នាទីសុខភាពនិងអនាម័យ

សុខភាព​សាច់ដុំ និងការចងចាំ


Listen Later

ថែទាំ​សុខភាពសាច់ដុំ ជាប្រការចាំបាច់ខ្លាំងណាស់ មិនសម្រាប់តែ​​សុខភាព​ផ្លូវកាយ​មួយ​មុខ​ទេ។ សុខភាពខួរក្បាល បញ្ញាញាណ​ និង​ការ​​ចង​ចាំ​ល្អ ក៏​ត្រូវ​ការ​ទម្រ​ពី​សាច់ដុំ​ដែរ។ បើតាមការសិក្សា​ចុងក្រោយ​របស់អាមេរិក មាន​សុខភាព​សាច់​ដុំ​ល្អ ជួយ​ចូល​រួម​​ចំណែក​លើក​កម្ពស់​​សុខភាព​ខួរក្បាល​និងជួយ​​កាត់​បន្ថយ​គ្រោះភ្លេចភ្លាំង។

សរីរាង្គកាយមនុស្សផ្គុំ​ដោយ​សាច់ដុំ​ប្រមាណជាង​៦០០ដុំ ដែលមានទម្រង់ និងតួនាទី​ខុសៗគ្នា​ទៅ​តាមទីតាំង​របស់​វា។ សាច់ដុំ​តំណាង​ឱ្យ​៣០ទៅ៤០%​នៃ​ទម្ងន់​សរុប​របស់​ខ្លួន​ប្រាណ​យើង។ ចំណែក​សមាសធាតុ​ក្នុង​សាច់ដុំ​ទៀត​សោត ៨០%​ជា​ជាតិ​ទឹក ១៧%ជា​ប្រូតេអ៊ីន ហើយបីភាគរយទៀត ជា​ជាតិ​ស្ករ (glycogène១%) ខ្លាញ់(១%) និង​អំបិលរ៉ែ (១%)។

ដើម្បី​មានដំណើរការល្អ​ សាច់ដុំត្រូវការ​ខ្យល់​អុកស៊ីសែន​ដែល​ផ្តល់​តាម​រយៈការ​ដកដង្ហើម និង​ជាតិ​ស្ករ​ Adénosine TriPhosphate ដែលបំប្លែង​ចេញ​ពី​ចំណីអាហារ។ ហេតុដូច្នេះហើយ​បាន​ជា​អ្នក​ប្រើកម្លាំង​ខ្លាំង​ ត្រូវ​ទទួល​ទាន​អាហារ​មាន​ជាតិ​គ្លុយស៊ីត​ខ្ពស់ ដូចយ៉ាង ដំឡូង​បារាំង បាយ ស្រូវ​សាលី​ ...

សាច់ដុំ​មនុស្ស​មាន​បីប្រភេទ​ធំៗ ដែល​មានតួនាទី​ប្លែកៗពី​គ្នា។ សាច់​ដុំ​អវៈយវៈ មាន​ភារៈ​គ្រប់គ្រង​រាល់​គ្រប់​ចលនាដោយ​ភាព​រវៀស ឬ​ដោយ​ចេតនា ដូច​ជា​ការ​ ដើរ លើកជើង ឬកាន់ ​ចាប់​វត្ថុ​អ្វីមួយ ... សាច់​ដុំ​បេះដូង សម្រាប់​ច្របាច់​និង​ធ្វើ​ចលនា​បេះដូង និង​ចរន្ត​ឈាម។ ចុងក្រោយ ជា​ប្រភេទ​សាច់​ដុំ​រលោង ដែល​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដោយ​ឯកឯង ដោយ​មិន​ត្រូវការ​ការ​បញ្ជា​ ឬ​គិតឡើយ នោះគឺ​ការ​​ដកដង្ហើម ការ​កិន​រំលាយ​អាហារ និង​ដំណើរការ​ល្អ​របស់គ្រឿងក្នុង​ពោះ។

