រឿងអាស្រូវក្មេងជាច្រើននាក់ធ្លាក់ខ្លួនមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម បានបំផុសមតិសាធារណៈឱ្យចាប់អារម្មណ៍អំពីគ្រោះថ្នាក់នៃទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែមច្រើន និងអាហារមានជាតិស្ករខ្ពស់។ តើស្ករពិតជាអាចបង្កបញ្ហាដល់សុខភាពមែនឬ? ភេសជ្ជៈផ្អែម ដែលខ្មែរមានទម្លាប់ហៅថាទឹកក្រូចកំប៉ុងនោះបំផ្លាញសុខភាពយ៉ាងណា?
មានហ្កាស អត់ហ្កាស មានពណ៌ មានក្លិន មានរសជាតិផ្លែឈើផ្សេងៗ ភេសជ្ជៈផ្អែម ភេសជ្ជៈកំប៉ុង ឬដប ជាទីពេញនិយមសម្រាប់មនុស្សគ្រប់វ័យមិនថាចាស់ឬក្មេង និងស្ទើរមិនអាចខ្វះបាននៅពេលមានបុណ្យ និងការជួបជុំរីករាយទទួលទានអាហារជុំគ្នាម្តងៗ។ ភេសជ្ជៈពេញនិយមខ្លាំង រហូតអ្នកខ្លះមិនអាចអត់បាន ព្រោះភេសជ្ជៈផ្អែម មានជាតិស្ករ ងាយផ្តល់ភាពញៀនណាស់។
ក្រៅអំពីនាំឱ្យញៀន បានញ៉ាំហើយចង់ញ៉ាំទៀត ភេសជ្ជៈផ្អែមនេះអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពខ្លាំងណាស់។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាកាលពីថ្ងៃទី៣កុម្ភៈ២០២៥ សភាបារាំងបានបោះឆ្នោតអនុម័តច្បាប់ដំឡើងពន្ធលើភេសជ្ជៈផ្អែមបន្ថែមទៀត ដើម្បីបង្កើនថវិកាក្នុងហិបធានារ៉ាប់រងសង្គមផង និងដើម្បីបំបាក់ទឹកចិត្តក្រុមហ៊ុនឧស្សាហកម្មកុំឱ្យបន្ថែមស្ករក្នុងភេសជ្ជៈ។ គោលការណ៍នៃការយកពន្ធលើភេសជ្ជៈផ្អែម ដែលមានឈ្មោះថា “ពន្ធសូដា” គឺ បើភេសជ្ជៈមានកំរិតជាតិស្ករកាន់តែច្រើន ពន្ធលើភេសជ្ជៈនោះកាន់តែខ្ពស់។ កាលពីឆ្នាំ២០២៣ រដ្ឋបារាំងប្រមូលពន្ធពីភេសជ្ជៈផ្អែម បានប្រមាណ៤៤៣លានអឺរ៉ូ។ ជាមួយច្បាប់ថ្មី ចំណូលពន្ធសូដា នឹងឡើងបាន៣០០លានបន្ថែមទៀត នៅឆ្នាំ២០២៥។
ដូច្នេះពន្ធសូដា ជាដំណឹងល្អសម្រាប់សុខភាព? ក្នុងន័យធៀប ហិបរដ្ឋបានចំណូលច្រើនជាងមុន ឯក្នុងន័យចំ បើភេសជ្ជៈកំប៉ុងលែងសូវមានជាតិស្ករ សុខភាពរបស់អ្នកបរិភោគក៏ប្រសើរទៅតាមទៅនោះ។ ការបរិភោគភេសជ្ជៈមានជាតិស្ករទាប មិនផ្អែម ជួយកាត់បន្ថយហានិភ័យកើតជំងឺ ទឹកនោមផ្អែមផង ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងផង និងជំងឺមហារីកទៀត។
