Voor veel kinderen is leren klokkijken een flinke uitdaging. Begrippen als “voor” en “over”, de draairichting van de wijzers of klokken zonder cijfers (soms zelfs met Romeinse getallen) zorgen vaak voor verwarring. Bovendien wordt er soms maar heel kort stilgestaan bij leren klokkijken. Wat voor volwassenen vanzelfsprekend lijkt, is voor kinderen vaak nog abstract en ongrijpbaar. Marie-Louise Vroemen, leerkracht met meer dan dertig jaar ervaring in regulier én speciaal basisonderwijs, besloot daarom een eigen methode te ontwikkelen. Want zelfs in groep 7 worstelen leerlingen nog regelmatig met het aflezen van de tijd. In dit gesprek deelt zij hoe ze klokkijken niet alleen begrijpelijk, maar ook leuk en motiverend maakt – zelfs voor kinderen die er extra moeite mee hebben.

🖍️ Een creatieve methode met verhalen
Vroemen verdeelde de klok in vier gekleurde vakken en koppelde er korte verhalen aan. Zoals de “prullenbak” en de “hardloper”. Zo wordt klokkijken niet alleen een technisch vaardigheid, maar ook een ervaring die beter blijft beklijft. Door stap voor stap te werken — eerst de bovenste helft van de klok, later de onderkant — bouwt ze langzaam begrip op. Op haar website vind je veel voorbeelden en werkbladen!

📚 Rustige opbouw en herhaling
In tegenstelling tot de gangbare aanpak gaat ze niet meteen van hele uren naar halve uren en kwartieren. Ze oefent lang met één onderdeel, zodat het beklijft in het langetermijngeheugen. Er is ook meer aandacht voor herhaling. Pas als het analoge klokkijken stevig staat, komt de digitale klok aan bod. Daarbij gebruikt ze herkenbare ankerpunten, zoals etenstijd om 18.00 uur.

🎸 Van werkblad tot torenklok
Haar werkbladen zijn bewust eenvoudig gehouden. De verdieping ontstaat wanneer leerlingen ontdekken dat ze hun kennis ook kunnen toepassen op een “gekke” klok in de klas of een torenklok buiten. Dat geeft zelfvertrouwen: de principes gelden overal, hoe de klok er ook uitziet!

Tjipcast wordt mede mogelijk gemaakt door:

Klassewerkplek. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.nl en doe mee!

En Wetenswaardig. Wil jij thematisch onderwijs realiseren, op basis van directe instructie, rijke teksten, en ook nog eens volledig kerndoel dekkend zijn? Wetenswaardig is een compleet uitgewerkte lesmethode voor leraren in het primair onderwijs. Nieuwsgierig? Kijk op www.wetenswaardig.nl voor meer informatie!

Het bericht Hoe leer je kinderen klokkijken? ⏰👩‍🏫 verscheen eerst op Tjipcast.

Veel basisscholen formuleren grootse doelen: werkgeluk voor leraren, kansrijk leren voor ieder kind en een cultuur van samenwerking. Maar hoe vertaal je die ambities naar het klaslokaal, naar het team en naar de dagelijkse praktijk? In dit gesprek met Nathalie Bos, schooldirecteur van Openbare Basisschool Plantijn in Barneveld en Marian Brinkhuis, kwaliteitscoördinator bij dezelfde school verkennen we hoe een duidelijke visie en sterke cultuur kunnen uitgroeien tot een werkplek waar iedereen zich gezien voelt en waar leren centraal staat. Plantijn is onderdeel van onderdeel van stichting STEV stichting Eén Vallei. Een aantal highlights die in deze podcast voorbijkomen:

🌱 Een cultuur van leren en vertrouwen
Fouten maken mag en is zelfs noodzakelijk. Leraren tonen kwetsbaarheid, geven elkaar feedback en zijn zo een krachtig voorbeeld voor hun leerlingen.

🤝 Iedereen doet mee
Van directeur tot conciërge: iedereen voelt zich verantwoordelijk en draagt bij. Leiderschap betekent ruimte geven en vertrouwen hebben in het team.

