Z Miłości do Gór

Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne IMGW-PIB na Kasprowym Wierchu jest dla wielu symbolem polskiej meteorologii. Grube granitowe mury tego najwyżej położonego budynku w Polsce od ponad 80 lat opierają się potężnym uderzeniom wiatru halnego. Co roku gmach przeciwstawia się skrajnie trudnym warunkom pogodowym chroniąc w swoim wnętrzu zespół meteorologów, którzy dokonują pomiarów i wysyłają dane. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik towarzyszy z mikrofonem geografce Justynie Żyszkowskiej, która przez 48 godzin dyżuruje samotnie w obserwatorium na Kasprowym Wierchu. Zapraszamy!

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Ratrak pomaga odkopać zasypanem śniegiem obserwatorium na Kasprowym Wierchu. Fot. Bartek Solik

Materiały wykorzystane w audycji: 

Nyka J., Tatry Polskie. Przewodnik, Latchorzew 2015

Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 1995

Gościem dzisiejszej audycji jest Zofia Bachleda - przewodniczka tatrzańska I klasy i instruktorka narciarstwa wysokogórskiego Polskiego Związku Alpinizmu. Oprócz Tatr wspinała się w Alpach i Dolomitach. W Himalajach weszła na Island Peak, Ama Dablam i Mera Peak. Od 35 lat Zofia Bachleda jest także licencjonowaną kaskaderką. Pracowała przy kilkudziesięciu filmach i reklamach. Dzisiaj po Tatrach wędruje również z wnukami i nadal intensywnie pracuje w górach. Bartek Solik rozmawia z Zofią Bachledą o jej pierwszych tatrzańskich wyprawach oraz o tym, że płeć nie przeszkadza w uprawianiu zawodu przewodnika wysokogórskiego. Będzie też o prostej potrzebie bycia w górach. Zapraszamy!

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Zofia Bachleda. Fot. Bartek Solik

Materiały wykorzystane w audycji: 

Król A., Kamienny sufit. Opowieść o pierwszych taterniczkach. Historia osobista, Kraków 2021

Komosa-Styczeń A., Taterniczki. Miejsce kobiet jest na szczycie, Warszawa 2021

Ptakowska-Wyżanowicz H., Od krynoliny do liny, Warszawa 1960

Bachleda Z., Do przewodnictwa dojrzewałam wiele lat rozm. przepr. A. Szymaszek w Tatry, 2018, nr 65, s. 104-107

Dostępny jest już nowy numer kwartalnika "Tatry". Tematem głównym jest cisza. W magazynie mnóstwo ciekawych tekstów, wywiadów i reportaży. Amatorzy górskiej fotografii również znajdą coś dla siebie.  W "Tatrach" jak zawsze piszemy o przyrodzie, historii i ludziach gór. Na ponad dwustu stronach znajdziecie recenzje nowych górskich książek oraz wiele aktualnych informacji z życia po polskiej i słowackiej stronie Tatr. Gościem Bartka Solika w najnowszym odcinku podcastu jest Agnieszka Szymaszek, redaktorka naczelna pisma.

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Hala Gąsienicowa - fotografia z okładki 89. numeru "Tatr" Fot. Kuba Witos

11 sierpnia 1994 r. śmigłowiec “Sokół” Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego rozbił się w Dolinie Olczyskiej w Tatrach. W katastrofie zginęło dwóch ratowników - Janusz Kubica i Stanisław Mateja Torbiarz oraz dwóch pilotów - Janusz Rybicki i Bogusław Arendarczyk. To najtragiczniejsze zdarzenie w historii polskiego ratownictwa górskiego na zawsze zmieniło życie dużej grupy ludzi. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór ciąg dalszy opowieści o wydarzeniach sprzed 30 lat.

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Śmigłowiec "Sokół" na lądowisku przy zakopiańskim szpitalu. Fot. K. Spólnicki

Materiały wykorzystane w audycji: 

Ładygin Z., Mróz G., "Zapis pamięci" w Tatry, 2004, nr 3, s. 20-27

11 sierpnia 1994 r. śmigłowiec “Sokół” Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego rozbił się w Dolinie Olczyskiej w Tatrach. W katastrofie zginęło dwóch ratowników - Janusz Kubica i Stanisław Mateja Torbiarz oraz dwóch pilotów - Janusz Rybicki i Bogusław Arendarczyk. To najtragiczniejsze zdarzenie w historii polskiego ratownictwa górskiego na zawsze zmieniło życie dużej grupy ludzi. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór pierwsza część opowieści o wydarzeniach sprzed 30 lat.

