February 12, 2025

តើលោកដូណាល់ ត្រាំនឹងសម្រេចមហិច្ឆតាចូលកាន់កាប់ហ្កាហ្សា របស់ខ្លួនបានដែឬទេ?

9 minutes

ប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកដូណាល់ ត្រាំបាននិយាយចំ្រដែលៗដោយថា អាមេរិកនឹងចូលគ្រប់គ្រងហ្កាហ្សា នៅក្រោយចប់សង្រ្គាមរវាងអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាសប៉ាឡេស្ទីន។នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយទូរទស្សន៍អាមេរិកFox News លោកដូណាល់ ត្រាំបានបញ្ជាក់ថា ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនទាំងជាង២លាននាក់នឹងត្រូវផ្លាស់ទី រើចេញពីហ្កាហ្សា ដើម្បីឲ្យអាមេរិកអាចសាងសង់ ប្រែក្លាយហ្កាហ្សាទៅជាកូនទីក្រុងជាប់មាត់សមុទ្រដ៏ស្រស់ស្អាតមួយនៅតំបន់ដើមបូព៌ា។ លោកដូណាល់ ត្រាំបានបញ្ជាក់ច្បាស់ៗថា ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីននឹងមិនអាចវិលត្រលប់ទៅហ្កាហ្សាវិញបានទេ។ នៅក្នុងជំនួបជាមួយព្រះចៅហ្សកដានីកាលពីថ្ងៃអង្គារទី១១កុម្ភៈ នៅសេតវិមាន លោកដូណាល់ ត្រាំបានទទូចប្រាប់ឲ្យហ្សកដានី ក៏ដូចជាអេហ្ស៊ីប ទទួលយកប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ដែលត្រូវផ្ទេរចេញពីហ្កាហ្សា។ តើលោកដូណាល់ ត្រាំអាចសម្រេចមហិច្ឆតាបណ្តេញប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ដើម្បីចូលកាន់កាប់ទឹកដីហ្កាហ្សាដែរឬទេ?

សង្រ្គាមវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែលទៅលើក្រុមហាម៉ាសប៉ាឡេស្ទីននៅ១៥ខែមកនេះ បានបំផ្លាញទីក្រុងហ្កាហ្សាឲ្យរាបដល់ដី។ ធ្លាប់ជាកូនក្រុងជាប់មាត់សមុទ្រតែមួយគត់របស់ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនដែលបានទៅរស់នៅកកកុញនៅមុនសង្រ្គាម ហ្កាហ្សានៅក្រោយការវាយប្រហារទម្លាក់គ្រាប់បែកសឹងមិនលស់ថ្ងៃរបស់អ៊ីស្រាអែលនៅសល់តែគំនរថ្មអគារបាក់បែក។ យោងតាមអង្គការសហប្រជាជាតិ បើប្រៀបធៀបនឹងការវាយប្រហារ៣លើកកន្លងមករបស់អ៊ីស្រាអែលទៅលើហ្កាហ្សា គំនរថ្មរបស់អគារដែលរងការបំផ្លាញមានចំនួនច្រើនលើសលុបដល់ទៅ១៧ដង ស្មើនឹងជាង៥០លានតោន។ សំណង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិវាយតម្លៃថា គេត្រូវការទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៥០ពាន់លានដុល្លារ និងពេលវេលាយ៉ាងហោចជាង១០ឆ្នាំ ដើម្បីសាងសង់ហ្កាហ្សាឡើងវិញ។

លោកដូណាល់ ត្រាំមានចក្ខុវិស័យ និងសំណើដែលធ្វើឲ្យពិភពលោកភ្ញាក់ផ្អើល ហួសចិត្តនឹកមិនស្មានដល់