📚 Hoge verwachtingen, kansrijk leren
De lat ligt hoog, maar ieder kind krijgt kansen op maat. Vakspecialisten versterken de kwaliteit van basisvakken en stimuleren samenwerking tussen collega’s.

✨ Samen leren, creëren
Het motto van de school komt dagelijks tot leven. Ambitie, nieuwsgierigheid en werkgeluk versterken elkaar en maken van Plantijn een plek waar elke dag een beetje beter wordt.

Nieuwsgierig naar de boeken die voorbijkwamen in deze aflevering? Hieronder kan je ze vinden!

📖 Fouten maken mag
Beklemtoont dat leren onlosmakelijk verbonden is met het maken van fouten. Het creëert ruimte voor kwetsbaarheid, reflectie en groei binnen teams en klaslokalen.

📖 Christine Rubie-Davies – Raising the Bar
Toont aan dat hoge verwachtingen voor alle leerlingen essentieel zijn. Leerkrachten die geloven in het potentieel van hun leerlingen, stimuleren betere prestaties en meer zelfvertrouwen.

📖 Anthony Muhammad – (werken over schoolcultuur en hoge verwachtingen)
Bekend om zijn inzichten in hoe scholen een cultuur kunnen bouwen die gericht is op samenwerking, hoge doelen en gelijke kansen, ondanks verschillen tussen leerlingen.

📖 Arend Ardon – Doorbreek de cirkel
Richt zich op het doorbreken van ingesleten patronen in organisaties. Ardon laat zien hoe leiders en teams door zelfreflectie en het doorbreken van oude gewoontes ruimte maken voor vernieuwing en groei.

📖 Margaret de Wit – Making Shift Happen
Een praktisch handboek over verandermanagement in onderwijs en organisaties. Het geeft strategieën om ambities niet alleen te formuleren, maar ook echt te verwezenlijken.

📖 Gert Biesta – (diverse werken over pedagogiek en onderwijsvisie)
Biesta’s boeken onderzoeken de fundamentele doelen van onderwijs: kwalificatie, socialisatie en subjectificatie. Hij benadrukt dat onderwijs meer is dan kennisoverdracht — het gaat ook om persoonlijke en maatschappelijke vorming.

Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl.

Het bericht Hoe verzilver je als school hoge ambities in de dagelijkse praktijk? verscheen eerst op Tjipcast.

Hoeveel administratie is nou eigenlijk écht nodig in ons onderwijs?

In deze aflevering spreek ik met Alida Oppers, inspecteur-generaal bij de Inspectie van het Onderwijs en Nanouk Teensma, schoolleider van Jenaplanschool Het mooiste blauw in Nuenen, over de administratiedruk in het onderwijs. Hoeveel tijd besteden leerkrachten eigenlijk aan administratie? Wat is écht verplicht en wat doen we vooral uit gewoonte of voorzorg? En vooral: kan het simpeler? We bespreken een recente notitie hierover uitgebracht door de inspectie.

Als elke leraar wekelijks één uur minder kwijt zou zijn aan onnodige administratie, levert dit landelijk ontzettend veel op! De rekenkamer bracht hier ook al interessant rapport over uit. Sommige administratie is zinvol maar zeker niet alles. Toch blijft het lastig om bestaande patronen en misverstanden te doorbreken. Het kan dus wel anders, maar het lukt vaak niet in de praktijk. Zo wordt vaak gedacht dat de inspectie al die administratie eist, maar dat blijkt in de praktijk niet zo te zijn. Veel registraties, documentatie en werkprocessen zijn ontstaan binnen scholen of besturen zelf. Of ze komen voort uit kortlopende subsidies waar scholen gebruik van moeten maken. Kan dat anders? We nemen de eisen van de inspectie in deze podcast systematisch door.

Ook bespreken we hoe de georganiseerde autonomie in het huidige onderwijssysteem al gauw doorschiet naar de andere kant: overdadige controle en beheersing. Juist omdat scholen veel vrijheid hebben en daar onzeker over kunnen raken leggen ze soms onnodig veel vast waardoor de autonomie minder wordt! Tot slot verkennen we aanknopingspunten om het anders te organiseren: hoe borg je kwaliteit zonder te verdrinken in papierwerk?

