Dit is géén gewone dinocast-aflevering! We gaan je namelijk de magie laten zien van de mooiste dino-film die ooit werd gemaakt: Jurassic park. Je kunt letterlijk met ons meekijken en Maarten en Gijs geven ‘live’ commentaar op de film. En we zijn niet alleen: Jeroen van der Plank, de grootste jurassic park-fan van Nederland, vertelt ons wat er achter de schermen gebeurde tijdens de filmopnames.

VOORDAT JE BEGINT: LET EVEN OP!
Er zijn TWEE versies van deze aflevering. Ben je van plan om met ons mee te gaan kijken, check dan even de lengte van de film die je zo gaat opzetten.

Kijk je de film op of bluray, of heb je de film gedwonload? Dan is hij waarschijnlijk 2 uur en 6 min, en dat betekent dat deze aflevering de juiste is.

Kijk je hem via een streamer zoals Amazon Prime of Netflix, of huur je hem via Pathe Thuis, dan is de lengte waarschijnlijk 2 uur en 1 min. Ook als je hem op DVD kijkt is dat waarschijnlijk de lengte. En dat betekent dat je de andere versie van deze aflevering even moet opzoeken in je podcastapp! Anders loopt de film niet synchroon met ons commentaar.

Je kunt deze aflevering natuurlijk ook luisteren zonder de film erbij, maar dat kan raar aanvoelen, soms vallen er stiltes. Hij is gemaakt om letterlijk met ons mee te kunnen kijken. Wel even een waarschuwing: we gaan je natuurlijk allerlei zaken vertellen. Over de dino’s, over wat er achter de schermen gebeurde. Over hoe shots gemaakt zijn. Dat kan je beeld van de film natuurlijk beinvloeden. Maar wij weten dit allemaal, en het heeft onze liefde groter gemaakt!

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dit is géén gewone dinocast-aflevering! We gaan je namelijk de magie laten zien van de mooiste dino-film die ooit werd gemaakt: Jurassic park. Je kunt letterlijk met ons meekijken en Maarten en Gijs geven ‘live’ commentaar op de film. En we zijn niet alleen: Jeroen van der Plank, de grootste jurassic park-fan van Nederland, vertelt ons wat er achter de schermen gebeurde tijdens de filmopnames.

VOORDAT JE BEGINT: LET EVEN OP!
Er zijn TWEE versies van deze aflevering. Ben je van plan om met ons mee te gaan kijken, check dan even de lengte van de film die je zo gaat opzetten.

Kijk je de film via een streamer zoals Amazon Prime of Netflix, of huur je hem via Pathe Thuis, dan is de lengte waarschijnlijk 2 uur en 1 min. Ook als je hem op DVD kijkt is dat waarschijnlijk de lengte. En dan is deze aflevering goed.

Kijk je hem op of bluray, of heb je de film gedwonload? Dan is hij waarschijnlijk 2 uur en 6 min, en dat betekent dat je de andere versie van deze aflevering even moet opzoeken in je podcastapp! Anders loopt de film niet synchroon met ons commentaar.

Je kunt deze aflevering natuurlijk ook luisteren zonder de film erbij, maar dat kan raar aanvoelen, soms vallen er stiltes. Hij is gemaakt om letterlijk met ons mee te kunnen kijken. Wel even een waarschuwing: we gaan je natuurlijk allerlei zaken vertellen. Over de dino’s, over wat er achter de schermen gebeurde. Over hoe shots gemaakt zijn. Dat kan je beeld van de film natuurlijk beinvloeden. Maar wij weten dit allemaal, en het heeft onze liefde groter gemaakt!

