تحت تاثیر

(Under the Influence)

نوشته  رابرت فرانک

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/CmFyM3CACO4

---------

در این اثر فرانک به بررسی تاثیر پذیری ما از دیگران و چگونگی سرایت رفتار می پردازد. قبل تر به کتاب "رفتار چگونه گسترش می یابد" دامون سنتولا پرداختم. کتاب فعلی تا حدی همسو و موید کتاب سنتولا است.انسان ها بیش از آنکه فکر می کنند از یکدیگر تاثیر می پذیرند. در عمل می توان گفت که کشیدن سیگار، چاقی و اضافه وزن، مصرف الکل و مواد مخدر، الگوهای رفتار جنسی، تمایل به خرید کالا و تجملگرایی و بسیاری رفتارهای دیگر درجه سرایت بالایی دارند. او با اشاره به چندین پژوهش کلیدی و تامل برانگیز نشان می دهد که این سرایت جنبه علیتی دارد و صرفاً یک همبستگی آماری نیست. اما اگر رفتارها مسری هستند تکلیف مقوله اراده آزاد و انتخاب چه می شود؟ اگر ما بدون آنکه خود بدانیم از دیگران بشدت تاثیر می پذیریم چگونه می توانیم ادعا کنیم که مسئول تمامی انتخاب های خود هستیم؟از طرف دیگر اگر رفتارها سرایت پذیر هستند آیا حاکمیت ها اجازه دارند برخلاف میل شهروندان و به صرف محافظت از دیگران، مانع برخی رفتارها گردند؟ آیا چون پرخوری و اضافه وزن سرایت پذیر است می بایستی از غذاهای پرکالری و چاق کننده مالیات مضاعف اخذ کرد؟او همچنین در کتاب حاضر بحث "کالاهای موقعیتی" و مسابقه تسلیحاتی در مصرف تجملی که در کتاب های قبلی خود یعنی اقتصاد داروین و موفقیت و شانس بدانها اشاره کرده است، را ادامه می دهد. برای متوقف کردن رقابت مخرب و غیر سازنده انسان ها در بدست آوردن کالاهای موقعیتی که با کاهش حس شادکامی و رضایتمندی از زندگی همراه است چه باید کرد؟در بخش دیگری از کتاب به چگونگی تغییر باورها نگاه عمیق تری دارد و نشان می دهد در بسیاری از موارد شبکه های اجتماعی به افزایش قطبی شدن سیاسی و عقیدتی دامن زده اند. راهکار روشنگری و تغییر باورهای نادرست چیست؟بنظر من این اثر فرانک هم خواندنی، جذاب و آموزنده است. آنرا به شما علاقمندان توصیه می کنم.

موفقیت و شانس:خوش اقبالی و افسانه شایسته سالاری

(Success and luck)

نوشته  رابرت فرانک

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/wjFRmBnF0Ss

---------

کتاب "موفقیت و شانس:خوش اقبالی و افسانه شایسته سالاری". بعنوان یک روانپزشک و علاقمند به رفتار انسان ها همواره برایم سوال بوده که موفقیت مالی، شغلی و اجتماعی افراد بیشتر ناشی از تلاش و استعداد افراد است یا عنصر بخت و اقبال در آن نقش مهم تری دارد؟ طبعاً افراد بدون زحمت به جایی نمی رسند اما بودن در زمان و مکانی خاص، متولد شدن در خانواده ایی موفق و حمایتگر، زیستن در زمانه امید و بالندگی و در مسیر فرصت های طلایی بودن هم مهم است. رابرت فرانک، اقتصاددان برجسته دانشگاه کورنل در کتاب خود سعی در پاسخ به این سوال دارد. او معتقد است که افراد موفق و آنهاییکه در قله های شهرت، ثروت و قدرت قرار دارند معمولاً سهم فرصت های اقبال گونه محیطی را دست کم می گیرند و بیشتر ترقی خود را مدیون استعداد و تلاش خود می دانند. در حالیکه بررسی های کلان آماری و اجتماعی نشان می دهد که اینگونه نیست. برخی متغیرهای به ظاهر بی اهمیت از جمله ماه تولد و حروف اول فامیل افراد در تغییر سرنوشت ایشان تاثیر معتی داری دارد چه برسد به طبقه اجتماعی و عصری که در آن متولد شده اند. به باور او بیش بها دادن به مقوله شایستگی فردی و غفلت از نقش عوامل بیرونی تبعات ناخوشایندی دارد. سرخوردگی در بازندگان و خودبزرگ بینی و خودشیفتگی در برندگان و عدم تمایل عموم برای سرمایه گذاری در زیرساختهای جامعه مانند آموزش عمومی، بهداشت و عدالت اجتماعی از این جمله اند. از طرف دیگر بها دادن زیاد به نقش فردی در موفقیت به رقابت شدیدتر منجر شده و نوعی مسابقه به اصطلاح تسلیحاتی بی حاصل را بین مردم دامن می زند. او همبستگی مهمی بین این آسیب شناسی و پدیده ایی بنام برنده-همه-را-می برد، قائل است. در پدیده اخیر که در بسیاری از اموری اقتصادی، هنری، ورزشی و حتی علمی شاهد آن هستیم، افرادی که به قله و مقام نخست می رسند ثمره تمامی فعالیت های حوزه کاری را می چینند و به افراد پایین تر شهرت، اعتبار و پاداش بسیار کمتری تعلق می گیرد. رواج سبک های انگیزشی و تفکر آرزومند و مثبت افراطی هم با این امور مرتبط است.کتاب به یافته ها و آزمایش های تامل برانگیز متعدد در زمینه موفقیت دارد. من خواندن این کتاب ارزشمند را قویاً توصیه می کنم.

