១៤កុម្ភៈ ជាថ្ងៃបុណ្យសង្សា ឬជាទិវានៃក្តីស្រលាញ់។ តើសេចក្តីស្រលាញ់ ឬសេ្នហា មានឥទ្ធិពលយ៉ាងណាចំពោះសុខភាព? ស្នេហាជាអ្វី ? ហើយជីវិតស្នេហាដោយមានអាពាហ៍ពិពាហ៍ពិតជាល្អសម្រាប់សុខភាពមែនឬយ៉ាងណា?
សូមកុំរង់ចាំតែថ្ងៃទី១៤កុម្ភៈ ចាំបង្ហាញ សម្តែង និងផ្តល់សេចក្តីស្នេហា ដើម្បីដូរយកផ្កាកូលាបមួយទងអី។ ក្តីស្រលាញ់ ការរួមរក្សស្នេហា ជាប្រធានបទនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវដ៏ច្រើន និងបន្តនៅជាប្រធានបទសិក្សាវិភាគរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជានិច្ច។
ស្នេហាអាចជួយបញ្ចុះកាឡូរី សេ្នហាអាចពង្រឹងប្រព័ន្ធការពារខ្លួន សេ្នហាអាចជួយសម្រួលដំណេកឱ្យគេងលក់ស្រួល ស្នេហាអាចជួយបន្ធូរបន្ថយការឈឺចុកចាប់ ស្នេហាអាចជួយបំប៉នការចងចាំ ស្នេហាជាថ្នាំដ៏មានប្រសិទ្ធភាពប្រឆាំងនឹងស្ត្រេស ស្នេហាផ្តល់ភាពរីករាយ ស្នេហាជួយឱ្យនៅក្មេងបានយូរ ... នេះជាគុណប្រយោជន៍នៃការរួមរក្សសេ្នហា។
ទាក់ទងនឹងជីវិតស្នេហ៍អាពាហ៍ពិពាហ៍វិញ កាលពីថ្ងៃទី១៤កុម្ភៈ២០២៣ លោកវេជ្ជបណ្ឌិតនិងអ្នកកាសែតទូរទស្សន៍ជាតិបារាំង Damien Mascret បានពន្យល់ថាជីវិតអាពាហ៍ពិពាហ៍ទំនងជាល្អខ្លាំងណាស់សម្រាប់សុខភាព ព្រោះមានការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញជាអាទិ៍ថា ស្ត្រីនៅលីវវ័យពី៤៥ឆ្នាំទៅ៦៤ឆ្នាំ ប្រឈមនឹងហានិភ័យមរណៈមួយគុណនឹង១,៣៧។ កាន់តែអាក្រក់ខ្លាំងទៅទៀត សម្រាប់បុរស នេះបើតាមលោកវេជ្ជបណ្ឌិតដដែល ដែលអះអាងថា បុរសគ្មានប្រពន្ធ រស់តែម្នាក់ឯង វ័យ៤៥ទៅ៦៤ឆ្នាំ មានហានិភ័យមរណៈកាន់តែខ្ពស់ខ្លាំងទៅទៀត គឺដល់ទៅមួយគុណនឹង១,៨៥ ក្នុងខណៈដែលបុរសចំណាស់អាយុពី៦៥ឆ្នាំទៅ៨៩ឆ្នាំ មានប្រពន្ធមើលថែគ្នា មានអត្រាហានិភ័យមរណៈត្រឹមមួយគុណ១,១៧ ប៉ុណ្ណោះ។ សម្រាប់លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Damien Mascret នៅពេលណាមនុស្សរស់នៅតែម្នាក់ឯង គេមិនសូវយកទុកដាក់លើខ្លួនឯងទេ។
ជីវិតគូផ្តល់អាយុយឺនយូរហើយ ថែមទាំងល្អសម្រាប់សុខភាពខួរក្បាល និងសរសៃឈាមបេះដូងទៀត។ ការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់វិទ្យាស្ថានHarvard ដ៏ល្បីល្បាញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានបង្ហាញឱ្យឃើញទៀតថាមនុស្សទូទៅធម្មតា (ដោយមិនគិតពីរឿងរៀបការឬមិនរៀបការ) មានហានិភ័យកើតជំងឺភ្លេចភ្លាំង កើនឡើងខ្ពស់ ចាប់ពីអាយុ៥២ឆ្នាំឡើងទៅ។ ប្រសិនបើជាពោះម៉ាយ ឬមេម៉ាយ ហានិភ័យនោះនឹងកើនឡើង១,៥ដង។ បើមិនដែលមានជីវិតគូសោះ ហានិភ័យឡើង១,៧ដង តែសម្រាប់អ្នកបានលែងលះគ្នាវិញ ហានិភ័យឡើងខ្ពស់ខ្លាំងដល់ទៅ២,៦ដង។ នេះបើតាមលោកវេជ្ជបណ្ឌិតដដែល។
មានន័យថា គុណប្រយោជន៍ចំពោះសុខភាពសរសៃឈាមបេះដូង នៃជីវិតអាពាហ៍ពិពាហ៍ត្រូវមានស្នេហារីករាយរស់ល្អូនល្អើននឹងគ្នា ទើបប្រសើរជាងភាពនៅលីវ នៅម្នាក់ឯង។ ប៉ុន្តែបើជីវិតប្តីប្រពន្ធមិនចុះសម្រុងគ្នាទេ គ្មានស្នេហាទេ គួរតែនៅលីវ ឬរស់នៅម្នាក់ឯងប្រសើរជាង។
តើស្នេហាជាអ្វី ហេតុអ្វីមានឥទ្ធិពលចំពោះសុខភាពខ្លាំងយ៉ាងដូច្នេះ?