🔑 Belangrijkste inzichten uit deze aflevering:

✨ Minder administratie kan ontzettend veel opleveren op landelijk niveau! Het loont kleine verbeteringen door te voeren. Deze hebben grote impact.

🛑 Veel administratie binnen scholen is niet wettelijk verplicht, maar ontstaan uit gewoonte of misverstanden.

⚖️ Autonomie is waardevol, maar kan leiden tot te veel vastleggen; kritisch blijven is essentieel en schrappen vraagt lef!

🤝 Samenwerking tussen inspectie, schoolleiders en teams kan helpen om administratie écht te versimpelen. Zoek elkaar op.

Wil je het rapport nalezen? Je kunt het hier downloaden. Bekijk ook nog eens de aflevering over het waarderingskader wat ter sprake kwam in deze aflevering!

Het bericht De dagelijkse administratie op school: Papieren rompslomp of kan het anders? verscheen eerst op Tjipcast.

📚 Lezen wordt pas écht krachtig als kinderen het met plezier en vertrouwen doen. In deze aflevering draait alles om de vraag hoe je dat leesplezier duurzaam kunt aanwakkeren bij álle leerlingen. Samen met leesexpert en leerkracht Ingrid Rijnbout-Evers (ook bekend als de kinderboekenjuf) en basisschooldirecteur Bram Jansen bespreken we tien concrete tips die direct toepasbaar zijn in de klas! Van het kiezen van boeken die leerlingen écht aanspreken tot het belang van rijk taalgebruik, structureel leesonderwijs en het creëren van succeservaringen — deze aflevering zit boordevol praktische inzichten én passie voor lezen. Van het kiezen van boeken die leerlingen écht aanspreken tot het belang van rijk taalgebruik, structureel leesonderwijs en het creëren van succeservaringen — deze aflevering zit boordevol praktische inzichten én passie voor leesplezier. We gaan in op:

📖 Kiezen van goede verhalen: Waarom spannend en levendig geschreven kinderboeken essentieel zijn om kinderen te grijpen vanaf de eerste bladzijde. En welke kenmerken rijke teksten hebben en hoe je die kunt selecteren.

🧠 Taalrijkdom zonder drempels: Hoe je rijke teksten aanbiedt zonder de lat te verlagen en waarom dat juist zorgt voor verdieping en leesmotivatie bij leerlingen.

👩‍🏫 Samen lezen werkt: De kracht van klassikaal lezen, mini-leeslessen en gestructureerde gesprekken over boeken. Hoe voer je een goed gesprek over een boek wat je in de klas leest?

🎨 Stripverhalen, graphic novels en meer als brug: Wat stripboeken, graphic novels en boekenseries kunnen bijdragen aan motivatie en verrijking van het aanbod.

💡 Succeservaringen creëren: Hoe zelfs zwakke of aarzelende lezers vertrouwen opbouwen door slimme keuzes, begeleiding en herkenning. En wat dit vraagt van de leerkracht in de les.

🎙️ Met persoonlijke boekentips, ervaringen uit de praktijk én een eerlijk gesprek over wat werkt en wat niet, is deze aflevering geschikt voor iedereen die in (basis)onderwijs werkt of leest met kinderen.

Deze podcast maak ik samen met JSW, hèt vakblad voor het basisonderwijs. JSW is al jaren het naslagwerk voor leerkrachten en onderwijsprofessionals in het primair onderwijs. JSW is praktijkgericht, duidelijk en toegankelijk! En wist je dat JSW ook een thematisch deel heeft? Met zes rijke edities per schooljaar ben jij zo helemaal bij! Bijvoorbeeld nieuwsgierig naar ICT & Media, basisvaardigheden, sociaal emotionele ontwikkeling of actuele ontwikkelingen op het gebied van lezen? Kijk op JSW.nl!

Het bericht Hoe maak je van alle leerlingen echte lezers? Tien tips om direct toe te passen! verscheen eerst op Tjipcast.