នៅក្នុងជំនួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែលដែលជាប្រមុខដឹកនាំបរទេសលើកដំបូងគេនៅសេតវិមាន លោកដូណាល់ ត្រាំបាននិយាយបែបថា អាមេរិកនឹងចូលគ្រប់គ្រងហ្កាហ្សា ហើយប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីននឹងត្រូវរើផ្លាស់ទីចេញពីហ្កាហ្សាទៅកាន់ទីកន្លែងផ្សេងនៅតាមប្រទេសអារ៉ាប់ជិតខាង ដូចជាអេហ្ស៊ីប និងហ្សកដានី។ សំណើរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំបានធ្វើឲ្យពិភពលោកភ្ញាក់ផ្អើល។ លើកលែងតែអ៊ីស្រាអែល ភាគីពាក់ព័ន្ធដូចជាប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនផ្ទាល់ ក្រុមហាម៉ាស អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន អេហ្ស៊ីប ហ្សកដានី និងសហគមន៍អន្តរជាតិទាត់ចោល និងមិនគាំទ្រសំណើដែលគ្មានលក្ខណៈមនុស្សធម៌។

ប្រវត្តិផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន

ចំពោះប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន គំនិតរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំដែលចង់ឲ្យរើផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីហ្កាហ្សា បានធ្វើឲ្យគេនឹកភ្លាមទៅដល់ « Nakba » ដែលជាពាក្យអារ៉ាប់មានន័យថា មហន្តរាយ ដើម្បីនិយាយពីការផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ដោយបង្ខំក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំ។ ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនដែលរស់នៅហ្កាហ្សាសព្វថ្ងៃជាកូនចៅរបស់ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនដែលត្រូវបានគេបណ្តេញចេញពីភូមិឋានរបស់ខ្លួន ដោយសារតែការបង្កើតរដ្ឋអ៊ីស្រាអែលកាលពីឆ្នាំ ១៩៤៨។ នៅមុន ការកកើតរដ្ឋអ៊ីស្រាអែលដែលទទួលយកជនជាតិជ្វីហ្វពីអឺរ៉ុប និងអាមេរិកនៅឆ្នាំ ១៩៤៨ ហ្កាហ្សាធ្លាប់ស្ថិតក្រោមអាណានិគមអង់គ្លេស។ នៅក្រោយអង់គ្លេសចាកចេញពីហ្កាហ្សា អ៊ីស្រាអែលបានធ្វើសង្រ្គាមយកឈ្នះសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់។ កងទ័ពអេហ្ស៊ីបបានដកខ្លួនមកគ្រប់គ្រងដែនដីតូចមួយ គឺហ្កាហ្សាសព្វថ្ងៃដែលស្ថិតនៅចន្លោះ សមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ អ៊ីស្រាអែល និងទឹកដីអេហ្ស៊ីប។

ដោយសារសង្រ្គាមរវាងអ៊ីស្រាអែល និងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនប្រមាណ៧សែននាក់ត្រូវរត់ភៀសខ្លួន ចាកចេញពីភូមិផ្ទះសម្បែងរបស់ខ្លួនដែលបានក្លាយជាដីអ៊ីស្រាអែលសព្វថ្ងៃ ដើម្បីទៅប្រមូលផ្តុំរស់នៅទឹកដីហ្កាហ្សាដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់កងទ័ពអេហ្ស៊ីប។ បន្ទាប់ពីឈ្នះសង្រ្គាម៧ថ្ងៃទៅលើប្រទេសអារ៉ាប់ នៅឆ្នាំ ១៩៦៧ អ៊ីស្រាអែលបានចូលកាន់កាប់ហ្កាហ្សា និងរឹបអូសយកដែនដីផ្សេងទៀតរបស់ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ដូចជាស៊ីហ្សកដានី និងហ្សេរ៉ុយសាឡឹមមកគ្រប់គ្រងដោយខុសច្បាប់រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។

នៅក្នុងអំឡុងកាន់កាប់ហ្កាហ្សា អ៊ីស្រាអែលបានព្យាយាមសាងសង់សំណង់និគមកិច្ចជាង២០កន្លែងនៅហ្កាហ្សា។ តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨៧ យុវជនប៉ាឡេស្ទីនចាប់ងើបបះបោរ ធ្វើបាតុកម្មតវ៉ាដ៏ហិង្សា ភេរវកម្មសម្លាប់បង្ហូរឈាមសឹងជារៀងរាល់ថ្ងៃ ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា រហូតធ្វើឲ្យនាយករដ្ឋមន្រ្តីអ៊ីស្រាអែល លោកAriel Sharon សម្រេចចិត្តជាឯកតោភាគីដកកងទ័ព និងសហគមន៍ជនជាតិជ្វីហ្វចេញពីហ្កាហ្សា។ ហ្កាហ្សាបានធ្លាក់ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ចលនាតស៊ូហាម៉ាសនៅឆ្នាំ ២០០៧។

