ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทุเรียนเป็นที่รู้จักในนาม "ราชาแห่งผลไม้" เนื่องจากมีเนื้อเนียน หวาน และอร่อยมาก แม้กลิ่นที่แรงบางครั้งอาจทำให้บางคนไม่ชอบกิน แต่ความต้องการในการบริโภคทุเรียนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ระบุว่าการค้าทุเรียนทั่วโลกเพิ่มขึ้นเกือบ 10 เท่าในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา นอกจากนี้ นิกเคอิ เอเชีย (Nikkei Asia) ยังรายงานว่า เพื่อตอบสนองตลาดในจีน เกษตรกรเวียดนามได้ตัดต้นกาแฟทิ้งและเริ่มปลูกทุเรียนแทน นี้เป็นสัญญาณชัดเจนที่บ่งบอกถึงความนิยมและความต้องการที่มีอยู่ต่อทุเรียนในตลาดโลกในปัจจุบัน

เว่ยเต๋อชัง เกษตรกรปลูกทุเรียนที่ผิงตง

   ในไต้หวันก็มีการนำเข้าทุเรียนเกือบหมื่นตันทุกปี แต่หลังจากตลาดจีนเติบโตขึ้น การนำเข้าทุเรียนไปยังไต้หวันลดลงและราคาก็แพงขึ้น เกษตรกรในไต้หวันจึงเริ่มปลูกทุเรียนในประเทศ แม้ว่าไต้หวันจะไม่ใช่พื้นที่ที่เหมาะสมในการปลูกทุเรียน แต่มีเกษตรกรที่สามารถเอาชนะอุปสรรคและปลูกทุเรียนรสชาติอร่อยได้ โดยขายในราคาสูงถึง 600 เหรียญไต้หวันต่อกิโลกรัม ซึ่งทุเรียนมีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และชอบสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูงคงที่ รายงานบางฉบับชี้ว่ากลิ่นทุเรียนที่รุนแรงมาจากเอไทโอนีน (ethionine) ซึ่งเป็นกรดอะมิโนที่มีกลิ่นรุนแรงคล้ายกำมะถัน สำหรับคนที่ชอบทุเรียนจะคิดว่ามีกลิ่นหอม แต่คนที่เกลียดทุเรียนจะคิดว่ามีกลิ่นเหม็น ทุเรียนมีคุณค่าทางโภชนาการสูง เช่น โพแทสเซียม วิตามินซี กรดโฟลิก กรดลิโนเลอิก และทริปโตเฟน นอกจากนี้ยังมีฮอร์โมนเอสโตรเจนที่อาจช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนในสตรีที่มีบุตรยาก และรายงานบางฉบับชี้ว่ากลิ่นทุเรียนที่รุนแรงมาจากกรดอะมิโนชื่ออีไทโอนิน (Ethionine) ที่อยู่ในทุเรียน สำหรับคนที่ชอบทุเรียนจะคิดว่ามีกลิ่นหอม แต่คนที่เกลียดทุเรียนจะคิดว่ามีกลิ่นเหม็น

สวนทุเรียนของเกษตรเว่ยเต๋อชัง

    ตลาดทุเรียนกำลังขยายตัว FAO เผยภาพรวมตลาดทุเรียนทั่วโลกในปี 2023 ชี้ว่าพื้นที่ปลูกทุเรียนหลักคือไทย มาเลเซีย และอินโดนีเซีย โดยไทยคิดเป็นสัดส่วนประมาณ 90% เวียดนาม 3% มาเลเซีย 3% ส่วนฟิลิปปินส์และอินโดนีเซียส่งออกเล็กน้อย โดยส่งออกไปจีนมากถึง 95% สำหรับในไต้หวัน ทุเรียนเป็นผลไม้ที่ได้รับความนิยมบริโภคเช่นกัน จากข้อมูลของสำนักงานศุลกากร ปี 2002 มีการนำเข้าทุเรียนมาไต้หวันนับหมื่นตันต่อปี แต่ความต้องการทุเรียนของจีนเพิ่มขึ้นอย่างมาก ทำให้ปริมาณทุเรียนที่นำเข้ามาไต้หวันลดลงและราคาแพงขึ้นเรื่อยๆ อีกทั้งคุณภาพและรสชาติก็ไม่ดีเหมือนเมื่อก่อน ข้อมูลจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาระบุว่าในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ทุเรียนนำเข้ายังสุ่มตรวจพบยาฆ่าแมลงตกค้างและพบแคดเมียมซึ่งเป็นโลหะหนักถึง 11 ครั้ง

