August 18, 2025

តើណាសាអាចសម្រេចមហិច្ឆតាដំឡើងម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរនៅលើឋានព្រះចន្ទដែរឬទេ?

5 minutes

សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងញាប់ដៃជើងដើម្បីនាំយកម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរទៅដាក់នៅឋានព្រះចន្ទ ឲ្យបានយ៉ាងយូរបំផុត នៅមុនឆ្នាំ២០៣០។ នៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃបេសកកម្មបញ្ជូនមនុស្សឲ្យត្រលប់ទៅជាន់ដីព្រះចន្ទនៅអំឡុងឆ្នាំ២០២៧ ប្រធានថ្មីរបស់ទីភ្នាក់ងារណាសាកាលពីចុងខែកក្កដាកន្លងទៅបានបញ្ជាឲ្យគេដាក់ដេញថ្លៃគម្រោងផលិតប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរដែលមានសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ថាមពលនៅលើឋានព្រះចន្ទ។ តើណាសាអាចសម្រេចមហិច្ឆតាដំឡើងម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរនៅលើឋានព្រះចន្ទដែរឬទេ?

ដំឡើងម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរនៅលើឋានព្រះចន្ទ។ ស្តាប់ទៅមួយភ្លែត គេអាចគិតថា វាជាគំនិតដ៏ឆ្កួតលីលា មិនអាចលេចចេញរូបរាងបាននោះទេ។ ប៉ុន្តែ ចំពោះលោក Sean Duffy ប្រធានទីភ្នាក់ងារអវកាសណាសា និងជារដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងគមនាគមន៍អាមេរិក គ្មានអ្វីដែលមិនអាចទៅរួចនោះទេ។ នៅក្នុងកំណត់ហេតុដែលធ្លាក់ទៅដល់ដៃអ្នកកាសែត កាលពីដើមខែសីហានេះ ប្រធានថ្មីរបស់ទីភ្នាក់ងារណាសាបានបញ្ជាឲ្យគេបង្កើតអាជ្ញាធរមួយដែលទទួលបន្ទុកស្វែងរកក្រុមហ៊ុនដៃគូដែលមានសមត្ថភាពផលិតម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរ ដើម្បីឲ្យណាសាអាចនាំយកទៅដាក់នៅឋានព្រះចន្ទ យ៉ាងយូរបំផុតនៅ ចុងឆ្នាំ ២០២៩ ពោលគឺឲ្យបានមុនឆ្នាំ ២០៣០។

ហេតុអ្វី២០៣០? បើតាមប្រធានទីភ្នាក់ងារអវកាសណាសា លោក Sean Duffy តាំងពីខែមីនាឆ្នាំ២០២៤ ចិននិងរុស្ស៊ីបានប្រកាសយ៉ាងតិច៣លើកពីគម្រោងការសហការគ្នាដើម្បីដាក់ម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរនៅលើដីព្រះចន្ទ នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០៣០។ “ប្រទេសដែលមានម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរមុនគេនៅលើឋានព្រះចន្ទ នឹងមានអំណាចកំណត់ដែនគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួននៅទីនោះ។ នេះគឺជាការគំរាមកំហែងធំមួយដល់បេសកកម្មArtemisរបស់ណាសាដែលមានគម្រោងនាំយកអវកាសយានិកត្រលប់ទៅជាន់ដីព្រះចន្ទសាជាថ្មី នៅ ឆ្នាំ ២០២៧។ ចំពោះប្រធានទីភ្នាក់ងារណាសា នេះជាហេតុផលចំបងដែលណាសាត្រូវរួសរាន់ ប្រឹងប្រែងស្រាវជ្រាវរកបច្ចេកវិទ្យាថ្មីដើម្បីអាចបោះមួយជំហានទៅមុខឲ្យបានមុនគូប្រជែង ចិន និងរុស្ស៊ី។

នៅឋានព្រះចន្ទ ម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរនឹងអាចផ្គត់ផ្គង់ថាមពលដល់មូលដ្ឋានដែលណាសាគ្រោងបញ្ជូនមនុស្សឲ្យទៅនៅប្រចាំការផ្ទាល់នៅភាគខាងត្បូង ឋានព្រះចន្ទដែលជាទីដៅចង់បានរបស់ចិន ឥណ្ឌា និងរុស្ស៊ី។ នៅទីនោះ គេនឹងអាចធ្វើការស្រាវជ្រាវ សិក្សាពីការរស់នៅរបស់មនុស្សនៅកន្លែងផ្សេងមួយក្រៅពីភពផែនដី ទាំងការផ្សាំខ្លួន និងការប្រើបច្ចេកវិទ្យាទំនើបថ្មី។ វាជាដំណាក់កាលសិក្សាសំខាន់មួយរបស់ណាសា ដែលមានមហិច្ឆតាប្រើឋានព្រះចន្ទ ជាកន្លែងឆ្លងបន្តទៅភពក្រហម ភពអង្គារ។

ណាសាត្រូវការម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរដើម្បីផលិតថាមពលដែលគេអាចឲ្យគេប្រើប្រាស់នៅមូលដ្ឋានរបស់ណាសានៅដីព្រះចន្ទ។

