Tạp chí thể thao

Trong khuôn khổ lịch đấu quốc tế của FIFA tháng 11, tại châu Á, châu Mỹ và một số khu vực khác, khi các đội tuyển quốc gia đang bước vào các cuộc đua vòng loại giành vé dự World Cup 2026, thì trên các sân cỏ châu Âu giải Nations League đang bước vào giai đoạn cuối của vòng bảng với các cuộc cạnh tranh diễn ra sôi nổi và hấp dẫn.

Theo lịch thi đấu, các đội của Liên đoàn Bóng đá Châu Âu UEFA sẽ chỉ bắt đầu vòng loại để chọn ra 16 suất đi dự World Cup 2026 từ tháng 3 năm tới đến cuối tháng 03/2026 mới kết thúc. Châu Âu vào lúc này có Nations League, giải đấu hàng năm đã được tổ chức qua 4 kỳ, với mục tiêu xác định đẳng cấp, thứ hạng của 54 đội tuyển quốc gia thành viên UEFA, nhưng đồng thời cũng là dịp cọ xát giao hữu không bị bỏ trống trong lịch thi đấu quốc tế của FIFA.

Mùa giải này, Nations League, kết thúc vào tháng 3 năm tới, là dịp lý tưởng để các đội bóng Châu Âu chuẩn bị tích cực cho vòng loại  World Cup 2026, chính vì thế giải đấu đã diễn ra hết sức sôi động, khi bước vào những vòng đấu bảng cuối cùng ở các hạng (league).

Để hiểu rõ thêm về thể thức thi đấu, đã có một số cải tiến ở mùa giải này của mùa giải Nations League 2024-2025, chuyên gia bóng đá Trần Văn Mui tham gia chương trình với chúng ta hôm nay giải thích:

Ở Cúp bóng đá châu Á đang diễn ra tại Qatar lần này, hai đội đến từ  đông bắc Á, Nhật Bản và Hàn Quốc được chú ý nhiều, không chỉ bởi họ là hai đội bóng mạnh hàng đầu của châu lục, đã có thành tích ở sân chơi thế giới mà  còn bởi đây là hai đội bóng có số lượng cầu thủ rất đông xuất khẩu sang châu Âu và tất nhiên là hai đội bóng có giá trị lớn nhất ở giải đấu. (Phát lần đầu ngày 28/01/2024) 

Với bốn danh hiệu vô địch Asian Cup, đội Nhật Bản mang đến Qatar một đội hìnhcó tổng giá trị 318 triệu euro với 21 cầu thủ chơi ở nước ngoài. Trong khi đó các chiến binh Taegeuk Hàn Quốc xếp thứ 2 tại Asian Cup năm nay với định giá cầu thủ 193 triệu euro và 12 cầu thủ chơi bóng ở châu Âu.

Giờ đây những cái tên cầu thủ Hàn Quốc và Nhật Bản xuất hiện trong 5 giải đấu hàng đầu châu Âu không còn là hiếm hoi. Họ đang ngày càng được các câu lạc bộ ở đây săn đón, và nhất là các cầu thủ châu Á này đã hội nhập rất tốt trên sân cỏ Châu Âu, nơi tập trung tinh hoa bóng đá đỉnh cao của thế giới. Con số các cầu thủ Nhật và Hàn Quốc đang chơi bóng ở các câu lạc bộ của Châu Âu giờ có thể tính đến con số hàng trăm. Trong đó có không ít cầu thủ có giá trị chuyển nhượng hàng chục triệu euro.

Chỉ trong vòng một thời gian không dài, hai nền bóng đá này bất ngờ trở thành nhà xuất khẩu cầu thủ lớn nhất châu lục sang châu Âu. Đây chính là một trong những lý do chính để các đội tuyển quốc gia Nhật bản và hàn Quốc Trong hai thập kỷ trở lại đây đã tiến bộ không ngừng. Những tiến bộ này bắt nguồn từ cách làm bóng đá rất chuyên nghiệp của hai quốc gia láng giềng ở Đông Bắc Á này.

Trong chương trình thể thao hôm nay chuyên gia bóng đá Trần Văn Mui sẽ giúp chúng ta hiểu thêm một phần trong mô hình xây dựng nền bóng đá hiện đại ở hai quốc gia này.

Trước hết ông Mui điểm qua thành tích của đội tuyển quốc gia Hàn Quốc và Nhật Bản để thấy rõ sự tiến bộ không ngừng của họ :

Tối 28/10, tại nhà hát Châtelet ở Paris, tiền vệ người Tây Ban Nha Rodri đang chơi cho câu lạc bộ Anh Manchester City đã được trao Quả bóng vàng 2024. Bóng đá Tây Ban Nha trở thành tâm điểm của lễ trao giải Quả bóng vàng lần thứ 68 bởi chiến thắng áp đảo với 8 danh hiệu lớn được trao và bởi hành động tẩy chay sự kiện của câu lạc bộ Real Madrid.

