Fotopolis - Podcast o fotografii

Rozmawiamy o tegorocznej edycji Fotofestiwalu w Łodzi, podczas którego prezentowane będą premierowo nowe prace Weroniki Gęsickiej z cyklu  „ENCYCLOPAEDIA” oraz projekt Przemka Dzienisa "Dobry żal".

Spotkanie z artystami i nowy podcast to okazja do rozmowy o procesie twórczym, powstawaniu koncepcji, konstruowaniu projektu, ale też konfrontacji z odbiorcami. Weronika Gęsicka i Przemek Dzienis dzielą się różnymi doświadczeniami i odsłaniają kulisy pracy.

Weronika Gęsicka

Urodzona w 1984 r. we Włocławku. Artystka wizualna. W swej praktyce posługuje się głównie szeroko rozumianą fotografią. Jej projekty dotyczą tematów związanych z pamięcią oraz mechanizmów jej działania. Interesują ją również kulturowe zjawiska, które wpływają na współczesną rzeczywistość i które dają także możliwość manipulowania tą rzeczywistością. Często pracuje z materiałami archiwalnymi, w tym fotografiami znalezionymi przypadkowo w Internecie, ale także z banków zdjęć, archiwów policji i prasy. Tworzy również prace z pomocą sztucznej inteligencji. Laureatka wielu nagród, w tym Paszport Polityki , EMOP Arendt Award, Foam Talent, Spotlight Award i LensCulture Emerging Talent Awards. Finalistka Prix HSBC pour la Photographie i Prix Levallois. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jej prace publikują liczne magazyny, w tym “The Guardian”, “The New York Times”, “Internazionale” i “Le Monde”. Prace artystki prezentowane są na wystawach na całym świecie.

Przemek Dzienis

Absolwent szkoły filmowej w Łodzi, twórca obrazów opartych na fotografii. Jego kompozycje są proste, lecz precyzyjnie zaplanowane. Unika patosu i nadinterpretacji – ogranicza środki wyrazu do zupełnego minimum, w ten sposób upraszczając przekaz wizualny i czyniąc go bardziej czytelnym. Jego pracom bliżej do rzeźby niż do klasycznego malarstwa. W swoich pozowanych portretach analizuje relacje między człowiekiem a codziennymi, otaczającymi go przedmiotami. Jego zdjęcia były prezentowane na licznych wystawach w Polsce i zagranicą.

Rozmawiamy o filmach tegorocznej edycji festiwalu Millennium Docs Against Gravity. Przyglądamy się i dyskutujemy o tytułach, które naszym zdaniem zachwycają obrazem, ale też zachowują spójność. Rozmawiamy o historiach, które nas zaskoczyły i wciągnęły, ale też. tych, w których wygrało ego twórców, a nie wartość opowiadanej historii.

Dyba Lach - Reporterka, dokumentalistka, autorka transmedialna. Reżyseruje filmy dokumentalne, wydarzenia artystyczne, projekty kulturalne, spektakle i podcasty. Ukończyła PWSFTiT w Łodzi na Wydziale Organizacji Sztuki Filmowej oraz Fotografię Prasową w Instytucie Dziennikarstwa UW. Publikowała w Magazynie Pismo i Magazynie Reporterów Duży Format. Jest współautorką książek fotograficznych. Od kilku lat związana jest ze środowiskiem Szkoły Ekopoetyki, eksplorującym zagadnienie relacji człowieka ze światem pozaludzkim w literaturze i sztuce i poszukującym nowego języka i nowych sposobów opowiadania o współczesnych kryzysach planetarnych.

Adam Lach - Fotoreporter, dokumentalista, twórca wizualny. Publikuje swoje zdjęcia w The New York Times, Le Monde, The Guardian, Die Zeit, GEO, Newsweek. Laureat kilkunastu konkursów fotografii. Członek jury konkursów fotograficznych. Autor trzech książek fotograficznych. Jego fotografia zatytułowana Wolność została ogłoszona Ikoną Trzydziestolecia - symbolem trzech dekad przemian w Polsce – w międzynarodowym konkursie organizowanym przez Press Club Polska. Jego prace były prezentowane na wielu prestiżowych wystawach. W latach 2010-2012 wykładał w Instytucie Dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim. W 2021 nominowany do Paszportów Polityki w kategorii Sztuki Wizualne jako członek kolektywu Archiwum Protestów Publicznych.

