ប្រមុខ​ការទូត​អាមេរិក​លោក​អង់តូនី ប៊្លីនកិន​បាន​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត​រយៈពេល ៣ថ្ងៃ​ពី​ថ្ងៃទី៦ ដល់​ថ្ងៃ​ទី ៨ មិថុនា។ កម្មវត្ថុ​នៃ​ទស្សនកិច្ច​បាន​ផ្តោត​លើ​ប្រធានបទ​សំខាន់​ចំនួន​ពីរ ទី១ ស្តារ និង​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត​ដែល​ជា​សម្ព័ន្ធមិត្ត​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​នៅ​មជ្ឈិមបូព៌ា និង​ប្រធានបទ​សំខាន់​ទី២ ព្យាយាម​រុញ​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និង​អ៊ីស្រាអែល​ឲ្យ​ភ្ជាប់​ទំនាក់ទំនង​ប្រក្រតី​រវាង​គ្នា។ នៅ​ក្នុង​ប្រធានបទ​ទី២ នេះ ក្រុង​វ៉ាស៊ីនតោន​ចង់​សម្រេច​ឲ្យ​បាន​នៅ​មុន​ដំណាច់​ឆ្នាំ ២០២៣។ តើ​អាច​ទៅ​រួច​ដែរ ឬ​ទេ និង​ថា តើ​រវាង​អ៊ីស្រាអែល និង​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត អ្នក​ណា​អាច​បោះដៃ​រក​អ្នក​ណា​មុន​គេ?

នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ ទី៦ មិថុនា ប្រេសិតពិសេសអាមេរិក​ទទួល​បន្ទុក​បញ្ហា​អាកាសធាតុ​លោក​ចន ឃ៊ែរី​បាន​ផ្តល់​បទសម្ភាសន៍​ឲ្យ AFP ក្នុង​ទីក្រុង​អូស្លូ ប្រទេស​ន័រវែស។ លោក​ចន ឃ៊ែរី​បាន​ផ្តល់​ទស្សនៈ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ស្តីពី​ចំនួន​មនុស្ស​ក្នុង​លោក​ដែល​នឹង​មាន​ជិត ១០ ០០០លាននាក់​នៅ​ឆ្នាំ ២០៥០។ សម្រាប់​លោក​ចន ឃ៊ែរី ពិភពលោក​មិន​អាច​បន្ត​មាន​កំណើន​មនុស្ស​ដូច​សព្វថ្ងៃ​បាន​ឡើយ។ តែ​លោក​ក៏​មិន​បាន​ស្នើ​ឲ្យ​មាន​ការ​កាត់​បន្ថយ​ចំនួន​មនុស្ស​ដែរ។ អនុសាសន៍​របស់​លោក​ចន ឃ៊ែរី គឺ​ចង់​ឲ្យ​មនុស្ស​គ្រប់រូប​ប្តូរ​ទម្លាប់​រស់នៅ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​ខ្លួន។

នៅក្នុងរបាយការណ៍ ចេញផ្សាយ កាល​ពីថ្ងៃទី២៥ ឧសភា កន្លងទៅ ទីភ្នាក់ងារ​ថាមពល​អន្តរជាតិ បាន​ព្យាករ​ថា ការវិនិយោគ​ទៅលើ​ថាមពល​បៃតង នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣​នេះ នឹង​ត្រូវ​កើនឡើង​លើស​ថាមពល​ផូស៊ីល ហើយ​ក្នុង​ចំណោម​ថាមពល​បៃតងនេះ វិស័យ​ដែល​នាំមុខគេ គឺ​ថាមពល​សូឡា។ កំណើន​ដ៏លឿន​នៃ​វិស័យថាមពល​សូឡា​នេះ វា​គឺ​ជា​ដំណឹងល្អមួយ សម្រាប់​​ការ​កាត់បន្ថយ​ការ​បញ្ចេញ​ឧស្ម័ន ទប់ស្កាត់​ការ​ឡើងកម្តៅផែនដី។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងពេល​ជាមួយគ្នា វា​ក៏​អាច​ចោទ​ជា​បញ្ហា​ចម្បងមួយផងដែរ គឺ​កំណើន​នៃ​កាកសំណល់​ពី​ផ្ទាំងសូឡា​ដែល​គេ​លែងប្រើ ហើយ​ដែល​អាច​នឹង​ត្រូវ​បង្ក​ជា​ការ​បំពុល​បរិស្ថាន។

នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា ២ថ្ងៃ​ក្រោយ​គ្រោះថ្នាក់​រថភ្លើង​ដែល​បាន​ផ្តាច់​ជីវិត​មនុស្ស​ជិត ៣០០នាក់ និង​របួស​ប្រមាណ​ជា ៩០០នាក់​មក រថភ្លើង​ដឹកអ្នកដំណើរ និង​ដឹកទំនិញ​បាន​ធ្វើ​ចរាចរណ៍​ជា​ថ្មី​នៅ​ទីតាំង​កើត​ហេតុ​ក្នុង​ថ្ងៃ​ចន្ទ ទី៥ មិថុនា។ ចំណែក​ដើមចម​នៃ​គ្រោះថ្នាក់​ត្រូវ​បាន​រដ្ឋអំណាច​ទម្លាយ​ឲ្យ​ដឹង​ក្នុង​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី៤ មិថុនា។ តែ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្តី គ្រោះថ្នាក់ដឹក​រថភ្លើង​ពេល​នេះ​បាន​បង្ក​ឲ្យ​មាន​ការ​ចោទ​សួរ​ជា​ថ្មី​ស្តីពី​សុវត្ថិភាព និង​សន្តិសុខ​ផ្លូវដែក​របស់​ឥណ្ឌា។

របាយការណ៍របស់មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្ដរជាតិ (IMF) បានបង្ហាញអំពី ភាពងាយរងគ្រោះនៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣នេះ។ បញ្ហានេះបានក្លាយជាចំណុចត្រូវផ្តោតយ៉ាងសំខាន់ ហើយការភ័យខ្លាចនៃការឆ្លងវិបត្តិនេះទៅប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុទាំងមូល រួមទាំងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ ក៏បានក្លាយជាប្រធានបទក្ដៅផងដែរ។ ហេតុអ្វី?

ចាប់តាំង​ពីថ្ងៃ​ចន្ទ ២៩ឧសភា ដើមសប្តាហ៍​នេះមក តំណាង​រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជា​វិស័យឯកជន​ មក​ពី​ ១៧៥ប្រទេស កំពុង​ចរចា​គ្នា នៅក្នុងទីក្រុង​ប៉ារីស ទៅលើ​សន្ធិសញ្ញា​អន្តរជាតិ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង​ការបំពុល​បរិស្ថាន​ដោយ​ប្លាស្ទិក។ ថ្វីដ្បិត​តែ​ប្រទេស​ភាគច្រើន​ទូទៅ សុទ្ធតែ​ទទួលស្គាល់​ អំពី​គ្រោះថ្នាក់​បង្ក​ឡើង​ដោយ​សំណល់​ប្លាស្ទិក ក៏ប៉ុន្តែ គេនៅតែ​មាន​គំនិតខ្វែងគ្នា​ខ្លាំង​នៅឡើយ ជុំវិញ​វិធានការ​ដែល​ត្រូវ​ដាក់​ចេញ ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្លាស្ទិកនេះ។ តើ​ការខ្វែងគំនិតគ្នា​នេះ កើតឡើង​ជុំវិញ​ចំណុចចម្បង​អ្វីខ្លះ?

នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​តួកគី លោក​អ៊ែរដូហ្កាន​ទើប​ត្រូវ​បាន​ប្រជាជន​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​កាន់​តំណែង​ប្រធានាធិបតី​អាណត្តិ​ថ្មី​ចំនួន ៥ឆ្នាំ​បន្ថែម​ទៀត​នា​ការ​បោះឆ្នោត​ក្នុង​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី២៨ ឧសភា។ តាំង​ពី​យប់​ថ្ងៃ​ជាប់​ឆ្នោត​ភ្លាម លោក​អ៊ែរដូហ្កាន​បាន​ទទួល​សារ​អបអរសាទរ​ពី​បណ្តា​មេដឹកនាំ​បរទេស​ជា​ច្រើន ពិសេស​សារ​ពី​ក្រុម​ប្រទេស​លោកខាងលិច។ បន្ទាប់​មក សារ​ចូលរួម​អបអរសាទរ​ក៏​មាន​មក​ពី​សឹង​គ្រប់​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​មជ្ឈិមបូព៌ា។ សម្រាប់​មេដឹកនាំ​នៅ​មជ្ឈិមបូព៌ា​ភាគច្រើន ការ​ជាប់​ឆ្នោត​អាណត្តិ​ថ្មី​របស់​លោក​អ៊ែរដូហ្កាន​ជា​ដំណឹង​ល្អ​ដែល​មិន​អាច​មិន​សាទរ​បាន​ទេ។

នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​តួកគី លោក​អ៊ែរដូហ្កាន​ទើប​ត្រូវ​បាន​ប្រជាជន​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​កាន់​តំណែង​ប្រធានាធិបតី​អាណត្តិ​ថ្មី​ចំនួន ៥ឆ្នាំ​បន្ថែម​ទៀត​នា​ការ​បោះឆ្នោត​ក្នុង​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ទី២៨ ឧសភា។ តាំង​ពី​យប់​ថ្ងៃ​ជាប់​ឆ្នោត​ភ្លាម លោក​អ៊ែរដូហ្កាន​បាន​ទទួល​សារ​អបអរសាទរ​ពី​បណ្តា​មេដឹកនាំ​បរទេស​ជា​ច្រើន ពិសេស​សារ​ពី​ក្រុម​ប្រទេស​លោកខាងលិច។ បន្ទាប់​មក សារ​ចូលរួម​អបអរសាទរ​ក៏​មាន​មក​ពី​សឹង​គ្រប់​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​មជ្ឈិមបូព៌ា។ សម្រាប់​មេដឹកនាំ​នៅ​មជ្ឈិមបូព៌ា​ភាគច្រើន ការ​ជាប់​ឆ្នោត​អាណត្តិ​ថ្មី​របស់​លោក​អ៊ែរដូហ្កាន​ជា​ដំណឹង​ល្អ​ដែល​មិន​អាច​មិន​សាទរ​បាន​ទេ។

ការ​បំពុល​ដោយ​ប្លាស្ទិក​ជា​ប្រធានបទ​នៃ​កិច្ចប្រជុំកំពូល​អន្តរជាតិ​ដែល​បាន​រៀបចំ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​បារាំង​ពី​ថ្ងៃ​ចន្ទ ទី២៩ ឧសភា​ដល់​ថ្ងៃ​សុក្រ ទី២ មិថុនា។ កម្មវត្ថុ​នៃ​កិច្ចប្រជុំកំពូល គឺ​អនុម័ត​លើ​សន្ធិសញ្ញា​មួយ​ស្តីពី​ការ​ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​នឹង​ការ​បំពុល​ដោយ​ប្លាស្ទិក​លើ​បរិស្ថាន និង​សុខភាព​របស់​មនុស្ស។ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ឥណ្ឌា កាកសំណល់​ប្លាស្ទិក​កំពុង​បន្ត​ក្លាយ​ជា​បញ្ហា និង​ជា​ក្តីកង្វល់ បើ​ទោះ​បី​ជា​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ចាត់​វិធានការ​តឹងតែង​ប្រឆាំង​នឹង​ប្លាស្ទិក​ក៏​ដោយ។ គួរ​បញ្ជាក់​ថា​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំៗ ឥណ្ឌា​បាន​បោះចោល​ប្លាស្ទិក​ជិត ៤លានតោន ពិសេស​ផលិតផល​ប្លាស្ទិក​ដែល​ប្រើ​តែ​មួយ​ដង រួច​បោះចោល។

នាពេលថ្មីៗ តាមរយៈសារព័ត៌មានជប៉ុន The Asian Nikkei នាយករដ្ឋមន្ដ្រីជប៉ុន លោក Fumio Kishida បានលើកឡើងថា ប្រទេសជប៉ុនចង់កសាងអនាគតរួមគ្នាជាមួយប្រទេសដៃគូអាស៊ី។ សម្រាប់ជប៉ុន ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកគឺជាដែនដីថ្មីនៃការច្នៃប្រឌិត និងជាដែនដីនៃថាមពលសេដ្ឋកិច្ច ហើយជប៉ុនប្តេជ្ញាគាំទ្រដល់បង្កើតគំនិតអាជីវកម្មថ្មីៗ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសង្គមនានា នៅក្នុងតំបន់នេះ។