Chiến thắng của Rodri, tiền vệ được mệnh danh là bộ não của Manchester City, với bốn danh hiệu vô địch bóng đá Anh, và đặc biệt là vô địch EURO mùa hè này với đội tuyển quốc gia Tây Ban Nha, có phần bị lu mờ bởi cuộc tranh cãi nổ ra vào buổi chiều cùng hành động của Real tẩy chay lễ trao giải.

Giải thưởng Quả bóng vàng năm nay lại một lần nữa gây tranh cãi. Trong phiên bản 2024 này, Vinicius Junior chắc chắn là nhân vật được công chúng yêu thích nhất, với tỷ lệ đặt cược đến mức Real Madrid đã tin chắc tiền đạo của mình sẽ đăng quang.

Tất cả đều đã sẵn sàng. Trong nhiều tuần trước, tiền đạo ngôi sao của "Merengues", Vinicius Junior, đã chuẩn bị nhận giải thưởng cầu thủ bóng đá cá nhân xuất sắc nhất châu Âu mùa bóng này ở Paris. Real, sau cú ăn ba - Liga, Champions League, Siêu cúp mùa giải 2023-24 - có 4 cầu thủ được đề cử vào Top 6 (Vinicius, Jude Bellingham, Dani Carvajal và Kylian Mbappé). Câu lạc bộ lớn của thành Madrid đã lên danh sách phái đoàn gần 50 người để đến Paris ăn mừng lễ đăng quang của người Brazil. Nếu có bất ngờ thì họ vẫn có thể ăn mừng với Bellingham hoặc Carvajal.

Nhưng chiếc chuyên cơ của đội đã không cất cánh rời thủ đô Tây Ban Nha đến Paris. Câu lạc bộ Madrid cuối cùng quyết định không tham gia buổi lễ sau khi biết rằng không có cầu thủ nào của họ đăng quang giải Quả bóng vàng. Trong khi đó, France Football, nhà tổ chức sự kiện thường niên, đảm bảo rằng bí mật xung quanh tên của người chiến thắng sẽ được giữ cho đến cuối cùng.

Trước giờ diễn ra buổi lễ, Real Madrid tuyên bố dứt khoát : “Nếu tiêu chí giải thưởng không đủ để chỉ định Vinicius là người chiến thắng, thì vẫn những tiêu chí đó, người chiến thắng sẽ phải là Carvajal (…). Vì trường hợp này không xảy ra, rõ ràng Quả bóng vàng UEFA không tôn trọng Real Madrid”. Và kết quả là câu lạc bộ tẩy chay lễ trao giải.

Sau lễ trao giải tại Paris, nếu như báo chí Tây Ban Nha nhất loạt hân hoan vui mừng Rodri cầu thủ xuất sắc nhất Euro-2024 của tuyển quốc gia Tây Ban Nha, cũng như không ngớt lời ca ngợi Aitana Bonmati người Catalunya, năm thứ 2 liên tiếp giành Quả bóng vàng bóng đá nữ - Bonmati là nhà vô địch Tây Ban Nha, vô địch Champions League cùng FC Barcelona và nhà vô địch thế giới 2023 - thì cũng không không ngần ngại chỉ trích hành động không đẹp, thiếu đẳng cấp của Real cho rằng phản ứng hờn dỗi vì thất bại là “không xứng tầm với một câu lạc bộ lớn nhất thế giới”. Nhiều tờ báo, như tờ Marca nhắc nhở câu lạc bộ đã quên rằng họ vẫn khuyên các cầu thủ của họ, kể cả khi bại trận vẫn bắt tay đối thủ.  

Thông tín viên đài RFI tại Madrid, Pierre Chaperon cho biết thêm thông tin:

Một bên là những người ủng hộ Real nói đó là âm mưu và sự lăng mạ. Bên kia thì tố cáo Real Madrid là kẻ thua cuộc xấu xí. Một lần nữa, Tây Ban Nha lại chia rẽ giữa niềm vui vì một Rodrigo Hernadez giành Quả bóng vàng là người Tây Ban Nha, và nỗi bực tức vì cảm thấy không được đánh giá cao.

Câu lạc bộ Real Madrid đã không đến Paris dự buổi lễ trao Quả bóng vàng. Chuyến bay của đội, cũng như chương trình đặc biệt dự định phát sóng trên kênh truyền hình riêng của câu lạc bộ bị hủy.

Ở câu lạc bộ của các nhà vô địch Châu Âu, người ta chỉ trích ban tổ chức buổi lễ đã thiếu tôn trọng câu lạc bộ. Tại đây người ta vẫn nghĩ rằng trên mọi tiêu chí, Quả bóng vàng là dành cho cầu thủ Brazil Vinicius Junior, nhà vô địch Champions League hay thậm chí cả đối với hậu vệ người Tây Ban nha Dani Carvajal, người mà ngoài chiếc cúp Champions League còn đăng quang ngôi Vô địch châu Âu với đội tuyển Tây Ban Nha.

