W ubiegłym roku Wielka Brytania zgodziła się przekazać wyspy Czagos Mauritiusowi. Tym samym zakończyła wieloletni spór o te wyspy. Ale czy na pewno? O tym, jakie jest znaczenie tego skrawka ziemi dla UK i USA, jak kwestia suwerenności wysp wygląda z perspektywy prawa międzynarodowego i jak przekazanie ich Mauritiusowi wiąże się z kwestią dekolonizacji Tomasz Zając rozmawia z Jędrzejem Czerepem, koordynatorem programu Bliski Wschód i Afryka oraz Przemysławem Biskupem, analitykiem ds. Wielkiej Brytanii i Irlandii.

• Gdzie znajdują się wyspy Czagos i jakie jest ich znaczenie?
• Czy kwestia przekazania ich Mauritiusowi jest już zamknięta?
• Jak wygląda ten spór z perspektywy prawa międzynarodowego?
• Jak do kwestii przekazania wysp odnoszą się Czagosjanie?
• Co będzie z amerykańską bazą Diego Garcia?

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia.

W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z:

(00:01:39) GAZA WG TRUMPA - Michał Wojnarowicz, analityk ds. Izraela i Palestyny

Jak interpretować wypowiedź Donalda Trumpa o wysiedleniu Palestyńczyków ze Strefy Gazy? Jak na te zapowiedzi zareagowały władze Autonomii Palestyńskiej? Jak wpłynie to na relacje Izraela z Jordanią i Egiptem?

(00:16:27) CŁA, FBI i CIA - Mateusz Piotrowski, analityk ds. USA

Jaki był cel zapowiedzi Trumpa o nałożeniu ceł na Meksyk i Kanadę? Na jakie ustępstwa poszły te kraje by ich uniknąć? Jak wygląda kwestia ceł na chińskie produkty? O czym świadczą zmiany, jakie przeprowadza administracja republikańska w FBI i CIA?

(00:29:45) USA wychodzą z WHO - Szymon Zaręba, koordynator programu Sprawy Globalne

Jakie konsekwencje dla USA i WHO będzie miało wyjście Stanów Zjednoczonych z organizacji? Czy jest szansa, żeby inne państwa wypełniły lukę po USA? 

W dzisiejszym Fokusie posłuchacie o Armenii i Gruzji oraz perspektywach tych państw do dołączenia do Unii. Armenia w ostatnim czasie obiera bardziej prozachodni kierunek, z kolei Gruzja z niego rezygnuje. O sytuacji w tych krajach, szansach i wyzwaniach opowiada Wojciech Wojtasiewicz, analityk ds. Kaukazu Południowego.

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia.

W dzisiejszym odcinku Tonasz Zając rozmawia z:

(00:01:36) CHIŃSKIE AI - Marcin Przychodniak, analityk ds. Chin

Czym jest DeepSeek i na czym polegają kontrowersje wokół niego? Jak wpisuje się to w wyścig technologiczny między Chinami i USA?

(00:17:17) BIAŁORUSKIE "WYBORY" - Stefania Kolarz, analityczka ds. prawa UE i ds. OBWE

Jak przebiegły wybory na Białorusi i do jakich nieprawidłowości doszło w ich trakcie? Czy istnieje możliwość postawienia białoruskich władz przed sądem?

(00:31:31) PROTESTY NA SŁOWACJI - Łukasz Ogrodnik, analityk ds. państw Grupy Wyszehradzkiej i Austrii

Dlaczego na Słowacji doszło do protestów i jak duże one były? Jaka przyszłość rysuje się przed jego rządami i jakie problemy ma jego koalicja?

Jak ważny w chińskiej polityce jest Bliski Wschód? Jakie znaczenie ma ten region dla Pekinu i jakie interesy w nim realizuje? Czy rola i znaczenie Chin na Bliskim Wschodzie rośnie? Na temat relacji Chin z państwami regionu Sara Nowacka rozmawia z Marcinem Przychodniakiem, analitykiem ds. Chin.

Książkę Marcina Przychodniaka pt. Bliskowschodnie dylematy Chin 1949-2023 możecie kupić TUTAJ.

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia.

