Wano woowiri non lewru kala, e oo ɗoo taskaram en yewtay fii darnde rewɓe afriknaaɓe ko yowitii e mbayliigu weeyo walla reenude taarindi men. Ko foti wonde darnde maɓɓe e nder pelle ɗe ɓe tawaa e mum ɗen? Holɗe e pehe woɓɓe e maɓɓe woni e ƴettude ngam haɓude mbayliigu weeyo? Ngam yewtude e dow ɗee toɓɓe en bismoto hoɓɓe men Faatumata Binta
JALLO, ginenaajo tawaaɗo e fedde AGOREC woni fedde dariinde e daditiinde ngam haɓuɗe mbayliigu weeyo e Kaja BA, Wiɗtotooɗo senegalnaajo to baŋŋe taarindi ka duɗal mawngal ngal Sheykh Anta Joop. Kono ko adii en heɗoto Mussokoro Sidibe, hertorɗo to baŋŋe taarindi moritanaajo, sosuɗo hello e dow YouTube wi'eteengo "MS Emvironnement et
developpement durable ", ɗum ko ngam ɓamtaare taariindi e findinde e waajaade renndo ngoo.

E taskaram yawtuɗo en yewtuno ko faati e caɗeele yowitiiɗe  e layugol jeereende ndee e nder Afrik. Hannde e oo ɗoo taskaram en yewtay ko yowitii e peeje haanaaɗe ƴetteede ngam etaade faddagol Afrik .
Ngam yewtude e dow ɗee toɓɓe en bismoto Alfa Umaar BAH ko diiseteeɗo ka jaagorgal toppitiingal taariindi Gine
Kono ko adii e heɗoto miijo ngo gooto e heɗiyankooɓe amen addani  en tongoonde MhatsApp. Ka joofingol e bismoto kadi rewɓe ɗiɗo hertorɓe kala ko faati e taarind,  Musoukoro Sidiɓe, Moritanaajo e Mariyama Sawaane Ginenaajo tawaaɗo e fedde nde wonaa-laamuyankoore wi'eteende "Gine Ekoloji".

Afrique: Quelles solutions face à l'avancée de la désertification?

E oo ɗoo taskaram men yewtan ko yowitii e layugol jeereende ndee e nder Afrik. Holko woni sabu mum? Holko woni battane yaajugol ndee jeereende e ngurdam neɗɗo haa e taariindi men ? Ngam yewtude e dow ɗee toɓɓe en bismoto Alfa Umaar Bah, ko diiseteeɗo ka jaagorgal toppitiingal taariindi Gine.

Ko adii en heɗoto jantoore nultondiraaɗo men to Nuwaakshott Umaar El hadj Caam ko faati e oo alhaali. ka joofingol yewtere nden en bismoto kadi Mariyama Sawaane, ginenaajo hertorɗo baŋŋe taarindi e fedde nde wonaa-laamuyankoore wi'eteende "Gine ecologie".

E taskaram yawtuɗo en yewtuno ko faati e caɗeele e battane tuundi poore nder Afrik .
Sabaabu ndee toɓɓere ko mbattu adunyankoowu waɗanoongu Busan Koreya Worgo ngam
ɗaɓɓude dabareeji ko yowitii e haɓugol tuundi poore. Kono
ka timmoode mbattu faamondiral heɓanooka. Awa hannde en yewtay ko faati e pehe
haanaaɗe lelneede ngam haɓude ndii tuundi poore. Mbele sariyaaji ƴettaaɗi tan no waawi
haɓude tuundi poore ? Ko yawti ɗum ko foti wonnude pehe e dabareeji ɗin ?
Ngam yewtude e dow ɗee toɓɓe en bismoto hoɓɓe men Mamadu Wuuri Bari hertorɗo to
baŋŋe taariindi e Abdu Karim Sall jaagorɗo kiɗɗo halfinanooɗo taariindi Senegaal .
Kono ko adii en heɗoto miijooji ɗi heɗiyankooɓe men addani en ka toongoode WhatsApp. Ka
joofingol en bismoto Moodu Fall anndiraaɗo Moodu Mbuushu ko ɗum  wooni Moodu Poore sabu
darnde makko yowitiinde e haɓugol tuundi poore.

E ooɗo taskaram men yewtay ko yowitii e batu adunayankooru jowitiingu e haɓugol tuundi poore e nder winndere nden. Batu udditanoongu ñannde noogayi e joyi lewru sappo e go’aɓuru yawtundu to Busan diiwal ngal Kooreya di Siid. Ko ɓuri leyɗe teemedere e cappanɗe jeeɗiɗi tawtorano e nguu batu. Kono ka jewte maɓɓe ɓe ronkuno faamondirde sabu aadiiji ƴettaaka e mayru.

En nji'ii yoga e leyɗe e nder Afrik no leelni sariya ko faati e haɓugol tuundi poore, kono haa jooni caɗeele tuundi poore hino teskaa e ɗen leyɗe. Holko saabi haa jooni ɗee caɗeele ronkaa safreede ? Ngam yewtude e dow ndee toɓɓere en bismoto koɗo men. Himo wi’ee Mammadu Wuri Balde hertoɗo taariindi tawaaɗo ACOREC fedde nde wonaa laamuyankoore daraniide hunndaari ndin Gine. Kono ko adii e heɗoto jantoore nultondiraaɗo men Kamerun Rufaa'u Baaba Ashuwariya ko yowitii e battane ɗee tuuɗe? Ka joofingol en bismoto kadi Fatumata Kane suka deɓbbo Moritanaajo gollayɗo mbaylaandi tuuɗe poore ngam naftoro ɗum.