Te gast is Nick Keijser, vakleerkracht beweegonderwijs en ambassadeur van de Beweegalliantie. Naast leren bewegen (beweegvorming) heeft hij tijdens zijn lessen ook veel aandacht voor samen bewegen (groepsvorming) en betrokken bewegen (persoonsvorming). Hij geeft verdiepend beweegonderwijs door veel te werken in lessenreeksen. Nick is actief betrokken bij de herijking van de concept leerdoelen bewegen en sport. Bovendien is de basisschool De Waterhof de sportiefste school van Nederland! Met ook veel aandacht voor veilig buiten spelen in de pauze.

We verkennen waarom bewegen op school veel meer zou moeten zijn dan twee keer per week gym. Wat betekent een dynamische schooldag? Hoe draagt beweging bij aan een gezonde leefstijl én persoonlijke ontwikkeling? En moeten we ons zorgen maken over hoe weinig kinderen tegenwoordig nog écht bewegen? Een gesprek over onderwijs, ontwikkeling en waarom stilzitten misschien wel het grootste probleem is van deze tijd.

Het bericht Is het tijd voor een revolutie in het bewegen in het onderwijs? verscheen eerst op Tjipcast.

Paul Jansen, docent Frans en ontwikkelaar van een vernieuwende communicatieve taalmethode, vertelt in deze aflevering hoe hij traditionele lesmethodes losliet om zijn leerlingen écht beter Frans te leren spreken. Zijn aanpak is gebaseerd op inzichten uit de taalverwervingswetenschap en draait om begrijpelijke input, veel spreken, creativiteit en plezier. Hij laat zien dat leerlingen veel meer kunnen dan ze zelf vaak denken — als je het taalonderwijs maar slimmer inricht.

🧠 Taalverwerving begint met begrijpelijke input
Je leert een taal niet door woordjes en grammatica te stampen, maar door veel en begrijpelijk Frans te horen en te lezen — net zoals kinderen hun moedertaal leren.

🗣️ De focus ligt op luisteren en spreken vóór lezen en schrijven
In de beginfase draait alles om klanken herkennen, zinnen begrijpen en durven reageren. Lezen en schrijven komen pas later, wanneer er voldoende taalgevoel is opgebouwd.

🚀 Zelfvertrouwen groeit als leerlingen merken dat ze echt kunnen communiceren
Wanneer leerlingen merken dat ze zinnen kunnen maken en begrepen worden, groeit hun motivatie — en wordt Frans geen vak meer, maar een vaardigheid.

🎧 Vond je dit een interessante aflevering? Abonneer je dan op Tjipcast via je favoriete podcast-app of op YouTube, zodat je geen nieuwe aflevering mist.

💬 Heb je een vraag, gedachte of boekentip? Laat van je horen via Tjipcast.nl/vraag – ik hoor graag wat je bezighoudt!

Hieronder vind je nog een aantal interessante linkjes, bronnen en verwijzingen:

Tot de volgende keer!

Het bericht Hoe kunnen we leerlingen beter een nieuwe taal leren? verscheen eerst op Tjipcast.

In samenwerking met Klassewerkplek ga ik dit jaar opnieuw op zoek naar scholen die niet alleen goed onderwijs geven, maar ook investeren in werkgeluk. Want gelukkige leraren maken het verschil – voor zichzelf, voor hun collega’s én voor hun leerlingen. In deze aflevering spreek ik met Angelique van Hees, directeur van Openbare basisschool Bijvanck, onderdeel van Talent Primair en Cordula Rooijendijk, voorzitter College van Bestuur van Talent Primair. Met locaties in Gooi en Vechtstreek gaan hier ongeveer 5.000 leerlingen naar school!

In deze aflevering spreek ik met Cordula en Angelique over hoe hun scholen het predicaat Klassewerkplek hebben verdiend. Cordula licht toe waar de overkoepelende schoolorganisatie op inzet en Angelique deelt haar ontwikkelproces met de collega’s van op openbare basisschool De Bijvanck. De kracht van het team, een sterke focus op talentontwikkeling en continue professionele groei komen aan bod. We bespreken bovendien hele toepasbare methodieken om talent in beeld te krijgen zoals een geweldig toepasbare methodiek: de successlinger :-).