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ankylosaurus is een bijzonder buitenbeentje onder de dinosauriërs, vindt Maarten – en hij heeft een punt. Dit brede, lage en stekelige dier ziet er bizar uit, zeker met de knots aan z’n staart. Ankylosaurus is ‘de tank onder de dinosauriërs’ wordt vaak gezegd. Maar klopt dat beeld eigenlijk wel? Hoe zwaar was die bepantsering? En hoe gevaarlijk die knots? Maarten en Gijs gaan op onderzoek in Canada en vooral in Londen, samen met de Britse paleontoloog Suzie Maidment.

Een foutje van formaat

In 1905 denkt dinojager Barnum Brown een nieuwe roofdierensoort te hebben gevonden. Hij noemt hem Dynamosaurus imperiosus. Maar… de pantserstukken hoorden bij een planteneter, niet bij een vleeseter. En zo wordt de ‘vergeten’ Ankylosaurus ontdekt en beschreven – met een (te) kromme rug, een grote buik en vergroeide botten.

Pantsers, pieken en knotsen
Ankylosauriërs zijn er in soorten en maten. De familie, die ruim honderd miljoen jaar bestond en op alle continenten terug te vinden is, kent twee belangrijke takken. Je hebt de ankylosauridae, vaak gewapend met knots, en de nodosauridae, waarvan vele opvallende schouderstekels dragen. Allemaal waren ze zwaar bepantserd. Sommige droegen zelfs pantserplaatjes op hun oogleden.

Dino-mummie Borealopelta
In Canada bezochten Maarten en Gijs één van de best bewaarde fossielen ooit: de dino-mummie Borealopelta. Alles is er nog: huid, kleur, zelfs de maaginhoud. Onderzoekers weten nu dat het dier planten at in een gebied dat net was afgebrand – en dat zijn pantser roodbruin was, met een lichtere buik voor camouflage.

De Afrikaanse ankylosauriër Spicomellus

Kort geleden deed Suzie Maidment een geweldige vondt: ze ontdekte de eerste ankylosauriër op het Afrikaanse continent! Alles wijst erop dat deze Spicomellus een héél bijzonder dier is. De dinosauriër heeft namelijk grote stekels op zijn ribben bevestigd en ‘geen enkel dier, levend of fossiel, heeft ooit zoiets gehad,’ legt Maidment uit. ‘Dit is extreem bijzonder.’

Een staart met impact
De staartknots van ankylosauriërs was geen gimmick. Hij kon zo'n 100 graden heen en weer slaan en botten breken. Tyrannosauriërs moesten uitkijken. Maar er is ook bewijs voor gevechten onderling. Sommige knotsen zijn beschadigd, sommige ribben genezen. Was het strijd om een vrouwtje? Of om leiderschap in de kudde?

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Alles over de nieuwe ontdekking van een Archaeopteryx.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Welkom bij een nieuwe dinocast, die gaat over Tyrannosaurus rex - niet zozeer een tirannenkoning als wel gewoon een dier. Maar, laten we zijn naam met respect uitspreken. Want Tyrannosaurus was wel één van de meest geweldige roofdieren die ooit leefde. En vandaag hebben we het over een spectaculaire ontdekking, door drie tienerjongetjes. Liam, Jessin en Kaiden ontdekten een T. rex en die ontdekking, en de opgraving van het dier, zijn gefilmd. Het resultaat is een nieuwe grote Imax-film, die ze heel toepasselijk T REX hebben genoemd. 

Een mooie reden om onze grote T. rex aflevering uit seizoen 1 van Dinocast een vervolg te geven. Er is nog véél meer te vertellen over deze grote vleeseter. Want we weten bijvoorbeeld inmiddels dat T. rex hoogstwaarschijnlijk lippen had. En de koning wordt de laatste tijd ook een stuk dikker - hij staat in deze film zelfs met een buikje afgebeeld. Hoe komen ze daarbij? De bioscoopzaal van het Omniversum in Den Haag verandert in een Dinocast-opnamestudio en Gijs spreekt met T. rex - onderzoeker Pasha van Bijlert over deze nieuwe eigenschappen van T. rex.

