Gutral Gada

No właśnie, kiedy?

Czy możemy uzależnić się od pornografii i czy interakcja z pornografią może wpływać na nasze seksualne życie?

Po raz drugi mam przyjemność gościć prof. Mateusza Golę w podcaście, ale tym razem spotykamy się wokół uzależnienia od pornografii. A powodem tego spotkania jest jego nowa książka “Gdy porno przestaje być sexy. Pornografia oczami psychoterapeuta” wydana przez patrona dzisiejszego odcinka @copernicuscenterpress. 

Poza przeglądem badań, znajdziecie tam bardzo obrazowe case study, przykład pana X, pacjenta uzależnionego od pornografii. Idealny balans pomiędzy wnioskami z badań a doświadczeniem w pracy klinicznej. Gutral zdecydowanie poleca!

Prof. dr hab. MATEUSZ GOLA – psycholog i neurokognitywista, pracownik naukowy Instytutu Psychologii Polskiej Akademii Nauk oraz University of California San Diego. Od 18 lat zajmuje się rozwijaniem wiedzy na temat neuronalnych mechanizmów uzależnień behawioralnych, opracowuje nowe metody terapii oraz pomaga osobom uzależnionym jako psychoterapeuta. Prowadzi stronę internetową www.mateuszgola.pl oraz kanał na YouTubie Mateusz Gola – Krótko i po ludzku.

……………………………….

📸 @opowiedziane_swiatlem
Montaż: Eugeniusz Karlov

Wyszukując rozmaitych metod terapii konsekwencji doświadczeń traumatycznych, często gubimy te, które są “metodami z wyboru” - takimi, które w danej sytuacji zalecane są jako najpewniejsze i najbardziej wiarygodne. Mają za sobą długą i dobrą tradycję badania rzetelności.

Czy będzie dla wszystkich? Najpewniej nie. Bo metod uniwersalnych nie ma. Ale wydaje mi się, że w poszukiwaniu metod atrakcyjnych i wszechstronnych umknęły te, co do których bezpieczeństwa możemy mieć dość dużą pewność.

Ta rozmowa nie wydarzyłaby się bez patronatu @wydawnictwogwp które jest wydawcą książki “PRZEDŁUŻONA EKSPOZYCJA W TERAPII PTSD Emocjonalne przetwarzanie traumatycznych doświadczeń.” (podręcznik terapeuty) i “Odzyskaj życie po traumie” (podręcznik pacjenta), autorstwa Edny Foa i współpracowników. Podręcznik zawiera protokół postępowania w ramach tej formy interwencji. 

Moją i Waszą gościnią jest dr hab. Agnieszka Popiel, prof. Uniwersytetu SWPS, lekarka psychiatra, psychoterapeutka i superwizorka, badaczka psychoterapii poznawczo-behawioralnej i metod evidence based. Rozmawiamy także o pomyłkach psychoterapii, wtórnej traumatyzacji i wielu, wielu innych kwestiach. Jeżeli interesują Cię kwestie związane z traumą, PTSD, psychoterapią poznawczo-behawioralną, to ten podcast jest dla Ciebie (nie kłamię)!

📸 @opowiedziane_swiatlem
Montaż: Eugeniusz Karlov

Usłyszałam kiedyś od koleżanki, że duchowość jest dla niej niezwykle ważna. Było to zanim zaczęłam zajmować się psychologią. Skojarzyłam to wyznanie dość jednoznacznie, z religią. A potem, z biegiem czasu (i na różnych polach obserwowalnym kryzysem związanym z np. odchodzeniem od praktyk religijnych) zaobserwowałam, że duchowość ma przeróżne formy. W psychologii, jak to w psychologii - jest wymiarem i przedmiotem badań.

Po co nam duchowość? Kto i dlaczego jej potrzebuje? Czy duchowość new age to nowy trend a może kompensacyjna próba przywrócenia… no właśnie, czego?

O tym porozmawiam z moją i Waszą dzisiejszą Gościnią!

Za możliwość realizacji, produkcji i dystrybucji tego podcastu kłaniam się nisko Patronom i Patronkom!