رفتار چگونه گسترش می یابد

(How ‌Behavior Spreads)

نوشته دیمون سنتولا

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/yanTGI_YcoI

-------

کتاب "رفتار چگونه گسترش می یابد" کتاب بسیار خواندنی از دیمون سنتولا جامعه شناس دانشگاه پنسیلوانیا است. قبل تر کتاب "تغییر" وی را معرفی کردم. این کتاب سه سال پیش از کتاب مذکور چاپ شده و در واقع بحث های پایه سرایت رفتار در جوامع را به خوبی توضیح می دهد. چرا برخی ابداعات و تغییرات موفق هستند و با استقبال عمومی مواجه می شوند؟ چرا گاهی سخنان و نظرات شما با وجود عمق و گیرایی به در بسته می خورند؟ رمز موفقیت برخی کالاها، فیلمها، کتابها و یا افراد در چیست؟ چرا برخی جملات، تصاویر یا کلیپ ها در شبکه های اجتماعی بشکل انفجار گونه فراگیر و به اصطلاح وایرال می شوند؟ آیا دسترسی به شبکه های وسیع ارتباط جمعی با دنبال کنندگان میلیونی لزوماً به گسترش یک تغییر کمک می کنند؟ یا سر راه تحول مانع ایجاد می کند؟ استدلال پایه این کتاب و کتاب تغییر بر این استوار است که برای پذیرش یک فکر یا تغییر رفتار یا کالا علاوه بر ویژگی های درونی و ذاتی آنها، موقعیت زمانی و مکانی معرفی آنها و ساختار شبکه اجتماعی که در آن وارد می شوند نیز تاثیر بسزایی دارد. ما هنگام پذیرش یک نوآوری علاوه بر بررسی مستقیم ویژگی های آن به نظر و گرایش دیگران نیز می نگریم. آیا دیگران انرا تایید می کنند؟ آیا با اقبال نزد افراد مهم مواجه شده است؟ در ضمن چه کسانی در اطراف ما به آن نوآوری نظر مثبت نشان داده اند؟ در این بخش است که پیچیدگی سرایت آشکار می شود. برخی شبکه ها به گونه ایی در هم تنیده هستند و یک تغییر در آن چرخیده و سرانجام فراگیر می شود. در برخی ساختارهای دیگر یک تغییر یا فکر هر چقدر هم سازنده و با ارزش، رقیق شده و در نهایت محو می گردد. سنتولا با استناد به پژوهش های علمی و دقیق خود و سایر پزوهشگران علوم شناختی ویژگی های شبکه ها و تاثیر ساختار آنها در پذیرش یا مهار تغییر را به بحث می گذارد. او هم بکمک مدلسازی های کامپیوتری و هم بررسی گسترش پیامها در شبکه های اجتماعی نشان داده که بخش عظیمی از تحول در رفتار و پذیرش نوآوردی مرهون نقطه و زمان شروع و اجزا ارتباطی بین افراد است. باید اعتراف کنم دو کتاب سنتولا تاثیر خیلی زیادی بر من داشت و پاسخ بسیاری از سوالات خود درباره معمای رفتار انسانها، موفقیت و شکست و رشد اجتماعی را در آنها یافتم. به همین دلیل خواندن این دو شاهکار را خدمت همگان توصیه می کنم.