Kacper Czubak - Kacper jest absolwentem Szkoły Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego w Katowicach. Autorem zdjęć do wielokrotnie nagradzanego filmu dokumentalnego Mów mi Marianna. Dwukrotnie otrzymał nagrodę za najlepsze zdjęcia za film W teatrze przemocy - na 20. Festiwalu Millennium Docs Against Gravity w Warszawie, oraz nagrodę Polskiego Stowarzyszenia Autorów i Autorek Zdjęć Filmowych za najlepsze zdjęcia w filmie dokumentalnym w 2024 r. Swoją pracę zawodową dzieli między filmy dokumentalne i fabularne. Do jego głównych zainteresowań artystycznych należą prawa człowieka i zniuansowane portrety psychologiczne bohaterów.

Alicja Lesiak - Fotografka, artystka wizualna i projektantka. W swoich zdjęciach łączy obserwację fotografii dokumentalnej z poszukiwaniem nowych rozwiązań świata mody. Lubi portrety, zoom i kolor. Publikowała w Die Zeit, Vogue, Label, AD i Huffington Post. Członkini Archiwum Protestów Publicznych, kolektywu fotograficznego nominowanego do Paszportów Polityki. Finalistka Grand Press Photo. Jej prace pokazywane były w Polsce (MSN, Mocak, Labirynt) i za granicą (Visa pour L’Image, Festival Circulation).

A gdyby tak wyruszyć w podróż w nieznane, czujnie obserwować, poznawać, smakować. Czasem fotografować, a czasem odkładać aparat i po prostu być? O podróżowaniu daleko, samotnie i poszukiwaniu czegoś niedopowiedzianego Monika Szewczyk-Wittek rozmawia z Magdą Hueckel i Anitą Andrzejewską.

Rozmawiamy o pierwszych podróżach, wracaniu do znajomych miejsc i ludzi, odnajdywaniu przyjaciół na końcu świata. Zastanawiamy się czy fotografia pomaga zatrzymać wspomnienia, czy też jest przeszkodą w doświadczaniu. O długich i krótkich wyprawach do Ameryki Południowej, Australii, Afryki, Azji rozmawiamy z artystkami fotografkami. 

Magdalena Hueckel - Artystka wizualna, badaczka, autorka filmów, fotografka teatralna. Jej prace wystawiane były na ponad 40 indywidualnych i 60 zbiorowych wystawach w kraju i na świecie, znajdują się w kolekcji Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz licznych kolekcjach prywatnych. Autorka albumów fotograficznych „Anima. Obrazy z Afryki 2005–2013” oraz HUECKEL/TEATR”. Współpracuje z Tomaszem Śliwińskim przy realizacji filmów jako współreżyserka, autorka scenariuszy i art director. Prezeska i założycielka Polskiej Fundacji CCHS „Zdejmij Klątwę”. Absolwentka Wydziału Malarstwa i Grafiki gdańskiej ASP, doktorantka UKEN w Krakowie, stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Anita Andrzejewska – absolwentka grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, fotografka, podróżniczka i ilustratorka książek dla dzieci. Specjalizuje się w tradycyjnej fotografii srebrowej. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zdobywczyni licznych nagród krajowych i zagranicznych. Jest autorką kilkunastu indywidualnych wystaw fotograficznych. Reprezentowana przez Galerie Camera Obscura w Paryżu i Leica Gallery w Warszawie. Od lat angażuje się w projekty artystyczno-społeczne, łączące Europę i Azję. Prowadzi warsztaty oraz kursy fotograficzne dla młodzieży i dorosłych oraz plastyczne dla dzieci, oparte na idei rozwoju osobistego i komunikacji poprzez sztukę. 

Jak wygląda proces powstania książki fotograficznej? Co jest najważniejsze we współpracy projektanta i fotografa? Czy istnieje przepis na książkę idealną? Do rozmowy zaprosiliśmy nagradzane i doświadczone projektantki.

Z Kasią Kubicką i Anetą Kowalczyk rozmawiamy o drodze do fotograficznego świata. Wracamy do pierwszych książek, trudnych decyzji. Sprawdzamy jak ważne jest zaufanie w pracy z fotografami. Odwołując się do przykładów książek Huberta Humki, Anny Hartman-Ksycińskiej czy Agaty Grzybowskiej przyglądamy się takim aspektom jak wybór zdjęć i budowanie wizualnej opowieści.

Aneta Kowalczyk - Fotoedytorka i projektantka książek fotograficznych i artystycznych, związana z wydawnictwem BLOW UP PRESS. Uznana za jedną z trzech Magazine Visual Editors of the Year w 75. edycji konkursu Pictures of the Year International (2018). Książki, które projektowała były nagradzane w prestiżowych konkursach, m.in. Polish Graphic Design Awards, Pictures of the Year International, Grand Press Photo, Tokyo International Foto Awards, International Photography Awards oraz nominowane m.in. do European Design Awards, Rencontres d’Arles Book Awards, czy PHotoESPAÑA (2018, 2019, 2020).