Hannde neɗɗanke faamii wonnde, ɓamtaare waawaa laataade e hoore leydi ndin, si tawii o
waylaani noone no o wuuriri e dow mayri. Ngam yo o waawu foolude mbayliigu weeyo,
caɗeele taariindi, nguleendi e kokke, ko maa o wayla noone ngurdam makko. Awa ko wi’ide wonnde
neɗɗanke no humii e hunndaari mum sabu ko e mayri o ittata kala ko o wuuri. Tedduɓe on
bi'aama bismilla mon e Kiwal Taarindi.
 

E oo ɗoo taskaram men yewtay ko yowitii e jonnde adunyankoore nde noogay e jeenayaɓiire

yowitiinde e mbayliigu Weeyo. Jonnde nden waɗaa ko Baku e nder  Azerbayjan e nder ɓalɗe

sappo. Ko ɓuri leyɗe teemedere e cappanɗe jeenay tawanooma e nden jonnde. Faandaare

nden ko ɗaɓude peeje ngam walude leyɗe tampuɗe no ɗe darora ngam haɓude mbayliigu

weeyo. Ko ujunere miliyaaru kaalis dolaar ɗee leyɗe lanndinoo hitaande, kono ka yewtereeji

hakkunde maɓɓe ko miliyaaruuji teemeɗe tatiɓe heɓata hitaande kala haa e hitaande 2035. Ko ɗum leyɗe bamtiiɗe ɗee wallirta leyɗe tampuɗe ɗee.

Woɓɓe e tawanooɓe e ɗen yewtereeji weltoraali ngal pellital. Ko honɗun woni tigi tigi

timmorde ndee jonnde? Mbele afriknaaɓe yi’ii ko’e maɓɓe e ngal pellital? Mbelle  leyɗe

afriknaaje jokkay lanndaade ɓalle ɗee leyɗe bamtiiɗe?

Ngam yewtude e dow ɗee toɓɓe en bismoto kaaldanooɓe Afrik e ndee jonnde. Kono ko adii

en heɗoto Jantoore Ummu BA o faamina en ko yalti e oo Kop 29.

E Kiwal taariindi hannde, en ngartat e jonnde adunayankoore yowitiinde e mbayliigu weeyo. Ndee jonnde fuɗɗiima ñannde sappo e go’o nduu lewru to Baku leydi Ajerbaydjan. Toɓɓere ɓurnde yewteede e mayre ko kaalisi mo leyɗe galɗuɗe ɗee poti wallude leyɗe ɓurɗe tampude ko faati e battane nguleendi weeyo. Ina tawe e ɗeen hono leyɗe Afriknaaje. Ko ujunere milliyaar kaalisi dolaar ɗee leyɗe lamndii. Mbele ɗum ina waawi waawi newaade ? Holko fotti wonude darnde leyɗe Afrik e ngal tumbondiral ?
Ngam yewtude e oo alhaali, en bismoto Ceerno Saaliwu Jallo, garɗiido Gine ekolji.
Ka joofingol e jaɓɓoto Ibrahima Dia, hertorɗo weeyo. Kadi ko halfinaaɗo nguleendi weeyo e nder fedde IDF.

Tummbondiral Kop16 yuɓɓinaama gila ñannde 21 lewru 10ɓuru haa ñannde go’o lewru 11ɓuru to Kali leydi Kolommbi. Hikka noon, ngal dental no heertorii ko wi’etee e fransiire « Biodiversité ». Ɗum noddi waɗde feere haa kala guurooje e dow leydi, kulle ladde walla puɗooji mbaawa reeneede.
 

Ngam ɗuum laato, ngal tummbondiral Kop16 ina e paandaale maggal waɗde feere

haa leyɗe winndere ɗe fof, ɗoftoo podooje mum’en reenude oon "biodiversité" kadi ɗe newna keɓal kaalisi feewde e leyɗe ɓurɗe hatojinnde heen. Yeewtere men Kiwal Taariindi hannde tedduɓe, on paami wadde kaalaten ko e holno puɗooji ɗi ndeeniraten. Maa en mbismo haralleeɓe fannu o.

Tummbondiral aduniyankeewal, Kop16 fuɗɗiima gila ñannde 21 nduu lewru 10ɓuru to Kali e nder Kolombiya. Ngal gasata ko aset 1 lewru 11ɓuru. Hikka noon, toɓɓere ndee jonnde heerori ko ko wi’etee e fransiire "Biodiversité" reenugol noonanteeri puɗi e kulle.

Paandaale ngal tummbondiral ko waɗde feere haa leyɗe winndere ndee fof, ɗoftoo podooje majje kadi tabintina kisal e goodal puɗi e kulle. Ina jeyaa e majje kadi wallugol no leyɗe ɓurɗe hatojinde ɗee keɓa kaalisi.

Hannde e nder yewtere men Kiwal Taariindi, en kaalat holno noonanteeri kulle e puɗi ndeenirtee. En mbismoto haralleeɓe e oo fannu.

Tummbondiral aduniyankeewal, Kop16 fuɗɗiima gila ñannde 21 nduu lewru 10ɓuru to Kali e nder Kolombiya. Ngal gasata ko aset 1 lewru 11ɓuru. Hikka noon, toɓɓere ndee jonnde heerori ko ko wi’etee e fransiire "Biodiversité" reenugol noonanteeri puɗi e kulle.

Paandaale ngal tummbondiral ko waɗde feere haa leyɗe winndere ndee fof, ɗoftoo podooje majje kadi tabintina kisal e goodal puɗi e kulle. Ina jeyaa e majje kadi wallugol no leyɗe ɓurɗe hatojinde ɗee keɓa kaalisi.

Hannde e nder yewtere men Kiwal Taariindi, en kaalat holno noonanteeri kulle e puɗi ndeenirtee. En mbismoto haralleeɓe e oo fannu.