En, wat weten we inmiddels van die treurige kleine voorarmpjes? Waar gebruikte Tyrannosaurus die voor? Pasha heeft wel een suggestie: hij kon ermee 'opdrukken' en dat zien we aan de sporen die bij andere vleeseters gevonden zijn (zie de afbeelding).

Een andere kwestie die we bespreken is de veren of haren op Tyrannosauriërs. De laatste tijd zie je geregeld T. rexen met plukjes haar, en stukjes vacht. Ook de rex in ons boek De dinorevolutie heeft ze, net zoals Trix in de Rexperience van naturalis. Is er enig bewijs voor zulke plukjes? Pasha snapt wel waar het idee vandaan komt. We bespreken Yutyrannus, een enorme gevederde vleeseter uit Azië. Is dat geen bewijs voor een gevederde T. rex?

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Gijs en Maarten in de ‘Rexperience’ - achter de schermen bij Tyrannosaurus

Maarten en Gijs wagen zich voor deze aflevering in de dino-attractie van Naturalis! Het museum bouwde een beleving die niet zou misstaan in de Efteling of Disneyland. Bezoekers worden in een ruimteschip meegenomen naar de dinotijd, om Tyrannosaurus Trix in levende lijve te ontmoeten. Is zo’n attractie een slimme, eigentijdse manier om mensen naar een museum te trekken, of zou je dat toch beter anders kunnen doen?

Hoe dan ook: het bouwen van een dergelijke attractie, middenin het museum is een geweldige operatie. In deze aflevering gaan we uitzoeken hoe ze dat gedaan hebben - we kijken achter de schermen, spreken met de ontwerper Daniel Ament over de keuzes die hij moest maken en de creatieve moeilijkheden die hij moest overkomen. 

Ashwin en Kris, de technici die de Rexperience bouwden leggen uit hoe je een gevaarte van enkele duizenden kilo’s op een derde verdieping laat functioneren. En we vragen ons af: is dit nou een goede keuze, of moet je van een serieus museum geen pretpark maken? We zetten onze vooroordelen even opzij, laten we eerst die attractie maar eens ondergaan. En dat doen we met hulp van onze dino-steun- en toeverlaat Anne Schulp. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In de laatste van drie specials over ‘Triceratops - de kudde’, een samenwerking tussen Dinocast, Quest Magazine en Naturalis, opent de tentoonstelling na jaren van voorbereiden. Vanaf nu is het zover: na dik tien jaar opgraven, onderzoek en opbouwen kun je de vijf Triceratopsen in het echt komen bekijken in de nieuwe dinozaal van Naturalis. Dinocast was bij de opening, samen met de 50 grootste dinofans van Nederland.

Dik 10 jaar lang zijn Nederlandse expeditieteams bezig geweest met opgraven, preparatieteams met uithakken, onderzoeksteams met bestuderen. Zo’n 100.000 werkuren gingen er voorbij. Dat maakt het voor deze bezoekers tot een prachtig moment, maar óók voor de hoofdrolspelers uit onze specials: Anne, Yasmin, Hanneke, Jimmy en al hun collega’s en vrijwilligers.

Gijs vraagt de allereerste bezoekers naar hun allereerste reacties over de kudde. Hij gaat ook op zoek naar de antwoorden op Triceratops-vragen die Quest-lezers en Dinocast-luisteraars hebben ingestuurd: Jimmy de Rooij en Anne Schulp geven antwoord.

En Maarten en Gijs spreken met een hele bijzondere medewerker van Naturalis: eentje die gespecialiseerd is in dino-littekens, botbreuken en pus.Iemand die met een hele bijzondere blik naar deze vijf triceratopsen kijkt. Daan van Elzen specialiseert zich in de vreselijkste dingen die een dino kan overkomen, namelijk: ziekte en dood. Ze staat bekend onder de naam ‘dinodokter daan’. En ze is paleo-patholoog, wat is dat precies?

