In 2019 belandde een fossiel niet groter dan een vinger op het bureau van een paleontoloog van de universiteit van Harvard. A jaren lag het exemplaar in een la van een museum. Gevonden in het westen van Utah, dachten ze destijds dat het om een in de zee levende ongewervelde zakpijp moest gaan. Een diertje dat een verre voorouder deelt met alle gewervelden. En dus ook met ons.  

Als het inderdaad om een oude zakpijp ging, wist de onderzoeker, dan was dat enorm bijzonder. Het is een groep waar amper fossielen van worden gevonden. Het was dus niet niks toen het inderdaad om een uitzonderlijk goed bewaard gebleven zakpijp-fossiel bleek te gaan van 500 miljoen jaar oud. Ook nog eens vrijwel een kopie van sommige nog bestaande zakpijpen.  

Tegenwoordig leven er wel 3000 soorten. Te vinden in alle oceanen. Ze hebben een levenscyclus van twee fasen. Eerst zwemmen ze rond als een soort kikkervisje, een voorloper van de ruggengraat in zich dragend, dan settelen ze ergens waar ze vastzitten voor de rest van hun volwassen bestaan. Ze eten door kleine deeltjes uit het water te filteren en hebben daar een geavanceerd en gespierd pompsysteem voor, dat doet denken aan een hart.  

Een eerder gevonden vergelijkbare fossiel, van 520 miljoen jaar oud, leek qua uiterlijk wellicht op het iets jongere zakpijpje dat nu is gevonden, maar was zeker niet te vergelijken met de zakpijpen van nu. Het nieuwe exemplaar, zeker wel.  

Daarmee geeft de ontdekking nieuwe informatie over de timing en ontwikkeling van vroege zakpijpen. Als deze oer-zakpijp inderdaad zowel zwom als vastzat en er van binnen vergelijkbaar uitzag als de zakpijpen van nu, dan zou daarmee het moment waarop zowel zakpijpen als gewervelde dieren zijn ontstaan wel eens een flink stuk kunnen verschuiven.  

Maar om dat zeker te kunnen zeggen, is eerst wel nog wat meer fossiel bewijs nodig. 

Lees hier meer over het onderzoek: Half-billion-year-old sea squirt could push back origins of vertebrates, including humans. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.