សាច់​ដុំ​ក៏​មានតួនាទី​ជា​អ្នក​ការពារ នៅ​ពេលមានបុក​ទង្គិច ដួល ព្រមទាំង​ជួ​យ​រក្សាលំនឹង​ខ្លួន​ប្រាណ ហើយ​ក៏​ជា​អ្នក​ផលិត​កម្តៅការពារ​ខ្លួន​ទៀត។​​ ​លក្ខណៈពិសេស​របស់​សាច់ដុំគឺ មានសមត្ថភាព ក្នុង​ការ​បញ្ចេញ​សកម្មភាព​តាមការបញ្ជា ឬ​ទៅ​តាម​ការ​បំប៉ន។ មាន​សមត្ថភាព​រួញ រួច​លា​ទៅ​រក​ទម្រង់​ដើម​វិញ រក្សា​កម្លាំង​ទាំង​ពេល​សម្រាកទាំង​ពេល​បញ្ចេញ​សកម្មភាព​ និង​អាច​ប្តូរ​ទម្រង់​ យឺតយារ​ហើយ​ត្រលប់​មក​រក​សភាព​ដើម​វិញ។ ប៉ុន្តែសមត្ថភាពពិសេសនេះ អាច​ប្រែប្រួល​ទៅ​តាមវ័យ ទៅ​តាម​ភេទ និង​កំរិតនៃសកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​របស់​មនុស្សម្នាក់ៗ។

ដើម្បីឱ្យ​សាច់ដុំ​មានសុខភាព​និង​ដំណើរការ​ល្អជា​និច្ច យើង​ត្រូវ​ប្រើ​សាច់​ដុំ​ឱ្យ​ធ្វើចលនា​ ឱ្យ​បាន​ទៀងទាត់ តាម​រយៈ​ការ​ហាត់ប្រាណ បញ្ចេញ​សកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​ និង​ធ្វើ​កីឡា។ ភាព​អសកម្ម នៅ​ស្ងៀម​ជាសត្រូវ​ធំបំផុត​របស់​សាច់ដុំ។ អ្នកជំងឺ អ្នក​ដេកស្ងៀម​ នៅ​មួយ​កន្លែង​យូរ តែង​​មានសាច់​ដុំទន់​​ជ្រាយ​ និង​ខ្លះ​មិនអាច​ងើប​ដើរ​វិញ​បានភ្លាម​ទេ បើគ្មាន​ការហាត់​ធ្វើ​ចលនា​ឡើងវិញនោះ។ គ្រប់ចលនា និង​ដំណើរការ​ចាំបាច់​របស់​ជីវិត​មនុស្ស អាស្រ័យ​ទាំងស្រុង​ទៅ​លើ​សាច់​ដុំ។ មាន​ន័យ​ថា​បើ​សាច់​ដុំ​មាន​សុខភាព​រឹងមាំ​ល្អ សុខភាព​ទូទៅ​របស់​សរីរាង្គកាយ​ទាំងមូល​ក៏​ល្អ​ទៅ​តាមនោះ​ដែរ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ បើសាច់​ដុំចាប់ចុះ​ខ្សោយនោះ​ សមត្ថភាពសុខភាព​ផ្លូវកាយអ្នក​ក៏​ចុះ​ថយ​ មិន​សូវ​មាន​កម្លាំង និង​មិន​សូវ​ធន់​ដូច​មុន​ដែរ ជា​មួយ​ផលវិបាក​មួយ​ចំនួន ដូច​ជា​ត្រូវ​ប្រឈម​នឹងហានិភ័យ​ងាយ​ដួល ឬមិន​អាច​ធ្វើ​សកម្មភាព​មួយ​ចំនួន​បាន មាន​ជា​អាទិ៍​មិនអាច​យួរកាន់លើក​របស់​ធ្ងន់​បាន។ របស់​តូច​មួយសោះ​​តែ​មានអារម្មណ៍​ថា​ធ្ងន់​ខ្លាំង។