کتاب قانون سازان،قانون شکنان؟

(RULE MAKERS, RULE BREAKERS)

قسمت دوم

نوشته میشل گِلفاند

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/6K9EvfEWoTs

-------

کتاب "قانون سازان،قانون شکنان" اثر جدید از میشل گِلفاند استاد روانشناسی دانشگاه مریلند. چه تفاوتی بین سنگاپور و زلاندنو وجود دارد؟ ژاپنی ها چه تفاوتی با اروپایی ها دارند؟ آیا می توان ملتها و فرهنگها را بر اساس ویژگی های شخصیتی و رفتاری طبقه بندی و دسته بندی کرد؟ اگر بتوان، این صفات با چه عواملی ارتباط دارند و آیا قادر به پیش بینی رفتار اعضای آن جامعه هستند؟ تمایز فرهنگهای فردگرا در مقابل جمعگرا سالها قبل توسط هَری تریاندیس استاد مشاور خانم گلفاند مطرح شده بود. اما گلفاند دوگانه استاد را طی بیست سال اخیر به دوگانه فرهنگهای باز در مقابل بسته تغییر و تعمیم داده است. به اعتقاد او در فرهنگهای بسته حاکمیت هنجارها بسیار مهم هستند و اصولاً در جامعه تعداد زیادی هنجار وجود دارند که اشخاص باید از آنها پیروی کنند. افراد متفاوت از جمع، خیلی پذیرفته نمی شوند و حاکمیت هنجار ولو با فشار بیرونی، خواست عمده مردم است. در مقابل در فرهنگهای باز، آزادی و استقلال فردی و به حداقل رساندن هنجارهای حاکم بر زندگی شخصی مقبول است. گروهای اقلیت پذیرفته تر هستند و متفاوت از جمع بودن نوعی ارزش هم تلقی می گردد. به اعتقاد او، سنگاپور، ژاپن، کره، چین، نروژ، مالزی و پاکستان از مثالهای فرهنگهای بسته هستند. استرالیا، فرانسه، آمریکا، اوکراین، برزیل و اسپانیا بیشتر باز تلقی می شوند. اولویتهای اخلاقی و ویژگی های شناختی از میزان بسته یا باز بودن فرهنگ تاثیر می پذیرند و موفقیت افراد را در شرایط گوناگون پیش بینی می کنند. کتاب حاضر با وجود جالب و خواندنی بودن حکایت از آن نیز دارد که علم مطالعه شخصیت و فرایندهای شناختی انسان با در نظر گرفتن فرهنگ در دوران اولیه و کودکی است و یافته ها را باید با دقت و احتیاط ارزیابی کرد. شاید هم بهتر است هنگام خواندن این کتاب هشدارهای کتاب "حرف مفت می زنه" برگستروم را نیز در ذهن داشت. گلفاند در کنار دوگانه فرهنگی به دوگانه طبقه بالا و طبقه پایین و تاثیر آن بر فرایندهای ذهنی می پردازد که کتاب را جالب تر می کند.

کتاب قانون سازان،قانون شکنان؟

(RULE MAKERS, RULE BREAKERS)

