In deze aflevering van Vitamine A spreken we met Esther Kox, cognitief psycholoog en expert op het gebied van vertrouwen tussen mens en kunstmatige intelligentie. Esther promoveerde aan de Universiteit Twente en doet onderzoek naar hoe mensen omgaan met technologie die steeds slimmer en zelfstandiger lijkt te worden.

Het gesprek richt zich op een centrale vraag: wat betekent het eigenlijk om AI te vertrouwen? Esther legt uit waarom we geneigd zijn om technologie menselijke eigenschappen toe te kennen en hoe dat ons oordeel beïnvloedt. Ook introduceert ze het begrip ‘gekalibreerd vertrouwen’: een evenwichtige balans tussen wat AI werkelijk kan en wat wij denken dat het kan.

Aan de hand van herkenbare voorbeelden laat Esther zien hoe snel we ons laten overtuigen, maar ook hoe belangrijk het is om als professional kritisch en bewust te blijven. Zeker voor accountants, die van oudsher het vertrouwen vertegenwoordigen in cijfers en controle, is dat essentieel. In een wereld waar AI steeds vaker data genereert en beslissingen beïnvloedt, gaat het erom technologie verstandig te gebruiken.

Deze aflevering is een eerste verkenning van deze thematiek. De vragen die het oproept komen verder aan bod op 19 november tijdens de Accountantsdag 2025 in het AFAS Theater in Leusden. Esther is daar ook spreker in het middagprogramma.

Links:

Meer informatie over haar onderzoek is te vinden via de Universiteit Twente, waar zij promoveerde op het proefschrift Maintaining Human‑AI Trust: Understanding Breakdowns and Repair (lees meer).

Informatie over haar sessie op de Accountantsdag 2025 is beschikbaar op de website van de NBA (nba.nl/Accountantsdag).

In aflevering 62 van Vitamine A is Hakan Koçak te gast: partner bij Kriton, mede-oprichter van BusySeasonTalks en de Nest Accountants Academie. Hij vertegenwoordigt een nieuwe generatie accountants die technologie niet schuwt, maar inzet voor betere kwaliteit en meer bewust vakmanschap.

Het gesprek start bij een persoonlijk punt: de AI-ontgroening. Dat ene moment waarop je zó geraakt wordt door de impact van AI, dat je wakker ligt. Vanaf dan kijk je anders naar je werk, je rol als accountant, en de verantwoordelijkheid die daarbij hoort.

Onderwerpen die aan bod komen:

– Wat betekent AI-geletterdheid in het dagelijks werk van accountants?
– Hoe kunnen accountants zonder technische achtergrond tóch met AI aan de slag?
– Hoe ontstaat er binnen kantoren een kloof tussen jong en ervaren, en hoe overbrug je die?
– Welke rol kunnen jonge professionals spelen in het versnellen van technologische adoptie?
– En welke reality check is er nú nodig, als we willen dat het beroep relevant en betrouwbaar blijft?

De aflevering sluit aan bij het thema van de Accountantsdag 2025, die dit jaar volledig draait om de Reality Check. AI is daarbij een belangrijk onderwerp.

Meer informatie over de Accountantsdag vind je hier:
https://www.nba.nl/nieuws/2025/juni/accountantsdag-2025-reality-check/

Luister naar dit open gesprek met Hakan Koçak, over kansen, dilemma’s en het bewustwordingsproces dat elke accountant doormaakt bij de opkomst van AI.

Judith van der Hulst is bedrijfseconoom en werkte jarenlang in en rond de accountancysector. Daarnaast was ze actief in de zorg, onder meer via het landelijke programma Tijd voor Verbinding. In deze aflevering vertelt ze wat die twee werelden van elkaar kunnen leren.

Ze bespreekt het NBA-programma Beroepscultuur en introduceert het gedachtegoed van Safety II uit de zorg. In plaats van alleen te kijken naar fouten, richt dit zich op wat er in de dagelijkse praktijk wél goed gaat. Volgens Judith is dat precies waar de sleutel ligt tot een gezonde professionele cultuur.