នៅឆ្នាំ ២០២៣ គម្រោងការសាកល្បងមួយដែលចាយអស់ទឹកប្រាក់៥លានដុល្លារបានផលិតចេញម៉ាស៊ីនមួយដែលអាចផលិតថាមពលអគ្គិសនី៤០គីឡូវ៉ាត់ គ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ឲ្យផ្ទះ៣០ខ្នងប្រើក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែ បើតាមការវាយតម្លៃរបស់អ្នកស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្រ្ត ដើម្បីទ្រទ្រង់ប្រតិបត្តិការរបស់មនុស្ស ដូចជាការរស់នៅ ទំនាក់ទំនង និងឧបករណ៍ជីកស្រាវជ្រាវនៅលើដីព្រះចន្ទ គេត្រូវការម៉ាស៊ីនផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីយ៉ាងតិច ១០០គីឡូវ៉ាត់។

គេត្រូវការថាមពលនុយក្លេអ៊ែរនៅលើឋានព្រះចន្ទ ក៏ព្រោះតែគេមិនអាចពឹងផ្អែកទៅលើថាមពលបានមកពីផ្ទាំងសូឡា។ ត្រូវដឹងថា នៅឋានព្រះចន្ទ មួយយប់ៗមានរយៈពេលស្មើ១៤ថ្ងៃនៅលើផែនដី ដូច្នេះ ផ្ទាំងសូឡាប្រាកដជាគ្មានពន្លឺថ្ងៃគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីស្រូបផលិតចេញជាថាមពលសម្រាប់ប្រើប្រាស់ដោយឯករាជ្យនោះទេ។

ថាមពលនុយក្លេអ៊ែរសំខាន់ ប៉ុន្តែ បញ្ហាចោទនៅត្រង់ថា តើគេអាចនាំយកម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរដ៏មានទំហំធំទៅកាន់ឋានព្រះចន្ទបានយ៉ាងដូចម្តេច? ចុះ ការដឹកជញ្ជូនសារធាតុអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម? នេះគេនៅមិនទាន់និយាយពីសីតុណ្ហភាពនៅឋានព្រះចន្ទ ដែលអាចឡើងដល់១២៧អង្សារ និងការគ្រប់គ្រងកំដៅរបស់ម៉ាស៊ីនប្រតិករផង។ ដើម្បីបន្ថយកំដៅម៉ាស៊ីនប្រតិករកុំឲ្យឡើងក្តៅពេក គេត្រូវការប្រើប្រាស់ទឹកជាប្រចាំ។ ចុះបើព្រះចន្ទគ្មានទឹកដូចផែនដីផង តើគេអាចសង្ឃឹមបានប៉ុណ្ណាលើរូបភាពដុំទឹកកកដែលគេជឿថា មាននៅលើឋានព្រះចន្ទនោះ?

ងាកមកនិយាយពីច្បាប់អន្តរជាតិវិញម្តង។ ច្បាប់អន្តរជាតិមិនបានហាមការប្រើប្រាស់ថាមពលនុយក្លេអ៊ែរនៅក្នុងទីអវកាស។ ប៉ុន្តែ តាមគោលការណ៍ដែលមានចែងនៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ នៅឆ្នាំ ១៩៩២ ថាមពលនុយក្លេអ៊ែត្រូវគេប្រើប្រាស់សម្រាប់តែបេសកកម្មពីភពមួយទៅភពមួយ ដោយមានជំនួយពីប្រភពថាមពលផ្សេងទៀត។ ទាក់ទងនឹងទីតាំង ដែនដីនៅលើឋានព្រះចន្ទវិញ សន្ធិសញ្ញារបស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីអវកាស ចុះនៅឆ្នាំ ១៩៦៧បានចែងថា គ្មានប្រទេសណាមួយដែលអាចប្រកាសវាតទីយកដីព្រះចន្ទជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួនបានទេ។ ប្រទេសហត្ថលេខីអាចធ្វើបំពេញបេសកកម្មរបស់ខ្លួននៅឋានព្រះចន្ទ ដោយគិតដល់ផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេសផ្សេងទៀតដែលជាហត្ថលេខីនៃសន្ធិសញ្ញា។

យ៉ាងណាក៏ដោយ កាលពីឆ្នាំ២០២០ នៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងArtemis ដែលផ្តួចផ្តើមដោយអាមេរិក និងមានប្រទេសហត្ថលេខីចំនួន៥៦ គេបានចែង បង្កើតតំបន់សន្តិសុខមួយនៅលើឋានព្រះចន្ទ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការលូកដៃពីប្រទេសដទៃ។ មានន័យម្យ៉ាងថា ប្រទេសដែលទៅដល់ឋានព្រះចន្ទ ហើយអាចដំឡើងម៉ាស៊ីនប្រតិករនុយក្លេអ៊ែរមុនគេនៅទីនោះ ប្រទេសនោះនឹងអាចប៉ុនប៉ងទប់ស្កាត់មិនឲ្យប្រទេសដទៃចូលមកពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងតំបន់ដែលខ្លួនគ្រប់គ្រង។ មិនមែនជាហត្ថលេខី ប៉ុន្តែ ជាគូប្រជែង ចិន និងរុស្ស៊ីបានចេញមុខប្រឆាំងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងArtemis របស់អាមេរិក៕

...more