Wetenschap Vandaag | BNR

Waarom het ene plantje lang en het andere kort is


Listen Later

Mede mogelijk gemaakt door: Broadwick

Planten kunnen wel tienduizenden genen hebben. Sommige planten hebben er zelfs meer dan de mens. En achter een eigenschap als vorm of kleur zitten vaak hele ingewikkelde processen. Nog even los van de invloed op een plant van de omgeving en omstandigheden is er vaak niet één gen of één stofje verantwoordelijk voor een eigenschap. Ook kan een gen meerdere processen aansturen. Zorg je voor een hogere expressie van een gen, dan kan dat dus meerdere effecten hebben. Het onderzoek naar plantengenen is dus nog niet zo makkelijk.

Hoog of laag

In deze nieuwe studie waren ze benieuwd naar het mechanisme achter de hoogte van plant. Waarom groeit de ene plant de lucht in en blijft de andere dicht bij de grond? Evolutionair gezien heeft het beiden zo z'n voordelen. Dicht bij de grond zit je als plant beschut en heb je minder kans om opgegeten te worden. Ook hoef je geen energie te stoppen in lange stengels. Maar hoog in de lucht verspreiden zaadjes zich makkelijker en vang je meer licht.

Ook tussen gewassen zitten verschillen in hoogte. Daar hebben wij mensen vaak iets mee te maken gehad. Het kruisen en kweken van planten met gunstige eigenschappen gebeurt al behoorlijk lang. Mensen waren zo'n 10.000 jaar geleden al bezig met het domesticeren van planten.

Niet al te lang geleden wilde men graag compacte planten hebben, dicht bij de grond. Omdat een plant dan geen energie verbruikte met groeien, leverde hij meer zaadjes of fruit. Ook werd er veel mest gebruikt, waardoor planten te veel de lucht in schoten en kwetsbaarder waren. Naar lengte is dus al weleens gekeken. Ook was toen al bekend dat de DELLA-genen hier een grote rol in speelden. Alleen had deze focus op lengte een prijs: de plantjes ontkiemden heel dicht bij de grond en in droge condities kan dat een probleem zijn.

Wanneer wat waar moet groeien

In het nieuwe onderzoek hebben ze iets gevonden dat daar mogelijk bij gaat helpen. Een ander gen: het ATH1-gen, dat een belangrijke rol speelt bij het bepalen van die groei en waarmee ze hopelijk de lengte kunnen beïnvloeden op een beter gecontroleerde manier. Zonder nadelige bij-effecten.

Wat de onderzoekers ook hopen is dat al deze kennis over hoe planten groeien ervoor kan zorgen dat we een paar foute beslissingen uit het verleden misschien wel kunnen terugdraaien.

In deze audio hoor je onderzoeker Robert Sablowski van het Britse John Innes Centre. Lees hier meer over het onderzoek: Shedding light on the long and the short of plant growth. De paper vind je hier: Arabidopsis Homeobox Gene1 controls plant architecture by locally restricting environmental responses.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

Wetenschap Vandaag | BNRBy BNR Nieuwsradio

  • 4.5
  • 4.5
  • 4.5
  • 4.5
  • 4.5

4.5

2 ratings


More shows like Wetenschap Vandaag | BNR

View all
The Friday Move | BNR by BNR Nieuwsradio

The Friday Move | BNR

4 Listeners

Zakendoen | BNR by BNR Nieuwsradio

Zakendoen | BNR

6 Listeners

Beurs | BNR by BNR Nieuwsradio

Beurs | BNR

16 Listeners

De Grote Tech Show | BNR by BNR Nieuwsradio

De Grote Tech Show | BNR

1 Listeners

Boekestijn en De Wijk by BNR Nieuwsradio

Boekestijn en De Wijk

182 Listeners

De Ochtendspits | BNR by BNR Nieuwsradio

De Ochtendspits | BNR

2 Listeners

De Wereld | BNR by BNR Nieuwsradio

De Wereld | BNR

54 Listeners

De Technoloog | BNR by BNR Nieuwsradio

De Technoloog | BNR

6 Listeners

Tech Update | BNR by BNR Nieuwsradio

Tech Update | BNR

7 Listeners

De Jortcast by NPO Radio 1 / AVROTROS

De Jortcast

97 Listeners

NRC Onbehaarde Apen by NRC

NRC Onbehaarde Apen

58 Listeners

De Universiteit van Nederland Podcast by Universiteit van Nederland

De Universiteit van Nederland Podcast

46 Listeners

BNR Perestrojkast | BNR by BNR Nieuwsradio

BNR Perestrojkast | BNR

7 Listeners

NRC Vandaag by NRC

NRC Vandaag

153 Listeners

Amerika Podcast by BNR Nieuwsradio

Amerika Podcast

72 Listeners

Ondertussen in de kosmos by de Volkskrant

Ondertussen in de kosmos

15 Listeners

Maarten van Rossem en Tom Jessen by Tom Jessen en Maarten van Rossem

Maarten van Rossem en Tom Jessen

295 Listeners

Ochtendnieuws | BNR by BNR Nieuwsradio

Ochtendnieuws | BNR

13 Listeners

de Volkskrant Elke Dag by de Volkskrant

de Volkskrant Elke Dag

79 Listeners

Zimmerman en Space by Hens Zimmerman

Zimmerman en Space

7 Listeners

Veldheren by Peter van Uhm, Mart de Kruif, Jos de Groot / Corti Media

Veldheren

16 Listeners