De Zomerserie van 2019. Het was in de tijd van de anti-psychiatrie dat de film furore maakte. Want One flew over the cuckoo’s nest bewees hoe verdorven en anti-humaan het klassieke psychiatrische instellingswezen zou zijn. Patiënten in een inrichting waren geen mensen, maar onderdrukten in een soort concentratiekamp dat ten onrechte de naam kliniek droeg. Dat ongeveer was het gevoel in de jaren zeventig.En dat is ook het thema dat het verhaal dat de film uit 1975 draagt. Een patiënt -- Jack Nicholson -- die zich als geesteszieke voordoet om gevangenisstraf te ontlopen, komt in een kliniek terecht, waar de hoofdverpleegster iedereen tiranniseert. Ze deelt straffen uit voor kleine vergrijpen en laat zwaardere gevallen bestraffen met elektroshocktherapie en lobotomie -- een hersenoperatie om psychische stoornissen te verhelpen. Want er mag geen twijfel bestaan over wie er in de kliniek de baas is, dat is zuster Ratched. Uiteindelijk ontvouwt zich een drama met alleen maar verliezers: de opstandige patiënt verandert na behandelingen in een kasplant en de zuster verliest na een half geslaagde wurging haar stem. Alleen de Indiaan in de inrichting, weet uit de kliniek te ontsnappen. Eind goed, al goed voor Native America, maar verder voor niemand dus.De film wordt besproken door psychiatrie-historica Gemma Blok, acteur Viktor Griffioen en filmjournalist Floortje Smit.

De Zomerserie van 2019. The King of the Monsters wordt dit jaar 65, en dus is Godzilla weer terug in de bioscoop. Ditmaal in een eco-apocalyptische toonzetting. Op z’n Amerikaans. Ooit, in 1954, begon het reptielachtige ondier zijn loopbaan op z’n Japans. En dat was allesbehalve toeval. Godzilla zou namelijk uit de diepte van de oceaan tot leven zijn gewekt door atoomproeven in de Pacific. En als men ergens wist wat atoomkracht voor een kwaad kon aanrichten dan was het wel in het naoorlogse Japan dat in Hiroshima en Nagasaki monumenten bezat van nucleair onheil.In de allereerste verfilming van Godzilla wemelt het dan ook van verwijzingen naar nucleaire ellende. Vissers komen terug van zee, met een bootje vol stenen, omdat de oceaan geen vis meer geeft en tijdens de speurtocht naar de oorzaak van de rampen die zich als vanzelf lijken te vermeerderen, zijn op het witte doek mannen in witte pakken te zien met apparatuur -- een soort transistor-zendertje -- om straling op te meten. Maar de grootste ramp in de filmtragedie is het opduiken van het prehistorisch zeemonster zelf. Godzilla --vertolkt door een man in rubber hagedissenpak -- doet bij zijn ontwaken de zee beven en verschijnt niet veel later in Japan waar het monster heel Tokio vertrapt. Geen militair geweld, alleen de wetenschap -- de Oxygen-destroyer -- blijkt Godzilla te kunnen stoppen. De film wordt besproken door monster- en filmkenner Axel Frühmann, Japanoloog Thomas Mes en filmjournalist Floortje Smit.

De Zomerserie van 2019. Zo kenden we Jezus nog niet: als revolutionair, die zoals revolutionairen nu eenmaal eigen is, zichzelf heel graag hoorde preken en praten. Totdat Pier Paolo Pasolini in 1964 zijn Il Vangelo Secondo Matteo maakte. Jezus heiligheid is daarin niet van de hemel, maar van de aarde, precies zoals het passend zou blijken in de jaren zestig, waarin de verlosser in hetzelfde rijtje terecht kwam als Che Guevara en andere mensheid bevrijders.Jezus wordt in de zwart wit-film gespeeld door een economiestudent, de oude moeder Maria door de moeder van Pasolini en alle andere rollen worden vertolkt door eenvoudige Italiaanse plattelanders. De film van de marxistische regisseur bracht in een speciale vertoning talloze prelaten in het Vaticaan aan het huilen en werd wereldwijd gezien als een compliment voor de echte Jezus, die niet van suiker, maar van staal was.De film wordt besproken door Italië-kenner en historicus Arthur Weststeijn, journalist en schrijver Stephan Sanders en filmjournalist Floortje Smit.

De Zomerserie van 2019. Natuurlijk hielp satire niet, weten wij achteraf, en Chaplin zelf zei nadien dat hij de film nooit gemaakt zou hebben als hij had geweten hoe verschrikkelijk Hitler was. Desondanks is The Great Dictator een monument: voor de humaniteit en tegen totalitaire megalomanie. De film vertelt het verhaal van een eenvoudige joodse kapper en van de dictator Adenoid Hynkel, in wie het onmogelijk is Hitler niet te herkennen. Hynkel is een geval. Hij spreekt een raar soort brabbel-Duits, maakt hysterische groteske gebaren, en is kinderlijk opgetogen over zijn wereldveroveringen. Als hij zich alleen in zijn kantoor onbespied acht, danst hij met een ballonachtige wereldbol die hij op zijn vingers rond laat rollen de ruimte rond totdat het ding tot zijn ontsteltenis knapt. De kleine joodse kapper daarentegen is een voorbeeld van eenvoudige menselijkheid, zeker wanneer hij in de laatste scene – door een persoonsverwisseling aangezien voor Hynkel – de wereld toespreekt en in kleine woorden bidt om vrede.De film uit 1940 sloeg in Amerika in eerste instantie niet aan en werd zelfs gezien als een aanval op ‘een bevriend staatshoofd’. Maar nadat na Pearl Harbor de Verenigde Staten betrokken raakte bij de Tweede Wereldoorlog werd The Great Dictator een hit.De film wordt besproken door Chaplin-kenner Matthijs de Ridder, acteur en theatermaker Jochem Stavenuiter en filmjournalist Floortje Smit.

