Wetenschap Vandaag | BNR

Waarom heeft de ene plant prikkels en de andere niet?


Listen Later

Je hebt planten met doorns en planten met prikkels. Een doorn is een soort aangepast takje van de plant, maar dan met een scherp puntje. Een prikkel is een soort uitgroeisel van de huid van de plant, kort en puntig, met een haarachtig uiteinde. En dat laatste is wat rozen hebben: prikkels, geen doorns.  

Nou hebben planten prikkels om verschillende redenen. Het kan een verdedigingsmechanisme zijn tegen planteters of andere plantensoorten, maar ze kunnen ook gebruikt worden om water in op te slaan, of ze helpen de plant grip te krijgen bij het klimmen. 

Prikkels hebben zich in soorten ontwikkeld die slechts verre, of zelfs geen familie van elkaar zijn. Dat noem je convergente evolutie. Het ontstaan van dezelfde functie bij verschillende, niet-verwante groepen. Denk aan vleugels bij verschillende soorten vogels, maar ook vleermuizen en vliegende eekhoorns.  

Hoe zit dat precies bij prikkelplanten? Zit daar misschien eenzelfde genetisch mechanisme achter? En stel je wilt planten kweken zonder prikkels, kun je die kennis daar dan voor gebruiken?  

In de afgelopen 400 miljoen jaar zijn in verschillende soorten zowel prikkels ontstaan als weer verdwenen. En het proces erachter is vergelijkbaar, blijkt nu uit een uitgebreid genetisch onderzoek in de familie van de aubergine, aardappel en tomaat.  

Een gen-familie genaamd LONELY GUY fungeert in veel soorten als een soort manager voor de prikkelige eigenschap. Dit is waarmee de prikkels aan en uit zijn gezet, als het ware, in verschillende soorten in een tijdsspanne van miljoenen jaren.  

Dat is dus niet alleen belangrijke kennis voor kwekers, het laat ook zien hoe convergente evolutie kan werken. Geen oervoorouder van waaruit alle soorten met prikkels zijn ontstaan, maar een oeroud genetisch mechanisme.

Lees hier meer over het onderzoek: Scientists traced roses’ thorny origins and solved a 400 million-year-old mystery

See omnystudio.com/listener for privacy information.

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

Wetenschap Vandaag | BNRBy BNR Nieuwsradio

  • 4.5
  • 4.5
  • 4.5
  • 4.5
  • 4.5

4.5

2 ratings


More shows like Wetenschap Vandaag | BNR

View all
NOS Met het Oog op Morgen by NPO Radio 1 / NOS

NOS Met het Oog op Morgen

115 Listeners

Beurs | BNR by BNR Nieuwsradio

Beurs | BNR

13 Listeners

De Grote Tech Show | BNR by BNR Nieuwsradio

De Grote Tech Show | BNR

6 Listeners

Macro met Boot en Mujagić  | BNR by BNR Nieuwsradio

Macro met Boot en Mujagić | BNR

14 Listeners

Boekestijn en De Wijk by BNR Nieuwsradio

Boekestijn en De Wijk

213 Listeners

De Wereld | BNR by BNR Nieuwsradio

De Wereld | BNR

45 Listeners

The Daily Move | BNR by BNR Nieuwsradio

The Daily Move | BNR

0 Listeners

De Technoloog | BNR by BNR Nieuwsradio

De Technoloog | BNR

6 Listeners

Tech Update | BNR by BNR Nieuwsradio

Tech Update | BNR

8 Listeners

NRC Haagse Zaken by NRC

NRC Haagse Zaken

88 Listeners

De Dag by NPO Radio 1 / NOS

De Dag

100 Listeners

BNR's Big Five by BNR Nieuwsradio

BNR's Big Five

8 Listeners

NRC Onbehaarde Apen by NRC

NRC Onbehaarde Apen

55 Listeners

Studio Den Haag | BNR by BNR Nieuwsradio

Studio Den Haag | BNR

16 Listeners

NRC Vandaag by NRC

NRC Vandaag

178 Listeners

Amerika Podcast by BNR Nieuwsradio

Amerika Podcast

67 Listeners

Ondertussen in de kosmos by de Volkskrant

Ondertussen in de kosmos

19 Listeners

Maarten van Rossem en Tom Jessen by Tom Jessen en Maarten van Rossem

Maarten van Rossem en Tom Jessen

289 Listeners

Parool Misdaadpodcast by Het Parool

Parool Misdaadpodcast

81 Listeners

Ochtendnieuws | BNR by BNR Nieuwsradio

Ochtendnieuws | BNR

8 Listeners

In de Diepte: Reis naar de kern by BNR Nieuwsradio

In de Diepte: Reis naar de kern

1 Listeners

Zimmerman en Space by Hens Zimmerman

Zimmerman en Space

5 Listeners

Veldheren by Peter van Uhm, Mart de Kruif, Jos de Groot / Corti Media

Veldheren

45 Listeners