October 13, 2024

សង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល-ហេសបូឡា៖ កងទ័ពអង្គការសហប្រជាជាតិនៅលីបង់មានភារកិច្ចអ្វី?

4 minutes

នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែលនេតាន់យ៉ាហ៊ូ បានថ្លែងដោយចំឈ្មោះជាលើកទីមួយ ឱ្យអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក អង់តូនីញ៉ូ ហ្គូទែរក៍ គិតគូរដកកងទ័ពមួកខៀវ ចេញជាបន្ទាន់ ទៅរកកន្លែងមានសុវត្ថិភាព។ តាំងពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១០តុលាមក គ្រាប់បាញ់ផ្លោងរបស់អ៊ីស្រាអែលបានធ្វើឱ្យទាហានមួកខៀវអង្គការសហប្រជាជាតិយ៉ាងហោច៥នាក់រងរបួស។ តើកងកម្លាំងទ័ពមួកខៀវនៅលីបង់នេះជានរណា? មានតួនាទីយ៉ាងណា បានជាក្លាយជាផ្ទាំងស៊ីបនៃការវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែលដែរ?

តាំងពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី១០តុលាមក និងក្នុងរយៈពេលតែ៤៨ម៉ោង កងកម្លាំងបណ្តោះអាសន្នអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំលីបង់ ហៅកាត់ថា Finul បានរងរបួសជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងចំនួនយ៉ាងហោច៥នាក់គិតត្រឹមថ្ងៃអាទិត្យទី១៣តុលា ដោយការវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែល។

ការវាយប្រហារប៉ះដល់ក្រុមFinul បានបង្កបង្កើតឱ្យមានប្រតិកម្មជាច្រើនប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែល។ ជាង៤០ប្រទេស មានអាទិ៍ បារាំងអង់គ្លេស ឥណ្ឌា ចិន កាតា តួកគី ឬឥណ្ឌូណេស៊ី ព្រមទាំងសម្តេចប៉ាប បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ផ្តល់ការគាំទ្រទាំងស្រុងដល់កងកម្លាំងបណ្តោះអាសន្នអង្គការសហប្រជាជាតិនៅលីបង់Finul និងបានជំរុញឱ្យមានការការពារសុវត្ថិភាពក្រុមមួកខៀវ។

អ៊ីស្រាអែលថាសោកស្តាយដែលទាហានFinulរងរបួស ប៉ុន្តែមិនបញ្ឈប់ការផ្លោងវាយប្រហារយ៉ាងប្រសាចលើលីបង់ទេ និងបានបើកយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធជើងគោកតតាំងជាមួយចលនាហេសបូឡា នៅតាមតំបន់ជិតព្រំដែនលីបង់-អ៊ីស្រាអែល។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែលនេតាន់យ៉ាហ៊ូបានអំពាវនាវចំៗ ជាភាសាអង់គ្លេស នៅថ្ងៃអាទិត្យទី ១៣តុលា ឱ្យលោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រេចដកក្រុមFinul ចេញពីភាគខាងត្បូងលីបង់ ទៅរកកន្លែងមានសុវត្ថិភាពភ្លាមនិងជាបន្ទាន់។ សម្រាប់លោក បេនយ៉ាមីន នេតាន់យ៉ាហ៊ូ ដើម្បីសុវត្ថិភាព Finulត្រូវតែចេញពីតំបន់គ្រោះថ្នាក់។

កាលពីថ្ងៃសុក្រFinul បានចោទប្រកាន់យោធាអ៊ីស្រាអែលថាបានបាញ់តម្រង់ និងដោយចេតនាតែម្តងលើទីតាំងរបស់តំណាងអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ហេតុអ្វីបានជាអ៊ីស្រាអែលក៏ដៅវាយប្រហារកងកម្លាំងបណ្តោះអាសន្នអង្គការសហប្រជាជាតិដែរ? តើកងកម្លាំងនេះជានរណា?មានតួនាទីអ្វីខ្លះនៅលីបង់?

