สุชาติ สวัสดิ์ศรี อดีตศิลปินแห่งชาติเคยกล่าวไว้ในงานเปิดตัวหนังสือครั้งหนึ่งว่า นอกจาก เจ้าชายน้อย, สิทธารถะ, คนนอก และ ปรัชญาชีวิต คาลิล ยิบราน แล้ว หนังสือที่มีอิทธิพลทางความคิดต่อนักศึกษาเดือนตุลา ช่วง พ.ศ. 2516-2519 คือ โจนาทาน ลิฟวิงสตัน: นางนวล 

โจนาทาน ลิฟวิงสตัน: นางนวล วรรณกรรมเชิงปรัชญาและจิตวิญญาณ ที่เชื่อมั่นในศักยภาพของมนุษย์ ผู้ซึ่งเต็มเปี่ยมไปด้วยการเรียนรู้และการแสวงหา แต่หลายครั้งกลับหวาดกลัวและไม่ได้รับการยอมรับจากฝูงที่ตัวเองสังกัด วรรณกรรมเล่มนี้จึงเป็นเหมือนกุญแจที่ทำให้นกนางนวลโบยบินเพื่อแสวงหาวิถีของตนอย่างอิสระและงดงาม

On The Road หรือ สู่หนไหน วรรณกรรมบีตเจเนอเรชัน ที่เกิดจากการเคลื่อนไหวของสังคมยุคอเมริกันที่ต้านวัตถุนิยมและหันมาให้ความสำคัญกับจิตวิญญาณ วรรณกรรมเล่มนี้จึงเป็นเรื่องราวการรอนแรมของแจ็คและนีลทั่วผืนแผ่นดินอันกว้างใหญ่ของสหรัฐอเมริกา พร้อมกับการตั้งคำถามถึงจุดมุ่งหมายของชีวิต เราทำงานไปเพื่ออะไร อิสรภาพ ความสุขอันแท้จริงอยู่ที่ไหน และเส้นทางที่เรากำลังมุ่งหน้าไปนั้นมีความหมายต่อเราอย่างไร จนหลายต่อหลายคนกล่าวว่า นี่คือวรรณกรรมเล่มสำคัญของศตวรรษที่ 20 รวมถึงอาจเป็นคัมภีร์ของ Gen Y ที่ทำให้ชีวิตเบ่งบานอีกครั้ง

อิคิไก เป็นภาษาญี่ปุ่น ‘อิคิ’ หมายถึง มีชีวิตอยู่ และ ‘ไก’ หมายถึง คุณค่าหรือความหมาย ศัพท์คำนี้จึงเป็นปรัชญาของชาวญี่ปุ่นที่หมายถึงความหมายของการมีชีวิตอยู่ เป็นเหตุผลที่ทำให้เราตื่นมาทุกเช้าเพื่อทำงานที่เรารักอย่างมีความสุข ซึ่งงานนั้นอาจเป็นสิ่งที่สร้างความสุขให้ตัวเราและเป็นประโยชน์ต่อสังคมในขณะเดียวกัน ร่วมหาความหมายของอิคิไกได้ใน Readery Book Review เอพิโสดนี้

ลองจินตนาการโลกในอนาคตที่ถูกปกครองด้วยเผด็จการทหาร ผู้หญิงทุกคนต้องอาศัยอยู่ใน ‘กิเลียด’ มีหน้าที่เพียงอย่างเดียว คือการผลิตมนุษย์เผื่อดำรงไว้ซึ่งเผ่าพันธุ์ของมนุษยชาติ ไม่มีปากเสียง และห้าามีความรัก นี่คือเรื่องราวในนวนิยายเรื่อง The Handmaid’s Tale หรือ เรื่องเล่าสาวรับใช้ ผลงานของนักเขียนระดับโลก มาร์กาเร็ต แอ็ตวูด ที่เขียนไว้ราว 35 ปีที่แล้ว แต่เนื้อเรื่องสามารถเชื่อมโยงกับโลกที่ถูกกดดับในปัจจุบันได้อย่างน่าสนใจ ร่วมเอาใจช่วยเหล่าสาวชุดแดงเพื่อปลดแดกอำนาจได้ในนวนิยายเรื่องนี้

นี่คือหนังสือจิตวิทยาที่ขายดีที่สุดในรอบ 10 ปี ผลงานเขียนของ Carol Dweck ผู้นำเสนอหลักการสำคัญเกี่ยวกรอบความคิด หรือ ‘Mindset’ ว่าแท้จริงแล้ว Mindset ของคนเรา แบ่งเป็น 2 อย่าง คือ Fixed Mindset หรือกรอบความคิดตายตัว และ Growth Mindset หรือกรอบความคิดที่พัฒนาได้ ซึ่งอย่างหลังนี้เองคือปัจจัยสำคัญที่จะทำให้เราเอาชนะอุปสรรคที่เข้ามาท้าทาย แต่การเปลี่ยนไปสู่กรอบความคิดที่พัฒนาได้ อาจต้องเริ่มจากการรู้จักตัวเองอย่างแท้จริง