ដោយមិននិយាយអំពីគុណប្រយោជន៍នៃការរួមរក្ស ស្នេហាតាមផ្លូវមនោសញ្ចេតនា ក៏មានឥទ្ធិពលខ្លាំងក្លា និងមានគុណប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ដែរសម្រាប់សុខភាព។ ស្នេហាជាមនោសញ្ចេតនា ជាចំណងអារម្មណ៍ ជាចិត្តស្រលាញ់ ដ៏ស្មុគស្មាញជាងអ្វីដែលយើងធ្លាប់គិតឆ្ងាយណាស់។
បើតាមអ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត កាទ្រីន សូឡាណូ គ្រូពេទ្យជំនាញផ្លូវភេទនៅប្រទេសបារាំង សេ្នហាមិនមែនគ្រាន់តែរឿងរួមរក្ស រឿងកាមគុណទេ។ ស្នេហាមានបីទម្រង់។
ទីមួយ ស្នេហា ជា តណ្ហា។ តណ្ហាដែលជាកម្លាំងទាក់ទាញដែលរុញច្រានមនុស្សម្នាក់ឱ្យទៅរកម្នាក់ទៀត និងជាកម្លាំងផ្លូវភេទដ៏ខ្លាំងក្លា។ ប៉ុន្តែជាទូទៅគេច្រើនតែយល់ច្រលំរវាងស្នេហានិងតណ្ហា។ ស្នេហានិងតណ្ហា មិនដូចគ្នាទេ។ តណ្ហាអាចត្រឹមតែអារម្មណ៍ទាក់ទាញដោយរូបសម្ផស្ស តែមិនប្រាកដជាការស្រលាញ់ស្នេហាពិតឡើយ។ ស្នេហានិងតណ្ហាអាចរឿងពីរដាច់ដោយឡែកពីគ្នា មានការទាក់ទាញសម្រាប់អ្នកនេះ តែមានស្នេហាស្រលាញ់ពិតលើអ្នកនោះ។ ដៃគូដែលស្រលាញ់គ្នា ល្អូនល្អើន ត្រូវគ្នាខ្លាំង ស្និទ្ធស្នាលនឹងគ្នារហូតមិនទាមទារ តណ្ហាច្រើនទេ។
ទម្រង់ទីពីរនៃស្នេហាគឺចំណង។ ជាអារម្មណ៍ជាប់ជំពាក់លើនរណាម្នាក់ដែលអ្នកគិតថាសំខាន់។ ខុសពីតណ្ហា អារម្មណ៍នេះរីកលូតលាស់ធំធាត់ជាលំដាប់។ ចំណងនេះមិនកំរិតត្រឹមអារម្មណ៍ទេ តែជាប្រតិកម្មបែបគីមីវិទ្យាទៀត។
ទម្រង់ចុងក្រោយគឺស្នេហាជាមនោសញ្ចេតនាផុសចេញពីបេះដូង គ្មានពាក់ព័ន្ធនឹងផ្លូវភេទ។ ជាស្នេហា កើតឡើងពីការយកចិត្តទុកដាក់ មើលថែ មើលការខុសត្រូវ លើគ្នាទៅវិញទៅមក។ សេ្នហានេះអាចកើតឡើងដោយងាយបំផុត ដោយគ្រាន់តែអ្នកសម្រេចចិត្តផ្តល់សេចក្តីស្រលាញ់ឱ្យបានច្រើន។ ជាក្តីស្រលាញ់ តាមរយៈកាយវិការ ឬការគិតរើសមើលតែកន្លែងល្អរបស់ដៃគូ។ ការគិតតែវិជ្ជមានជាប្រភពស្នេហាដ៏ធំធេង។
ទម្រង់សេ្នហាទាំងបីនេះ អាចបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញមក ដើម្បីឱ្យជីវិតគូមានដំណើរការទៅបានល្អនិងយូរអង្វែង។