Dù sao thì Real cũng được trao giải câu lạc bộ bóng đá hay nhất. Niềm an ủi nhỏ nhoi cho câu lạc bộ nhưng vẫn cảm thấy bị tự ái vì không giành được Quả bóng vàng.

Sự kiện Quả bóng vàng 2024 lại khoét sâu thêm mâu thuẫn vốn có giữa Real Madrid với định chế quản lý bóng đá Châu Âu UEFA, do ý đồ, không thành, của câu lạc bộ muốn lập ra giải mới ở Châu Âu “Super League” để cạnh tranh với Champions League, mà theo chủ tịch của Real, ông Florentino Pérez là để “cứu bóng đá Châu Âu khỏi suy tàn”. Một số tờ báo thể thao Tây Ban Nha khẳng định UEFA đã can thiệp vào Quả bóng vàng nhằm chống lại Real Madrid.  

Tổng biên tập tuần báo bóng đá France Football, nhà sáng lập và tổ chức giải thưởng, ông Vincent Garcia, trên kênh truyền hình L'Équipe đã đưa ra lời giải thích có vẻ có lý về danh sách bầu chọn : “Điều tôi có thể nói là có phiếu bầu rất sít sao. Vinicius chắc chắn đã bị thiệt thòi vì sự hiện diện của Carvajal và Bellingham trong Top 5, vì về mặt số học, việc đó đã lấy đi một số phiếu bầu của anh ấy. (…) Điều này có thể có lợi cho Rodri”.

Một giải thích được một số phương tiện truyền thông chuyên về bóng đá lưu ý, đó là, trong số các tiêu chí bầu chọn có các thang điểm về “đẳng cấp” và “chơi đẹp” của cầu thủ. Tiêu chí này có thể bất lợi cho cầu thủ người Brazil, đôi khi nóng nảy và hay có tính khí quá khích trên sân, khác xa với hình ảnh chuẩn mực của Rodri.

Những lý lẽ giải thích như vậy không dễ gì lọt tai Real Madrid, vẫn tin rằng họ bị xử tệ coi thường.

Có phần hơi bất ngờ khi tên của tiền vệ người Tây Ban Nha, có xu hướng phòng ngự và là hình mẫu cho lối chơi tập thể như Rodri được xướng lên cho danh hiệu Quả bóng vàng 2024. Bóng đá Tây Ban Nha phải đợi 64 năm để được vinh danh, sau Quả bóng vàng của Luis Suarez Miramontes năm 1960. Rodri xúc động phát biểu khi nhận giải :

“Khi tên tôi được xướng lên, tôi không có thông tin gì. Người ta không chuyển hay liên lạc gì cho tôi. Tôi tới dự buổi lễ như tất cả mọi người ở đây. Tôi rất hạnh phúc. Giải thưởng có ý nghĩa vô cùng với tôi. Tôi chỉ còn biết tận hưởng thời khắc này và cực kỳ mãn nguyện. Đó là món quà vô cùng lớn và là phần thưởng cho tất cả những công việc mà tôi đã cố gắng làm trong bao năm qua.

Tôi hiểu được tầm quan trọng của giải thưởng này với câu lạc bộ của tôi, với đất nước tôi, với bóng đá Tây Ban Nha… Khi kết thúc EURO năm nay, tôi đã nói, không phải là ám ảnh, một cầu thủ Tây Ban Nha xứng đáng được nhận Quả bóng vàng. Có nhiều ứng viên, như Dani Carvajal cũng rất xứng đáng. Quả thực đây là sự công bằng cho bóng đá Tây Ban Nha”.

Ngôi sao 28 tuổi người Tây Ban Nha đã có một mùa bóng cực kỳ thành công trong màu áo Manchester City cũng như đội tuyển Tây Ban Nha. Anh có lần thứ tư liên tiếp cùng Manchester City vô địch Ngoại hạng Anh. Mùa hè vừa qua, Rodri được bầu là cầu thủ xuất sắc nhất EURO 2024, khi đăng quang ngôi vô địch Châu Âu cùng La Roja trên đất Đức.

Trong vai trò tiền vệ trung tâm, Rodri chính là bộ não giúp Tây Ban Nha vượt qua hàng loạt đối thủ nặng ký như Đức, Pháp, Anh để lên ngôi vô địch EURO 2024. 

Ở Manchester City, Rodri được đánh giá như là người kiến tạo lối đá và phong cách chơi hiệu quả của toàn đội. Việc Rodri vượt qua hai ngôi sao của Real Madrid là Vinicius (xếp thứ 2) và Jude Bellingham (3) trong cuộc bầu chọn Quả bóng vàng 2024 có thể xem là bất ngờ thú vị nhưng logic. Xét về danh tiếng và mức độ truyền thông, tiền vệ của Manchester City không sánh bằng. Nhưng trên góc độ chuyên môn và những đóng góp cho CLB cũng như đội tuyển quốc gia, Rodri tỏ ra nổi trội hơn Vinicius, Bellingham.