បារាំងមានពន្ធសូដា តាំងពីឆ្នាំ២០១២មក និងធ្លាប់ដំឡើងម្តងកាលពីឆ្នាំ២០១៨។ សមាជិកសភា រង់ចាំរបាយការណ៍វាយតម្លៃអំពីឥទ្ធិពលនៃការដំឡើងពន្ធសូដានៅឡើយ។ ប៉ុន្តែ ខាងសមាគមអ្នកបរិភោគនិងសេដ្ឋវិទូ បានសិក្សាអង្កេតឃើញថាការដំឡើងពន្ធលើភេសជ្ជៈផ្អែម អាចកាត់បន្ថយការទទួលទានភេសជ្ជៈមានជាតិស្ករនេះ បានយ៉ាងហោច២គីឡូក្រាម ទៅ៥គីឡូក្រាមក្នុងមួយឆ្នាំ ជាមធ្យម ពោលគឺកាត់បន្ថយជាតិស្ករបានបីស្លាបព្រាកាហ្វេ ក្នុងមួយថ្ងៃ សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋពេញវ័យ ចំនួន៥%ដែលមានអាការៈធាត់ជ្រុល។
នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ពន្ធសូដាមានឥទ្ធិពលខ្លាំង។ អាជ្ញាធរសង្កេតឃើញថាការបរិភោគភេសជ្ជៈផ្អែមបានធ្លាក់ចុះអស់៣៣% នៅពេលតម្លៃពន្ធសូដា ឡើង៣៣%។
នៅកម្ពុជា គ្រោះថ្នាក់នៃភេសជ្ជៈផ្អែម គ្រឿងកំប៉ុង ទើបត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងទូលំទូលាយ ក្នុងចំណោមមតិសាធារណៈ បន្ទាប់ពី រកឃើញករណីក្មេងធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម ជាបន្តបន្ទាប់ ដោយហេតុសង្ស័យថាមកពីទទួលទានទឹកផ្អែមច្រើនពេក។
តើភេសជ្ជៈផ្អែម ជាអ្វី?
ភេសជ្ជៈផ្អែម ឬគ្រឿងកំប៉ុង ឬទឹកក្រូចកំប៉ុង គឺជាល្បាយរាវ ដែលផ្សំជាគោលការណ៍ ដោយទឹក ជាមួយស្ករ និងក្លិនរុក្ខជាតិ ឬផ្លែឈើ ជួនមានហ្កាស ជួនអត់។ សមាសធាតុផ្សំនៃភេសជ្ជៈនីមួយៗ ខុសគ្នានិង ប្រែប្រួល ទៅពីភេសជ្ជៈមួយទៅភេសជ្ជៈមួយ ពីម៉ាកមួយទៅម៉ាកមួយ។ ប៉ុន្តែ កំរិតជាតិស្ករមានប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទាំងអស់។ ក្នុងមួយកំប៉ុង៣៣សង់ទីលីត្រ គេតែងដាក់ស្ករជាមធ្យមក្នុងកំរិត៣០ក្រាម ឬត្រូវជា៦ដុំការ៉េស្ករ។ ភេសជ្ជផ្អែមនេះ គ្មានផ្ទុកសោះឡើយ ជាតិខ្លាញ់ ជាតិវីតាមីន និងក៏គ្មានដែរជាតិប្រូតេអ៊ីន។ សម្រាប់អ្នកជំនាញសុខភាព ភេសជ្ជៈផ្អែម ជាអាហារដែលមានតែកាឡូរីទទេ ឬជាអាហារដែលគ្មានផ្តល់អាហារូបត្ថម្ភឬមីក្រូអាហារូបត្ថម្ភ ប្រកបដោយអត្ថប្រយោជន៍ដល់សរីរាង្គកាយសោះ។
ជាតិផ្អែមមានឥទ្ធិពលលើសរីរាង្គកាយយ៉ាងណា?