Kasia Kubicka - Większość życia spędziła we Francji, gdzie studiowała w Arts Decoratifs w Strasburgu. W 2005 roku wróciła do Polski na studia na Warszawskiej ASP. Pracowała w prasie, (m.in. w "Newsweek"), oraz dla instytucji kultury (Fundacja "Pogranicze”, Dom Spotkań z Historią,, Miesiąc Fotografii w Krakowie, Fundacja Archeologii Fotografii). Dla Centrum Pompidou w Paryżu zaprojektowała katalog wystawy “The Pencil of Culture”. Aktualnie współpracuje z Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Narodowym w Gdańsku. Laureatka licznych nagród, m.in. POY - Photography of the Year, Grand Press Photo czy International Photo Award.

Jak zdobyć zaufanie bohaterów? Jak opowiedzieć o silnych ludziach, którzy często wolą pozostawać w cieniu? Do rozmowy zaprosiliśmy Katarzynę Piechowicz - autorkę  projektu "Romni" oraz Bartłomieja Jureckiego, który portretuje życie polskich górali.

To rozmowa o dokumentowaniu lokalnej społeczności. Niespiesznym zapisywaniu tradycji i kultury. To przyglądanie się możliwościom fotografii, ale też pochwała spotkania, rozmowy i zrozumienia. Wspólnie z Katarzyną i Bartkiem dyskutujemy o tym jak przygotować się do opowiadania historii lokalnych, czasem zamkniętych dla innych społeczności.

Katarzyna Piechowicz - niezależna fotografka dokumentalna mieszkająca na Śląsku. Stypendystka Magnum Photos. W swojej pracy skupia się przede wszystkim na długoterminowych projektach związanych z osobami i społecznościami doświadczającymi wykluczenia. Jej projekt „Seniorzy”, poświęcony samotności osób starszych, zdobył uznanie w najważniejszych konkursach fotoreportażu w Polsce, trafiając do finału Nagrody im. Krzysztofa Millera za Odwagę Patrzenia i zdobywając I nagrodę Grand Press Photo 2020. Obecnie pracuje nad projektem „Romni” opowiadającym o kobietach społeczności romskiej, z którym została finalistką międzynarodowego konkursu o grant Women Photography Getty Images oraz uzyskał wyróżnienie honorowe o grant w konkursie międzynarodowym Lucie Foundation w kategorii „Wschodzący Artysta”. Publikowała na łamach Polityki, Rzeczpospolitej, Gazety Wyborczej, Magazynu Pismo, oraz w Tygodniku Powszechnym.

Bartłomiej Jurecki - pochodzi z Zakopanego. Jest absolwentem Krakowskiej Szkoły Artystycznej i Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, gdzie uzyskał tytuł Magistra Fotografii. Na co dzień fotografuje dla „Tygodnika Podhalańskiego”. Laureat wielu konkursów m.in. Picture of The Year, National Geographic Traveler Photo Contest, czy Grand Press Photo

Tysiące przejechanych kilometrów, 500 sfotografowanych miejscowości, mnóstwo zaskakujących przestrzeni – efekt niemal czteroletniej podróży Marcin Urbanowicz, znany szerzej jako Prowincjonalny fotograf, zamyka w książce „Dzień dobry, Polsko”. 

W najnowszym odcinku Podcastu Fotopolis Marcin Urbanowicz, nagradzany fotograf uliczny i reporter opowiada o swoim zachwycie prowincją i kulisach powstania książki "Dzień dobry, Polsko". Rozmawiamy o zachwycie nad Polską małych miast, śmianiu się z prowincji, dziwacznych skarbach, które można tam odnaleźć i o pięknie brzydoty. 

To też rozmowa o książce, której wydawca nie chciał, bo autor jest zbyt popularny. Możecie pomóc w jej sfinansowaniu społecznościowo pod linkiem: https://zrzutka.pl/zxp5mp.  To zbiórka na zasadzie pre-orderu, co oznacza, że każda osoba, która wesprze zbiórkę otrzyma swój egzemplarz książki

Dlaczego decydują się na robienie zdjęć swoim dzieciom? Kiedy sięgają po aparat i czy poza dokumentowanie życia znajdują też w tym artystyczną przyjemność? Do rozmowy prowadzonej przez Monikę Szewczyk-Wittek zaprosiliśmy Grzegorza Dembińskiego i Jacka Gąsiorowskiego. 