Ngoài các Quả bóng vàng của Rodri và Aitana Bonmati, Kylian Mbappé và Harry Kane chia nhau danh hiệu Vua phá lưới, Gerd Müller và thần đồng Lamine Yamal đoạt giải Kopa dành cho cầu thủ trẻ xuất sắc nhất.

Nhưng đội trưởng của đội tuyển Pháp, với 52 bàn thắng trong suốt mùa giải, không về Paris nhận giải vì Real tẩy chay.

Ở tuổi 17, cầu thủ người Tây Ban Nha Yamal đã là ngôi sao của Barça và nhà vô địch châu Âu "Roja" và kế nhiệm Jude Bellingham trở thành cầu thủ trẻ xuất sắc nhất.

Trong các giải thưởng khác của buổi lễ tại Nhà hát Châtelet ở Paris, cầu thủ Achentina Emiliano Martinez, nhà vô địch Copa America 2024, được trao danh hiệu thủ môn xuất sắc nhất, được đặt theo tên huyền thoại Lev Yachine.

Giải thưởng huấn luyện viên xuất sắc nhất mới do tạp chí France Football và UEFA sáng lập năm nay được đặt tên là Johan Cruyff, huyền thoại người Hà Lan của Barça và Ajax Amsterdam. Những người đầu tiên đăng quang giải này là Emma Hayes người Anh dành cho nữ, huấn luyện viên Chelsea trở thành huấn luyện viên đội tuyển Mỹ và dành cho nam là Carlo Ancelotti, nhà cầm quân của Real Madrid.

Bình Định được coi là một trong những chiếc nôi của làng võ  cổ truyền Việt Nam lâu nay vẫn được gọi là “ miền đất võ” và võ Bình Định vẫn được giới chuyên môn gọi là « võ ta » thuần Việt nhất. Từ năm 2014, võ Bình Định đã được ông nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Võ Cổ Truyền Bình Định đang tiến thêm bước mới để lan tỏa ra thế giới. Gần đây, các nhà quản lý thể thao văn hóa tại Việt Nam cùng  giới chuyên môn võ thuật đang tích cực chuẩn bị hồ sơ đề nghị đưa di sản Võ Bình Định vào danh mục đề cử lên UNESCO ghi danh, tôn vinh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Bình Định hiện có hơn 100 võ đường võ cổ truyền trãi rộng khắp 11 huyện, thị xã và thành phố trong tỉnh. Bình Định từng có hàng nghìn võ sư, võ sinh nắm giữ nhiều di sản của võ cổ truyền Bình Định, đang nỗ lực  truyền bá võ Bình Định cho thế hệ trẻ tại các võ đường,  câu lạc bộ võ Bình Định trên địa bàn tỉnh. Tỉnh cũng là nơi duy nhất có một Trung tâm võ cổ truyền Bình Định, danh đề phổ biến và phát triển môn phái võ của địa phương.  Ngoài ra hiện nay trên thế giới, Võ Bình Định đang có nhiều võ đường tổ chức truyền dạy ở nhiều nước như Châu Âu, Mỹ và nhiều quốc gia trên khắp thế giới ...

Song song với các sinh hoạt võ thuật,công tác sưu tầm, nghiên cứu võ cổ truyền Tây Sơn - Bình Định cũng được quan tâm thúc đẩy từ hàng chục năm nay. Võ cổ truyền Bình Định đã được nhiều võ sư, võ sĩ và thanh thiếu niên ở nhiều quốc gia yêu thích, luyện tập và tham gia biểu diễn trong các đợt lễ hội Festival võ thuật ở Việt Nam.

Cũng nên biết cho đến giờ Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) mới công nhận di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại cho 7 loại hình và môn phái võ thuật, trong đó đa số  xuất xứ từ châu Á, như từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Iran. Môn võ Pencak-Silat của Indonesia, hay Silat của Malaysia cũng nằm trong số này.

Chương trình Tạp chí Thể thao có cuộc phỏng vấn Võ sư Trương Văn Bảo Chủ tịch liên đoàn Võ cổ truyền tỉnh Lâm Đồng, một người tận tâm với sự nghiệp phát triển và lan tỏa võ Việt ra quốc tế. Ông cũng là người đóng góp vào quá trình nghiên cứu chuẩn bị hồ sơ để võ cổ truyền Bình Định trình lên UNESCO để được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.