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Śmigłowiec "Sokół" na lądowisku przy zakopiańskim szpitalu. Fot. K. Spólnicki

Materiały wykorzystane w audycji: 

Ładygin Z., Mróz G., "Zapis pamięci" w Tatry, 2004, nr 3, s. 20-27

Ta szczególna książka to praca dokumentalna i osobisty zapis. Autor mógł zagłębić się w historię ratownictwa górskiego i poznać współczesną pracę GOPR'u i TOPR'u. Przez długie lata wertował dokumenty, rozmawiał z ludźmi - także tymi, którzy byli uczestnikami i świadkami narodzin Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Pisał, że Pogotowie Górskie to jeden z pięknych przejawów polskiej i europejskiej tożsamości. To opowieść z jednej strony oparta na faktografii “Księgi wypraw”, a z drugiej na osobistych refleksjach autora. W dzisiejszym odcinku Bartek Solik opowiada o Michale Jagiełło i książce "Wołanie w górach". Gośćmi są córka Michała Jagiełło Dominika Jagiełło, Wiesław Uchański - szef Wydawnictwa Iskry oraz Teresa i Adam Maraskowie. Zapraszamy!

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Michał Jagiełło w Tatrach. Fot. z archiwum rodzinnego/Robert Janik

Materiały wykorzystane w audycji: 

Jagiełło M., Wołanie w górach, Warszawa 1979

Jagiełło M., Wołanie w górach. Wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, Warszawa 2019

Wiwer K. (red.), Sztambuch Michała Jagiełły, Kraków 2017

Grocholski M., "Dotknięty górami" w Tatry, 2016, nr 53-55, s. 28-29

Bożena Wajda w lesie czuje się jak u siebie. Mieszka z dala od Zakopanego na polanie ukrytej za drzewami, a obserwowanie przyrody jest jej największą pasją. Od dzieciństwa fotografuje dzikie zwierzęta nie tylko w Tatrach, ale też w Bieszczadach, na Mazurach czy w dalekiej Skandynawii. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia z Bożeną Wajdą - przewodniczka tatrzańską, którą czytelnicy kwartalnika Tatry znają ze wspaniałych zdjęć i opowiadań. Zapraszamy!

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Bożena Wajda z aparatem fotograficznym. Fot. Bartek Solik

Materiały wykorzystane w audycji: 

Wajda B., Dzikim tropem serca, Zakopane 2021

Wajda B., Dzikim tropem. Opowiadania prawdziwe, Zakopane 2023

Strążyska to jedna z najładniejszych dolin reglowych w pobliżu Zakopanego. Jej nazwa pochodzi od słowa strąga, które w gwarze podhalańskiej oznacza przenośne lub stałe ogrodzenie, w którym gromadzi się owce do dojenia. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik odwiedza tutejszą leśniczówkę. Drewniany dom stoi na Polanie Młyniska około 300 metrów od wylotu doliny. Od ponad 20 lat mieszka tu z rodziną Tadeusz Zwijacz, leśniczy Obwodu Ochronnego Strążyska.  Zapraszamy!

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Dolina Strążyska z lotu ptaka. Fot. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tatry_Dolina_Strazyska_dron_(1).jpg

Materiały wykorzystane w audycji: 

Nyka J., Tatry Polskie. Przewodnik, Latchorzew 2015

Radwańska-Paryska Z., Paryski W.H., Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 1995

Dla osób niewidomych góry są przestrzenią inspiracji i piękna, którą odkrywać mogą na wiele sposobów. Dzięki zmysłom dotyku, słuchu, węchu i przy wsparciu nowoczesnych technologii, niewidomi i słabowidzący mogą cieszyć się tatrzańskimi wycieczkami. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik rozmawia z swoimi gośćmi o postrzeganiu gór przez osoby niewidome oraz o tym, jak Tatrzański Park Narodowy stara się umożliwiać wszystkim czerpanie radości z wędrówek po Tatrach. Zapraszamy!

Scenariusz, nagrania, montaż i zdjęcie: Bartek Solik

W Muzeum Tatrzańskim im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem znajduje się blisko 70 tys. eksponatów przyrodniczych. Historia części z nich sięga XIX wieku. Niewielki fragment tej kolekcji oglądać można na wystawie w gmachu głównym muzeum przy Krupówkach, ale większość spoczywa bezpiecznie w magazynach. W najnowszym odcinku podcastu Z Miłości do Gór Bartek Solik odwiedza z mikrofonem pełne cennych zbiorów, niedostępne na co dzień muzealne podziemia. Przewodnikiem po tym tajemnym świecie jest dr Marcin Warchałowski - kierownik Działu Przyrodniczego Muzeum Tatrzańskiego, który w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego bada historię eksponatów. Zapraszamy!

Scenariusz, nagrania, montaż: Bartek Solik

Na zdjęciu: Dr Marcin Warchałowski w magazynie Muzeum Tatrzańskiego. Fot. Bartek Solik

Materiały wykorzystane w audycji: 

Moździerz Z., Gmach Muzeum Tatrzańskiego, Zakopane 2005

Moździerz Z., Muzeum Tatrzańskie. Autobiografia, Zakopane 2019