ห่อทุเรียนป้องกันมวนลำไย

    แม้ว่าไต้หวันจะไม่ใช่พื้นที่ที่เหมาะสมสำหรับการปลูกทุเรียน แต่ก็ยังมีเกษตรกรที่สามารถเอาชนะอุปสรรคด้านสภาพอากาศและปลูกทุเรียนรสชาติอร่อยได้ ปัจจุบันการปลูกทุเรียนในไต้หวันยังถือว่าน้อยมาก ตัวอย่างเช่น คุณเว่ยเต๋อชัง(魏德昌) อยู่ที่ตำบลขั่นติ่ง เมืองผิงตง เน้นปลูกทุเรียนเป็นหลัก เขารวบรวมเมล็ดพันธุ์ เพาะต้นกล้า ผลิตและจำหน่ายด้วยตัวเอง โดยซื้อทุเรียนสดนำเข้าจากผู้ค้าส่งหลายร้อยกล่อง แกะเอาเนื้อออก เหลือเมล็ดไว้เพาะและทาบกิ่งต้นกล้าทุเรียนพันธุ์ต่างๆ และคุณเว่ยเต๋อชังพบว่าต้นกล้าที่ทาบกิ่งจะเกิดผลได้เร็วที่สุดใน 4 ปี และคุณภาพของผลทุเรียนก็ดี เขาใช้วิธีถมดินยกร่องเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการระบายน้ำ และปลูกทุเรียนในระยะห่าง 6 เมตร เพื่อให้มีการระบายอากาศที่ดี ปัจจุบันเขาปลูกทุเรียนมากกว่า 10 พันธุ์ แต่พันธุ์หลักคือ มูซันคิง แบล็คทรอน และหมอนทอง

เกษตรกรเว่ยเต๋อชังเพาะต้นกล้าและทาบกิ่งทุเรียนเอง

   ทุเรียนที่ปลูกในไต้หวันยังขายได้ในราคาสูง แม้จะปลูกในพื้นที่จำกัด การปลูกทุเรียนในไต้หวันถือเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าและสร้างรายได้ที่ดี สำหรับผู้ที่ชอบทุเรียน การบริโภคทุเรียนไต้หวันเป็นทางเลือกที่ดี เนื่องจากคุณภาพและรสชาติที่อร่อย เป็นทุเรียนที่สุกบนต้น แต่ถ้าเป็นทุเรียนที่นำเข้าทางเรือสุกแค่ 60-70% ก็ตัดส่งขายแล้ว

   รายการในครั้งนี้ขอนำเรื่องของการจัดตั้งสหกรณ์ Plahan (伯拉罕) ที่ช่วยเหลือผู้เฒ่าและผู้ด้อยโอกาสทางสังคมของชุมชนซวงฉี เขตเหอผิง เมืองไทจง ที่เลี้ยงไก่ไข่ที่เป็นมิตร มาเล่าสู่กันฟัง คุณอู๋สี่เต๋อ (吳喜德) ผู้เฒ่าตัวอย่างในชุมชนซวงฉี ได้เข้าร่วมโครงการเลี้ยงไก่ที่เป็นมิตรของสหกรณ์ Plahan และโครงการส่งเสริมอาหารและธัญพืชในชุมชน วัตถุประสงค์ของสหกรณ์คือให้ผู้เฒ่าในชนบทของนครไถจงสามารถพึ่งตนเองได้โดยการเลี้ยงไก่ไข่อย่างเป็นมิตร จากนั้นซื้อไข่จากพวกเขา เงินที่เหลือจากการขายไข่หลังหักต้นทุนจะนำไปใช้เป็นค่าอาหารค่ำเพื่อการกุศล ผู้เฒ่าที่เข้าร่วมโครงการจะมีรายได้จากการขายไข่เพื่อการดำรงชีพ ความสำเร็จจากการเลี้ยงไก่ไข่นี้ทำให้พวกเขารู้สึกภูมิใจและหวังว่าการเลี้ยงไก่ที่เป็นมิตรจะสร้างความสุขให้กับชุมชนตลอดไป

สหกรณ์ Plahanช่วยเหลือผู้เฒ่าและผู้ด้อยโอกาสทางสังคม

   คุณอู๋สี่เต๋อ ยิ้มอย่างมีความสุข แม้ในอดีตเขาเคยป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์เมื่ออายุ 49 ปี และมีโรคประจำตัวอื่น ๆ เช่น โรคเกาต์และอาการแขนขาอ่อนแรง ซึ่งทำให้หางานไม่ได้ ชุมชนซวงฉีตั้งอยู่ห่างไกลจากตัวเมือง และขาดทรัพยากรทางการแพทย์ การเดินทางเข้าเมืองใช้เวลามากกว่าหนึ่งชั่วโมง ทำให้เขารู้สึกวิตกกังวลเกี่ยวกับชีวิตในอนาคต แม้จะมีโครงการดูแลผู้ป่วยระยะยาวจากรัฐบาล แต่ก็ไม่ค่อยมีบริการเข้าถึงชุมชน ดังนั้นเขาจึงไม่กล้าคิดถึงชีวิตที่เหลืออยู่ต่อไป

