Algoritmes zijn inmiddels niet meer weg te denken uit onze samenleving. Bij vrijwel iedere online handeling denkt een algoritme mee of analyseert het jouw gedrag. Voor een groot deel zijn we daaraan gewend. Spotify en YouTube kennen je smaak, je leest (grotendeels) relevante posts op je tijdlijn en je kaarten-app weet inmiddels waar je woont.

Maar hoe zit het als we belangrijke beslissingen of conclusies overlaten aan algoritmes? Dan beginnen veel mensen toch te aarzelen. Het woord algoritme heeft niet voor niets een negatieve lading gekregen. Wellicht heeft dat te maken met de twijfelachtige reputatie van Mark Zuckerberg en Facebook, of het toeslagenschandaal van de afgelopen jaren. 

Met Gabi Schaap, universitair docent aan de Radboud Universiteit in Nijmegen praten we over het fenomeen algoritmes én de impact die deze (vaak relatief simpele) stukjes code hebben op onze samenleving. Kunnen we spreken van een bepaalde 'algoritmeaversie' onder Nederlanders? Wanneer zijn algoritmes wél acceptabel? En hoeveel gaan we in de toekomst uitbesteden? 

Uiteraard staan we ook stil bij de opkomst van generatieve AI. Want de doorbraak van ChatGPT is óók de doorbraak van een nieuw soort algoritme. Wat hebben we als samenleving nu aan deze toepassing? En is deze technologie nu al geschikt om massaal gebruikt te worden, bijvoorbeeld door rechters? Je hoort het in deze aflevering van De Technoloog. 

Gast

Gabi Schaap

Links

Algoritmes nemen beslissingen over ons leven: hoe besluiten we of we automatische beslissingen van algoritmes willen accepteren?

Video

YouTube

Hosts

Mark Beekhuis & Daniël Mol

Redactie

Mark Beekhuis & Daniël Mol

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Je hebt robotvoetbal met kleine robotjes. Dat ziet er best overtuigend uit. En je hebt robotvoetbal met mensachtige robots. Die robots zijn vaak meer bezig met vallen en opstaan dan met voetballen. Toch denkt René van de Molengraft dat menselijke robots rond het jaar 2050 wereldkampioen kunnen worden. In een wedstrijd van robots tegen mensen.

Voorlopig zitten de humanoïde robots nog op het niveau van het kluitjesvoetbal. Maar een kleinere soort, op wieltjes, maakte het een team van twaalfjarigen al heel erg moeilijk.

Wat moeten de robots nog bijleren? Hoe leer je ze kluitjesvoetbal af. En waarom moeten robots eigenlijk de vorm van een mens hebben? Want simpelweg lopen op twee benen blijft moeilijk voor robots.

Van de Molengraft is hoogleraar robotica aan de TU Eindhoven. En hij is al vele jaren betrokken bij de Robocup.

 

Gast

René van de Molengraft

Links

Robocup

Video

YouTube

Hosts

Ben van der Burg & Mark Beekhuis

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Chinese techbedrijven die in Europa opereren en furore maken is inmiddels niet meer ongewoon. TikTok is inmiddels de belangrijkste concurrent van de westerse techbedrijven en een aantal jaar geleden leek heel Nederland plotseling op Alibaba hun spulletjes (die ze niet nodig hadden) te bestellen.

Sinds twee jaar is daar nu ook Temu, een nog goedkopere E-commerce partij uit China. In eigen land groeide het moederbedrijf Pinduoduo (onder de vlag van PDD Holdings) uit tot een supermacht. In het Westen is gekozen voor het iets makkelijker uit te spreken Temu. Het concept is vrijwel hetzelfde. Temu en Pinduoduo onderhouden directe contacten met de fabrieken die in China sinds jaar en dag ook voor het westen allerlei spulletjes maken. Door direct te leveren vanuit de fabriek kunnen kosten verder gedrukt worden en is met wat marketingbudget van Temu zelfs mogelijk om een wenkbrauwknipper voor 89 cent (met het VLIEGTUIG!) naar jouw huis in Nederland te verschepen. Temu slaat hiermee dus een nieuwe weg in op het gebied van E-commerce en forceert concurrentie als Amazon om mee te gaan in hun race naar de bodem.

Om ons alles over Temu uit te leggen is Ed Sander te gast. China-expert, onderzoeker voor Tech Buzz China en organisator van studiereizen via ChinaTechTrip. Met Ed praten we over het verdienmodel van Temu, hoelang het bedrijf dit kan volhouden, of ze een kans maken tegen Westerse partijen en de toekomst van E-commerce in China. 

Gast

Ed Sander

Links

ChinaTalk

Tech Buzz China

Mee op reis naar China? Dat kan via ChinaTechTrip

Video

YouTube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

We leven in een onzekere tijd. Dat merkt ook De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid op. Met hun nieuwe rapport Nederland in een fragmenterende wereldorde wijzen zij onze nieuwe regering op de bedreigingen en kansen voor Nederland. 

Met Haroon Sheikh, bijzonder hoogleraar Strategic Governance of Global Technologies en onderzoeker bij de WRR, praten we over de tech-kant van dit rapport. Want geopolitiek heeft anno 2024 ook alles met tech te maken. Neem de Europese afhankelijkheid op veel gebieden. Voor onze cloud, een groot deel van onze chips en onze social media zijn we sterk afhankelijk van het buitenland.

Zijn hier concrete oplossingen voor te formuleren? En welke kansen liggen er dan voor Nederland? Welke prioriteiten moeten wij kiezen? En in hoeverre kan je echt onafhankelijk worden van een land als China of de VS?  