Beata Urbańska - Psycholożka społeczna. W ramach doktoratu prowadzi badania dotyczące tego, w jaki sposób ludzie rozumieją wolność oraz jakie ma to konsekwencje dla zachowań prospołecznych i pro-ekologicznych. Interesuje się też tym, w jaki sposób religijność i duchowość wpływają na dobrostan i gotowość do pomagania innym. 
Zawodowo związana z Uniwersytetem SWPS, gdzie pracuje w Katedrze Psychologii Społecznej w Warszawie i prowadzi zajęcia ze studentami.

……………………………….

📸 @opowiedziane_swiatlem
Montaż: Eugeniusz Karlov

Badanie skuteczności interwencji jest czymś innym, niż badaniem skuteczności psychoterapii w ogóle. W zawodzie zaufania publicznego (których jest 19) tylko jeden (biegły rewident) nie ma żadnych standardów dotyczących wykształcenia bazowego. Dlaczego, będąc takim zawodem, nie byłoby zasadnym wymagać od psychoterapeutów wykształcenia psychologicznego? Czy jakość kształcenia psychologów satysfakcjonuje? Co można w tej materii zmienić? U osób z jakimi kompetencjami chcą korzystać z psychoterapii Polacy i Polki? Oraz czy ich głos ma jakiekolwiek znaczenie?
 
Psychologowie i psychoterapeuci są jak prostokąty i kwadraty. 
Jednak, nie w świetle aktualnego (bez)prawa. 

O porządkowaniu chaosu rozmawiam z Martą Boczkowską, specjalistką psychologii klinicznej, badaczką, pierwszą autorką raportu “Potrzeby i preferencje Polek i Polaków w zakresie usług psychoterapeutycznych.”

Za możliwość realizacji i dystrybucji podcastu dziękuję Patronom i Patronkom.


Marta Boczkowska - specjalistka psychologii klinicznej chorób somatycznych (006/2022.2/139), interwentka kryzysowa, mediatorka
Absolwentka psychologii Uniwersytetu Łódzkiego, Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich w Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Pracuje jako specjalistka psychologii klinicznej w Wojewódzkim Wielospecjalistycznym Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi. Wcześniejsze doświadczenie zawodowe zdobywała w Z.O.Z. Miejskim Ośrodku Profilaktyki Zdrowotnej: Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Łodzi; Komendzie Wojewódzkiej Policji w Łodzi; Zakładzie Psychologii Lekarskiej UMed w Łodzi. Praktykę kliniczną łączy z pracą badawczo-dydaktyczną. Jest stypendystką-badaczką w Instytucie Psychologii PAN. Współpracuje z Centrum Badań nad Traumą i Kryzysami Życiowymi Uniwersytetu SWPS. Dwukrotnie wyróżniona stypendium NCN.

Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego – Komisji ds. Psychoterapii, Polskiego Towarzystwa Psychologii Klinicznej i Psychoterapii EBP. Polskiego Towarzystwa Badań nad Stresem Traumatycznym oraz European Society for Traumatic Stress Studies, delegatka American Psychological Association. Jest recenzentką czasopism naukowych: Personal Relationships, Annals of Psychology.

Od ponad dekady bada oddziaływania psychologiczne i psychoterapeutyczne wobec grup pacjentów chorych somatycznie i osób które doświadczyły traumy. Realizowała w tym zakresie granty NCN, NCBiR i ABM oraz zajmowała się wdrażaniem zbadanych interwencji w ramach programów psychoterapeutycznych w szpitalach i poradniach NFZ.

Współautorka raportu: Potrzeby i preferencje Polek i Polaków w zakresie usług psychoterapeutycznych.

ORCID: 0000-0003-2642-682X



📸 @opowiedziane_swiatlem
Montaż: Eugeniusz Karlov

Literatura:
Boczkowska M., Baran M., Zdebiak M.S., Krawczyk-Pasławska E., Wójcik J., Burdalski I., Rudnik S., Gąsiorowska-Binda M. i Bąbel P. (2024). Potrzeby i preferencje Polek i Polaków w zakresie usług psychoterapeutycznych. Raport z badań.