ការផ្លាស់ទីអាចធ្វើឡើងតាមគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្ត ឬចាប់បង្ខំ

ចាប់តាំងពីក្រុមហាម៉ាសវាយឆ្មក់ចូលសម្លាប់មនុស្សក្នុងទឹកដីអ៊ីស្រាអែល និងចាប់មនុស្សជាចំណាប់ខ្មាំងនៅខែតុលាឆ្នាំ ២០២៣ ហ្កាហ្សាបានក្លាយជាគោលដៅវាយប្រហារយ៉ាងសន្ធប់ពីសំណាក់អ៊ីស្រាអែល។ មនុស្សជាង៤ម៉ឺននាក់ស្លាប់ ហើយប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនជាង ១លាននាក់ត្រូវផ្លាស់ទីក្នុងទឹកដីហ្កាហ្សាពីជើងទៅត្បូងដើម្បីគេចចេញពីការទម្លាក់គ្រាប់របស់អ៊ីស្រាអែល។ សង្រ្គាមអ៊ីស្រាអែលនៅហ្កាហ្សាមិនទាន់ចប់ តែលោកដូណាល់ ត្រាំដែលជាមហាសេដ្ឋីអចលនទ្រព្យ និងដែលបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកបានប្រកាសចង់សង្រ្គោះហ្កាហ្សាចេញពីគំនរថ្មបាក់បែក។ ជាជាងស្នើឲ្យគេរើផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនទៅកន្លែងជិតៗក្នុងពេលសាងសង់ហ្កាហ្សាឡើងវិញ លោកដូណាល់ ត្រាំបានស្នើឲ្យគេរើផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីហ្កាហ្សាទៅដាក់កន្លែងឆ្ងាយ នៅប្រទេសអេហ្ស៊ីប និងហ្សកដានីដោយគ្មានថ្ងៃវិលត្រឡប់មកហ្កាហ្សាវិញ។

ផែនការរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំដើម្បីផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ចេញពីហ្កាហ្សាអាចធ្វើឡើងក្រោមរូបភាពពីរ ទី១ តាមគោលការណ៍ស្ម័គ្រចិត្ត និងទី២ ដោយការចាប់បង្ខំតាមរយៈប្រើកម្លាំងបាយ។ ដោយសារគ្មានសង្ឃឹមនឹងមានថ្ងៃដែលអាចរស់នៅបានសុខសន្តិភាពនៅទឹកដីហ្កាហ្សាដែលឡោមព័ទ្ធ បិទខ្ទប់ពីគ្រប់ច្រកល្ហកដោយសារនយោបាយរឹតត្បិតរបស់អ៊ីស្រាអែល ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន១លាននាក់អាចយល់ព្រមចាកចេញពីហ្កាហ្សា។ ពួកគេទាំងនោះអាចជាមនុស្សចេះដឹង មានបងប្អូនដែលភៀសខ្លួនទៅនៅបរទេស ដូចជានៅអាមេរិកខាងត្បូងជាដើម។ ប៉ុន្តែ នៅមានប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនជាង១លានកន្លះទៀត ដែលមិនចង់ចាកចេញពីហ្កាហ្សាដែលជាទឹកដីបន្សល់ទុកតាំងពីដូនតា។ ការចាកចេញពីហ្កាហ្សា ស្មើនឹងការបាត់បង់ទឹកដីប៉ាឡេស្ទីន។

