ ដែលបានប្រគល់ជូនប្រធានាធិបតីបារាំង កាលពីថ្ងៃទី៣០មេសា២០២៤ គណៈកម្មាធិការជំនាញបានរៀបរាប់អំពីទិដ្ឋភាពក្មេងសម័យមហាឌីជីថល និងផលវិបាកចំពោះសុខភាព ការលូតលាស់ និងអនាគតរបស់ក្មេងទាំងនោះ ព្រមទាំងផលវិបាកសម្រាប់សង្គមជាទូទៅ។ អេក្រង់រួមចំណែកដោយផ្ទាល់ឬដោយប្រយោល ដល់ការខាតម៉ោងដំណេក ដល់កង្វះសកម្មភាពកាយសម្បទា និងសមត្ថភាពគំឃើញរបស់ភ្នែក តែជួយបង្កើនភាពស្ពឹកស្រពន់ ជំងឺធាត់ជ្រុលចុកខ្លាញ់។ ពុំទាន់មានការទទួលស្គាល់តាមបែបវិទ្យាស្ត្រ អាការៈញៀនអេក្រង់ទេ ប៉ុន្តែការជក់មើលអេក្រង់ លេងបណ្តាញសង្គម ជាកត្តាហានិភ័យបន្ថែមមួយទៀត សម្រាប់កុមារនិងក្មេងជំទង់ដែលមាននិស្ស័យបាក់ទឹកចិត្តនិងជំងឺថប់បារម្ភស្រាប់។
ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងការប្រើប្រាស់អេក្រង់ហួសហេតុ គណៈកម្មាធិការបានលើកអនុសាសន៍២៩ចំណុច ជូនរដ្ឋាភិបាល មានអាទិ៍
ដោយចង់ដាស់ស្មារតីអ្នកជាឪពុកម្តាយទាំងអស់ឱ្យយល់អំពីគ្រោះថ្នាក់នៃការប្រើប្រាស់អេក្រង់របស់ក្មេង អាជ្ញាធរបារាំងបានបញ្ចូលអនុសាសន៍ស្តីពីការប្រើប្រាស់អេក្រង់ក្នុងសៀវភៅតាមដានសុខភាពកុមារ ចាប់ពីថ្ងៃទី១មករា២០២៥នេះទៅ។ តើការលេងទូរស័ព្ទ ឬនៅមុខអេក្រង់ តាំងពីតូច មានគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងណា?
ការប្រើប្រាស់អេក្រង់ (មើលទូរស័ព្ទ មើលទូរទស្សន៍ មើលអាយផេត...) កំពុងក្លាយជាចំណោទសង្គមកាន់តែធំៗឡើង។ នៅប្រទេសបារាំង ក្មេងអាយុក្រោម២ឆ្នាំ នៅមុខអេក្រង់រយៈពេលបីម៉ោងនិង១១នាទី ជាមធ្យម ក្នុងមួយថ្ងៃ នៅឆ្នាំ២០២២។ ដើម្បីផ្តល់ព័ត៌មានជុំវិញគ្រោះថ្នាក់របស់អេក្រង់ចំពោះទារក និងកុមារ រដ្ឋបារាំងបានសម្រេចចិត្ត ចាប់ពីថ្ងៃទី ១មករា២០២៥នេះ បោះពុម្ពសារណែនាំអំពីរបៀបប្រើប្រាស់អេក្រង់ សម្រាប់ទារកចាប់ពីបីខែដល់វ័យជំទង់ នៅក្នុងសៀវភៅតាមសុខភាពរបស់ទារកតែម្តង។ សៀវភៅតាមដានសុខភាពថ្មីដែល មានចែកជូនទារកកើតចាប់ពីថ្ងៃពុធទី ១មករា២០២៥នេះទៅ បានចំណាយជាច្រើនទំព័ររំឭកឪពុកម្តាយ អំពីផលប៉ះពាល់ និងបម្រាមកុំឱ្យកូនក្មេងអាយុក្រោមបីឆ្នាំ លេងអេក្រង់ ឬនៅមុខអេក្រង់ ព្រោះវាអាចប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់ផ្នែកខួរក្បាលរបស់ក្មេង។