I got stuck in my head - usłyszałam od bliskiej osoby. Utknięcie we własnej głowie bywa uciążliwe. Generalnie bardzo lubię jak sobie urządziłam umysłową przestrzeń. Mam poczucie, że jestem u siebie w domu. Nie zmienia to faktu, że czasami postawię na środku tego mentalnego salonu jakiś niechciany wazon, co go dostałam w prezencie. Stoi tam przez jakiś czas aż nabiorę przekonania, że wcale go tam trzymać nie muszę. Przestawię albo wywalę. Czasami mogę się też o niego przewrócić i wkurzona (na samą siebie) zastanowić się, czemu nie wywaliłam go wcześniej. W moim umysłowym domku są też ślady (szczelnie przykryte ramką z obrazkiem) po nieudolnej próbie wbicia gwoździa (tylko ja wiem, która ramka zakrywa dziury aż do tynku), ale i najpiękniej wysprzątana szafa z wyciągniętymi na zimę już golfami (bez jakiejkolwiek pewności, że wytrwa w tym porządku do końca sezonu). 

Utykamy w głowie z wielu różnych powodów: ściany, jak pętlę na szyi mogą zaciskać doświadczenie, chodzenie po tych samych ścieżkach, kultura, przekonania innych, bliskich nam ludzi. I o ile sytuacja na rynku mieszkaniowym nie napawa optymizmem, a próbuje wepchnąć do mikrokawalerek, o tyle nasz wewnętrzny świat mamy na własność (nie w najmie), z bezterminowym pozwoleniem na (roz)budowę i planem zagospodarowania terenu wedle własnych potrzeb i uznania. 

Prawie zamknęłam się w mikrokawalerce podcastowego musu: po naczytaniu się w mądrych ebookach, że emisja koniecznie minimum raz w tygodniu. Okno na świat otworzyli Patroni i Patronki, którzy powiedzieli, że co dwa tygodnie też będzie spoko (i że nie wszyscy nadążają ze słuchaniem tak często). Więc otworzyłam okno i nabrałam powietrza, bo do nagrywania podcastu jednak niezbędny jest oddech. Nowy rok akademicki odmierza nowy sezon podcastu, który od teraz co dwa tygodnie (no chyba, że mnie wena najdzie i nie wytrzymam nie mówiąc). Liczę, że wspomożecie lajkiem, komentarzem i udostępnieniem (myślą, słowem i uczynkiem), aby te bezduszne algorytmy, niczym patodeweloperzy, nie zepchnęły mnie do jakiejś klitki, czy innego wygnania. 

To jak? Gotowi na wywalenie kilku ścian? 

xoxo, 

Gutral (gada) (znowu)

……………………………….

📸 @opowiedziane_swiatlem
Montaż: Eugeniusz Karlov

………………………………

Literatura:
Julia Watzek, Sarah M. Pope, Sarah F. Brosnan. Capuchin and rhesus monkeys but not humans show cognitive flexibility in an optional-switch task. Scientific Reports, 2019; 9 (1)

Komfort życia

Czyli co właściwie?
Status materialny, sytuacja mieszkaniowa? Aktualne klimaty polityczne? Bezpieczeństwo? 
To nie jest utopijna wizja, tak, te elementy wpływają na nasz dobrostan.
Tylko pamiętajmy, że słynna strefa komfortu nie jest tylko wtedy, kiedy umościmy się w wyłącznie słodkich pieleszach życia. Budowanie komfort wymaga tolerancji… dyskomfortu.

O tym, jak próbować go budować oraz jak minęło mi lato (z zapytaniem jak minęło ono Wam?) w OSTATNIM odcinku wakacyjnego wyzwania dobrostanowego pod czułym patronatem @multilife.polska wokół wymiarów dobrostanu nakreślonych w ich narzędziu Wellbeing Score (nadal można darmowo korzystać z niego na kanałach Multilife). 