W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z:

(00:01:30) INAUGURACJA PREZYDENTURY TRUMPA - Andrzej Dąbrowski, analityk ds. USA

Jak przebiegł dzień inauguracji? Jakie były pierwsze decyzje Donalda Trumpa? Czy możemy spodziewać się zachwiania równowagi między ośrodkami władzy w USA?

(00:16:43) ZAWIESZENIE BRONI - Michał Wojnarowicz, analityk ds. Izraela i Palestyny

Na jakich warunkach opiera się rozejm i jakie mają być jego etapy? Jakie są szanse utrzymania go? Jak wygląda sytuacja na Zachodnim Brzegu? 

(00:28:20) NIELEGALNE KOPANIE W RPA - Jędrzej Czerep, koordynator programu Bliski Wschód i Afryka

Na czym polega problem z nielegalnymi kopalniami w RPA? Kto w nich pracuje i kto nimi zarządza? Jak podchodzą do tego problemu mieszkańcy i władza?

Jakie zmiany może przynieść rok 2025 w architekturze europejskiego bezpieczeństwa? Czy znany nam porządek międzynarodowy ulegnie przekształceniu? Przed jakimi wyzwaniami stoi Europa w myśleniu o bezpieczeństwie? Na te pytania, w rozmowie z Tomaszem Zającem, odpowiada Marcin Terlikowski, szef Biura Badań i Analiz.

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia.

W dzisiejszym odcinku Tomasz Zając rozmawia z:

(00:01:20) EXPOSE PREMIERA FRANCJI - Amanda Dziubińska, analityczka ds. Francji

Czy nowemu premierowi Francji uda się zdobyć stabilną większość? Przed jakimi wyzwaniami stoi jego rząd?

(00:12:24) PRÓBA UFORMOWANIA RZĄDU W AUSTRII - Łukasz Ogrodnik, analityk ds. państw Grupy Wyszehradzkiej i Austrii

Na czym polega trudność z uformowaniem się austriackiego rządu? Jak może zmienić się polityka Austrii, jeśli do władzy dojdzie skrajna prawica? 

(00:26:20) "PREZYDENT" MADURO - Bartłomiej Znojek, analityk ds. państw Ameryki Łacińskiej

Co wydarzyło się w Wenezueli od czasu przeprowadzenia wyborów? Jaka jest reakcja świata na rządy Maduro? Co z opozycją w Wenezueli?

1 stycznia Polska rozpoczęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Jakie cele stawiamy sobie na te pół roku i jakie są oczekiwania względem naszego przewodnictwa? O szansach i wyzwaniach, w rozmowie z Sarą Nowacką, opowiada Tomasz Zając, ekspert ds. UE.

Zachęcamy także do lektury biuletyny Tomasza Zająca poświęconego polskiej prezydencji

Zapraszamy do odsłuchania Depeszy PISM, w której eksperci Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych podsumowują najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia.

W dzisiejszym odcinku Sara Nowacka rozmawia z:

(00:01:19) KATASTROFA TANKOWCÓW - Tymon Pastucha, analityk ds. energii i klimatu

Co wydarzyło się na Morzu Czarnym i dlaczego doszło do katastrofy? Jakie mogą być jej konswkencje środowiskowe? Czy państwa zachodnie zaczeły bardziej skutecznie walczyć z próbami omijania sankcji przez Rosję związanymi z tzw. flotą cieni?

(00:12:15) UNIEWAŻNIENIE WYBORÓW W RUMUNII - Jakub Pieńkowski, analityk ds. Rumunii, Mołdawii i Bułgarii

Dlaczego unieważniono wybory prezydenckie w Rumunii? Jakie będą tego konsekwencje i jakie są reakcje na tę decyzję sądu? Jakie niebezpieczeństwa widzi Unia Europejska w związku z wykorzystaniem w rumuńskiej kampanii Tiktoka?

(00:23:56) POSTĘPOWANIE PRZED MTS - Szymon Zaręba, koordynator programu Sprawy globalne

Na czym polega postępowanie i czego dotyczy? Jakie są szanse, że zakończy się powodzeniem dla wnioskodawców? Co jest przełomowego w tym procesie?