Afgelopen week schetste Poetin de NAVO als een door Amerika geleid gevaar, dat Rusland existentieel bedreigt. Militair historicus Christ Klep is te gast om met ons te bespreken hoe Poetin Amerika ziet – en hoe dat in een lange geschiedenis past van wat Klep de Russische ‘omsingelingsmentaliteit’ noemt. Daarnaast in Het Spoor Terug: Lemberg, Lvov, Lwow, Lviv. Eén stad, vele gezichten, OVT 27-02-2022

Deze week de tweede aflevering van de driedelige podcast 'Als geschiedenis in je opstaat', die aansluit bij de tentoonstelling 'Revolusi!, Indonesië onafhankelijk' in het Rijksmuseum. Marjolijn van Heemstra onderzoekt samen met Iris van Santen, projectleider bij het Rijksmuseum, hoe trauma’s uit het koloniale verleden door kunnen werken in het heden. Verder: de column van Sana Valiulina en Gerda Havertong en Raoul de Jong over de spin Anansi, OVT 20-02-2022

Nederland gebruikte tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog structureel extreem geweld, en heeft dat sindsdien stelselmatig ontkend. Dat concludeert het onderzoek ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’, dat donderdag gepresenteerd werd. Met betrokkenen van deze geschiedenis en het onderzoek bespreken we de conclusies en implicaties, OVT 20-02-2022

Deze week de eerste aflevering van de driedelige podcast 'Als geschiedenis in je opstaat', die aansluit bij de tentoonstelling 'Revolusi!, Indonesië onafhankelijk' in het Rijksmuseum. Marjolijn van Heemstra onderzoekt samen met Iris van Santen, projectleider bij het Rijksmuseum, hoe trauma’s uit het koloniale verleden door kunnen werken in het heden. Verder: de column van Nelleke Noordervliet en Lauren Lauren over de 'dienstbaarheid' van DNB aan de slavernijketen, OVT 13-02-2022

Onderzoekers van de Universiteit Leiden zijn door De Nederlandsche Bank gevraagd de beginjaren van de bank, van 1814 tot 1863, te onderzoeken. De uitkomst van het onderzoek: DNB was ‘dienstbaar’ aan de koloniale slavernijketen. We bespreken deze conclusie met Lauren Lauret, historica aan de Universiteit Leiden en een van de onderzoekers die meewerkte aan het rapport. Verder: Ivo van de Wijdeven over de ontwapeningsstrijd van Oekraïne, Bart Funnekotter bespreekt historische boeken, en Geertje Dekkers over de ware grootte van het middeleeuwse ridderpaard, OVT 13-02-2022

Praten met Poetin of je tanden laten zien. Het is het dilemma bij de Oekraine-crisis. En het is een oud dilemma. Want: hoe om te gaan met een agressor: moet je hem aaien of moet je naar hem grommen? Het beroemdste voorbeeld is München 1938, waarbij het Westen Tjechslowakije opofferde om Hitler te pacificeren.

In 1976, midden in de koude oorlog, schreef de Nederlandse historicus B.W. Schaper ‘Het trauma van München’. Wim Berkelaar bespreekt het boek

Deze week verschijnt het boek Bevrijd. Het concentratiekampsyndroom en de LSD-behandeling van Jan Bastiaans. Medisch historicus Leo van Bergen beschrijft hierin hoe de roemruchte psychiater Jan Bastiaans vanaf de jaren zestig besloot concentratiekampoverlevenden en later ook andere oorlogsslachtoffers te behandelen met een omstreden LSD-therapie. Verder: Laila al-Zwaini bespreekt De Nijl. Biografie van een rivier, de column van Abdelkader Benali, en Ivo van de Wijdeven over de spanning op de grens tussen Rusland en Oekraïne, OVT 30-01-22.

Op 29 januari opent in de Hermitage Amsterdam de tentoonstelling 'Russische Avant-garde. Revolutie in de kunst'. Michal Citroen was ter voorbereiding van deze tentoonstelling in St. Petersburg, en reconstrueerde hoe de werken van grote Russische kunstenaars als Malevitsj en Kandinsky terecht kwamen op porseleinen gebruiksvoorwerpen. Meer hierover in Het Spoor Terug. Verder: Wim Berkelaar bespreekt nieuw verschenen historische boeken, OVT 30-01-22.

Het was groot nieuws deze week. Na jaren speuren heeft een internationaal 'coldcase-team' ontdekt wie Anne Frank zou hebben verraden: een bestuurslid van de Joodse Raad. Maar het onderzoek bevat wel heel veel losse eindjes en aannames, vinden historische deskundigen. Een gesprek met historici David Barnouw en Bart van der Boom. Verder bespreekt antropoloog Sinan Çankaya Edward Saids beroemde boek 'Oriëntalisme', OVT 23-01-22.

De Tentoonstelling en het boek Kikkers en kaaskoppen van het Rijksmuseum toont buitenlandse spotprenten uit 1650-1800 met daarin Nederlanders als kikker, kaaskop, gewetenloze opportunist of roodharige barbaar. Daniel Horst over wat deze karikaturen zeggen over het buitenlandse beeld van de Nederlander. Verder in Het Spoor Terug: De brief, de vierde en laatste aflevering van Bloody Sunday in Roermond. Online gaat de zoektocht van podcastmaker Frans Pollux verder. Aflevering 5 Kat in 't bakkie? verschijnt binnenkort en is te beluisteren in de podcast, OVT 23-01-22