W czułej rozmowie o dorastaniu i pasji do fotografii zastanawiamy się nad strategiami zatrzymywania dzieciństwa w kadrach. Podejście reporterskie, a może bardziej artystyczne? Które chętniej przyjmują dzieci Jacka i Grzegorza? Zatrzymujemy się na młodych bohaterach i ich wpływie na to jak wyglądają zdjęcia. Rozmawiamy też o znaczeniu jakiego nabierają zdjęcia pod wpływem czasu.

Grzegorz Dembiński

Fotograf i dziennikarz z Poznania. Współtwórca i redaktor wydawanego w latach 2006-2010 elektronicznego magazynu fotografii dokumentalnej "5klatek". Od 2007-2021 roku fotoreporter, fotoedytor i szef działu foto Głosu Wielkopolskiego. Od 2021 roku fotograf w Wydawnictwie Miejskim Posnania. Zdobył główną nagrodę Grand Press Photobook Of The Year za wydaną w 2020 r. za książkę "List do chłopca z latarką". Inicjator i kurator Poznańskiej Nagrody Fotograficznej.

Jacek Gąsiorowski

Urodzony w 1972 roku. Fotografuje autorsko, artystycznie, głównie analogowo od 18 lat. Prowadzi autorskie warsztaty z dziedziny portretu. Komercyjnie zajmuję się portretem biznesowym, fotografią reklamową, reportażem, martwą naturą, fotografią eventową i ślubną. Autor wielu wystaw autorskich, współuczestnik wielu wystaw zbiorowych. W ubiegłym roku wyróżniony w kategorii Professionals/Portfolio w międzynarodowym konkursie Sony World Photography Awards 2023. Autor wielu publikacji, zarówno w druku, jak też w internecie.

Kto kształtuje narrację dotyczącą wojny w Ukrainie? Jaki wpływ mają działania Ukraińskich fotografek i fotografów? W najnowszym odcinku Podcastu Fotopolis Mychajło Palinczak, fotograf-dokumentalista, były fotograf PRezydenta Ukrainy i Rafał Milach, polski dokumentalista i członek agencji Magnum opowiadają o wystawie “Ukraine. Stories of Resistance”. 

Wystawa zbiera obrazy różnych form oporu, od bezpośrednich działań wojennych po oddolne ruchy społeczne w Ukrainie i poza jej granicami. Relacje uchodźcze, protesty, samoorganizacja, frontowe zmęczenie i zdewastowany ukraiński krajobraz przypominają o brutalnym konflikcie, który od 2 laty toczy się za wschodnią granicą Polski.

Oprowadzanie kuratorskie w tę sobotę

Wystawę można oglądać jeszcze do 17 marca w Galerii Instytutu Fotografii Fort (ul. Racławicka 99, budynek 4, Warszawa). 24 lutego o godz. 13 odbędzie się oprowadzanie autorskie i dyskusja z udziałem Rafała Milacha oraz prezentacja fotografii grupy młodzieży uchodźczej z Ukrainy. Więcej o wystawie przeczytacie na stronie Galerii.

Rafał Milach (1978) – fotograf, artysta wizualny, aktywista i wykładowca. Podejmuje tematy dotyczące systemowej opresji oraz napięć polityczno-społecznych w regionie byłego bloku wschodniego. Autor publikacji fotograficznych krytycznie przyglądających się systemom kontroli i strategiom protestu. Profesor Szkoły Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego w Katowicach. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Magnum Foundation i Europejskiej Fundacji Kultury. Laureat konkursu World Press Photo, Le Rencontres Photographiques d’Arles Book Award, finalista Deutsche Börse Photography Prize oraz Paszportów Polityki. Współzałożyciel kolektywów: Archiwum Protestów Publicznych i Sputnik Photos. Miał liczne wystawy w Polsce i na świecie. Jego prace znajdują się w kolekcjach m. in. Muzeum Sztuki Nowoczesnej, CSW Zamek Ujazdowski, Fundacji Sztuki Polskiej ING. Członek agencji Magnum Photos.

