Hơn một triệu người đến cổ vũ cho các tay đua Tour de France tham gia chặng thứ nhất ngày 05/07/2025 xuất phát từ thành phố Lille, miền bắc Pháp. Ban tổ chức "xoa tay" hài lòng vì khán giả càng đông thì càng có nhiều nhà tài trợ. Khán giả cũng được sống với đam mê thể thao, hoàn toàn miễn phí, trong không khí hội hè cùng gia đình và bạn bè. Tour de France là hoạt động thể thao thu hút khán giả nhiều thứ ba, chỉ sau Thế Vận Hội và Cúp Bóng đá Thế giới.

Số lượng cổ động viên tại chỗ và qua truyền hình có ý nghĩa rất quan trọng đối với ban tổ chức. Pierre-Yves Thoualt, trợ lý giám đốc đua xe của công ty tổ chức sự kiện ASO, tỏ ra hài lòng với AFP về con số “hơn 1 triệu khán giả” đến cổ vũ dọc đường đua trong chặng đầu tiên và tỷ lệ người xem trên truyền hình đạt mức tốt nhất trong 25 năm qua, “tăng 37,7% so với mức trung bình”. Thành công này chỉ đứng sau số lượng khán giả trong 3 chặng khai mạc Tour de France ở Yorkshire, miền bắc nước Anh, năm 2014.

Giải đua lần thứ 112 có 21 chặng, gồm 7 bằng phẳng, 6 chặng địa hình, 6 chặng trên núi với 5 lần về đích ở độ cao tại Hautacam, Luchon-Superbagnères, đỉnh Ventoux, Courchevel Col de la Loze và La Plagne Tarentaise, 2 lần đua tính thời gian. Sức hút của Tour de France không chỉ nằm ở kỹ thuật và trình độ của các tay đua mà còn ở những “bí mật” tạo nên những chặng đua vừa đòi hỏi thể chất, chiến lược và hình ảnh những địa danh đẹp như tranh nằm gọn trong ống kính mà cả thế giới có thể ngắm nhìn.

Bốn kỹ thuật để tạo kịch tính cho những chặng đua

“Bí mật” này nằm trong tay Thierry Gouvenoux, người thiết kế các chặng đua từ 10 năm nay. Năm 2025 là một năm thách thức lớn vì những chặng đầu tiên lại nằm ở vùng rất bằng phẳng, không có gì khó khăn cho các đội đua. Khi chạy ở tốc độ 45 km/giờ, phần lớn năng lượng của tay đua được dành để cản không khí. Những tay đua tiềm năng cho áo vàng không bứt phá ngay từ đầu mà đồng hành cùng đội. Khán giả dễ chán với những chặng ít kịch tính, trông như đang đạp xe tập luyện và như vậy “sẽ không tốt cho kinh doanh”. Nhưng dưới tính toán của Thierry Gouvenoux, chặng đua tưởng đơn giản lại trở nên kịch tính vào phút chót.

Ông nêu bốn kỹ thuật với trang Le Monde ngày 06/07/2025 để giải thích những chặng đua được thiết kế như thế nào. Thứ nhất là tạo thêm ziczac để phá các đội xe : “Nếu chúng ta thay đổi hướng đi của đường đua. Tất cả các tay đua đều cảm nhận tác động của gió theo cùng một cách. Người mạnh nhất sẽ đi nhanh hơn người yếu nhất và sau một thời gian, đoàn đua có thể tách ra. Vì vậy chúng tôi đã thực hiện rất nhiều thay đổi hướng đi trong đoạn cuối của chặng thứ hai (Lauwin-Planque - Boulogne-sur-Mer). Chúng tôi tạo thành nhiều đoạn ziczac, gió sẽ thổi vào bên hông. Tất cả các tay đua đều phải cố gắng. Sẽ có những người bứt phá trong nhóm và đó là những khoảnh khắc thú vị trong các chặng đua”.