قسمت اول

نوشته میشل گِلفاند

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/y2cD8M4sySw

-------

کتاب "قانون سازان،قانون شکنان" اثر جدید از میشل گِلفاند استاد روانشناسی دانشگاه مریلند. چه تفاوتی بین سنگاپور و زلاندنو وجود دارد؟ ژاپنی ها چه تفاوتی با اروپایی ها دارند؟ آیا می توان ملتها و فرهنگها را بر اساس ویژگی های شخصیتی و رفتاری طبقه بندی و دسته بندی کرد؟ اگر بتوان، این صفات با چه عواملی ارتباط دارند و آیا قادر به پیش بینی رفتار اعضای آن جامعه هستند؟ تمایز فرهنگهای فردگرا در مقابل جمعگرا سالها قبل توسط هَری تریاندیس استاد مشاور خانم گلفاند مطرح شده بود. اما گلفاند دوگانه استاد را طی بیست سال اخیر به دوگانه فرهنگهای باز در مقابل بسته تغییر و تعمیم داده است. به اعتقاد او در فرهنگهای بسته حاکمیت هنجارها بسیار مهم هستند و اصولاً در جامعه تعداد زیادی هنجار وجود دارند که اشخاص باید از آنها پیروی کنند. افراد متفاوت از جمع، خیلی پذیرفته نمی شوند و حاکمیت هنجار ولو با فشار بیرونی، خواست عمده مردم است. در مقابل در فرهنگهای باز، آزادی و استقلال فردی و به حداقل رساندن هنجارهای حاکم بر زندگی شخصی مقبول است. گروهای اقلیت پذیرفته تر هستند و متفاوت از جمع بودن نوعی ارزش هم تلقی می گردد. به اعتقاد او، سنگاپور، ژاپن، کره، چین، نروژ، مالزی و پاکستان از مثالهای فرهنگهای بسته هستند. استرالیا، فرانسه، آمریکا، اوکراین، برزیل و اسپانیا بیشتر باز تلقی می شوند. اولویتهای اخلاقی و ویژگی های شناختی از میزان بسته یا باز بودن فرهنگ تاثیر می پذیرند و موفقیت افراد را در شرایط گوناگون پیش بینی می کنند. کتاب حاضر با وجود جالب و خواندنی بودن حکایت از آن نیز دارد که علم مطالعه شخصیت و فرایندهای شناختی انسان با در نظر گرفتن فرهنگ در دوران اولیه و کودکی است و یافته ها را باید با دقت و احتیاط ارزیابی کرد. شاید هم بهتر است هنگام خواندن این کتاب هشدارهای کتاب "حرف مفت می زنه" برگستروم را نیز در ذهن داشت. گلفاند در کنار دوگانه فرهنگی به دوگانه طبقه بالا و طبقه پایین و تاثیر آن بر فرایندهای ذهنی می پردازد که کتاب را جالب تر می کند.

کتاب چرا؟

(Why?)

قسمت دوم

نوشته ماریو لیویو

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/cXv5NI5dTyE

-------

کتاب "چرا؟ چه چیزی ما را کنجکاو می سازد" نوشته ماریو لیویو. مسئله کنجکاوی زمانی بسیار مورد علاقه روانشناسی بود و در دهه شصت میلادی پژوهش های زیادی درباره آن انجام گرفت اما بعداً از کانون توجه دانشمندان خارج شد. طی دهه اخیر دوباره توجه به پدیده کنجکاوی بالا گرفته است و روانشناسان و متخصصین علوم شناختی بدنبال درک آن هستند. کنجکاوی بنوعی میل و عطش به دانستن تعریف شده است و بین انسانها یکسان نیست. برخی در بسیاری از امور جهان کنجکاو هستند در حالیکه عده کثیری با بی تفاوتی آزار دهنده ایی از کنار پدیده ها می گذرند. کنجکاوی لازمه خلاقیت و اکتشاف است و به جرات می توان گفت انسانی که گرایش درونی به شناخت جهان ندارد نمی تواند دانشمند شود هرچند امروزه شاید انبوهی از افراد هستیم که به ظاهر پژوهش می کنند ولی نشانی از شوق به دانستن در آنها نیست. کنجکاوی با حس رضایت از زندگی نیز همراه است. چرا عده ایی کنجکاو هستند؟ چه شرایطی شوق به دانستن را در انسان ها دامن می زند؟ آیا حس کنجکاوی یک هیجان مثبت است یا منفی؟ در کودکان چگونه شکل می گیرد؟ پدیده ی مذمومی بنام فضولی چیست و چه ارتباطی با کنجکاوی دارد؟ آیا کنجکاوی با تکامل انسان ارتباط داشته است؟ اینها از جمله سوالاتی است که لیویو سعی در پاسخ به آنها دارد. ماریو لیویو در اصل فیزیکدان است ولی سالها برای گسترش علاقمندی به علم در میان مردم تلاش کرده و کتاب های جالبی تالیف کرده است. هرچند او متخصص علوم رفتاری نیست اما سعی کرده در کتاب "چرا" جمع بندی علمی و روشنگری درباره این حس عجیب بویژه در انسان ها ارائه دهد. مثلاً، با اشاره به نظریات دانیل برلاین، یکی از نکات جالب او محدوده یا منطقه بهینه کنجکاوی و رشد است؛ اگر ما درباره مسئله خیلی کم یا خیلی زیاد بدانیم، خیلی کنجکاو نخواهیم شد. یک محدوده ایی از آگاهی و اطلاع است که حداکثر ولع به دانستن را تحریک می کند. بنابرین بیش از آنکه کنجکاوی ذاتی باشد، موقعیتی است و می توان انسان ها را با قرار دادن در منطقه خاصی به دانستن بیشتر تهییج کرد. حتی بنظر می رسد که مسری است. در مجموع کتابی است خواندنی و روان با زیر ساخت قابل اعتماد علمی و اشاره به پژوهش های جالب معتبر. خواندن آنرا توصیه می کنم