ប៉ុន្តែ​តាម​ច្បាប់​ធម្មជាតិ នៅ​ពេលចាប់​​ចូលដល់​វ័យ​ខ្ទង់​៥០ឆ្នាំឡើង​ទៅ មនុស្ស​គ្រប់​រូប តែង​បាត់​បង់​ម៉ាសមាឌ​សាច់​ដុំ ក្នុង​បរិមាណ​ប្រមាណ​១ទៅ​២% ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ។ ការបាត់បង់​សាច់ដុំ​ទៅ​តាម​វ័យ​នេះ ប៉ះពាល់​ដល់​សមត្ថភាព​ផ្លូវកាយផង និងដល់​សមត្ថភាព​ផ្នែក​បញ្ញាញាណ​ផង។

បើ​តាមការ​សិក្សាថ្មី​របស់​ក្រុមគ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​ប្រព័ន្ធប្រសាទនិង​វិទ្យុ​សកម្មអាមេរិក ការ​រលាយ​ស្រកស្រុត​នៃ​សាច់​ដុំ ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​អាយុ​ ជះផលវិបាក​ដល់​ខួរក្បាល ដោយបង្កើន​គ្រោះ​ហានិភ័យ​​ភ្លេចភ្លាំង​ច្រើន និង​ធ្វើ​ឱ្យ​ភាព​វៀងវៃ​ធ្លាក់​ចុះ​។

តើត្រូវធ្វើ​ដូចម្តេច​ដើម្បីកុំ​ឱ្យ​បាត់បង់​សាច់ដុំ?

​មាន​តែ​ការ​បញ្ចេញ​សកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​ ហាត់ប្រាណ​ធ្វើកីឡា​ជា​ប្រចាំ​ទេ ទើប​អាច​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​ ឬ​យ៉ាង​ហោច ពន្យឺត​ពេល​វេលានៃការស្រក​បាត់បង់​សាច់ដុំ​បាន។ ហើយ​ក៏​មាន​តែ​វិធី​នេះ​ដែរ ដែលសម្រួល​ការ​ថែទាំ​ខួរក្បាល​នៅ​មាន​សុខភាព​ល្អ​នោះ។ ការសិក្សា​មុនៗ ​ជាច្រើនមក​​ហើយ​បាន​លាត​ត្រដាង​ឱ្យ​ឃើញ​អំពី​គុណប្រយោជន៍​នៃ​ការ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​ជា​ប្រចាំ​ថា​បាន​ជួយ​ទ្រទ្រង់​សុខភាព​ខួរក្បាល​បញ្ញាញាណ និង​ជួយ​កាត់​បន្ថយ​គ្រោះ​ហានិភ័យ​ធ្លាក់​ខ្លួន​មាន​ជំងឺ​វង្វេងវង្វាន់។

ជាទូទៅ Hippocampe ​ខួរក្បាលទទួលបន្ទុក​ផ្នែក​ចងចាំ មាន​និន្នាការ​រួម​ទំហំ​ទៅ​តាម​វ័យ ​អាយុ​កាន់​តែច្រើន ខួរ​កាន់​តែ​រួម​តូច។ តែ​លំហាត់​ប្រាណអាចជួយ​ទប់​​ខួរក្បាលត្រង់​ផ្នែក​នេះ​មិន​ឱ្យស្រកមាឌ​បាន ព្រោះ​នៅពេល​ប្រឹង​ធ្វើសកម្មភាព សាច់​ដុំ​កន្ទ្រាក់​បញ្ចេញ​អ័រមូន​ម្យ៉ាង​ឈ្មោះ​មីញូគីន ដែល​ធ្វើ​សកម្មភាព​ផ្ទាល់​លើ​ប្រព័ន្ធប្រសាទ ភ្ជាប់ប្រទាក់សារ​ពី​សរសៃ​ប្រសាទ​មួយ​ទៅ​សរសៃប្រសាទមួយ។ ពោលគឺ​ភាព​សកម្មធ្វើ​ឱ្យ​ខួរក្បាល​នៅក្មេងបាន​យូរ។

តើ​ត្រូវ​ធ្វើ​សកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​បែបណា?