De Zomerserie van 2019. De film beleefde zijn wereldpremière negen maanden voor de rassenrellen in Los Angeles naar aanleiding van de mishandeling van de zwarte taxichauffeur Rodney King door blanke politieagenten. Het was alsof de actualiteit in 1992 het thema van de film Boyz n the Hood pijnlijk bevestigde. Diep ingesleten racisme aan de witte kant van de samenleving en fundamenteel geweld in de grootstedelijke getto’s. Er was geen ontkomen aan. In de werkelijkheid niet en in het verhaal van de film niet.Een jonge zwarte man wil iets van zijn leven maken, tegen alle treurige omstandigheden in. De wetten van het getto en de dienders van de wet beperken hem op dramatische wijze, en toch weet hij zichzelf te bevrijden. De film van de destijds debuterende regisseur John Singleton sloeg in 1991 in als een bom. En wordt gezien als een doorbraak voor het genre waarin het verhaal van zwart Amerika wordt verteld door zwart Amerika, ontdaan van alle stereotypen uit Hollywood. De film wordt besproken door filmjournalist Floortje Smit, Amerikaniste Markha Valenta en regisseur en acteur Maarten van Hinte.

De Zomerserie van 2019. Hij lijdt aan een zwaar Messiascomplex. Zijn zelfgestelde opdracht: de Arabieren in het Midden Oosten bevrijden van het Turkse-Osmaanse juk. Want dat de baardige en barbaarse bedoeïenen dat zelf kunnen is ondenkbaar. We hebben het over Lawrence of Arabia, de ooit werkelijk bestaande Engelse officier die in de gelijknamige film mythische proporties krijgt. In de zomerserie 'Cinema OVT, over filmklassiekers die het verschil maakten’ deze week: Lawrence of Arabia. Deze film werd in 1962 opgenomen in de woestijn, met doorbraakrollen voor Peter O'Toole en Omar Sharif. De klassieker wordt besproken door filmjournaliste Floortje Smit, Arabiste Ammeke Kateman en acteur Sadettin Kirmizyûz.

Kunnen klassieke boeken ons helpen de moderne mens te begrijpen? OVT zoekt het uit in de zomerserie Modern Man: klassiekers over de mens van nu.

Met deze week deel 8 (laatste deel), The First Stone van schrijfster Helen Garner. Een scherp zelfonderzoek naar haar geconditioneerde reactie op een ‘klein’ seksueel incident op een Australische universiteit. Een boek over Me Too toen er nog geen Me Too was.

Met journalist van de Groene Amsterdammer Marja Pruis, schrijfster Bregje Hofstede en hoofdredacteur van de Groene Amsterdammer Xandra Schutte. Presentatie Julie Blussé en Jos Palm

Kunnen klassieke boeken ons helpen de moderne mens te begrijpen? OVT zoekt het uit in de zomerserie Modern Man: klassiekers over de mens van nu.

Met deze week deel 7: It can’t happen here van Sinclair Lewis. Een dystopie over een fictieve Amerikaanse president die Amerika in de jaren dertig in een dictatuur verandert. America First, oftewel het mooiste land ter aarde behoort aan de mooiste blanke mensen op aarde, is zijn lijfspreuk.

Met de historici en journalisten Anton Jager en Casper Thomas en met Xandra Schutte, hoofdredacteur van de Groene Amsterdammer. Presentatie Julie Blussé en Jos Palm

Kunnen klassieke boeken ons helpen de moderne mens te begrijpen? OVT zoekt het uit in de zomerserie Modern Man: klassiekers over de mens van nu.

Deze week deel 6, Vonnegut's Player Piano. Dat het geen onverdeeld genoegen zou zijn, als robots het werk van de mens zouden overnemen, dat voorzag Kurt Vonnegut al in 1952. Hij schreef het boek Player Piano over de getergde overbodige mens en het robottijdperk. Met journalist van de Groene Amsterdammer, Jaap Tielbeke, amerikanist Markha Valenta en Xandra Schutte, hoofdredacteur van de Groene Amsterdammer. Presentatie Julié Blussé en Jos Palm

Kunnen klassieke boeken ons helpen de moderne mens te begrijpen? OVT zoekt het uit in de zomerserie Modern Man: klassiekers over de mens van nu.

Met deze week, deel 5: The Fire Next Time van James Baldwin. “Dit is jouw thuis, mijn vriend, zorg dat je er niet uit verdreven wordt,” zo drukt Baldwin zijn 14-jarige neefje op het hart in dit klassieke boek. Met dat “thuis” bedoelt Baldwin het gecompliceerde Amerika van 1963, waarin president Kennedy vermoord werd en de zwarte bevolking de March on Washington hield. Met schrijver Stephan Sanders, journalist Harriet Duurvoort en Xandra Schutte, hoofdredacteur van de Groene Amsterdammer. Presentatie Julie Blussé en Jos Palm