Op Quest.nl/dino vind je tal van artikelen over de kudde en ook over andere dinosauriërs, neem daar vooral een kijkje! En bezoek vooral ook Naturalis om deze prachtige triceratopskudde in het echt te kunnen zien.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Aflevering 9: Triceratops: de kudde van Naturalis (deel 2)

Dit is het tweede deel van onze speciale serie die gewijd is aan triceratops. Samen met Quest Magazine en Museum Naturalis vertellen we het verhaal van de meest bijzondere tentoonstelling over Triceratops die ooit werd gehouden: Triceratops, de kudde! In deze aflevering volgen we de laatste dag uit het leven van onze vijf Triceratopsen. En tegelijkertijd vertellen we je alles over hoe ze werden opgegraven, schoongemaakt en klaargemaakt voor het schouwspel dat te zien is in museum Naturalis. 

Puzzelen in het dinolab

Maarten en ik bezoeken Yasmin Grooters, vriendin van de show en de beste dino-preparateur van Nederland, in het dinolab - een chaotische en luidruchtige omgeving. Daar is de afgelopen jaren met man en macht gewerkt om de vijf reuzendieren uit het steen te bevrijden. Zij vertelt ons hoe je dinobotten uit het steen hakt én hoe je weet welke botten bij welk dier horen - een puzzel waar ze met haar team vele maanden over deed.

Leven en gedrag van de Triceratopsen

En de botten van vier van de vijf dieren zijn op tal van manieren onderzocht door Triceratops-expert Jimmy de Rooij. Hij heeft bijna negen jaar gewijd aan het opgraven en onderzoeken van deze kudde. Jimmy weet van alles over het leven dat deze dieren hebben geleid en legt ons uit hoe deze dieren zich bewogen, wat ze aten en dronken en hoe oud ze zijn. Hij weet dat omdat hij het tandglazuur en de botten van de dieren nauwkeurig heeft onderzocht en beschreven.

Catastrofale dood

En natuurlijk vertelt hij ons zijn theorie over wat er met deze vijf gebeurd is - hoe zijn ze 67 miljoen jaar geleden zijn overleden, deze krachtige, vrije jonge dinosauriërs. Een catastrofale gebeurtenis doodde ze tegelijkertijd.

Kijken en verder lezen?

De Triceratopsen van Naturalis zijn vanaf 18 oktober 2024 te zien in Naturalis! Op Quest.nl/dino vind je ook tal van prachtige artikelen over dit dier.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

In 2013 werden door een expeditieteam van museum Naturalis de eerste botten opgegraven van een triceratops. In de jaren die volgden werden dat er ruim 1200. Het team was gestuit op de grootste verzameling Triceratopsen die ooit is gevonden. 11 jaar later presenteert Naturalis ‘Triceratop: de kudde’. Dinocast presenteert samen met Quest Magazine een serie van drie podcast-specials. Dit is de eerste, waarin Gijs en Maarten het verhaal vertellen van deze bijzondere opgraving. 

Wat was Triceratops voor een dier? Wat kon hij met zijn hoorns en nekschild en hoe weten we dat? Hoe zijn deze vijf ontdekt en opgegraven? En, deze vijf zijn jarenlang bestudeerd door wetenschappers: wat hebben we daarvan geleerd over het leefgedrag van deze giganten? 

‘Triceratoppers’ in Haarlem

In de zomermaanden van 2024 krijgen we al een sneak preview van één van deze enorme planteneters. Maarten en Gijs gaan op bezoek in Haarlem, waar in de bibliotheek, één van onze vijf gigantische triceratopsen staat opgesteld. Deze bieb, maar ook die van Delft, Leeuwarden, Tilburg, en Maastricht hadden allemaal een eigen Triceratops op bezoek. Ze werden in Haarlem vergezeld door 2 triceratoppers: Brent en Hannah leiden als jonge vrijwilligers mensen rond.