គ្រោះថ្នាក់នៃអេក្រង់បានក្លាយជាភាពបន្ទាន់នៃសុខភាពសាធារណៈ។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាប្រធានាធិបតីបារាំង លោក អេម៉ានុយអែលម៉ាក្រុង បានស្នើកាលពីដើមឆ្នាំ២០២៤ឱ្យគណៈកម្មាធិការជំនាញ សិក្សាអង្កេត និងរៀបចំគម្រោងច្បាប់ដើម្បីឈានទៅកំរិតរយៈពេលប្រើប្រាស់អេក្រង់របស់ក្មេង អាយុក្រោម៦ឆ្នាំ។
ក្នុងសម័យបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលដ៏ទំនើប គេមិនអាចហាមឃាត់ការប្រើប្រាស់អេក្រង់បានទេ ប៉ុន្តែដើម្បីប្រយោជន៍សុខភាពសាធារណៈ អាជ្ញាធរចាំបាច់ត្រូវមានវិធានការគោល សម្រាប់ឱ្យស្ថាប័នអប់រំ-សុខាភិបាល ស្ថាប័នទទួលបន្ទុកថែទាំទារក បានយល់ដឹងកាន់តែច្បាស់អំពីគ្រោះថ្នាក់នៃការប្រើប្រាស់អេក្រង់របស់ក្មេង និងដើម្បីផ្សព្វផ្សាយសារការពារ បង្ការហានិភ័យបង្កឡើងដោយអេក្រង់ចំពោះកុមារ ព្រមទាំងមនុស្សធំ ក្នុងទម្រង់ជាមគ្គុទេសក៍ចង្អុលប្រាប់ឪពុកម្តាយអំពីរបៀបប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងអេក្រង់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
រហូតមកទល់នឹងពេលនេះ ពុំទាន់មានទេអនុសាសន៍ផ្លូវការ ថាតើត្រូវធ្វើដូចម្តេចទើបអាចហាមឃាត់ការប្រើអេក្រង់ហួសហេតុដែលអាចប៉ះពាល់ដល់លូតលាស់របស់កុមារ។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញបានយល់ស្របគ្នាទាំងអស់ និងបានបញ្ចេញមតិយោបល់ដូចគ្នាថា “ក្រោមអាយុ៣ខួប ក្មេងមិនត្រូវប្រឈមនឹងអេក្រង់ទេ”។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកសំណូមពរឱ្យហាមផ្តាច់មិនឱ្យក្មេងក្រោមអាយុពីរខួបមើលអេក្រង់ទេ។ ពាក្យថាអេក្រង់គឺរាប់ទាំង ទូរទស្សន៍ ទូរស័ព្ទ អាយផេត អាយផាត់ ស្មាតហ្វូន។ ពោលគឺមិនត្រូវបណ្តោយក្មេងឱ្យមើលវត្ថុទាំងអស់នេះទេ។ ហេតុអ្វី? ពីព្រោះមិនមែនតួអេក្រង់ទេដែលជាបញ្ហា។ បញ្ហានៅត្រង់ភាពអសកម្ម។ នៅពេលក្មេងរវល់វក់លេង ឬមើលអេក្រង់ ក្មេងលែងមានអន្តរកម្ម (សកម្មភាពប្រទាក់គ្នា)ជាមួយឪពុកម្តាយ ជីដូនជីតា បងឬប្អូនហើយ គឺស្លុងជាប់នឹងអេក្រង់។ ក្នុងវ័យនេះ ដើម្បីលូតលាស់ ខួរក្បាលក្មេងត្រូវការសកម្មភាពរំញោចជាប់ជាប្រចាំ។ បើគ្មានការភ្ញោចទេ ខួរក្បាលអាចនឹងរងផលប៉ះពាល់លូតលាស់មិនបានល្អត្រឹមត្រូវទេ។ ក្មេងនៅមុខអេក្រង់កាន់តែច្រើន កាន់តែជួបការលំបាកខ្លាំងក្នុងការនិយាយស្តី ក្នុងការរៀន ក្នុងការអាន ក្នុងការផ្ចង់អារម្មណ៍ ក្នុងការដេក ហើយមិនសូវចេះប្រើពាក្យពេចន៍ទេ។