کتاب چرا؟

(Why?)

قسمت اول

نوشته ماریو لیویو

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/Bs6hlrEnuXg

-------

کتاب "چرا؟ چه چیزی ما را کنجکاو می سازد" نوشته ماریو لیویو. مسئله کنجکاوی زمانی بسیار مورد علاقه روانشناسی بود و در دهه شصت میلادی پژوهش های زیادی درباره آن انجام گرفت اما بعداً از کانون توجه دانشمندان خارج شد. طی دهه اخیر دوباره توجه به پدیده کنجکاوی بالا گرفته است و روانشناسان و متخصصین علوم شناختی بدنبال درک آن هستند. کنجکاوی بنوعی میل و عطش به دانستن تعریف شده است و بین انسانها یکسان نیست. برخی در بسیاری از امور جهان کنجکاو هستند در حالیکه عده کثیری با بی تفاوتی آزار دهنده ایی از کنار پدیده ها می گذرند. کنجکاوی لازمه خلاقیت و اکتشاف است و به جرات می توان گفت انسانی که گرایش درونی به شناخت جهان ندارد نمی تواند دانشمند شود هرچند امروزه شاید انبوهی از افراد هستیم که به ظاهر پژوهش می کنند ولی نشانی از شوق به دانستن در آنها نیست. کنجکاوی با حس رضایت از زندگی نیز همراه است. چرا عده ایی کنجکاو هستند؟ چه شرایطی شوق به دانستن را در انسان ها دامن می زند؟ آیا حس کنجکاوی یک هیجان مثبت است یا منفی؟ در کودکان چگونه شکل می گیرد؟ پدیده ی مذمومی بنام فضولی چیست و چه ارتباطی با کنجکاوی دارد؟ آیا کنجکاوی با تکامل انسان ارتباط داشته است؟ اینها از جمله سوالاتی است که لیویو سعی در پاسخ به آنها دارد. ماریو لیویو در اصل فیزیکدان است ولی سالها برای گسترش علاقمندی به علم در میان مردم تلاش کرده و کتاب های جالبی تالیف کرده است. هرچند او متخصص علوم رفتاری نیست اما سعی کرده در کتاب "چرا" جمع بندی علمی و روشنگری درباره این حس عجیب بویژه در انسان ها ارائه دهد. مثلاً، با اشاره به نظریات دانیل برلاین، یکی از نکات جالب او محدوده یا منطقه بهینه کنجکاوی و رشد است؛ اگر ما درباره مسئله خیلی کم یا خیلی زیاد بدانیم، خیلی کنجکاو نخواهیم شد. یک محدوده ایی از آگاهی و اطلاع است که حداکثر ولع به دانستن را تحریک می کند. بنابرین بیش از آنکه کنجکاوی ذاتی باشد، موقعیتی است و می توان انسان ها را با قرار دادن در منطقه خاصی به دانستن بیشتر تهییج کرد. حتی بنظر می رسد که مسری است. در مجموع کتابی است خواندنی و روان با زیر ساخت قابل اعتماد علمی و اشاره به پژوهش های جالب معتبر. خواندن آنرا توصیه می کنم

کتاب بقا دوستانه ترین

(The Survival of the Friendliest)