Anne Schulp vertelt

Ook spreken we af met paleontoloog Anne Schulp, die erbij was toen de eerste botten werden opgegraven. Hij vertelt ons alles over de kenmerken van triceratops; van de immens hoorns en het massieve (?) nekschild, tot de tandenrijen van het dier. En, welke kleuren (en veren?) had Triceratops?

Alles over de opgraving

Hanneke Jacobs is degene die de opgravingen jarenlang ‘regelde’, zoals ze zelf zegt. Haar dinoliefde is zó groot, dat ze zowel T. rex als triceratops op haar armen heeft laten tatoeëren! Ze vertelt ons hoe je een triceratops opgraaft: hoe het haar en haar team is gelukt om in de brandende hitte van Wyoming de enorme beenderen bloot te leggen en naar Nederland te vervoeren. 

De tentoonstelling ‘triceratops: de kudde’ in Naturalis opent vanaf 17 oktober 2024!

See omnystudio.com/listener for privacy information.

We weten het: dit lijkt wel een Disneyfilm, maar het is beter dan dat. Een aflevering van Dinocast, speciaal gewijd aan ‘kleine dinosauriërs’. Dit was een diepe wens van Maarten, omdat de meeste mensen alleen maar omhoog kijken - naar de grote indrukwekkende reuzendieren. Maar de wereld, betoogt Maarten, is breder dan dat. Welke dino’s zijn juist klein? 

We bezoeken het oertijdmuseum in Boxtel en spreken met vriend-van-de-show, paleontoloog en museumcurator Jonathan Wallaard. Hij laat ons kennismaken met drie kleine dino’s. De eerste is zo klein dat hij tussen ons in op tafel past: Compsognathus is één van de mini’s onder de dinosauriërs, maar wel een van de grootste filmsterren uit de Jurassic Park films. Wat weten we van dit dier? Hoe snel was hij, waar kwam hij voor en was hij zo klein en kaal als in de films? In het boek Jurassic Park hebben de diertjes ook nog eens een giftige beet - is daar bewijs voor?

Het tweede dier dat we bespreken is de officiële lievelingsdinosauriër van Maarten: een kleine, snelle vleeseter met de naam Bambiraptor, inderdaad vernoemd naar het kleine hertje uit de Disney-film. Maarten memoreert de eerste kennismaking met het dier, in het Black Hills Institute in South Dakota.

Het laatste dier behoort tot de familie van de allergrootste dinosauriërs die ooit op aarde liepen, de titanosauriërs - denk aan enorme langnekken als Patagotitan. We hebben het over Magyarosaurus. Dit diertje heeft alle kenmerken van deze reuzen, alleen is het nog geen twee meter hoog. Je zou ze als huisdier kunnen houden! Het brengt ons op het verhaal van de ‘dwergdino’s van Europa’. In de Krijtperiode bestond Europa uit een eilandenarchipel, bevolkt door tal van opvallend kleine dinosoorten. Waar de dieren elders in de wereld makkelijk 8 meter of langer werden, liepen hier dwergversies rond van 2 a 3 meter. Hoe dat kan, en waarom ‘dwergengroei’ vaker plaatsvindt op eilanden, gaan we je uitleggen.

Als laatste vertellen we je over de beroemde en bixzarre ontdekker van de Europese dwergdinossauriërs. Deze briljante dino-wetenschapper was tegelijkertijd een Transsylvanische baron, een vermaard spion voor de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie, die ook nog eens bijna koning van Albanie werd. Hij was ook de allereerste vliegtuigkaper uit de geschiedenis, en een moordernaar. Maar bovenal is hij de ontdekker van de kleine dino’s uit Oost-Europa en bedenker van de eiland-theorie: baron Franz Nopsca. We vertellen zijn verhaal en reizen af naar Londen, waar we zijn collectie met eigen ogen kunnen zien. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.