Er is een fundamentele crisis in het onderwijs gaande. Resultaten dalen al jaren. Toenemende medicalisering, extra zorgtaken en continue innovatie van onderwijs maken het niet makkelijk het tij te keren. Leerkrachten voelen zich bedreigd in de kernopdracht van hun vak: lesgeven. Als we dit willen veranderen dan vraagt dit een grondige maatschappelijke discussie over welk doel onderwijs heeft. En het is nodig kennis te benutten van hoe kinderen leren en welke rol een leerkracht hierin heeft. Zodat we niet weglopen met ongefundeerde perspectieven op leren, kennisoverdracht en de ontwikkeling van jonge kinderen. Wetenschap kan hier veel aan bijdragen! In deze podcast ga ik hierover in gesprek met Wim van den Broeck. Professor in ontwikkelings- en onderwijspsychologie en methodoloog aan de vrije universiteit Brussel.

Het bericht Wat is de oorzaak van de niveaudaling van ons onderwijs? Tjipcast 034 met Wim van den Broeck verscheen eerst op Tjipcast.

Katja Staartjes is een zeer ervaren bergbeklimmer en expeditieleider. Katja was de eerste Nederlandse vrouw die de top van de Mount Everest bereikte. Ze schrijft hier prachtige verhalen over en geeft over de hele wereld lezingen over leiderschap, samenwerken en optimaal presteren. Ze gebruikt hiervoor haar rijke klimervaring. Bergbeklimmen is bij uitstek teamwork op het scherpst van de snede. Alleen bereik je niets. En het gaat op een berg over leven en dood. Katja illustreert deze reis naar de top met prachtige voorbeelden. Topteams werken vanuit een gedeelde ambitie, vertrouwen, zelfkennis, wederkerigheid en bijvoorbeeld discipline. Luister of kijk naar een gesprek over grote hoogte bereiken, durven omkeren, ‘écht willen’, je valkuilen kennen en het ontwikkelen van doorzettingsvermogen!

Het bericht Hoe bouw je aan een topteam? Tjipcast 033 met Katja Staartjes verscheen eerst op Tjipcast.

In deze derde podcast over stripverhalen gaan Simon van der Veer en ik in gesprek met Co Woudsma over Donald Duck. Co schrijft poëzie en is al 54 jaar geabonneerd op het wekelijkse tijdschrift Donald Duck. Zijn favoriete personage is de wolf Midas. Hij schreef er een prachtig gedicht over dat hij ook voordraagt. We gaan in gesprek over waarom Donald Duck nog altijd leuk is om te lezen. Luister of kijk naar een geweldig vermakelijk gesprek over het belang van onveranderlijkheid, de kracht van de antiheld (Guus Geluk) en de de eeuwige jacht van Midas op biggenvlees. Met prachtige lessen die leerzaam zijn voor jong en oud!

Het bericht Strip van Tjip 017: Wat kunnen we leren van Donald Duck, wolf Midas en Guus Geluk? Met Co Woudsma en Simon van der Veer verscheen eerst op Tjipcast.

Het Niekée en Agora onderwijs is een opkomende vorm van onderwijs in Nederland. Op deze scholen staat de nieuwsgierigheid van elke unieke leerling centraal. Door te werken aan challenges gaan kinderen inhoudelijk aan de slag rondom een vraagstuk of probleem waar ze gefascineerd door zijn. De leraar is een coach en trekt van de beginfase tot het eindresultaat met leerlingen op. Bij het Niekée onderwijs (vmbo) zijn er nog wel klassen en projecten, in het Agora onderwijs (havo, vwo) gaan ze verder en trekken ze de persoonlijke benadering verder door. Ouders spelen een belangrijke rol in de school en doen actief mee. Niekée en Agora onderwijs is een ver doorgevoerde vorm van gepersonaliseerd leren. Het woord ‘school’ is vervangen door ‘Agora’ dat plein of marktplaats betekent. Een leven lang leren staat centraal. Sjef Drummen is één van de oprichters en houdt al jaren een stevig pleidooi voor deze vorm van leren. Geen saaie klaslokalen, maar open ruimtes waar van alles te doen is. En de grenzen van een school stoppen volgens hem niet bij hek: juist daarbuiten is van alles te doen en te ontdekken! Ieder kind is uniek en dus zitten leerlingen van alle leeftijden en niveaus door elkaar heen. En dat betekent ook: geen vakken, geen vast rooster of verplichte methodes. De leerling wordt onder begeleiding uitgedaagd zelf vorm te geven aan zijn leerproces. Dat verhoogt de motivatie en stimuleert nieuwsgierigheid, denken en experimenteren. De grootste blokkade voor deze noodzakelijke onderwijsontwikkeling is volgens Sjef Drummen ons eigen denken over onderwijs. We zijn gecultiveerd en opgevoed dat leren moet plaatsvinden in klaslokalen, dat stilzitten en gehoorzamen erbij hoort. Terwijl dit juist de dood in de pot is als het gaat om persoonlijke ontwikkeling.

Het bericht Wat kunnen we leren van het Niekée en Agora onderwijs? Tjipcast 032 met Sjef Drummen verscheen eerst op Tjipcast.