Trong vài năm gần đây, điền kinh Việt Nam đã có được một số bước đột phá, đạt được những thành quả khá ấn tượng ở các đấu trường châu Á (Asiad) và khu vực Đông Nam Á (SEA Games). Điền kinh đã trở thành môn mũi nhọn tìm kiếm huy chương cho Thể thao Việt Nam và được đầu tư trọng điểm. Tuy nhiên, tìm kiếm và phát triển nguồn vận động viên cho bộ môn này vẫn còn nhiều hạn chế. Bài toán lực lượng luôn là vấn đề nan giải của điền kinh Việt Nam trước đấu trường quốc tế.

Nhưng cũng rất nhanh sau thành công ban đầu đó điền Kinh Việt Nam đi xuống và tụt hậu rõ rệt. Từ 5 huy chương Vàng, Bạc, Đồng giành được ở ASIAD 2018, kỳ đại đội tiếp theo tại Hàng Châu, Trung Quốc 2023, đội tuyển điền kinh Việt nam trắng tay. Ở sân chơi khu vực SEA Games, điền kinh Việt Nam cũng đánh mất vị thế thống trị.

 Một trong những nguyên nhân được các nhà chuyên môn của bộ môn đã chỉ ra là lực lượng các vận động viên quá mỏng lại không có được các nhân tố mới kế cận.

Trao đổi với chương trình thể thao về vấn đề tuyển chọn đào tạo tài năng cho điền kinh, ông Dương Đức Thủy, nguyên trưởng bộ môn Điền Kinh của Tổng cục Thể dục Thể thao Việt Nam trước đây, cho rằng nguyên nhân thì có nhiều nhưng rõ ràng công tác phát hiện, tuyển chọn đến đào tạo lực lượng vận động viên điền kinh chưa được làm một cách bài bản chuyên nghiệp.

Rafael Nadal, “ông Hoàng” sân đất nện, người đã viết lên những trang sử vàng của làng quần vợt thế giới từ năm 2001, hôm thứ Năm 10/10/2024, thông báo từ giã sự nghiệp thể thao đầy ắp thành tích của mình, trong đó có tới 22 danh hiệu vô địch các giải đấu lớn Grand Chelem.

Tình trạng thể lực bị suy giảm trong những năm gần đây do cường độ thi đấu và tuổi tác, tay vợt 38 tuổi người Tây Ban Nha, hôm 10/10/2024, thông báo trong một video đăng trên mạng X : “Tôi nghĩ rằng đã đến lúc chấm dứt sự nghiệp kéo dài và đầy áp thành công ngoài sức tưởng tượng của tôi”. Tuy nhiên, anh cho biết sẽ tham gia giải đấu cuối cùng tới đây là vòng chung kết David Cup, dự kiến tổ chức tại Malaga, Tây Ban Nha, từ ngày 19 đến 24/11 tới đây.

Thông báo từ giã sự nghiệp thể thao đỉnh cao của Rafael Nadal, dù không phải là bất ngờ, nhưng đã gây nhiều xúc động trong giới thể thao cũng như người hâm mộ ngôi sao quần vợt, đặc biệt là tại Tây Ban Nha nói chung cũng như đảo Majorca nơi anh Nadal sinh ra.

Thông tín viên Pierre Chaperon tại Madrid :

Biểu tượng, huyền thoại, vận động viên Tây Ban Nha xuất sắc nhất lịch sử… Trên báo chí tại Tây Ban nha cũng như trong các đường phố của thủ đô Madrid, tất cả đều bày tỏ ngưỡng mộ với « nhà vua » Nadal.

Việc anh rút khỏi sự nghiệp thể thao không làm ai ở đây ngạc nhiên. Mario, một giáo viên dạy tennis, tuổi tứ tuần đã dự tính được sự việc. Anh nói :

« Tôi nghĩ đó là điều sớm hay muốn rồi cũng sẽ phải đến. Đó là điều bình thường. Anh ta đã hao kiệt thể chất. Người ta đã đoán trước được, như thế là cần thiết, cho chính anh ấy ».

Với anh, chỉ còn lại kỷ niệm những buổi chiều ngồi trước máy thu hình để theo dõi những chiến công của người đàn ông nắm giữ 92 danh hiệu vô địch cá nhân trên hành trình thi đấu.

Với anh Carlos, 33 tuổi, Rafael Nadal là đại sứ xuất sắc nhất của Tây Ban Nha trên thế giới. Anh cho biết : « Với tôi, anh là người giỏi nhất. Trên phương diện thể thao thế giới, anh là tấm gương trong và cả ngoài sân đấu. Anh là người đại diện rất tốt của Tây Ban Nha. Khi anh gặp khó khăn nhất, anh vẫn như vậy. Khi anh thua 2 séc, anh vẫn có thể thắng lại. Tôi nghĩ rằng, chúng tôi những người Tây Ban Nha, trong những thời điểm tồi tệ nhất, chúng tôi vẫn có thể hồi phục, làm việc và nhận được kết quả. »

Còn tiếp sau đây ? Một số người đoán anh sẽ là doanh nhân. Rafael Nadal đã có một học viện tennis ở hòn đảo quê hương của anh Majorca. Một số khác thì mơ ước anh trở thành chủ tịch Câu lạc bộ Real Madrid, một trong những câu lạc bộ tâm huyết nhất của anh.