សរីរាង្គកាយមនុស្សត្រូវការជាតិស្ករប្រមាណ២៥ក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ។ នេះបើតាមអនុសាសន៍ណែនាំរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។ ដូច្នេះបើអ្នកទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែមតែមួយកំប៉ុង៣៣សង់ទីលីត្រ ដែលមានស្ករដល់ទៅ ៣០ក្រាម នោះមានន័យថាសរីរាង្គកាយអ្នកបានទទួលជាតិស្ករលើសកំរិតចាំបាច់ប្រចាំថ្ងៃបាត់ទៅហើយ។ ហើយស្ករក្នុងភេសជ្ជៈផ្អែម មិនមែនជាពពួកស្ករល្អ ក្លុយកូសទេ តែជាស្ករចម្រាញ់ដែលគ្មានគុណសម្បត្តិល្អដូចស្ករធម្មជាតិទេ ព្រោះវាមានតែកាឡូរី តែគ្មានវីតាមីននិងជាតិរ៉ែទេ។
ការបរិភោគទឹកផ្អែម គ្រឿងកំប៉ុង ដូចជាកូកា ហ្វាន់តា ស្ព្រៃ កូឡា និងទឹកផ្លែឈើគាបច្របាច់ផង មានន័យថាអ្នកទទួលទានស្ករក្នុងបរិមាណដ៏ច្រើននិងដែលជ្រាបចូលយ៉ាងលឿន ទៅក្នុងសរីរាង្គកាយ។ លំហូរជាតិស្ករយ៉ាងច្រើនបែបនេះមិនល្អទេសម្រាប់រាងកាយ អ៊ីចឹងហើយបានជាសរីរាង្គ (ប្រព័ន្ធការពារខ្លួន) ធ្វើសកម្មភាពតតាំងដើម្បីការពារខ្លួន។ លំពែងផ្តើមដំណើរការប្រឆាំងមុនគេ និងប្រឹងបំប្លែងស្ករស្រូបចូលនោះឱ្យទៅជាខ្លាញ់ ដើម្បីចាត់ចែងធ្វើយ៉ាងណារក្សាអត្រាជាតិក្លុយកូសក្នុងឈាម ឱ្យស្ថិតនៅក្នុងកំរិតសមរម្យ។ បន្ទាប់មក ជាតិស្ករដ៏ច្រើនលើសលុប នឹងទៅគផ្តុំនៅក្នុងថ្លើម។ តែថ្លើមក៏មានសមត្ថភាពទទួលមានកំរិតដែរ។ ថ្លើមអាចស្រូបនិងបំប្លែងស្ករទៅចិញ្ចឹមរាងកាយ ក្នុងមួយថ្ងៃៗ បើតាមអនុសាសន៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ប្រមាណតែ២៥ក្រាមតែប៉ុណ្ណោះ បើហួសពីនេះ ថ្លើមមិនអាចធានារ៉ាប់រងបានទេ។ ដូច្នេះជាតិស្ករដែលបំប្លែងទៅខ្លាញ់ នឹងទៅជ្រកកោននៅកន្លែងផ្សេង ជាក់ស្តែងនៅត្រង់ពោះ នៅក្រោមស្បែក។ នេះជាហេតុផលដែលយូរៗទៅអ្នកទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែម អាហារផ្អែម ដុះក្បាលពោះ និងធាត់ ហើយមានជំងឺធាត់- ធាត់ជ្រុល។
តើភេសជ្ជៈផ្អែមមានគ្រោះថ្នាក់ចំពោះសុខភាពយ៉ាងណា?