In deze podcast ga ik in gesprek met Werner van Eck, programmamanager Veiligheid bij bouw- en infrabedrijf Heijmans. Het motto van Heijmans is ‘maker van een gezonde leefomgeving’. Veiligheid is een kernwaarde voor Heijmans. Met het GO programma (Geen Ongevallen) zetten ze in alle lagen van de organisatie in op een veiligheidscultuur. Met Werner blikken we terug op bijna 10 jaar projectervaring. We reflecteren op hoe gedragsverandering werkt in de praktijk, op wat voor manier je kunt versnellen en welke lessen er te trekken zijn. Veiligheid is nooit af, dat heeft ook consequenties voor hoe je kijkt naar gedragsverandering, leren en professionaliseren. Dit gesprek is ook voor iedereen die met gedrag, leren en verandering in organisaties bezig is de moeite waard. Vooral als je beter wilt begrijpen wat het vraagt om als grote, internationale organisatie te werken aan een uitdagende veranderambitie. Een verandering die direct individueel gedrag, identiteit, cultuur en samenwerking raakt. En een ambitie die nooit af is.

Het bericht De praktijk centraal: Hoe werkt bouwbedrijf Heijmans aan een veilige werkomgeving? Tjipcast 031 met Werner van Eck verscheen eerst op Tjipcast.

In deze podcast ga ik in gesprek met Pedro de Bruyckere over hardnekkige onderwijsmythes. Zo worden veel onderwijsinnovaties onderbouwd met de redenering dat ‘veel van het werk dat kinderen later gaan doen nog niet bestaat’. Maar klopt dat eigenlijk wel? En is met de hand leren schrijven ouderwets of toch nog wel zinvol? Heb je echt 10.000 uur nodig om een expert in iets te worden? Bestaan beelddenkers en worden baby’s slimmer als je ze naar Bach of Mozart laat luisteren? Kijk of luister nu naar een nieuwe Tjipcast!

Het bericht Wat zijn de meest hardnekkige onderwijsmythes? Tjipcast 030 met Pedro de Bruyckere verscheen eerst op Tjipcast.

In deze tweede podcast over stripverhalen gaan Simon van der Veer en ik in gesprek met Asterix liefhebber Huib Ribbens. We verkennen welke leiderschapslessen er verborgen liggen in de avonturen van Asterix en Obelix. Zo ontdekken we dat de Heroix, de baas van het dorp misschien wel formeel de scepter zwaait, maar door de meeste dorpbewoners niet serieus wordt genomen. Ondanks zijn mooie schild, zwaard en dikke baard! Maar er zijn meer lessen verborgen in dit prachtige verhaal. Over hoe samenwerken gaat over elkaar talent durven benutten en hoe het hebben van een gezamenlijke vijand helpt als het erop aan komt. Luister nu naar een vrolijke podcast over het belang van gestandaardiseerde humor, vijanden, samenwerken en leiderschap!

Het bericht Tip van Tjip 016: De verborgen leiderschapslessen in Asterix (& Obelix) met Huib Ribbens verscheen eerst op Tjipcast.

Met Suzanne Verdonschot ga ik in gesprek over innovatie en leren in organisaties. En hoe je vanuit kleine stapjes en successen een grotere innovatie beweging kunt realiseren. Suzanne is actie-onderzoeker en ziet innovatie niet als een proces dat alleen plaatsvindt in een technische R&D afdeling. Het is juist onderdeel van het dagelijks werk! In deze Tjipcast verkennen we achterliggende opvattingen die innovatie in organisaties bepalen. En wanneer ze wel en niet werken. We bespreken hoe je innovatie kunt zien als beweging en op welke manier je dit praktisch kunt aanpakken. Met aansprekende voorbeelden uit supermarkten, een snoepjesfabriek en sportvakanties is dit een Tjipcast met handige tips voor je eigen werkpraktijk!

Het bericht Hoe maak je van kleine stappen en successen een grotere innovatie beweging? Tjipcast 029 met Suzanne Verdonschot verscheen eerst op Tjipcast.

Tamara Onos is veiligheidskundige en gespecialiseerd in gevaarlijke stoffen. Dit jaar debuteerde ze als schrijver van de thriller Onder invloed. Een spannend verhaal over een vreemde verdrinkingszaak in het Gelders natuurgebied de Havikerwaard. In deze podcast ga ik met Tamara in gesprek over gevaarlijke stoffen, veiligheid en gedragsverandering. We praten onder andere over het omvangrijke Noord-Zuid lijn project in Amsterdam, over gamification (en haar spel ‘hundred ways to die at work), leren veranderen en het aanleren van nieuwe routines. Met tal van praktische voorbeelden en interessante reflecties op veiligheid in de bouw is dit een ‘must hear’ voor iedereen die zich bezighoudt met veiligheid, samenwerken, leren en duurzaamheid!

Het bericht Tip van Tjip 015: Spelend werken aan veiligheid en gezondheid in de bouwsector met Tamara Onos verscheen eerst op Tjipcast.

In deze Tjipcast ga ik in gesprek met organisatieadviseur Hans Vermaak. We verkennen waarom (en hoe) het komt dat veranderen juist werkt in de concrete dagelijkse werkpraktijk. We bespreken de effecten van ‘over ambitieuze’ plannen, teveel bemoeienis vanaf de zijlijn en de soms overdreven aandacht voor regels die in een lokale praktijk juist averechts werken. Aan de hand van praktijksituaties reflecteren we op de schaduwkant van grote verandertrajecten en zoeken we naar aanknopingspunten hoe kleine successen groter zijn te maken. Want als uitrollen niet werkt: wat kan je dan nog wel doen? We volgen daarin het motto van Hans: het meervoud van pilot is pilots! Luister of kijk naar een zeer boeiend en precies gesprek over het wel en niet werkbaar krijgen van veranderinitiatieven in organisaties.

Het bericht Over veranderen in organisaties: klein maar fijn? Tjipcast 028 Hans Vermaak verscheen eerst op Tjipcast.