ការសិក្សា របស់ក្រុមអ្នកជំនាញបារាំង បានសង្កេតឃើញទៀតថា គ្រាន់តែបើកទូរទស្សន៍ចោល ពេលកំពុងញ៉ាំបាយ ហើយក្មេងគ្រាន់តែឮ និងមិនទាំងផ្តោចភ្នែកមើលផង ក៏ផលរំខានមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំងអាចធ្វើក្មេងក្រចេះនិយាយ ជាងក្មេងដែលគ្មានទូរទស្សន៍នៅក្បែរសោះ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការមើលទូរទស្សន៍ មើលអាយផេត ឬទូរស័ព្ទដៃ ពេលកំពុងបាយ នឹងធ្វើឱ្យក្មេងញ៉ាំបាយដោយបង្ខិតបង្ខំ ដោយមិនទំពារ ដោយបៀមភ្លេច ឬលេបចូលទាំងមិនដឹងរសជាតិ ដែលជាហេតុនាំឱ្យមានបញ្ហារំលាយអាហារ ឈឺពោះនិងទល់លាមក។ ជាចុងក្រោយ គ្រប់អេក្រង់សុទ្ធតែបញ្ចេញពន្លឺពណ៌ខៀវ ដែលរំខានខ្លាំងណាស់ដល់ប្រព័ន្ធអរមូនមេឡាតូនីន។ ដូចមនុស្សចាស់ដែរ ក្មេងណាដែលមើលអេក្រង់នៅពេលល្ងាច ពីព្រលប់ មុនចូលដំណេក នឹងពិបាកដេក ក្រលង់លក់ណាស់ ហើយលក់មិនស្កប់ស្កល់ល្អទេ។ បើក្មេងដេកមិនគ្រប់គ្រាន់ ឬមិនត្រឹមត្រូវ ការលូតលាស់ក៏មិនសូវល្អដែរ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ ដែលបានប្រគល់ជូនប្រធានាធិបតីបារាំង កាលពីថ្ងៃទី៣០មេសា២០២៤ គណៈកម្មាធិការជំនាញបានរៀបរាប់អំពីទិដ្ឋភាពក្មេងសម័យមហាឌីជីថល និងផលវិបាកចំពោះសុខភាព ការលូតលាស់ និងអនាគតរបស់ក្មេងទាំងនោះ ព្រមទាំងផលវិបាកសម្រាប់សង្គមជាទូទៅ។ អេក្រង់រួមចំណែកដោយផ្ទាល់ឬដោយប្រយោល ដល់ការខាតម៉ោងដំណេក ដល់កង្វះសកម្មភាពកាយសម្បទា និងសមត្ថភាពគំឃើញរបស់ភ្នែក តែជួយបង្កើនភាពស្ពឹកស្រពន់ ជំងឺធាត់ជ្រុលចុកខ្លាញ់។ ពុំទាន់មានការទទួលស្គាល់តាមបែបវិទ្យាស្ត្រ អាការៈញៀនអេក្រង់ទេ ប៉ុន្តែការជក់មើលអេក្រង់ លេងបណ្តាញសង្គម ជាកត្តាហានិភ័យបន្ថែមមួយទៀត សម្រាប់កុមារនិងក្មេងជំទង់ដែលមាននិស្ស័យបាក់ទឹកចិត្តនិងជំងឺថប់បារម្ភស្រាប់។
ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងការប្រើប្រាស់អេក្រង់ហួសហេតុ គណៈកម្មាធិការបានលើកអនុសាសន៍២៩ចំណុច ជូនរដ្ឋាភិបាល មានអាទិ៍
14 Listeners
106 Listeners
3 Listeners
9 Listeners
1 Listeners
1 Listeners
0 Listeners
1 Listeners
0 Listeners
2 Listeners
3 Listeners
0 Listeners
1 Listeners
0 Listeners
9 Listeners
4 Listeners
0 Listeners
0 Listeners
0 Listeners
1 Listeners
0 Listeners
4 Listeners