เชื่อหรือไม่ว่าภาวะใจสลายนั้นมีอยู่จริง กาย วินช์ นักจิตวิทยาผู้เขียนหนังสือ How to Fix a Broken Heart หรือ สูญเสียแค่ไหน ก็ไม่เสียศูนย์ ได้จำแนกให้เห็นว่าอาการใจสลายมีทั้งแบบที่สังคมยอมรับและสังคมไม่ยอมรับ โดยเฉพาะอย่างหลังที่ทำให้หลายคนรับมือกับมันลำบากมากขึ้น หนังสือเล่มนี้จึงเป็นเหมือนเครื่องมือให้เราค่อยๆ ผ่านพ้นภาวะดังกล่าว ทั้งลดการตัดสินตัวเอง ค่อยๆ ปล่อยวาง เติมช่องว่าง และนิยามตัวตนขึ้นมาใหม่ พร้อมชวนให้สังคมเปิดใจยอมรับความเจ็บปวด เศร้าโศกที่มองไม่เห็น ว่าสิ่งเหล่านั้นมีอยู่จริง

Notes to Myself หรือ บันทึกจากก้นบึ้งถึงกลางใจ บันทึกของครูคนหนึ่งที่พยายามสำรวจสภาพจิตใจของตัวเอง เนื้อหาของหนังสือจึงพูดถึงความรู้สึกธรรมชาติของมนุษย์ ทั้งความกลัว ความหวั่นวิตกที่ติดอยู่ในซอกหลืบของจิตใจ ที่ท้ายสุดมันจะนำไปสู่การตระหนักรู้ อันเป็นก้าวแรกของการปลดปล่อยจิตใจให้เป็นอิสระ

โควิด-19 คือการระบาดครั้งใหญ่ที่สร้างความเปลี่ยนแปลงไปทั้งโลก กระทบกระเทือนทั้งชีวิต อาชีพ เศรษฐกิจ การเมือง ซึ่ง ฟารีด ซาคาเรีย ได้ถอดบทเรียนการรับมือต่อการระบาดครั้งนี้ออกมาเป็นหนังสือ Ten Lessons for a Post-Pandemic World หรือ บทเรียนเพื่อโลกหลังการระบาด เพื่อบอกว่าหนทางในการรับมือครั้งนี้ เช่น การประสานงานที่ดีระหว่างหน่วยงานรัฐ การเปิดใจรับฟังเสียงของผู้เชี่ยวชาญและประชาชนไปพร้อมกัน การแก้ปัญหาความไม่เท่าเทียมระหว่างทุนและแรงงาน โดยทั้งหมดจะสำเร็จได้ด้วยการร่วมมือกันของประชาคมโลก และต้องลงมือทันที เพราะเวลานี้คือการเข้าสู่ยุคหลังโรคระบาดเรียบร้อยแล้ว

เคยไหม ที่ใช้ชีวิตตามความคาดหวังของคนอื่น? แล้วก็ทำตามสิ่งที่ใครๆ บอกว่าดี เพราะเชื่อว่าเรากำลังเดินทางไปพบความสำเร็จและความสุข แต่หารู้ไม่ ว่าการทำอย่างอื่นคุณอาจสูญเสียสิ่งสำคัญที่สุดในชีวิต ชีวิตติดปีกด่วยศิลปะแห่งการช่างแ-่ง หนังสือดังระดับโลกของ มาร์ก แมนสัน กำลังบอกเราว่าอะไรที่ไม่ได้สำคัญ วางไว้ก่อนก็ได้ และการค้นพบว่าเป็นคนธรรมดาก็ไม่เห็นเป็นไร อาจนำความสุขมาให้ได้มากกว่าที่เราคิด

คินสึงิ คือ ปรัชญาของชาวญี่ปุ่นที่ซ่อมแซมภาชนะที่แตกร้าวด้วยรักทอง เพื่อไม่ต้องทิ้งขว้างแต่ทำให้ภาชนะใบนั้นกลับมาใช้งานใหม่ได้อีกครั้ง เช่นเดียวกับชีวิตของมนุษย์ ทุกคนล้วนมีเรื่องเจ็บปวดทางใจ แต่ก็ไม่มีใครที่จะทิ้งชีวิตนี้ไปได้ ทางเดียวที่จะอยู่ร่วมกับบาดแผลเหล่านั้นคือการซ่อมแซมบาดแผลทางใจที่ยังเจ็บปวดและค้างคา เพื่อให้ในช่วงเวลาที่เหลือ เราใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขขึ้น แข็งแรงขึ้น และเข้าใจผู้แตกสลายคนอื่นๆ มากขึ้น