Het gesprek gaat over veiligheid op de werkvloer, het belang van een open gesprek en het activeren van de vaak stille meerderheid binnen teams. Ook leiderschap komt aan bod. Niet door nog meer regels, maar door vertrouwen te geven en mensen uit te nodigen hun verantwoordelijkheid te nemen.

Judith laat zien dat cultuurverandering geen papieren plan is, maar begint met hoe mensen samenwerken, luisteren en ruimte geven aan elkaar.

Te gast is Inge Bleijenbergh - hoogleraar actieonderzoek aan de Radboud Universiteit, gespecialiseerd in diversiteit, inclusie en organisatieverandering.

In deze aflevering hoor je onder andere:

• Waarom actieonderzoek organisaties helpt om zelf te veranderen
• Hoe stereotypen en machtsverhoudingen verandering kunnen blokkeren
• Waarom weerstand bij inclusie-interventies normaal is - en hoe je daar goed mee omgaat
• Hoe quota werken als versneller van cultuurverandering
• Waarom inclusief leiderschap niet thuishoort in de marge, maar bij de CEO
• Hoe ogenschijnlijk kleine dingen - zoals borrels of werktijden - bepalend zijn voor inclusie
• Wat organisaties kunnen doen om hun beleid minder kwetsbaar te maken voor politieke druk
• Waarom vrouwelijk leiderschap óók iets is voor mannen 

Luister ook aflevering 59 met Mariëtte Los over DEI en het DNA van Deloitte Nederland.

Wat betekent inclusief leiderschap in een wereld waarin diversiteitsbeleid steeds vaker onder druk staat? In deze aflevering van Vitamine A spreek ik met Mariëtte Los, Chief Human Resources Officer bij Deloitte Nederland, over de impact van diversiteit, genderquota en inclusie op de werkvloer.

We bespreken onder andere:

• Waarom diversiteitsbeleid geen doel op zich is, maar organisaties sterker maakt
• Hoe Deloitte Nederland vast blijft houden aan diversiteit, ondanks geopolitieke ontwikkelingen
• De rol van genderquota: noodzaak of overbodig?
• Hoe inclusief leiderschap verder gaat dan man-vrouwverschillen en juist draait om bredere perspectieven
• Wat bedrijven en leiders vandaag kunnen doen om diversiteit duurzaam te verankeren

In tijden van verandering is het cruciaal om vast te houden aan kernwaarden als gelijke kansen en inclusie. Maar hoe zorgen we ervoor dat deze waarden niet verwateren? Luister naar deze aflevering en laat je inspireren.

Zie ook:

https://www.accountant.nl/discussie/columns/2025/3/is-de-emancipatie-nu-af/

https://www.accountant.nl/discussie/columns/2025/3/diversiteitsbeleid-geen-woorden-maar-daden/

https://www.accountant.nl/discussie/columns/2025/2/money-talks/

https://www.accountant.nl/nieuws/2024/7/vitamine-a-jezelf-zijn-en-accountant-kan-dat/

Sociaal psycholoog en generatie-expert Aart Bontekoning vertelt over hoe verschillende generaties elkaar kunnen versterken in de accountancy, een sector die bekend staat om structuur en traditie. We gaan in op vragen zoals:

- Hoe zorgen we ervoor dat de frisse energie van jongere én oudere generaties niet verloren gaat in vastgeroeste werkprocessen
- Wat is er nodig om maximale synergie tussen generaties te bereiken in de accountancy?
- Welke gedateerde gewoontes binnen organisaties stoten jongere generaties af?

Meer info over Aart Bontekoning: www.aartbontekoning.com

Diverse publicaties en online cursussen

Lees meer over de NBA Young Profs

In deze aflevering van Vitamine A gaan we in gesprek met Liesbeth Holterman, strategisch adviseur bij Cyberveilig Nederland. Cyberveiligheid is een onderwerp dat vaak niet de aandacht krijgt die het verdient, terwijl de dreiging altijd op de loer ligt. Samen met Liesbeth bespreken we hoe het gesteld is met de cyberveiligheid van Nederlandse bedrijven in 2024 en welke specifieke dreigingen accountants en hun kantoren kunnen treffen.