قسمت دوم

نوشته برایان هیر

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/-D9tLBM51RM

-------

کتاب "بقا دوستانه ترین" نوشته برایان هیر. وقتی صحبت از بقا اصلح و انتخاب طبیعی می شود متاسفانه برخی افراد به این نتیجه می رسند که تکامل و قانون طبیعت حکم می کند که خشن ها، سلطه طلبها و زورمدارها باقی بمانند و ضعیف ترها حذف شوند. این یک برداشت کاملاً سطحی است و بخصوص درباره انسان مصداق جدی ندارد. کتاب بقا دوستانه ترین نشان داده که طی چند صدهزار سال اخیر انسان های مهربان، همدل و همکار که درک قوی تری از حالات و احساسات یکدیگر داشته اند از انواع خشن، خودکامه و ستیزه جو که فقط بدنبال سلطه و منافع خود بودند پیشی گرفته و گسترش یافته اند. به اعتقاد برایان هیر و بسیاری از همفکرانش، هوموساپینس بتدریج اهلی تر شده و توان بیشتری برای تحمل هم نوع خود پیدا کرده است. با وجود اینکه در این گذار از قدرت بدنی او کاسته شده و اندامها نیز ظریف تر شده اند اما بواسطه کاهش واکنش های هیجانی، توان درک نیات و تئوری ذهن در وی تقویت شده است. دو تغییر مذکور امکان همکاری، فرهنگ پذیری، یادگیری از همدیگر و فعالیت جمعی را بشدت افزایش داده است که ارزش عمده برای بقا داشته است. مشارکت در شکار، همکاری در دفاع از گروه های خودی و کمک به یکدیگر در شرایط دشوار جبران کاهش پرخاشگری و توان بدنی را کرده است. یکی از تغییراتی که به افزایش توانایی در درک نیت دیگران و شکل گیری تئوری ذهن کمک کرده سفیدی چشم بوده است. در تمامی انسانها فارغ از رنگ پوست و نژاد، صلبیه چشم سفید و آشکار است. در حالیکه در حیوانات اینگونه نیست. کودکان از سنین بسیار کم، براحتی جهت نگاه دیگران و به طریق اولی قصد و نیت آنها را متوجه می شوند. توانایی که در اکثریت حیوانات وجود ندارد و سگ های اهلی و نخستی های عالی تر تنها اندکی از آن برخوردارند. البته این دستاوردها جنبه تاریک هم دارد: در کنار همبستگی و همکاری با خودی ها، دشمنی با غیرخودی ها. در چنین شرایطی با انسان زدایی از غیر خودی ها، زمینه پرخاشگری به آنها فراهم می شود. جهت علاقمندان خلاصه ایی از کتاب را بصورت فایل شنیداری و دیداری در تلگرام قرار داده ام. با اینحال خواندن آن صفای بیشتری دارد و آنرا توصیه می کنم.

کتاب بقا دوستانه ترین

(The Survival of the Friendliest)

قسمت اول

نوشته برایان هیر

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/V2OSeER9w6Q

-------

کتاب "بقا دوستانه ترین" نوشته برایان هیر. وقتی صحبت از بقا اصلح و انتخاب طبیعی می شود متاسفانه برخی افراد به این نتیجه می رسند که تکامل و قانون طبیعت حکم می کند که خشن ها، سلطه طلبها و زورمدارها باقی بمانند و ضعیف ترها حذف شوند. این یک برداشت کاملاً سطحی است و بخصوص درباره انسان مصداق جدی ندارد. کتاب بقا دوستانه ترین نشان داده که طی چند صدهزار سال اخیر انسان های مهربان، همدل و همکار که درک قوی تری از حالات و احساسات یکدیگر داشته اند از انواع خشن، خودکامه و ستیزه جو که فقط بدنبال سلطه و منافع خود بودند پیشی گرفته و گسترش یافته اند. به اعتقاد برایان هیر و بسیاری از همفکرانش، هوموساپینس بتدریج اهلی تر شده و توان بیشتری برای تحمل هم نوع خود پیدا کرده است. با وجود اینکه در این گذار از قدرت بدنی او کاسته شده و اندامها نیز ظریف تر شده اند اما بواسطه کاهش واکنش های هیجانی، توان درک نیات و تئوری ذهن در وی تقویت شده است. دو تغییر مذکور امکان همکاری، فرهنگ پذیری، یادگیری از همدیگر و فعالیت جمعی را بشدت افزایش داده است که ارزش عمده برای بقا داشته است. مشارکت در شکار، همکاری در دفاع از گروه های خودی و کمک به یکدیگر در شرایط دشوار جبران کاهش پرخاشگری و توان بدنی را کرده است. یکی از تغییراتی که به افزایش توانایی در درک نیت دیگران و شکل گیری تئوری ذهن کمک کرده سفیدی چشم بوده است. در تمامی انسانها فارغ از رنگ پوست و نژاد، صلبیه چشم سفید و آشکار است. در حالیکه در حیوانات اینگونه نیست. کودکان از سنین بسیار کم، براحتی جهت نگاه دیگران و به طریق اولی قصد و نیت آنها را متوجه می شوند. توانایی که در اکثریت حیوانات وجود ندارد و سگ های اهلی و نخستی های عالی تر تنها اندکی از آن برخوردارند. البته این دستاوردها جنبه تاریک هم دارد: در کنار همبستگی و همکاری با خودی ها، دشمنی با غیرخودی ها. در چنین شرایطی با انسان زدایی از غیر خودی ها، زمینه پرخاشگری به آنها فراهم می شود. جهت علاقمندان خلاصه ایی از کتاب را بصورت فایل شنیداری و دیداری در تلگرام قرار داده ام. با اینحال خواندن آن صفای بیشتری دارد و آنرا توصیه می کنم.