Kỹ thuật thứ hai là sử dụng trọng lực. Khi leo dốc, các tay đua đi chậm hơn, sức cản của không khí thấp hơn và kiểu tập trung theo nhóm đua kém hiệu quả hơn. Ông Thierry Gouvenoux thị sát kỹ khu vực được chọn để gộp càng nhiều đồi càng tốt. Những chặng địa hình này làm phân tán nhóm đua và ngăn việc cả một nhóm chạy nước rút về đích.

Hai kỹ thuật đầu tiên này giúp thu hút nhiều khán giả nhưng lại có vấn đề với các tay đua ứng viên sáng giá vì họ không muốn bứt phá mà dành sức cho những chặng tiếp theo bởi vì nguyên tắc của Tour de France là tích lũy điểm. Cho nên có thêm “mánh” thứ ba là “núi”, được coi là chặng quan trọng và kịch tính trong cuộc đua. Khi không còn được đồng đội “bảo vệ”, những tay đua ứng viên sáng giá chỉ còn trông cậy vào chính khả năng của mình

Ông giải thích : “Đoạn leo núi có những đoạn dốc đến 18%, sau đó là có đoạn bằng phẳng, cho nên rất khó lấy lại được nhịp độ. Thêm vào đó ở độ cao như vậy, thường thì họ sẽ tách rời nhau, bạn không thể tiến được nữa. Giây phút trôi qua và người ta biết là thua Tour de France”.

Đoạn Courcheval đầy kịch tính được sắp xếp ở chặng thứ 18 của giải 2025 vì Thierry Gouvenoux muốn tạo sự hồi hộp đến phút cuối cùng của giải. Và điểm cuối cùng là “đua tính thời gian”, lúc này tay đua chỉ một mình đối mặt với không khí, không còn đồng đội và sẽ có những người bứt phá.

Kết hợp bí quyết lập đường đua với cảnh đẹp địa phương

Cả bốn kỹ thuật này được áp dụng trong chặng đua 21, cũng là chặng cuối cùng của Tour de France, được coi là bằng phẳng, dài 132,3 km, xuất phát từ Mantes-La Ville, tỉnh Yvelines đến đại lộ Champs-Elysées, Paris, ngày 27/07, theo giới thiệu trong buổi họp báo của giám đốc Christian Prudhomme :

“Tôi xin giới thiệu chặng đua thứ 21 và cũng là chặng đua cuối cùng của Tour de France 2025. Xuất phát từ Mantes-la-Ville, thuộc tỉnh Yvelines, ngay sau đó sẽ có chặng leo đầu tiên ở Côte de Basemont. Tiếp theo, cách đó khoảng 30 cây số là một đoạn dốc khác từng nằm trong chặng đua marathon Olympic và marathon dành cho tất cả mọi người. Đó là Le Pavé des Gardes, cao 700 mét, trước khi tiến vào Paris dọc theo sông Seine, dĩ nhiên là sẽ đi qua chân Tháp Eiffel. Sau đó, các tay đua sẽ đi qua cầu Concorde, từ tả ngạn sang hữu ngạn, đi dọc theo vườn Tuileries, rồi đi qua bảo tàng Louvre, sân Carré, Kim Tự Tháp Louvre. Tiếp theo họ ngược lên phía bắc từ phố Rivoli, quảng trường Concorde, đại lộ Champs-Élysées, đua đủ 3 vòng theo truyền thống trên đại lộ Champs-Élysées, trong đó có cuộc đua nước rút trung gian ở vòng đua thứ 3, để tính điểm cho áo xanh lá cây.

Sau đó, khi trở lại quảng trưởng Concorde, phố Royale, và vòng đua lớn bắt đầu trên đại lộ Malesherbes, đại lộ Batignoles, để hướng tới đồi Montmartre với những hình ảnh ấn tượng khó quên về phố Le Pic trong Thế Vận Hội, nơi Michel-Édouard Leclerc sống khi còn trẻ. Ở đồi Montmartre có tính điểm cho áo chấm bi dành cho người leo núi giỏi nhất, đỉnh của Nhà thờ Thánh Tâm - Sacré Cœur cao 83 mét. Sau đó, các tay đua sẽ xuống dốc qua phố Lamarck, xa hơn một chút là phố Caulaincourt phải lên dốc khá cao, rồi lại xuống dốc. Tiếp theo, họ sẽ đi qua đại lộ Batignoles, Malesherbes, phố Royale, đại lộ Champs-Élysées. Tại đó, họ đua 3 vòng trọn vẹn. Và chúng ta sẽ biết người chiến thắng của Tour de France lần thứ 112 vào Chủ Nhật 27/07/2025, khoảng 19 giờ 30”.

