‘Er mist iemand.’ Woorden die op elke verjaardag van de overgrootmoeder van Thomas Sijtsma vielen. Iedereen wist dat het om Harry Davids ging, en niemand wist waar hij was. Een Joodse jongen die tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt geboren. Als onderduiker komt hij terecht bij Berend en Jeltje Bakker, de overgrootouders van Sijtsma. Daar groeit het kind op, beschermd tegen de Duitsers. Verder: de column van Nelleke Noordervliet, Het Spoor Terug: PTSS #2, OVT 08-05-2022

De bewoners van het Stokstraatkwartier in Maastricht werden het ‘crapuul’ genoemd: het uitschot. De voormalige volkswijk is tegenwoordig een mondain winkelgebied. Frank Bokern schreef een boek over de buurt die ontstond als tragisch nevenproduct van de vroege industriële revolutie in Maastricht. Verder: een Hollywoodserie als nieuw perpectief op Watergate, de deur van de Hagia Sophia wordt langzaam opgegeten, Zwitserse neutraliteit onder druk door oorlog in Oekraïne, OVT 01-05-2022

De Griekse held Ajax pleegde zelfmoord nadat hij in een flashback aan de oorlog een kudde schapen had aangevallen. Tegenwoordig had hij wellicht gediagnosticeerd kunnen worden met PTSS: posttraumatisch stresssyndroom. Pas in 1980 werd deze term opgenomen in het DSM. Herhaling van een tweedelige docu uit 2013 over oorlogstrauma's en de behandeling daarvan. Verder: Historische Boeken met Wim Berkelaar, de column van Abdelkader Benali en Karel Lanser over PTSS, OVT 01-05-2022

‘Ni droit, ni gauche’: links noch rechts. Zo afficheren de Franse presidentskandidaten Emmanuel Macron en Marine Le Pen zich. Is de tijd van traditioneel links en rechts in de politiek echt voorbij? En zo ja, wat is er dan voor in de plaats gekomen: een tweedeling tussen het mondaine Frankrijk en dat van de vergeten Fransen in gele hesjes? Verder: de documentaire Babi Yar. Context, Ennio Morricone's verlangen naar erkenning, de ondergang van de Koersk, OVT 24-04-2022

Hoe raak je 85% van het universum 'kwijt'? Dat vroeg de natuurkundige Jaco de Swart zich af. De afgelopen eeuw kwamen astronomen langzaam tot het besef dat zo’n 85% van het universum bestaat uit iets wat ze niet kunnen zien, en waar ze bijna niks over weten. Voor het gemak hebben ze het maar ‘donkere materie’ genoemd. Verder: de column van John Jansen van Galen, Het Spoor Terug: De man met de rammelaars #2, OVT 24-04-2022

In 1647 verging het VOC-schip De Haarlem in de Tafelbaai. Het leidde tot de permanente vestiging van Europeanen in Zuid-Afrika en de stichting van Kaapstad. Historicus Bart Gielen probeert het scheepswrak van De Haarlem te traceren om deze geschiedenis letterlijk boven water te halen. Verder: Bart van der Boom over de Joodse Raad, het dagboek van een Spanjestrijder, de beruchte Russische nationalist Zjirinovski, de column van Nelleke Noordevliet, OVT 17-04-2022

Wat beweegt een volwassen man om een verzameling van bijna duizend rammelaars aan te leggen? Als podcastmaker Lotte van Gaalen op zoek gaat naar het antwoord op deze vraag, stuit ze op het wonderlijke levensverhaal van Heinz Keijser: de man met de rammelaars. Verder: Historische boeken met Bart Funnekotter, OVT 17-04-2022

We leven vijftig jaar na 'Grenzen aan de Groei', het rapport waarin Amerikaanse wetenschappers waarschuwden dat de mensheid de planeet in rap tempo uitputte. Politici, media en wetenschappers doken onmiddellijk op het boekje dat was gemaakt in opdracht van de Club van Rome. Waarom werd 1972 niet het keerpunt waar men toen van droomde? Te gast zijn klimaatjournalist Jaap Tielbeke. historicus Geert Buelens, en oud-politicus Jan Pronk, OVT 10-04-2022

Boetsja zal wellicht in de geschiedenisboeken worden toegevoegd aan het rijtje van My Lai en Srebrenica. Ook dat waren anonieme plekken, totdat zich een bloedbad ontvouwde in het Vietnamese dorpje in 1968, en een massa-executie plaatsvond nabij de VN-Enclave in 1995. Sindsdien staan de beide plaatsnamen voor oorlogsmisdaden en genocide. Een gruwelijk etiket waarvoor wellicht ook Boetsja in aanmerking komt. Maar hoe moeten we naar de gebeurtenissen in Boetsja kijken? Was er sprake van voorbedachte rade of van ontsporing van geweld? Te gast zijn historicus Karel Berkhoff en Alette Smeulers, hoogleraar strafrecht en criminologie van internationale misdrijven. Verder: de column van John Jansen van Galen, Het Spoor Terug: Roermond als epicentrum, OVT 10-04-2022

Jurriën Rood schreef Lentz, de man achter het persoonsbewijs, eenfilosofische biografie van een zo goed als onbekende man die als ambtenaar een cruciale, voor Nederland zeer schadelijke rol vervulde tijdens de Tweede Wereldoorlog. En in Het Spoor Terug: Oude muziek, OVT 03-04-2022