کتاب هنر چگونه اثر می‌کند

(How art works)

قسمت ششم

نوشته خانم اِلِن وینر

به روایت : دکتر آذرخش مکری

مشاهده در یوتوب : https://youtu.be/5Wbqbc4oGwc

-------

کتاب "هنر چگونه اثر می کند؟" را خدمت شما معرفی کنم. اثری بسیار جذاب و خواندنی نوشته خانم اِلِن وینر، استاد روانشناسی کالج بوستون. در این کتاب، وینر به بررسی جنبه های روانشناختی هنر می پردازد و با ارائه پژوهش های خلاق و جدید، سعی دارد به بسیاری از سوال ها در حوزه هنر پاسخ دهد: آیا هنر ذاتی است یا ماهیت و لذت بردن از آنرا می آموزیم؟ آیا هنر خوب و بد وجود دارد یا یک قرارداد و گزینش مقطعی اجتماعی است؟ چرا برخی افراد به موسیقی، داستان و نقاشی های غم انگیز علاقه دارند و از حس حزن القا شده لذت می برند؟ چگونه عده ایی از فیلم های وحشتناک لذت می برند؟ آیا کودکان و افرادی که تماسی با فرهنگ غربی نداشته اند از موسیقی و نقاشی مدرن لذت می برند؟ پرداختن به هنر استعداد می خواهد یا اکتساب است؟ نقاشی مدرن مانند آبستره اکسپرسیونیست یک پدیده اصیل هنری است یا یک ذائقه هنری عده ایی خاص؟ فرق بین برخی آثار مشهور و مدرن با نقاشی و خط خطی کردن های کودکانه در چیست؟ آیا موسیقی، داستان و نقاشی به تکامل هوشی و هیجانی در انسان ها منجر می شود؟ و سوالات جالب دیگر. وینر در کتاب خود از بحث های فلسفی درباره ماهیت هنر فاصله گرفته و با استناد به کارآزمایی های متعدد-که تعداد قابل توجهی از آنها توسط خود وی صورت گرفته است-سعی دارد ماهیت هنر را روشن سازد. بنظر می رسد وینر در گزینش منابع بسیار موفق بوده و به کلیدی ترین پژوهشهای دو دهه اخیر اشاره کرده است. برخی فصول واقعاً چالشی هستند و خواننده را تا رسیدن به پاسخ میخکوب می کند. با اینحال این کتاب می تواند یک کتاب درسی برای افراد علاقمند به روانشناسی هنر باشد و اگر تاکنون ترجمه نشده، بنظر من ترجمه آن اولویت بالایی دارد. برای من خیلی آموزنده بود و برای افرادی که فرصت خواندن آنرا ندارند خلاصه ایی چند قسمتی از یافته ها و پژوهش های مهم را در تلگرام قرار خواهم داد. ولی در این ایام شیوع کرونا، می ارزد حتی الامکان در منزل بمانید و کتاب را کامل بخوانید. پاسخ بسیاری از سوالات چالشی روزمره درباره هنر را در آن خواهید یافت.