Toàn bộ công trình kiến trúc, lịch sử quan trọng của Paris được giới thiệu trọn vẹn trong chặng thứ 21. Năm 2025 cũng đánh dấu tròn 50 năm Tour de France kết thúc trên đại lộ Champs-Elysées, với chiến thắng thuộc về Bernard Thévenet vào năm 1975. Trước đó, Cuộc đua kết thúc trong các sân vận động. Rồi một ngày người ta nghĩ rằng nên kết thúc ngoài trời, ngay trên đại lộ đẹp nhất thế giới. Đằng sau còn có ý “mọi nẻo đường đều dẫn đến ...” : dù xuất phát ở đâu thì đều kết thúc ở thủ đô Paris. Đối với các tay đua, kết thúc hành trình trên đường phố Paris là phần thưởng sau cả một tháng nỗ lực.

Mang du khách về làng

Không thể phủ nhận thể thao đang quảng bá cho du lịch, kích thích du lịch cho địa phương. Suốt cả một năm trước khi diễn ra sự kiện, đài truyền hình Pháp đã đến từng địa phương tổ chức các chặng đua hoặc có đoàn đua đi qua để nghiên cứu từng góc quay, để thu từng nét đẹp của địa phương vào ống kính.

Trang web chính thức của Tour de France giới thiệu chi tiết từng ngôi làng, địa phương, thành phố tổ chức giải và những địa điểm du lịch lân cận cho cổ động viên. Ví dụ làng Lauwin-Planque, địa phương nhỏ nhất đăng cai Tour de France 2025, trở thành điểm xuất phát cho chặng thứ hai ngày 06/07. Cuộc sống của khoảng 1.600 người trong làng có chút xáo trộn nhưng họ từ hào được đón giải đua, theo phóng sự của đặc phái viên RFI Thomas De Saint-Léger :

“Chắc chắn là vậy, 20.000 người ở Lauwin-Planque, nhiều hơn cả khu chợ Giáng sinh nổi tiếng. Chỉ trong vài tiếng, ngôi làng gạch đỏ nhỏ bé này như trở thành trung tâm của thế giới. Fabrice hào hứng : “Không chỉ mỗi người Pháp, còn có cả người Bỉ, Đức, Anh, Thụy Điển, chắc là cả Na Uy nữa”.

Giống như Fabrice, David và Maurène không thể nhận ra những con phố quen thuộc trong làng. Khi ban tổ chức giải dựng lều bạt, rào chắn, bục vinh quang thì đó là cả một ngôi làng tạm được đặt ngay dưới cửa sổ nhà bạn. Thế mà tối hôm trước còn chưa có gì. “Giờ thì có khoảng 12 lều, chúng tôi còn chẳng nhận ra được nhà mình. Thường thì chỉ có chúng tôi ở cuối làng, giờ thì chật kín người. Xe buýt, rồi xe tải, xe con nườm nượp tới, rất đông người tới nữa. Không khí thật tuyệt vời!”

Chân trong bùn, cần phải tìm được vị trí tốt nhất để ngắm đoàn xe đi qua và các tay đua, nhất là những tay đua nổi tiếng. Nhưng một số người tới, nhất là cho phần còn lại, “tận hưởng không khí, những tiếng cười, hội hè, âm nhạc, cắm trại”. Và ngày lễ hội hoàn toàn miễn phí. Thực ra là gần như vậy. Vì phải chi hơn 100.000 euro công quỹ để được đăng cai khởi động chặng đua này trong Tour de France”.