សកម្មភាព​ផ្លូវកាយ​ដែលងាយ​ធ្វើ​ជាងគេ គឺការដើរលឿន។ ដើរ​ជា​សកម្មភាព​មួយ​ដែល​ជំរុញ​​ឱ្យ​សាច់ដុំប្រមាណ​២០០​ប្រភេទ​ក្នុង​ចំណោមសាច់ដុំ​ជាង​៦០០នៅក្នុងខ្លួនប្រាណ​យើងធ្វើ​ចលនា។ បន្ទាប់​មក គ្រូពេទ្យ​ជំនាញ​ក៏​សូមណែនាំ​ឱ្យ​ធ្វើ​លំហាត់ប្រាណបែប​ពង្រឹង​សាច់ដុំ​បន្ថែមមួយ​ទៀត។ ទៅ​តាម​ចំណង់ចំណូល​ចិត្ត​ លោក​អ្នកអាច​ជ្រើសរើស​ការ​ហាត់​ប្រាណក្នុង​ទឹក​Aquagym ធ្វើ​លំហាត់​អាត្លែតតូចតាច តាម​រយៈ​ការលើ​ទម្ងន់ ឬលើក​ស្បោង​ម្ហូប លើកយួរ​ដប​ទឹករបៀបដូច​អ្នក​កីឡា​​ហាត់លើក​ដុំដែក។ ហាត់​សម្រកក្បាលពោះ ធ្វើ​យូហ្កា ឬ​ហាត់​ពន់ពេន​ពង្រឹង​សាច់​សុំផ្នែកខាង​ក្នុង​ក៏បាន។

ម្យ៉ាង​វិញទៀត ដើម្បីទប់​សាច់ដុំ​ឱ្យ​នៅរឹងមាំ​ល្អ សូមកុំភ្លេចផ្តល់ប្រូតេអ៊ីន​ឱ្យ​បាន​គ្រប់​គ្រាន់​ដល់​សរីរាង្គកាយ។ គឺមិនត្រូវ​ធ្វេសប្រហែស​នឹងការរបរិភោគ​អាហារ​ឡើយ។ មនុស្ស​ភាគ​ច្រើន​ច្រើនតែ​លែងសូវ​ខ្វល់ខ្វាយ​នឹងការទទួល​ទាន​អាហារ នៅ​ពេល​ចូល​ដល់​វ័យ​ចំណាស់​ ព្រោះ​តែ​លែង​សូវ​មាន​ចំណង់បរិភោគផង កើត​រោគ​បាយមិនបាន​ផង ​ដែលជា​មូលហេតុ​​​ធ្វើ​ឱ្យសរីរាង្គកាយ​ខ្វះ​អាហារូបត្ថម្ភ។ សូម​ចង​ចាំ​ថា ប្រូតេអ៊ីនមិនមែន​មានតែ​នៅក្នុងអាហារ​ជា​​សាច់​សត្វម្យ៉ាងឡើយ។ ​នៅក្នុង​បន្លែក៏​មានប្រូតេអ៊ីន​ច្រើន​ដែរ ជាពិសេស​ពពួក​បន្លែ​សណ្តែក​ គ្រាប់​សណ្តែក​បាយ សណ្តែក​សៀង សណ្តែកដី គ្រាប់ធញ្ញជាតិ​សម្រូប។ ដើម្បី​ផ្តល់​​រសជាតិថ្មីដល់អណ្តាត​ផងនិងផ្តល់​ចំណង់ក្នុងការទទួល​ទាន​អាហារ​ផង សូម​ទទួល​ទានឱ្យ​បាន​គ្រប់​មុខ​ ប្លែកៗ​គ្នាមាន​ ត្រី សាច់ ស៊ុតមាន់ស៊ុតទា ទឹកដោះគោ សណ្តែក៕