បង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៧៨ និងមានទីស្នាក់ការនៅក្រុងNaqoura ភាគខាងត្បូងលីបង់ កងកម្លាំងបណ្តោះអាសន្នប្រចាំលីបង់ Finul មានសមាសភាពជាកងទ័ពមួកខៀវ សម្រាប់ជួយតាមដានការដកកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលចេញពីភាគខាងត្បូងលីបង់ និងរក្សាសន្តិភាពនិងសន្តិសុខអន្តរជាតិ ហើយជួយរដ្ឋាភិបាលលីបង់ឱ្យមានអំណាចគ្រប់គ្រង់ប្រទេសពេញលេញ។ ដោយស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយចេះតែវិវឌ្ឍ បេសកកម្មរបស់Finul ត្រូវបានកែប្រែ នៅឆ្នាំ១៩៨២ម្តង និងនៅឆ្នាំ២០០០ម្តង។ តាំងពីឆ្នាំ២០០៦មក Finul មានភារៈត្រួតពិនិត្យការបញ្ចប់អំពើហិង្សានៅតំបន់ភាគខាងត្បូងលីបង់និងជួយសម្រួលបេសកកម្មមនុស្សធម៌ឱ្យបានទៅដល់ប្រជាជនស៊ីវិល ព្រមទាំងការសម្រួលការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់អ្នកស្ម័គ្រចិត្ត ឱ្យប្រព្រឹត្តទៅសុវត្ថិភាព។ តែសម្រាប់អ្នកវិភាគ នេះជាបេសកកម្មដែលមិនអាចទៅរួច។

គិតមកទល់ខែមេសា២០២៤ Finul មានសមាជិក១០៥៤១នាក់ ក្នុងនោះ៩៥៣២នាក់ជាទាហាន ២០៧នាក់ជានាយសេនាធិការ ៥៥៣ជាជនស៊ីវិលក្នុងស្រុក និង២៤៩នាក់ជាជនស៊ីវិលមកពីប្រទេសផ្សេង។ ក្រុមមួកខៀវនៅលីបង់ មានទីតាំងឈរជើងតំបន់ទ្រនាប់ តាមបណ្តោយព្រំដែនមិនផ្លូវការរបស់លីបង់-អ៊ីស្រាអែល ប្រវែង១២០គីឡូម៉ែត្រ គូសដោយអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីឆ្នាំ២០០០។ Finul មានកាតព្វកិច្ចត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលចែងអនុញ្ញាតឱ្យតែទាហានលីបង់ និងទាហានមួកខៀវប៉ុណ្ណោះ អាចពង្រាយវត្តមាន នៅក្នុងតំបន់ដែលងំដោយអំពើហិង្សាប្រយុទ្ធតតាំងគ្នាជាញឹកញយរវាងកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលលីបង់និងចលនាប្រដាប់អាវុធស្និទ្ធនឹងអ៊ីរ៉ង់ ហេសបូឡា និងរវាងហេសបូឡាជាមួយអ៊ីស្រាអែល។

តែ Finul មានសិទ្ធិត្រឹមការពារខ្លួនទល់នឹងការវាយប្រហារដោយដៅចំខ្លួនតែប៉ុណ្ណោះ។ ដូចជាបណ្តាសមាជិកមួកខៀវអង្គការសហប្រជាជាតិផ្សេងទៀតដែរ កងកម្លាំងបណ្តោះអាសន្នប្រចាំលីបង់ មិនមែនជាកងពលយោធាប្រដាប់អាវុធឬ ទ័ពប្រយុទ្ធទេ។ ក្រុមមួកខៀវFinul បានត្រឹមឈរមើលឃើញសកម្មភាពរបស់គូប្រយុទ្ធហេសបូឡានិងអ៊ីស្រាអែល តែមិនអាចបញ្ចេញសកម្មភាពអ្វីបានទាំងអស់។ ពោលគឺជាមហាអំណាចដែលគ្មានអំណាច។

បើតាមអង្គការសហប្រជាជាតិ កងកម្លាំងមួកខៀវមានទាហាននិងនគរបាលជាង១០ម៉ឺននាក់ កំពុងធ្វើជាកម្លាំងជំនួយនៅក្នុង១២០ប្រទេស។ ទាហានមួកខៀវ ច្រើនទៅធ្វើការក្នុងតំបន់មានឆ្ងាយដាច់ស្រយាល និងមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង៕

...more