Aan bod komt ook hoe onderwijskundig leiderschap kan ontwikkelen op basis van wisselingen in het team. En hoe je als leider koers kan houden in relatie tot het thema ‘anders organiseren’, bijvoorbeeld vanwege uitdagingen gericht op het lerarentekort. Zo is er binnen de Bijvanck bewust veel aandacht voor het laag houden van de werkdruk, flexibel werken en het creëren van professionele ruimte voor jezelf. Talentontwikkeling is geen losstaand thema maar wordt gekoppeld aan onderwijskwaliteit en stichtingsbrede hoge verwachtingen. De leider is hierin egoloos en stuurt op hoge verwachtingen en impact voor alle leerlingen, aldus Cordula. Tot slot gaan we dieper in wat het predicaat Klassewerkplek hen heeft opgeleverd én geven ze enkele praktische tips voor andere scholen. Een inspirerend gesprek over visie, structuur en het aanjagen van positieve verandering binnen schoolorganisaties.

Wist je dat Cordula ook wetenschapper is en auteur van verschillende onderwijsboeken? Bijvoorbeeld: Eén jaar uit het leven van een basisschooldirecteur! En: Vijftien lessen die kleurrijke basisscholen ons aanraden. Aanraders!

Deze aflevering maak ik samen met Klassewerkplek. Dit jaar brengen we samen scholen in kaart die erin slagen werk te maken van werkgeluk in het onderwijs en het predicaat Klassewerkplek dragen. We leggen de relatie met kwaliteit, samenwerken en hoge verwachtingen naar leerlingen! Kijk voor meer informatie op www.klassewerkplek.nl.

Het bericht Hoe maak je als onderwijskundig leider werk van talentontwikkeling in je team? verscheen eerst op Tjipcast.

Het schooljaar is net van start gegaan na de zomervakantie – een goed moment om stil te staan bij de grote vragen en uitdagingen die spelen in het onderwijs van vandaag. Leuk dat je weer luistert naar Tjipcast! In deze aflevering spreek ik met Louise Elffers. Ze is voorzitter van de Onderwijsraad, bijzonder hoogleraar kansengelijkheid in het onderwijs aan de Universiteit van Amsterdam én lector kansrijke schoolloopbanen in een diverse stad aan de Hogeschool van Amsterdam. Misschien ken je haar van de invloedrijke boeken Onderwijs maakt het verschil of De bijlesgeneratie.

We gaan in gesprek over de vraag: Welke eisen stelt kansengelijkheid aan ons onderwijs? We bespreken verschillende vragen: Wat bedoelen we eigenlijk met gelijke kansen? Wat is er nodig om ons onderwijs ‘eerlijker’ te maken? Waar komt de term diploma kapitalisme vandaan? Waar kunnen we het beste beginnen om de gelijkheid te bevorderen op school en hoe ver reikt de verantwoordelijkheid van een school hierin? Zo is ons voortgezet onderwijs sterk gedifferentieerd. We delen kinderen al vroeg in naar onderwijsniveau. We weten dat dit niet niet bevordelijk is voor sociale gelijkheid. Dit aanpakken is ‘dus’ een logische stap, maar hoe ziet een eerlijker onderwijssysteem eruit volgens Elffers?

👉 Wil je meer weten? Check de shownotes op Tjipcast.nl – daar vind je links naar boeken, artikelen en meer verdieping bij ons gesprek. Kijk zeker ook op LinkedIn om de discussie en dialoog n.a.v. deze uitzending te volgen!

🎧 Vond je dit een interessante aflevering? Abonneer je dan op Tjipcast via je favoriete podcast-app of op YouTube, zodat je geen nieuwe aflevering mist.

💬 Heb je een vraag, gedachte of boekentip? Laat van je horen via Tjipcast.nl/vraag – ik hoor graag wat je bezighoudt!

Tot de volgende keer!

Het bericht Welke eisen stelt kansengelijkheid aan ons onderwijs? verscheen eerst op Tjipcast.