Những ngày qua, cái tên Rafael Nadal tràn ngập mạng xã hội với những lời khen ngợi tốt đẹp nhất từ những đối thủ của anh trên sân quần vợt như tay vợt Thụy Sĩ Roger Federer, tay vợt số 1 thế giới người Serbia Novak Djokovic hay của Carlos Alcaraz, tay vợt trẻ đồng hương Tây Ban Nha đang được coi là truyền nhân của anh, cho đến những ngôi sao sân cỏ bóng đá như danh thủ Bồ Đào Nha Cristian Ronaldo, tiền đạo Pháp Kylian Mbapé.

Chủ tịch Ủy ban Tổ chức Thế vận hội Paris, Tony Estanguet viết : « Thật không dễ để nói lời tạm biệt với anh Rafa... Cảm ơn vì sự nghiệp vĩ đại của anh và 20 năm đầy cảm xúc đã viết nên lịch sử quần vợt. Cũng xin cảm ơn sự hiện diện của anh tại Paris 2024 mùa hè vừa qua. Hẹn gặp lại nhà vô địch. »

Chủ tịch câu lạc bộ Real Madrid, Florentino Pérez, trong một thông cáo báo chí, ca ngợi : « Rafa Nadal cũng là niềm tự hào của đất nước chúng ta và là tấm gương về những giá trị cốt lõi thể thao, nhờ đó anh đã xây dựng toàn bộ sự nghiệp phi thường của mình. »

Sinh ngày 3 tháng 6 năm 1986 tại Manacor, thành phố lớn thứ ba trên đảo Majorca, Rafa từ bỏ niềm đam mê với bóng đá từ khi còn trẻ để chơi quần vợt, nơi anh được ông chú Toni dẫn dắt gần như toàn bộ sự nghiệp của mình.

Dưới sự răn dạy của ông chú huấn luyện viên « nghiêm khắc nhất không thể tưởng tượng nổi », thần đồng nhỏ bé Rafa đã đổ mồ hôi nước mắt tại câu lạc bộ quần vợt ngay trước khu nhà của gia đình. Trong cuốn tự truyện « Rafa » anh kể : « Ông  gây áp lực rất lớn cho tôi, sử dụng ngôn ngữ thô bạo, thường xuyên la mắng ».

Nhưng với Toni, đó là cái giá phải trả để biến một cậu bé khá nhút nhát và hay sợ hãi thành một chiến binh trên sân đấu và còn phải hành xử đẹp « tuyệt đối cấm ném vợt của mình ».

Trưởng thành từ sân đất nện, chính trên mặt sân này này, Rafael Nadal đã xây dựng nên huyền thoại của mình, với phong cách của một « chiến binh » khiến công chúng ngưỡng mộ.

Trong sự nghiệp đỉnh cao kéo dài hơn hai chục năm, Rafael Nadal đã 22 lần đăng quang ở các giải Grand Chelem, trong đó có 14 lần tại Roland-Garros, là tay vợt thành công thứ hai ở Grand Chelem, chỉ đứng sau Djokovic (24 danh hiệu) và dẫn trước kỳ phùng địch thủ  Roger Federer (20 danh hiệu).

« Rafa » đã thống trị trên mặt đất nện trong gần 20 năm, kể từ khi khởi đầu sự nghiệp vào năm 2001. Vua sân đất nện còn thành công ở các mặt sân khác để lập nên những kỷ lục : Với 92 danh hiệu, ngôi vị số 1 thế giới chiếm giữ trong 209 tuần, 4 Cup Davis và 2 huy chương vàng Olympic, ở nội dung đơn (2008) và đôi (2016).

Vào tháng Giêng năm 2022, tại Melbourne, anh trở thành tay vợt thứ hai sau Djokovic trong kỷ nguyên các giải Mở (từ 1968) vô địch bốn giải Grand Chelem ít nhất hai lần.

Nadal đã có hai danh hiệu vô địch trên mặt sân cỏ Wimbledon năm 2008 và 2010. Đặc biệt là chiến thắng lịch sử nhà vô địch Thụy Sĩ đã đi vào huyền thoại Roger Federer.

Chính trên mặt sân đất nện là nơi Nadal đạt đến mức hoàn hảo của nghệ thuật tennis, kết hợp giữa sức mạnh, sự nhanh nhạy và tinh thần thép. Trong sự nghiệp của mình, anh gần như bất bại: 484 trận thắng trong tổng số 535 trận đã đấu, tỷ lệ thành công hơn 90%.