Mychajło Palinczak (1985) -  jest ukraińskim fotografem ulicznym i dokumentalnym. Mieszka i pracuje w Kijowie. Urodził się w styczniu 1985 r. w Użhorodzie. Fotografią zajmuje się od 2008 roku. Od 2012 r. jest członkiem Ukraińskiej Alternatywy Fotograficznej (UPHA), a od 2014 r. – Ukraińskiego Stowarzyszenia Profesjonalnych Fotografów (UAPF). W latach 2014-2019 pracował jako oficjalny fotograf prezydenta Ukrainy. Założyciel magazynu „Untitled“ i współzałożyciel grupy Ukraińskiej Fotografii Ulicznej. Od 2022 r. członek PEN Ukraina. Autor fotoksiążki „Anamnesis” (2020) i artbooka „Twarze Majdanu” (2020). Jego prace są wystawiane na całym świecie i znajdują się w prywatnych kolekcjach oraz stałych zbiorach muzeów fotograficznych.

Co czuje fotograf, którego pracą inspirują się inni twórcy? Kiedy zaciera się granica między czerpaniem z dorobku a kopiowaniem? O wyzwaniach, które stoją przed fotografami i fotografkami Monika Szewczyk-Wittek rozmawia z Kacprem Kowalskim i Katarzyną Sagatowską.

Pretekstem do rozmowy stała się nagłośniona przez autora sprawa książki "Efekty uboczne" oraz niezwykle podobnej publikacji "Habitat" Toma Hegena. Nawiązujemy też do doświadczeń Katarzyny Sagatowskiej i artystów przez nią reprezentowanych. Zastanawiamy się też wspólnie, czy nie nadszedł już czas, by rozpocząć w Polsce szerszą dyskusję o etycznych aspektach inspiracji.

Kacper Kowalski

Rocznik 77. Od ponad 25 lat obserwuje i fotografuje krajobrazy z perspektywy lotu ptaka. Po studiach architektonicznych na Politechnice Gdańskiej i czteroletniej pracy w zawodzie, poświęcił się lataniu i fotografii - swoim największym pasjom.  Spędził w powietrzu ponad 5000 godzin. Jako paralotniarz i pilot wiatrakowcowy, Kacper wzbijał się w powietrze z silnikiem przypiętym do pleców, by podczas samotnych lotów odkrywać świat form, kształtów i wzorów. Otrzymał liczne nagrody, w tym World Press Photo (trzykrotnie). Ma na koncie cztery ksąiżki: "Efekty uboczne", (2014), OVER (2017), Arche (2021) i Horyzont Zdarzeń (2022). Jego prace były wystawiane na całym świecie. Jest reprezentowany przez Panos Pictures, oraz galerie: Bildhalle w Amsterdamie i Zurychu oraz Atlas Gallery w Londynie.

Katarzyna Sagatowska

Kuratorka, menadżerka kultury, autorka i organizatorka wielu prestiżowych wydarzeń artystycznych, autorka tekstów. W swojej praktyce zawodowej czerpie z doświadczeń i wykształcenia z dwóch obszarów – kultury i sztuki oraz zarządzania i marketingu. Założycielka galerii i wydawnictwa JEDNOSTKA. Współautorka i współkoordynatorka cyklu WSZYSCY JESTEŚMY FOTOGRAFAMI. Wykładowczyni w Szkole Filmowej w Łodzi. Współkuratorka archiwum Pawła Pierścińskiego (www.pawelpierscinski.pl). W latach 2010–2017 kuratorka i koordynatorka projektu FOTOGRAFIA KOLEKCJONERSKA. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Miasta Stołecznego Warszawy. Jurorka w konkursach, m.in. BZ WBK Press Foto, Grand Press Photo. Recenzentka w przeglądach portfolio.

 Odrzucał łatkę fotografa wojennego, znacznie bardziej interesowało go dokumentowanie codziennego życia.W pewnym sensie był więc dużo bliższy ideałom dzisiejszych fotoreporterów wrażliwych na potrzeby bohaterów swoich fotografii.

O polskiej podróży Brunona Barbey, fascynacji malarstwem i o tym, czego można się z nauczyć odwiedzając wystawę „Zawsze w ruchu” opowiada kuratorka, Dr Weronika Kobylińska.

Jak duże znaczenie miała w jego twórczości technologia? Czym skutkował wybór filmu Kodachrome II? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziecie w najnowszym odcinku Podcastu fotopolis. 
---
Wystawę „Bruno Barbey. Zawsze w ruchu” będzie można oglądać do 3 marca 2024 roku w Muzeum Narodowym przy Al. Jerozolimskich 3 w Warszawie.

Więcej informacji na stronie mnw.art.pl.

Zdjęcie okładkowe: Bruno Barbey, CHINY, Szanghaj. Ogród Yuyuan – zabytkowy kompleks na terenie Starego Miasta. 1980 © Bruno Barbey / Magnum Photos