Wat betekent het om jongeren op te leiden tot wereldburgers in een tijd van klimaatverandering, polarisatie en snelle maatschappelijke veranderingen? In deze aflevering duik ik in hoe wereldburgerschap het onderwijs niet alleen verrijkt, maar ook bijdraagt aan een duurzamere én meer empathische samenleving. Samen met Sharon Ubani en Daan Bekker van Fawaka onderzoek ik hoe scholen een inclusieve leeromgeving kunnen creëren waarin ruimte is voor duurzaamheid, sociale rechtvaardigheid én verschillende perspectieven — ook als die haaks op elkaar lijken te staan. Want hoe ga je in gesprek over verduurzaming met leerlingen van wie de ouders bijvoorbeeld werken in de industrie of landbouw? En hoe blijf je inclusief als jongeren zich aangetrokken voelen tot politieke stromingen die zich juist kritisch opstellen tegenover mondiale thema’s?

Volgens mijn gasten draait wereldburgerschap draait niet alleen om kennis, maar ook om betrokkenheid, dialoog en het durven omgaan met verschil. Hoe ziet dit eruit in de klas? Meer weten over de onderbouwing en aanpak van Fawaka?Check hun website! De toolbox die we ook bespreken in de podcast kan je hier terugvinden. Disclaimer: De Wereldburgerschap-cirkel is ontwikkeld door en eigendom van Wereldburgerschap.Community. Fawaka zet de Wereldburgerschap-cirkel in, in het PO, VO & MBO in Nederland

Ik maak deze podcast met de steun van het Huis van de Europese Geschiedenis, dat HistoriCall heeft ontwikkeld: een online platform voor leraren en andere onderwijsprofessionals om in de klas met de geschiedenis van Europa aan de slag te gaan. Hoe? Toegankelijk, interactief, inclusief en boeiend! Je vindt er een schat aan materialen die je morgen al kunt gebruiken. Wil je lesgeven over Europese integratie? Wil je dat je leerlingen meer leren over de Europese geschiedenis en die verbinden met actuele maatschappelijke vraagstukken? Of ben je gewoon op zoek naar bruikbaar en actueel lesmateriaal? Ga naar HistoriCall! Het is gratis, beschikbaar in maar liefst 24 Europese talen en geschikt voor leerlingen van 13 tot 16 jaar.

Het bericht Hoe maakt wereldburgerschap ons onderwijs mooier, beter en rijker? verscheen eerst op Tjipcast.

Te gast in deze aflevering is Carla van Boxtel, hoogleraar vakdidactiek, in het bijzonder van geschiedenisonderwijs. Carla was projectleider van het peilingsonderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar het kennisniveau van leerlingen in aardrijkskunde en geschiedenis. De uitkomsten zijn zorgwekkend: de prestaties van groep 8-leerlingen dalen. Kinderen scoren steeds slechter op deze vakken, en leerkrachten geven aan behoefte te hebben aan meer tijd en ondersteuning om goed les te kunnen geven. Als we hier ook de zorgwekkende trend van leesvaardigheden in Nederland bij betrekken ontstaat er een somber beeld. Bovendien leiden tal van (landelijke) inspanningen niet tot een trendbreuk. Lukt het ons als samenleving nog de neerwaartste spiraal te doorbreken? Wat zien we over het hoofd? Waar liggende aanknopingspunten om het patroon te doorbreken? En is dit haalbaar?

Tjipcast wordt mede mogelijk gemaakt door:

Klassewerkplek. Wetenschappelijke studies tonen aan dat gelukkige leerkrachten meer betrokken zijn, minder verzuimen en effectiever lesgeven, wat de onderwijskwaliteit verbetert en de werkdruk vermindert. Wil je meer weten over hoe zo’n gelukkige werkplek eruit kan zien? Check dan snel www.klassewerkplek.nl en doe mee!

En Wetenswaardig. Wil jij thematisch onderwijs realiseren, op basis van directe instructie, rijke teksten, en ook nog eens volledig kerndoel dekkend zijn? Wetenswaardig is een compleet uitgewerkte lesmethode voor leraren in het primair onderwijs. Nieuwsgierig? Kijk op www.wetenswaardig.nl voor meer informatie!

Het bericht Gaat het in Nederland nog wel goedkomen met het kennisniveau van kinderen? verscheen eerst op Tjipcast.