In de tweede aflevering van onze speciale reeks over het coronavirus is dr. Crone pessimistisch gestemd, terwijl dr. Duits vrolijk wordt van de energie waarmee andere wetenschappers in de coronacrisis staan.

We verwonderen ons samen met ReintJan Renes, lector gedragspsychologie aan de Hogeschool van Amsterdam, over de snelheid waarmee mensen complexe informatie verwerken. Marc van Oostendorp, onder andere hoogleraar wetenschapscommunicatie, ziet in de verschuiving van fysiek naar online onderwijs een kans om het grote publiek te laten zien hoe complex wetenschappelijk onderwijs is. Onze redacteur Frederique Teillers werkt bij het Noord-Hollands Dagblad en vertelt over haar coronadienst van de afgelopen dagen.

Nood breekt wetten, ook de regel van de Mediadoctoren om niet aan te sluiten bij de actualiteit. We schorten onze reguliere programmering op en komen we met een serie kortere afleveringen waarin we ons verwonderen over de (media)wereld in tijden van de coronacrisis.

In deze eerste bijzondere aflevering bespreken we staatmanschap, universitaire communicatie, de culturele sector, ritueel mediagebruik, en dociliteit versus verantwoordelijkheid. De komende afleveringen nodigen we wetenschappers uit om vanuit hun specialisme te reflecteren op actuele ontwikkelingen.

Persvrijheid maakt deel uit van de vrijheid van meningsuiting en ligt daarmee aan de basis van een democratische samenleving. Nederland staat op plek 4 van de World Press Freedom Index, maar dat betekent niet dat Nederlandse journalisten niet te maken hebben met bedreigingen. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over persveiligheid. Dat doen we met Chris Klomp, freelance journalist gespecialiseerd in rechtspraak.

We praten over de bedreigingen die hij krijgt, waarvan er onlangs één verstuurd werd als baksteen door de ruit. Daarnaast hebben we het over maatregelen die politie treft, steun van hoofdredacteuren en de vraag of bedreigingen leiden tot zelfcensuur. In het item komen voorbeelden van geweld tegen redacties aan bod.

Uiterst rechts is een relatief nieuwe benaming voor het cluster van radicaalrechts en extreemrechts. De grenzen tussen die twee groepen vervagen en dat bedreigt de liberale democratie. In dit eerste deel van een tweeluik over de buitenste kanten van het politieke spectrum, verwonderen de Mediadoctoren zich over het nieuwe rechtsradicalisme in Europa, en in Nederland in het bijzonder. Dat doen we met Sarah de Lange, hoogleraar Politicologie aan de UvA.

We praten over aard, opkomst en doelstellingen. Aan bod komen ook radicalisering, normalisering en de rol van de media daarin. Redacteur Marijn Joop ging op bezoek bij de verloren derde mediadoctor Chris Aalberts, die sindsdien Forum voor Democratie heeft gevolgd.

In korte tijd zijn influencers een belangrijke speler op de advertentiemarkt geworden. Aan wat voor content worden reclames geplakt, wie zijn die nieuwe reclamemakers en welke grip heeft de maatschappij op hen? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over influencers en ethiek. Dat doen we met programmamaker en columnist Cesar Majorana.

We nemen influencers als cultureel verschijnsel onder de loep aan de hand van het Circuit of Culture van Stuart Hall. We hebben het daarom over productiepraktijken, representatie, consumptie, identiteit en (het gebrek aan) regulering. In het item bezoeken de redactieleden een influencerfabriek.

Onze planeet lijkt een eindige plek om te wonen. Rijke miljardairs nemen geen risico en zijn allang bezig met Plan B: weg van de aarde, op naar een nieuwe planeet! Maar waar kunnen we heen? Wie mogen er allemaal mee? En vooral: wie bepaalt dat? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over alternatieven voor de aarde. Dat doen we met Laura Copier, universitair docent Media & Cultuur aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd in de Apocalyps.

We hebben het over bijbelse metaforen, selectievoorwaarden en lessen uit sciencefiction. De visie aan de podcasttafel neigt naar pessimisme: onze koloniale geschiedenis en ons hyperkapitalistische heden beloven weinig goeds voor wat de mens gaat doen als hij een nieuwe planeet tot zijn beschikking krijgt.

De honderdste aflevering van Onder Mediadoctoren was voor ons reden voor een feestje. Maar waarom eigenlijk? Wat is het nut van jubilea vieren? En hoe zijn we zo ver gekomen? Tijd voor reflectie, met fans, vrienden en drie bijzondere gasten: hoogleraar Rituele en Populaire Cultuur Irene Stengs, podcastkoning Botte Jellema en de verdwenen derde mediadoctor Chris Aalberts. Live vanuit Sexyland.

Als je een vraag hebt voor bol.com, kun je terecht bij chatbot Billie. Pas als hij je niet kan helpen, word je doorgestuurd naar een ‘echte’ medewerker. Vinden we dat eigenlijk wel fijn? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over praten met computers. Dat doen we met Theo Araujo, universitair docent Communicatiewetenschap aan de UvA.

We hebben het over de effecten van personalisering, de inzet van bots tegen eenzaamheid en zorgen zoals onderdanige vrouwelijke bots. In het interview spreken we met CEO Alexander Wijninga over chatbots en AI. In het item zoekt een luisteraar contact met de klantenservice van Onder Mediadoctoren.

Nepnieuws staat dankzij Trump volop in de belangstelling, maar desinformatie en misleidende media zijn niet nieuw. Het hoorspel The War of the Worlds zorgde in 1938 voor grote paniek omdat luisteraars dachten dat de marsmannetjes echt aanvielen. In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over nep. Dat doen we met Jaap Kooijman, hoofddocent Media en Cultuur aan de UvA en auteur van Fabricating the absolute Fake.

We hebben het over hyperrealiteit en representatie, over de aard van de werkelijkheid en de omgang met nepnieuws. In het interview spreken we met documentairemaker Marc Schmidt over waarachtigheid. De aflevering krijgt aan het einde een spannende wending.

Nederland is een land van tulpenvelden en grachten, maar ook van verjaardagskringetjes en algemene kneuterigheid. Dat laatste zie je niet snel in promoties voor ons kikkerlandje. Maar met welk verhaal wordt Nederland dan wel verkocht? De marketing van Nederland is met de loop van de tijd veranderd, gaat die nu alleen over bloemen en zuivel? In deze aflevering verwonderen de Mediadoctoren zich over Hollandmarketing. Dat doen we met Toine Minnaert, docent aan Universiteit Utrecht en gepromoveerd op onderzoek naar nationale identiteit en cultuurbeleid.

We hebben het over de viering van erfgoed, verspreiding van toerisme en de tegenstelling tussen de grote stad en de periferie. In het interview spreken we met Joost van Berkel, commercieel directeur bij attractie This is Holland. In het item spreken we verschillende mensen op de bloemenmarkt in Utrecht over koopgedrag van Nederlanders en toeristen.