We onderzoeken de belangrijkste fundamenten van een goede cyberveiligheidsstrategie en staan stil bij de impact van de nieuwe wetgeving, NIS2, op de accountancysector. Daarnaast bespreken we hoe accountants actief kunnen bijdragen aan de digitale weerbaarheid van hun cliënten en hoe ze de balans kunnen vinden tussen het beschermen van privacy en het voldoen aan wettelijke transparantie-eisen.

Een belangrijk inzicht uit deze aflevering is dat cyberveiligheid niet langer een technisch IT-vraagstuk is, maar een strategisch onderwerp dat alle lagen van een organisatie raakt. Bewustwording is hierin de eerste stap, zowel bij organisaties als bij werknemers. Tegelijkertijd worden veel organisaties gehinderd door hardnekkige misvattingen over cyberveiligheid, wat hun weerbaarheid onder druk zet.

Link naar Cyberveiligheid Nederland

Lees op accountant.nl 'Kans op hack is vandaag de dag groter dan brand'

In dit gesprek met Barbara Baarsma gaat het over duurzaamheid, dat wil zeggen hoe wij als maatschappij kunnen verduurzamen en wat accountants daaraan kunnen bijdragen. Tevens zal Barbara Baarsma toelichten wat zij verstaat onder ‘groene groei’ en hoe dit zich verhoudt tot wat ook wel ontgroeien of ‘degrowth’ wordt genoemd. Daarnaast doet zij o.a. suggesties voor een andere electorale boodschap, die rekening houdt met de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen.

Diverse links:

Kunnen groene voorlopers ook groene koplopers worden?
https://www.accountant.nl/discussie/debat/2024/11/kunnen-groene-voorlopers-ook-groene-koplopers-worden/

'Zorg als accountant dat CSRD geen papieren tijger is'
https://www.accountant.nl/discussie/debat/2024/12/zorg-als-accountant-dat-csrd-geen-papieren-tijger-is/

Vitamine A, de podcast voor accountants, sprak Arnoud Boot meteen na zijn optreden op het hoofdpodium van de Accountanstdag 2024. Tijdens het gesprek duiken we in actuele thema’s die de financiële wereld en de accountancy ingrijpend beïnvloeden. Arnoud Boot deelt zijn inzichten over het zogenaamde ‘failliete’ financiële systeem, dat dringend toe is aan herziening. Maar hoe komen we daar? Daarnaast waarschuwt hij voor het gevaar dat accountants technocraten worden. We bespreken ook de opkomst van de digitale accountant en de groeiende invloed van technologie. En hij geeft zijn visie op de impact van een digitale euro, een onvermijdelijke ontwikkeling die ons financiële systeem ten goede kan veranderen.

Diverse links:

Website van de Accountantsdag 2024

Liveblog van de Accountatsdag 2024

De webiste van Arnoud Boot

Wat komt er in de deze aflevering voorbij:

 - Wat betekent het om ethisch competent te zijn als accountant?

 - De balans tussen maatschappelijke verwachtingen en commerciële druk

 - Lessen uit tien jaar verbeterplan 'In het publiek belang': Wat is er veranderd en wat moet nog gebeuren?

 - Twee jaar ervaring met het Moreel Besluitvormingsmodel voor accountants

We staan stil bij onderwerpen als: hoe herken je ethische dilemma’s en blinde vlekken in besluitvorming? Het belang van zelfreflectie en bewustwording voor ethisch handelen. De rol van tone at the top en tone at the bottom binnen accountantskantoren. 

Links en Downloads:

- Aflevering 28: De blinde vlekken van de accountant (eerste gesprek met Eddy en Boudewijn)

- Download het Moreel Besluitvormingsmodel

- Bekijk de NBA DilemmApp

- Zie ook het artikel van Irene Kramer op accountant.nl: Verbeterplan accountantssector is tien jaar oud

- En voor meer inzichten, uitwisseling en ontmoetingen, bezoek ook de Accountantsdag 2024.