នៅក្នុងយន្តការចាត់ចែងកំរិតជាតិគ្លុយកូសក្នុងឈាម ប្រឈមនឹងលំហូរបរិមាណជាតិស្ករដ៏ច្រើនទៅក្នុងលំពែងប្រឹងផលិតអាំងស៊ុយលីនច្រើនណាស់។ ការប្រឹងផលិតអាំងស៊ុយលីនច្រើនហួសហេតុ បានបង្កផលវិបាកទៅថ្ងៃក្រោយ គឺសរីរាង្គកាយនឹងមានដំណើរការខុសចង្វាក់។ ខុស បន្តិចម្តងៗ និងយូរៗ ទៅ សរីរាង្គកាយនឹងមានភាពស៊ាំនឹងអាំងស៊ុយលីន ដែលជាបាតុភូតនាំជំងឺទឹកនោមផ្អែមប្រភេទទីពីរលេចឡើង។
អ្នកទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែមជាប្រចាំរាល់ថ្ងៃ ក៏ប្រឈមនឹងគ្រោះធ្លាក់ខ្លួនឈឹ ជំងឺសរសៃឈាមបេះដូងទៀត ព្រោះ ស្ករដែលបំប្លែងទៅជាខ្លាញ់ និងសល់ នាំគ្នាទៅស្តុកទុកគលើផ្នែកផ្សេងៗពេញខ្លួនប្រាណ រាប់ទាំងសរសៃឈាមអាទែផង។ ដូច្នេះសរសៃឈាមអាចនឹងត្រូវស្ទះដោយកំណកខ្លាញ់ ដែលទៅសម្រួលឱ្យមានជំងឺលើសឈាម និងគ្រោះថ្នាក់ស្ទះឬដាច់សរសៃឈាម។ ការសិក្សារបស់ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៅ Harvard បានរកឃើញថា ចំណងទាក់ទងខ្លាំងរវាងការទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែមនិងហានិភ័យមានជំងឺបេះដូង។
ភេសជ្ជៈផ្អែម គ្មានចំណុចល្អទេ។ វិទ្យាស្ថានសុខភាពនិងការស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្ត្របារាំង បានប្រៀបប្រដូចគ្រោះថ្នាក់នៃភេសជ្ជៈផ្អែម ថាមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលនឹងការផឹកសុរាដែរ។ ដូចអ្នកប្រមឹក អ្នកចូលចិត្តភេសជ្ជៈផ្អែមត្រូវប្រឈមនឹងគ្រោះកើតជំងឺខ្លាញ់ក្នុងថ្លើម ឬជំងឺសូដា។ ជំងឺសូដា ជាជំងឺថ្លើមដែលមិនបណ្តាលមកពីអាល់កុល តែដែលអាចនាំឱ្យមានការលូតលាស់រាលដាលទៅជំងឺក្រិនថ្លើម រួចទៅជំងឺមហារីកថ្លើមបានដូចគ្នា។ ផឹកសូដាពីរកែវក្នុងថ្ងៃ បង្កើន៩០%គ្រោះកើតជំងឺមហារីកលំពែង ព្រោះដូចថ្លើម នៅពេលប្រឹងធ្វើការហួសសមត្ថភាព លំពេងមិនអាចបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួនបាន ទើបបង្កមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងសម្រួលលូតលាស់នៃកោសិកាមហារីក។
ទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែមនឹងធ្វើឱ្យអ្នកកើតរោគញៀន។ មានសកម្មភាពដូចគ្រឿងញៀន ដូចបារី និងអាល់កុល ភេសជ្ជៈផ្អែមនេះនឹងទៅភ្ញោចចរន្តប្រព័ន្ធប្រសាទផ្នែកអំណររីករាយពេលបានទទួលអ្វីមួយ ដោយបញ្ចេញអ័រមូនដូប៉ាមីន។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាគេក៏ចាត់ទុកជាតិស្ករថាមានឥទ្ធិពលធ្វើឱ្យញៀនខ្លាំងក្នុងកំរិតសមត្ថភាពដូចអាភៀនកូកាអ៊ីន។ នៅពេលភាពឆ្ងាញ់ និងជាតិស្ករជ្រាបចូលអស់ក្នុងសរីរាង្គ ចំណង់ស្រេកភេសជ្ជៈផ្អែមមួយកែវទៀតនឹងលេចឡើងភ្លាម។
ដូចបានជម្រាបពីខាងដើម ភេសជ្ជៈផ្អែមគ្មានផ្ទុកសារធាតុរ៉ែចិញ្ចឹមសោះ តែវាអាចកម្ចាត់ជាតិរ៉ែ ជាពិសេសរ៉ែកាល់ស្យូមដ៏ល្អចាំបាច់សម្រាប់ភាពរឹងមាំនៃឆ្អឹង។ និយាយឱ្យចំ ភេសជ្ជៈផ្អែមចូលរួមចំណែកធ្វើមានជំងឺពុកឆ្អឹង និងដង្កូវស៊ីធ្មេញ។ ក្រៅអំពីសុខភាពផ្លូវកាយ ភេសជ្ជៈអាចរំខានដល់ឥរិយាបថនិងអត្តចរិករបស់ក្មេង។ ការសិក្សានៅឆ្នាំ២០១៣មួយបានបង្ហាញថា កុមារនិងក្មេងជំទង់ទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែម មួយកំប៉ុងក្នុងមួយថ្ងៃ មានអត្តចរិកកាចនិងច្រងេងច្រងាងខ្លាំង ជាងក្មេងមិនផឹកទឹកផ្អែមសោះ និងមានបញ្ហាផ្ចង់អារម្មណ៍បើផឹកលើសពីមួយកំប៉ុងក្នុងមួយថ្ងៃ។
ភេសជ្ជៈLight និងដកជាតិស្ករនៅ០% អាចល្អសម្រាប់សុខភាព?
ដោយហេតុតែសម្រែករិះគន់ លើកឡើងអំពីគ្រោះថ្នាក់នៃជាតិផ្អែម ជាតិស្ករ ក្រុមហ៊ុនឧស្សាហកម្មអ្នកផលិតសូដា បានសិក្សារកគំនិតថ្មី ផលិតផលថ្មី មិនសូវគ្រោះថ្នាក់ ហើយមិនសូវបង់ពន្ធ។ បច្ចុប្បន្ននេះ គេសង្កេតឃើញមានភេសជ្ជៈផ្អែម ភេសជ្ជៈកំប៉ុងច្រើនម៉ាក ច្រើនមុខណាស់ដាក់ផ្លាកថាគ្មានជាតិស្ករ ឬស្ករ០% ឬភេសជ្ជៈឡាយ។ ភេសជ្ជៈLight ឬគ្មានជាតិស្ករនេះ ផលិតឡើងដោយដកស្ករចេញហើយដាក់ជំនួសមកវិញនូវសារធាតុ édulcorants ដែលផ្តល់រសជាតិផ្អែម។ ប៉ុន្តែភេសជ្ជៈនៅតែផ្អែម និងផ្តល់ភាពញៀនឃ្លានចង់ឱ្យបរិភោគថែមទៀតដដែល។ ជាងនេះទៅទៀត នៅក្នុងចំណោមសារធាតុដែលឧស្សាហកម្មប្រើដើម្បីលើករសជាតិផ្អែម មានខ្លះជាប់ក្នុងបញ្ជីខ្មៅរបស់ទីភ្នាក់ងារអន្តរជាតិផ្នែកស្រាវជ្រាវជំងឺមហារីក នៃអង្គការសុខភាពពិភពលោក ជាសារធាតុ ដែលអាចបង្កជំងឺមហារីកផង។ សារធាតុ Aspartame ដែលមានប្រើច្រើនក្នុងភេសជ្ជៈLight សម្រាប់ជំនួសជាតិស្ករ ជាប់សង្ស័យខ្លាំងជាងគេ។ ដូច្នេះគ្មានអ្វីត្រូវរីករាយនឹងទទួលទានភេសជ្ជៈផ្អែមបែបឧស្សាហកម្មនេះទេ៕