Gast

Haroon Sheikh

Links

Nederland in een fragmenterende wereldorde

Regeringsadviseur Haroon Sheikh: ‘Trump kan zomaar ons internet uitzetten. Dan komt alles tot stilstand’

Video

YouTube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Welke rol spelen dienstverleners zoals je internetprovider bij het verspreiden en/of tegenhouden van desinformatie? Met die vraag beginnen Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg aan deze Technoloog.

Met Anco Scholte ter Horst, CEO van Freedom Internet, praten we over precies zo'n zaak. Freedom zit inmiddels al zo'n twee jaar in een rechtszaak over het blokkeren van Russische bronnen van desinformatie. Freedom ageert tegen het blokkeren van deze websites, maar waarom eigenlijk? Het leidt tot een gesprek waarin we de rol van een Internet Service Provider (ISP) bespreken. Hoe zit deze zaak in elkaar? Welke argumenten hebben beide kanten? En hoe verhoudt de blokkade zich met het principe van netneutraliteit?

Gast

Anco Scholte ter Horst

Links

Freedom doet verslag van de rechtszaak

Video

YouTube

Hosts

Herbert Blankesteijn & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het kan zomaar dat al onze veerboten en pontjes in de nabije toekomst al autonoom kunnen varen. Dat ontdekken Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg in deze nieuwe aflevering van De Technoloog.

Te gast is Rens Doornbusch, mede-oprichter en CTO van het Amsterdamse Roboat. Met hem spreken we over de techniek achter het autonoom varen van Roboat, welke uitdagingen erbij komen kijken en hoe gaat het bedrijf geld verdienen? 

Gast

Rens Doornbusch

Links

Roboat

Video

YouTube

Hosts

Ben van der Burg & Herbert Blankesteijn

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

De belofte van virtual reality bestaat al een hele tijd. Al sinds de jaren '80 proberen (vooral) gamebedrijven de technologie beschikbaar te maken voor het grote publiek. Tot nu is dat (nog) niet gelukt. Waarom gaat het de komende jaren wel lukken? 

Om die vraag te beantwoorden gaat De Technoloog in gesprek met Rufus Baas, IX-expert (Immersive Experiences is de nieuwste term) en betrokken bij meerdere initiatieven op dit gebied, waaronder OASIS en het XR-lab. De Technoloog vraagt zich af waar IX heengaat en wat we er in de toekomst precies mee kunnen.

Gast

Rufus Baas

Links

Nationaal consortium van mbo-vakscholen en bedrijfsleven geeft impuls aan de toepassing van immersive technology

Video

YouTube

Hosts

Mark Beekhuis & Ben van der Burg

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

We staan er wellicht onvoldoende bij stil: een belangrijk deel van de technologie die wij dagelijks zo graag gebruiken, is afhankelijk van een aantal cruciale grondstoffen die steeds zeldzamer worden. Toepassingen als accu's, chips, magneten voor windturbines en nog veel andere oplossingen 'strijden' om toegang tot het juiste materiaal. 

Met Benjamin Sprecher, industrieel ecoloog aan de TU Delft, praten we over alles rondom deze zeldzame aardmetalen. Zo kijken we naar de invloed van de politiek, want die probeert met de 'Critical Raw Materials Act' ook zijn invloed uit te oefenen. En wie moeten de offers brengen om die toch cruciale mijnbouw te faciliteren? 

Een minder voor de hand liggende factor is het terugwinnen van gebruikte materialen. De TU Delft doet daar onderzoek naar en juist die technologie kan een belangrijke rol gaan spelen in de toekomst. Vrijwel al onze apparaten zitten namelijk al vol met zeldzame metalen. En de kans is groot dat we ze niet meer gebruiken. 

Gast

Benjamin Sprecher

Links

 

Video

YouTube

Hosts

Mark Beekhuis & Herbert Blankesteijn

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ontwerpkeuzes in zowel software als hardware hebben grote gevolgen voor de uiteindelijke gebruikservaring en, in het verlengde, ook de impact op de samenleving. Dat leren Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg in deze nieuwe aflevering van De Technoloog.

Te gast is Roel Vertegaal, Hoogleraar Mens-computer Interactie aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en ook nog eens ondernemer. Roel is grondlegger van het Human Media Lab, dat onder meer o.a. de flexibele telefoon, oog-gestuurde Personas (Apple Vision Pro) en de aandachts-gestuurde gebruikersinterface (je iPhone ontgrendelen met een blik in de camera) uitvond. Met Roel gaan we dieper in op de impact die ontwerp van software en hardware heeft op ons dagelijks leven. Zo blinken de bekende socialmediaplatformen uit in verslavend design. In de afgelopen vijftien jaar is het verdienmodel zich bijna volledig gaan richten op de aandacht en tijd van gebruikers. Dat moet veranderen, denkt Roel.

Het past misschien wel in een groter plaatje, want onze technologie is kortweg té gebruiksvriendelijk geworden. Dat heeft verslavende kenmerken. Het introduceren van meer frictie kan deze problemen verhelpen. En die beweging is al gaande. Bijvoorbeeld door de 'dumbphone' die aan populariteit wint, maar ook de opleving van de markt in eerste- en tweedehands vinyl. Het aanslingeren van Spotify is extreem veel makkelijker, maar de fysieke beleving van een plaat heeft nog steeds meerwaarde.

Gast

Roel Vertegaal

Links

Het Human Media Lab van Roel

Video

YouTube

Hosts

Ben van der Burg & Herbert Blankesteijn

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze Technoloog gaan Herbert Blankesteijn en Ben van der Burg het circuit op. Dat doen ze met Daan Vloet, teammanager van het University Racing Team Eindhoven.

Gast

Daan Vloet

Links

Het racing team van de Universiteit Eindhoven

Video

YouTube

Hosts

Ben van der Burg & Herbert Blankesteijn

Redactie

Daniël Mol 

See omnystudio.com/listener for privacy information.