Nadal đã có một loạt chuỗi chiến thắng ly kỳ trên mặt sân Roland-Garros Paris : từ 2005 đến 2008; 2010 đến 2014; 2017 đến 2020 và cuối cùng là 2022, tất cả những trận chung kết đó đều là những trận đỉnh cao của tennis. Chưa có một nhà vô địch nào giành nhiều danh hiệu vô địch trên một giải Grands Chelems như vậy. Cũng chưa có một tay vợt nào giành chiến thắng 81 trận liên tục trên sân đất nện, kỷ lục này của Nadal được lập từ tháng 04/2005 đến thắng 05/2007.

Nhìn phong cách thi đấu dũng mãnh đầy sức mạnh của Nadal, ít người biết rằng để giành chiến trên sân đấu anh đã phải vượt qua chính bản thân mình. Cơ thể anh luôn là đối thủ tồi tệ nhất của anh. Từ năm 2006, Nadal nghĩ mình đã thất bại vì chứng đau mãn tính (hội chứng Müller-Weiss) ở bàn chân trái. Cơn đau đến và đi nhưng không bao giờ biến mất này đã trở thành vật cản lớn vào cuối sự nghiệp của anh. Nadal đã giành chức vô địch Roland-Garros lần thứ mười bốn và cũng là lần cuối cùng với một bên bàn chân phải tiêm thuốc tê.

Các vấn đề về đầu gối và cổ tay cũng khiến anh phải rời sân đấu trong một thời gian dài, chưa kể đến việc những lần rách cơ bụng, hay chấn thương cơ hông như hồi tháng Giêng năm 2023 tại Giải Úc Mở rộng, khiến tay vợt phải phẫu thuật và kết thúc mùa giải sớm, và để tập trung vào mục tiêu trở lại Paris lần cuối vào năm 2024, trước tiên là ở Roland-Garros và sau đó là Thế vận hội Olympic. Nadal đã giữ lời hứa trở lại Paris, nhưng không thể có được phong độ như mong muốn.

Là một vận động viên nổi tiếng, giàu có thu nhập hàng trăm triệu đô la từ các giải đấu, chưa kể đến từ các hợp đồng quảng cáo, như Rafael được biết đến như một con người giản dị. Thời gian rảnh rỗi chỉ thích đi câu cá với bạn bè, xem bóng đá, môn thể thao mà anh say mê từ nhỏ không kém quần vợt, và dành thời gian cho gia đình nhỏ với Xisca Perello, người phụ nữ mà anh chia sẻ cuộc sống từ năm 2005 cùng cậu con trai mới ra đời hồi tháng 10 năm 2022.

Bảng xếp hạng định kỳ FIFA (FIFA Men's World Ranking) vẫn được dùng để đánh giá sự phát triển, thành tích và trình độ của các đội bóng thuộc các quốc gia thành viên, đồng thời cũng được sử dụng làm cơ sở để chọn đội hạt giống trong  việc phân chia bảng trong các giải đấu. Có thể thấy sự phân chia khu vực bóng đá thế giới không đồng đều, chủ yếu tập trung vào khu vực châu Âu và Nam Mỹ.

Gần đây, ngoài thứ hạng của FIFA, giới chuyên môn còn thêm vào giá trị bằng tiền hay giá trị chuyển nhượng các cầu thủ trong các đội tuyển quốc gia bóng đá. Trên thực tế trên bảng xếp hạng người ta chỉ tập trung chú ý vào tốp 50 đội tuyển hàng đầu được gọi là các đội bóng mạnh. Lọt vào tốp 50 cũng là tiêu chí đánh giá trình độ tiến bộ và mức độ chuyên nghiệp hóa của các nền bóng đá trên thế giới hiện nay.

Chương chình tạp chí Thể thao hôm nay xin mời quý vị thính giả cùng với chuyên gia bóng đá Trần Văn Mui tìm hiểu về sự phân chia khu vực trình độ phát triển trên tấm bản đồ bóng đá thế giới hiện tại diễn ra thế nào ? Vì sao châu Âu và Nam Mỹ vẫn luôn là hai trung tâm bóng đá lớn của thế giới ?

Vòng chung kết Cúp bóng đá thế giới FIFA 2026, là kỳ World Cup đầu tiên được tổ chức tại ba nước bắc Mỹ: Hoa Kỳ, Mêhico và Canada, đồng thời cũng là lần đầu tiên mở rộng từ 32 lên 48 đội tuyển quốc gia tham dự. Quy mô giải đấu, số lượng đội bóng tăng nên thể thức thi đấu vòng loại cũng phải thay đổi và cuộc cạnh tranh giành tấm vé đi dự World Cup ở các châu lục diễn ra qua nhiều vòng đấu cũng trở nên sôi động và phức tạp hơn.

Vòng loại cho World Cup 2026 đã được khởi tranh từ tháng 09/2023 từ khu vực Nam Mỹ và sẽ kết thúc vào ngày 31/03/2026, tức 3 tháng trước khi World Cup 2026 khai cuộc. Ngoại trừ khu vực châu Âu, các đội tuyển trong UEFA chỉ bắt đầu vòng loại từ tháng 3, trong khi các châu lục khác đã đi được gần nửa chặng đường vòng loại.