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

នាទីសុខភាពនិងអនាម័យBy RFI ខេមរភាសា / Khmer


More shows like នាទីសុខភាពនិងអនាម័យ

View all
ឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ by សេរីភាពខ្មែរ

ឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ

14 Listeners

Kou Sopheap's Podcast by Kou Sopheap

Kou Sopheap's Podcast

106 Listeners

វិភាគរឿងសាមកុក by Hout Sengkea

វិភាគរឿងសាមកុក

3 Listeners

ទស្សនៈខ្ញុំគេ by ហួត សេងគៀ

ទស្សនៈខ្ញុំគេ

9 Listeners

បទយកការណ៍ by RFI ខេមរភាសា / Khmer

បទយកការណ៍

1 Listeners

ទស្សនៈព្រឹត្តិការណ៍ពិភពលោក by RFI ខេមរភាសា / Khmer

ទស្សនៈព្រឹត្តិការណ៍ពិភពលោក

1 Listeners

ទស្សនៈសារព័ត៌មានខ្មែរ by RFI ខេមរភាសា / Khmer

ទស្សនៈសារព័ត៌មានខ្មែរ

0 Listeners

ព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិប្រចាំថ្ងៃ by RFI ខេមរភាសា / Khmer

ព្រឹត្តិការណ៍អន្តរជាតិប្រចាំថ្ងៃ

1 Listeners

ព្រឹត្តិការណ៍​កម្ពុជា​ប្រចាំថ្ងៃ by RFI ខេមរភាសា / Khmer

ព្រឹត្តិការណ៍​កម្ពុជា​ប្រចាំថ្ងៃ

0 Listeners

បទសម្ភាស by RFI ខេមរភាសា / Khmer

បទសម្ភាស

2 Listeners

ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក by RFI ខេមរភាសា / Khmer

ប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោក

3 Listeners

នាទី​ខ្ញុំ​និយាយ​ពីរ​ភាសា (Chronique bilingue) by RFI ខេមរភាសា / Khmer

នាទី​ខ្ញុំ​និយាយ​ពីរ​ភាសា (Chronique bilingue)

0 Listeners

ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ by RFI ខេមរភាសា / Khmer

ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ

1 Listeners

មេរៀនភាសាបារាំង៖ Parlez-vous Paris? by RFI ខេមរភាសា / Khmer

មេរៀនភាសាបារាំង៖ Parlez-vous Paris?

0 Listeners

Rean Ruos Podcast by Monyputhy Ly

Rean Ruos Podcast

9 Listeners

កម្មវិធីព័ត៌មាន by RFI ខេមរភាសា / Khmer

កម្មវិធីព័ត៌មាន

4 Listeners

រឿងភាគនិទានវិទ្យុ Radio Drama by អគ្គនាយកដ្ឋានវិទ្យុជាតិកម្ពុជា RNK

រឿងភាគនិទានវិទ្យុ Radio Drama

0 Listeners

ទស្សនៈព្រឹត្តិការណ៍ខ្មែរ by RFI ខេមរភាសា / Khmer

ទស្សនៈព្រឹត្តិការណ៍ខ្មែរ

0 Listeners

គំនិតប្រសើរ by Pu_Kim

គំនិតប្រសើរ

0 Listeners

San Sochea Official by San Sochea

San Sochea Official

1 Listeners

ព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃ - ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី by The Cambodia Daily Khmer

ព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃ - ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី

0 Listeners

2024年度英文爆火流行音乐51首︱热门歌曲推荐 by 1号风尘子

2024年度英文爆火流行音乐51首︱热门歌曲推荐

4 Listeners