ដូច្នេះ ពួកគេពិតជាមិនយល់ព្រមឡើយ ដោយសុខចិត្តស៊ូស្លាប់ មិនព្រមលក់ទឹកដីហ្កាហ្សា តាមការចង់បានរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ។ ការបាត់បង់ទឹកដីហ្កាហ្សា ស្មើនឹងការប្រកាសស្ម័គ្រលា លែងចង់ឲ្យមានរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ពោលគឺមិនខុសអីពីការរលាយបាត់ដែនដីប៉ាឡេស្ទីនពីផែនទីពិភពលោកនោះទេ។ លោកដូណាល់ ត្រាំមិនអាចបញ្ជូនទ័ពទៅអន្តរាគម បណ្តេញប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីហ្កាហ្សាដើម្បីចូលគ្រប់គ្រងហ្កាហ្សានោះទេ។ បញ្ជូនទ័ពទៅហ្កាហ្សានឹងធ្វើឲ្យលោកដូណាល់ ត្រាំក្បត់សំដីរបស់ខ្លួន ព្រោះថា លោកធ្លាប់បានសន្យានៅក្នុងយុទ្ធនាការថា នឹងមិនបញ្ជូនទាហានអាមេរិកទៅទឹកដីបរទេស។ លោកដូណាល់ ត្រាំធ្លាប់ចោទប្រធានាធិបតីអាមេរិកមុនៗថាបានធ្វើ ឲ្យអាមេរិកខាតបង់លុយរាប់ពាន់លានដុល្លារដោយសារធ្វើសង្រ្គាមនៅបរទេស។ ម្យ៉ាងទៀត ទោះបីបញ្ជូនទាហានទៅហ្កាហ្សាក៏ទាហានអាមេរិកមិនអាចប្រើកម្លាំងបណ្តេញប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនដល់ទៅជាង២លាននាក់ឲ្យចេញអស់ពីហ្កាហ្សាបានដែរ។

បើចង់ប្រើកម្លាំងបណ្តេញប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីហ្កាហ្សា តើលោកដូណាល់ ត្រាំប្រុងបណ្តេញតាមច្រកណា?

ដើម្បីសម្រេចផែនការរបស់ខ្លួន លោកដូណាល់ ត្រាំត្រូវការប្រទេសអារ៉ាប់ ដូចជាអេហ្ស៊ីប និងហ្សកដានីឲ្យជួយទទួលយកជនភៀសខ្លួនប៉ាឡេស្ទីន។ លោកដូណាល់ ត្រាំធ្លាប់បានគំរាមឈប់ផ្តល់ជំនួយដល់អេហ្ស៊ីប និងហ្សកដានី ប្រសិនបើប្រទេសទាំងពីរនេះមិនព្រមទទួលយកប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនឲ្យទៅរស់នៅទឹកដីរបស់ខ្លួន។ អេហ្ស៊ីប និងហ្សកដានី រួមទាំងបណ្តាប្រទេសអារ៉ាប់ធ្លាប់បានប្រឆាំងដាច់ខាតនឹងការផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីហ្កាហ្សា ក្រោមហេតុផលថា ហ្កាហ្សាជាផ្នែកមួយនៃផែនការបង្កើតរដ្ឋពីរ ប៉ាឡេស្ទីន និងអ៊ីស្រាអែល។ អេហ្ស៊ីបផ្ទាល់ធ្លាប់បានបដិសេធកន្លងមកមិនទទួលយកប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន នៅពេលរដ្ឋបាលលោកចូ បៃដិន និងសហភាពអឺរ៉ុបធ្លាប់បានបញ្ចុះបញ្ចូលនៅពេលផ្ទុះសង្រ្គាមហ្កាហ្សា។

អេហ្ស៊ីបមិនចង់ទទួលយកប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ព្រោះអេហ្ស៊ីបមិនចង់ជួបបញ្ហាអសន្តិសុខឲ្យច្រើនជាងនេះទៀត។ ត្រូវដឹងថា ទោះប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនទៅដល់ទីណា ក៏ពួកគេនៅតែកំណត់ខ្លួនឯងថា ជាជនជាតិប៉ាឡេស្ទីន ដែលត្រូវត្រលប់ទៅរស់នៅទឹកដីកំណើតវិញគឺ ប៉ាឡេស្ទីន នៅថ្ងៃណាមួយ។ ជាក់ស្តែង ទោះជាអ៊ីស្រាអែលធ្លាប់លួងលោម សន្យាផ្តល់ផ្ទះ កន្លែងរស់នៅថ្មីនៅទីក្រុង ប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនមិនយល់ព្រមតាម ព្រោះពួកគេមិនចង់បានសិទ្ធិ លក្ខន្តិកៈជាជនភៀសខ្លួនប៉ាឡេស្ទីន ដែលនឹងត្រូវប្រមូលផ្តុំរស់នៅក្នុងរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីននាថ្ងៃអនាគត។