A od października kolejny sezon i wyzwania - dla mnie jako gadającego głosu tego podcastu i dla Was, jako wspaniałą ekipę słuchaczy i słuchaczek, którzy czynnie i aktywnie pchacie ten podcast po głośnikach i słuchawkach, następnie neuronach, emocjach i działaniach ;) Dzięki Wam za to!

xoxo, 

Gutral Gada(ła) całe lato o dobrostanie ;)

Literatura:

Leyro, T. M., Zvolensky, M. J., & Bernstein, A. (2010). Distress tolerance and psychopathological symptoms and disorders: A review of the empirical literature among adults. Psychological Bulletin, 136(4), 576–600

Salkovskis, P.M. (1989). Cognitive-behavioural factors and the persistence of intrusive thoughts in obsessional problems. Behaviour Research and Therapy, 27, 677682.
_____

Montaż: Eugeniusz Karlov
📸 @opowiedziane_swiatlem

Być może widzieliście Ted Talka Roberta Waldingera, kierownika The Harvard Study of Adult Development, takiego badania podłużnego, gdzie wielokrotnie sprawdzano różne zmienne u tych samych osób na przestrzeni 75 lat. Ten Ted Talk zatytułowany jest What makes a good life? czyli w wolnym tłumaczeniu, co czyni życie dobrym. I uchylę rąbka tajemnicy, jednym z najsilniejszych predyktorów, czyli takich czynników, które pozwalają to przewidywać, są relacje z innymi. Nie tyle, czy one w ogóle są, ale czy ich jakość jest satysfakcjonująca.

Otwieramy puszkę z zawartością o której można gadać i gadać…

I ja się postaram aby było zwięźle i na temat i z teorią i z praktyką i przypominam, że powodem do tej letniej serii jest Wellbeing Score. Benefit Systems w ramach MultiLife stworzyli narzędzie (ku inspiracji i refleksji osobistej) Wellbeing Score, z którego darmowo możecie skorzystać także i Wy, wchodząc na www.multilife.com.pl. A w ramach letniego wyzwania przyglądamy się poszczególnym obszarom i dziś na warsztat bierzemy relacje z innymi.

Tak, pod tym postem można przeprowadzać eksperyment z zalecenia podcastowego #pozdrodlakumatych

Montaż: Eugeniusz Karlov
📸 @opowiedziane_swiatlem

Proszę zachować spokój!

A w zasadzie zastanowić się, co go daje?

Myślę, że to co trudne w popkulturowym myśleniu, to często utożsamianie spokoju ze szczęściem. Że lepiej płakać w Porshe niż w autobusie i że dobrze jest wtedy, kiedy nie dzieje się nic złego. Ale wiemy, że to nie wystarcza. Że ten spokój wcale nie jest wtedy, kiedy konstelacja gwiazd idealnie się ułoży i wszystko będzie szło zgodnie z planem. Ja wszystkim nam tego życzę, ale to są momenciki, w dodatku, często składające się z elementów zupełnie poza naszą kontrolą. Proaktywne działanie integrujące akceptację strat, wyjście poza materialne i przyjemne, odnajdywanie w relacjach wzajemnej życzliwości są elementami pozwalającymi na odnajdywanie wewnętrznego spokoju. Więc zachęcam do poszukiwania i przyglądania się temu, co mamy już w repertuarze doświadczeń, co pozwala się uziemić podczas tych trudnych momentów ze świadomością, że spokój bywa. Ale to pewne działania po naszej stronie mogą determinować, jak często i na jak długo u nas zagości. 

O wewnętrznym spokoju, kolejnym wymiarze dobrostanu wg Wellbeing Score by @multilife.polska, o tym, czym się różni od nudy i jego poszukiwaniach wciąż od nowa pogadamy w tym krótkim odcinku. Krótkim, bo przepisów nie będzie. Jest garstka teorii i badań, bo w wakacyjnym wyzwaniu chodzi o praktykę! Do dzieła!

A co Wam daje poczucie wewnętrznego spokoju?