Tham gia chương trình với chúng ta hôm nay, chuyên gia bóng đá Trần văn Mui giải thích thêm về thể thức và phân tích một số diễn biến của vòng loại  World Cup 2026 :

Làng bóng đá thế giới đang bước vào mùa giải mới với nhiều thay đổi, hứa hẹn nhiều trận cầu sôi động. Thể thức mới của Champions League, phiên bản mới 32 đội của Club World Cup và World Cup 2026 lần đầu tiên với 48 đội. Sự thay đổi này có chung một  điểm : sẽ có nhiều trận đấu hơn! Tuy nhiên, ngày càng có nhiều tiếng nói trong giới bóng đá lên tiếng cảnh báo lịch thi đấu quá dày đặc do những thay đổi sẽ gây nguy hại cho sức khỏe của các cầu thủ. 

Những cầu thủ trụ cột của nhiều câu lạc bộ lớn đang gióng lên hồi chuông cảnh báo. Rodri, tiền vệ tấn công của Manchester City là một trong những người đầu tiên lên tiếng về vấn đề này. Cầu thủ này thâm chí còn gợi đến ý tưởng đình công, khi nói cầu thủ đang ở  « gần » với giải pháp triệt để này để phản đối lịch thi đấu quá tải khiến thể lực cầu thủ bị vắt kiệt dẫn đến nguy cơ bị trấn thương cao. Quan điểm của anh được nhiều cầu thủ quốc tế khác tán thành như hậu vệ cánh Jules Koundé hay thủ môn Courtois của câu lạc bộ Real Madrid.

Sau các cầu thủ, đến lượt các huấn luyện viên. Trong một cuộc họp báo trong tuần, Pep Guardiola huấn luyện viên nổi tiếng người Tây Ban Nha thừa nhận tình hình đã đến mức không thể chịu được nữa. Ông nói : « Tôi tin rằng phải thay đổi cái gì đó », trước khi đá quả bóng sang chân các cầu thủ rằng « bóng đá thương mại có thể bỏ qua các huấn luyện viên, các giám đôc kỹ thuật, truyền thông, các ông chủ câu lạc bộ nhưng cầu thủ thì không được. Không có họ, chúng ta không thể chơi bóng, những người duy nhất có quyền thay đổi mọi việc là họ ».

Không có gì ngạc nhiên khi nhiều lời chỉ trích đến từ các cầu thủ Manchester City. Mùa trước chẳng hạn, Rodri đã thi đấu 64 trận. Nhưng con số này sẽ còn tăng hơn nữa với việc sửa đổi Champions League và thể thức mới của Club World Cup với 32 câu lạc bộ tham dự, sẽ diễn ra từ 15/06 đến 13/07 năm 2025 tại Hoa Kỳ. Như vậy một cầu thủ của Manchester City có thể chơi tới 76 trận mùa này. « Chúng tôi không thể chơi 60 đến 70 trận mỗi mùa,» Rodri nói cách đây vài ngày, « từ 40 đến 50 trận, một cầu thủ có thể chơi ở phong độ cao nhất, nhưng nếu nhiều hơn thế, tình trạng thể chất của anh ấy sẽ giảm sút đáng kể. »

Trước tình hình này, công đoàn cầu thủ bóng đá thế giới FIFPro đã phải nhảy vào cuộc. Vào đầu tháng, hiệp hội đã kêu gọi các biện pháp để bảo vệ các cầu thủ để tránh buộc họ phải chơi quá sức với mật độ và nhịp độ thi đấu ngày càng lớn.

Tham gia chương trình với chúng ta hôm nay, chuyên gia bóng đá Trần Văn Mui cho rằng nguy cơ các cầu thủ chơi ở các giải châu Âu bị kiệt sức vì lịch thi đấu mới quá dày đặc là có thực. Ông phân tích :

Hai tháng sau vòng chung kết Euro 2024, sân cỏ bóng đá châu Âu đang hào hứng bước vào mùa bóng mới 2024/2025. Bên cạnh các giải vô địch quốc gia, những giải đấu lớn danh giá từ cấp độ câu lạc bộ đến cấp đội tuyển quốc gia bắt đầu khởi tranh cùng với những thay đổi thể thức thi đấu nhằm đem lại cho người hâm mộ nhiều trận đấu hấp dẫn có chất lượng cao hơn.

Tham gia chương trình Tạp chí thể thao hôm nay, chuyên gia bóng đá Trần Văn Mui sẽ cùng chúng ta tìm hiểu, những cải tiến thể thức ở Nations League và Champions League, hai giải đấu chủ chốt của UEFA, sẽ làm cho mùa bóng này của Châu Âu trở nên hấp dẫn như thế nào ?