ទោះក្នុងទម្រង់ណាក៏ដោយ ក៏ទឹកចិត្តស្រលាញ់ ឬសេចក្តីសេ្នហា ជាការពាំនាំមកនូវភាពរីករាយ ព្រោះអារម្មណ៍ស្រលាញ់នរណាម្នាក់ឬទទួលបានការស្រលាញ់ពីនរណាម្នាក់ នឹងទៅភ្ញោចបញ្ចេញអ័រមូនហ្វេនីឡេទីឡាមីន Phényléthylamine។ ជាប់ឈ្មោះជាអ័រមូនតណ្ហា អ័រមូននេះមានតួនាទីជាមូលេគុលគីមីតភ្ជាប់សារពីប្រព័ន្ធប្រសាទមួយទៅប្រព័ន្ធប្រសាទមួយ ពិសេសទៅប្រព័ន្ធប្រសាទពាក់ព័ន្ធនឹងផាសុកនិងភាពរីករាយភ្លាម។
ក្រោយសកម្មភាពដ៏ស្វាហាប់របស់អ័រមូនហ្វេនីឡេទីឡាមីន អ័រមូនសុភមង្គលដូប៉ាមីននិងអ័រមូនអូស៊ីតូស៊ីន (អ័រមូនជាប់ជំពាក់ចិត្តស្នេហ៍) ក៏ចាប់សាយភាពចេញមកដែរ។
និយាយដោយខ្លី អ័រមូនដូប៉ាមីន និងអូស៊ីតូស៊ីន ជាថ្នាំធម្មជាតិប្រឆាំងនឹងអាការៈស្តេ្រសនិងការថប់បារម្ភ ដែលជួយបញ្ចុះសម្ពាធតានតឹង និងសម្ពាធឈាម។
អ័រមូនដូប៉ាមីន ត្រូវបានបញ្ចេញនៅពេលមានចាប់មានចំណងស្នេហ៍ជាប់ជំពាក់ចិត្ត និងពេលបានជួបស្នេហ៍ស្មោះភក្តី។ អ័រមូនអូស៊ីតូស៊ីន បញ្ចេញដោយឯងៗដោយខួរក្បាល នៅពេលសម្រាលនិងបំបៅបោះកូន ពេលរួមរក្ស និងពេលបានទទួលការបបោសអង្អែលថ្នាក់ថ្នម។ ការប្រសូតកូន និងបំបៅដោះកូន ជាពេលវេលាដែលសរីរាង្គកាយបញ្ចេញអ័រមូនអូស៊ីតូស៊ីនយ៉ាងច្រើនបំផុត។ អ៊ីចឹងហើយបានជាអ្នកជាម្តាយជំពាក់ចិត្តស្រលាញ់កូនទើបនឹងកើតខ្លាំង។ នេះបើតាមប្រសាសន៍របស់អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត កាទ្រីន សូឡាណូដដែល ដែលបញ្ជាក់ថាដូចគ្នានេះដែរ នៅពេលរួមរក្ស ក៏មានការបញ្ចេញអ័រមូនអូស៊ីតូស៊ីនយ៉ាងខ្លាំងពេលដៃគូមានសំរើបសម្រេចកាម។ មានន័យថា បើដៃគូពីរនាក់រួមរក្សគ្នាជាញឹកញយ ជាប្រចាំជាមួយដៃគូដដែលយូរឆ្នាំទៅ ដៃគូទាំងពីរនឹងមានចំណងជំពាក់ចិត្តគ្នាកាន់តែស្អិតល្មួតឡើងៗ។ ការថើបអង្អែល ប៉ះពាល់គ្នាជាជួយសម្រួលការបញ្ចេញអ័រមូនអូស៊ីតូស៊ីនដែរ។
អ័រមូននេះជាប្រភពនាំមកនូវអារម្មណ៍ធូរស្បើយ ទាក់ទាញ ជាប់ជំពាក់នឹងមនុស្សម្នាក់ទៀត ហើយក៏ជាថ្នាំដ៏មានមហិទ្ធិរិទ្ធសម្រាប់បំបាត់ស្តេស និងបំប៉នប្រព័ន្ធការពារសរីរាង្គកាយ។
អ័រមូនដូប៉ាមីន អូស៊ីតូស៊ីន បញ្ចេញសាយភាយក្នុងបរិមាណដ៏ច្រើនពេញសរីរាង្គកាយ ពេលមានស្នេហា ដែលលាតត្រដាងដោយអារម្មណ៍ល្អ រីករាយ ពោរពេញដោយក្តីសុខ។ តែនៅពេលបែកបាក់ព្រាត់ប្រាសស្នេហ៍ ផលិតកម្មអ័រមូនត្រូវធ្លាក់ចុះទើបយើងមានអារម្មណ៍មិនល្អ កើតទុក្ខ និងឈឺចាប់៕