ចំណែកហ្សកដានីវិញ នៅពេលជួបលោកដូណាល់ ត្រាំនៅសេតវិមានកាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី១០ កុម្ភៈ ព្រះចៅហ្សកដានីនៅស្ងៀមមិននិយាយអ្វីច្រើនដោយព្រះអង្គនិយាយថា ហ្សកដានីអាចទទួលកូនក្មេងប៉ាឡេស្ទីន២ពាន់នាក់ដែលមានជំងឺ។ នៅក្រោយជំនួបជាមួយលោកដូណាល់ ត្រាំ ព្រះចៅហ្សកដានីបានសរសេរសារនៅលើបណ្តាញXថា ហ្សកដានីដើរតាមគោលការណ៍របស់សម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ដែលរួមគ្នាប្រឆាំងដាច់ខាតនឹងការផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីន ចេញពីហ្កាហ្សា។ ទោះត្រូវលោកដូណាល់ ត្រាំគំរាមកាត់ផ្តាច់ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុ និងយោធាដែលជាដង្ហើមដកសំខាន់របស់ហ្សកដានី ព្រះចៅអាប់ឌុលឡាទំនងមិនអាចទទួលសំណើរបស់អាមេរិកបាន ព្រោះថា ហ្សកដានីបានទទួលជនភៀសខ្លួនប៉ាឡេស្ទីនជាង៣លាននាក់ ក្នុងចំណោមប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនជាង៥លាននាក់ដែលបានភៀសខ្លួនដោយសារសង្រ្គាម និងការបង្កើតរដ្ឋអ៊ីស្រាអែលនៅឆ្នាំ១៩៤៨។

សរុបសេចក្តីមក លោកដូណាល់អាចនិយាយក្តែងៗតែមាត់។ ចំណែកការអនុវត្តជាក់ស្តែងមិនអាចប្រព្រឹត្តទៅបានឡើយ ព្រោះវាបានរំលោភយ៉ាងច្បាស់ក្រឡែតលើច្បាប់អន្តរជាតិដែលហាមឃាត់មិនឲ្យមានការផ្លាស់ទីដោយចាប់បង្ខំ។ ការបណ្តេញប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីហ្កាហ្សាមិនត្រឹមតែបំផ្លាញការប្រឹងប្រែងរបស់ពិភពលោកដែលចង់បង្កើតរដ្ឋពីររស់ក្បែរគ្នារវាងប៉ាឡេស្ទីន និងអ៊ីស្រាអែលប៉ុណ្ណោះទេ តែវាអាចជាដើមចមទៅអង្រួន រុញច្រានតំបន់ដើមបូព៌ាឲ្យកាន់តែស្គាល់អស្ថិរភាពកាន់តែខ្លាំង។ អេហ្ស៊ីបបានពន្លយពាក្យរួចហើយថា ការផ្លាស់ទីប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីហ្កាហ្សាអាចគំរាមកំហែងដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពដែលអេហ្ស៊ីបធ្លាប់បានចុះជាមួយអ៊ីស្រាអែលកាលពីឆ្នាំ ១៩៧៩។ ដោយទទូចចង់បានហ្កាហ្សាតាមរយៈសំណើបណ្តេញប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីទឹកដីហ្កាហ្សា លោកដូណាល់ ត្រាំជៀសមិនផុតពីរំលោភច្បាប់អន្តរជាតិ។ លោកដូណាល់ ត្រាំនឹងធ្វើឲ្យអាមេរិកធ្វើគំរូអាក្រក់ មិនអាចរិះគន់ប្រទេសដទៃដូចជារុស្ស៊ីដែលកំពូងធ្វើសង្រ្គាមឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន ឬចិនដែលគំរាមវាយក្រសោបយកកោះតៃវ៉ាន់៕

...more