Montaż: Eugeniusz Karlov
📸 @opowiedziane_swiatlem

Literatura:

Liu, X., Xu, W., Wang, Y., Williams, J. M., Geng, Y., Zhang, Q., & Liu, X. (2015). Can Inner Peace be Improved by Mindfulness Training: A Randomized Controlled Trial. Stress and health : journal of the International Society for the Investigation of Stress, 31(3), 245–254. https://doi.org/10.1002/smi.2551

Niemiec, R. M. (2021). Pathways to peace: Character strengths for personal, relational, intragroup, and intergroup peace. The Journal of Positive Psychology, 17(2), 219–232. https://doi.org/10.1080/17439760.2021.2016909

Regularny kontakt z naturą pozytywnie oddziałuje na stan psychiczny, zwiększa poczucie satysfakcji i szczęścia, poprawia zdolności kognitywne, pamięć, uwagę oraz wpływa pozytywnie na relacje międzyludzkie. Wspomaga również redukcję stresu, polepsza jakość snu i tym samym zmniejsza podatność na częste schorzenia, takie jak zaburzenia nastroju czy lękowe. Niestety, we współczesnym zurbanizowanym świecie kontakt z naturą jest coraz rzadszy, a doświadczenia z nim związane – uboższe. Zatem degradacja środowiska i utrata bioróżnorodności współwystępują z częstszym występowaniem chorób cywilizacyjnych.

Macie swoje ulubione miejsca na łonie natury? Działa?

Montaż: Eugeniusz Karlov

📸 @opowiedziane_swiatlem

Literatura:

Campbell-Lendrum, D., World Health Organization (2019), cop24 Special Report. Health & Climate Change. Geneva: World Health Organization

Engemann, K. i in. (2019), Residential Green Space in Childhood Is Associated with Lower Risk of Psychiatric Disorders from Adolescence into Adulthood, 116 (11), s. 5189.

Gawrych, M. (2022). Climate change and mental health: a review of current literature. Psychiatria Polska, 56(4), 903-915. https://doi.org/10.12740/PP/OnlineFirst/131991

Neville, T., World Health Organization (2019), 2018 who Health and Climate Change Survey Report. Tracking Global Progress. Geneva: World Health Organization: apps.

Ślachetne zdrowie,
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.

No więc ja nie chcę być tym smakoszem, co to się delektuje musztardą po obiedzie.
Na warsztat bierzemy kolejny wymiar dobrostanu według narzędzia Wellbeing Score by @multilife czyli zdrowie fizyczne. 

I zapytacie “ale co Ty nam dziunia opowiesz o zdrowiu fizycznym, jak Ty nawet lekarzem nie jesteś?”. Doktorem niby tak, ale takim, ale bez strzykawy i stetoskopu, he he. W kompetencje lekarskie mieszać się nie będę, ALE: O lęku o zdrowie i tym, co nas przed dbaniem o nie powstrzymuje, już do powiedzenia co nieco mam. 

Na przykład amerykański National Institute of Mental Health podaje: Ryzyko wystąpienia depresji jest wyższe u osób cierpiących na choroby przewlekłe. I w drugą stronę: Wyzwania związane z wykonywaniem zadań korzystnych dla zdrowia, takich jak prawidłowe odżywianie i ćwiczenia, ze względu na objawy takie jak apatia w depresji także są utrudnione. Naczynia połączone, co nie? 

Więc wrzućmy na poznawczy ruszt unikanie, katastrofizację, objawy somatyczne, badania profilaktyczne, lęk przed krwią, aktywność fizyczną i zobaczmy, co nam z tego wyniknie.

Zapraszam do kolejnego odcinka letniego wyzwania powered by @multilife

Montaż: Eugeniusz Karlov

Literatura:

American Psychiatric Association, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 2013, 5th edition, American Psychiatric Association

Scarella, Timothy M. MD; Boland, Robert J. MD; Barsky, Arthur J. MD. Illness Anxiety Disorder: Psychopathology, Epidemiology, Clinical Characteristics, and Treatment. Psychosomatic Medicine 81(5):p 398-407, June 2019.