   คุณหลินอีอิ๋ง(林依瑩) ประธานสหกรณ์กล่าวว่าไก่ของผู้เข้าร่วมโครงการครั้งที่ 2 ได้รับการดูแลดี อัตราการผลิตไข่เกิน 70% โดยไข่แต่ละฟองขายในราคา 25 เหรียญไต้หวัน ครึ่งหนึ่งคืนให้ผู้เข้าร่วม หลังหักค่าใช้จ่าย ผู้เข้าร่วมมีรายได้มากกว่า 3,000 เหรียญไต้หวันต่อเดือน ซึ่งเพียงพอสำหรับชีวิตในชุมชน แม้การผลิตจะเพิ่มขึ้น แต่ยังมีแรงกดดันด้านการขาย เพราะราคาขายสูงกว่าท้องตลาด จึงต้องโปรโมตผ่านช่องทางต่างๆ เพื่อเพิ่มลูกค้า ไข่มีคุณภาพดีและถูกคัดเกรด ส่วนที่เหลือส่งให้เยาวชนในชุมชนใช้ทำอาหารเพื่อการกุศล

สหกรณ์ Plahan ช่วยเหลือผู้เฒ่าและผู้ด้อยโอกาสทางสังคม

   ผู้เข้าร่วมโครงการเห็นว่าการเลี้ยงไก่ช่วยพวกเขามาก คุณหลินสี่เม่ยได้กลับบ้านเพื่อดูแลพ่อแม่และเปลี่ยนชีวิตด้วยการเลี้ยงไก่ เธอรู้สึกว่าแม่ไก่เป็นเครื่องยังชีพทางจิตวิญญาณ และกิจกรรมกลุ่มช่วยให้ชาวบ้านสนุกสนานขึ้น ส่วนคุณหลี่อิ้ว ต๋าลี่ กล่าวว่าเขาได้รับการช่วยเหลือจากผู้เข้าร่วมคนอื่นๆ และมีการสร้างปฏิสัมพันธ์ระหว่างชาวบ้าน นอกจากนี้ ยังมีการใช้มูลไก่ปลูกผัก ซึ่งถือเป็นเกษตรหมุนเวียน และคุณหวงโป๋อวี้ ผู้ดูแลสมาชิกที่เลี้ยงไก่ บอกว่าผู้เข้าร่วมโครงการไม่เพียงแต่จัดหาไข่ แต่ยังพัฒนาความสามารถในการดูแลตนเอง และช่วยดูแลผู้อื่น สหกรณ์ช่วยปรับปรุงคุณภาพชีวิตให้ผู้สูงอายุ โดยมีการทำกิจกรรมร่วมกันเพื่อสร้างคุณค่าในชีวิต

   สหกรณ์ Plahan ดำเนินโครงการเลี้ยงไก่ไข่ที่เป็นมิตรมาเป็นเวลากว่า 4 ปี แต่ผลตอบแทนเพื่อการกุศลยังน้อย ลูกค้าที่สั่งไข่เป็นประจำคิดเป็นเพียง 1/3 ของทั้งหมด ซึ่งยังไม่เพียงพอสนับสนุนความมั่นคงของชุมชน อย่างไรก็ตาม นักท่องเที่ยวและหน่วยงานสวัสดิการสังคมได้มาเยี่ยมชมเพื่อเรียนรู้การเลี้ยงไก่ไข่ที่เป็นมิตร และโรงเรียนวอลดอร์ฟ(Waldorf)ใช้เล้าไก่เป็นสถานที่ศึกษาสำหรับนักเรียน

สหกรณ์ Plahan ช่วยเหลือผู้เฒ่าและผู้ด้อยโอกาสทางสังคม

   คุณหลินอีอิ๋ง ประธานสหกรณ์กล่าวว่าตลาดไข่ต้องพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และมีแผนขยายฐานลูกค้า รวมถึงจัดทัวร์ชนเผ่าเพื่อให้การเลี้ยงไก่เป็นอุตสาหกรรมที่ยั่งยืน ขณะที่คุณหยางหวนจิ้ง(楊環靜)ผู้ก่อตั้งโครงการส่งเสริมอาหารและธัญพืชในชุมชนชี้ว่าผลสำเร็จของสหกรณ์ได้สร้างประโยชน์ให้กับชุมชน และทำให้ชาวชนเผ่าในเขตเหอผิงเข้าร่วมโครงการมากขึ้น สร้างความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและการดูแลชุมชนอย่างน่าทึ่ง

   ปลาจวดซึ่งเป็นปลาที่มีมูลค่าทางเศรษฐกิจสูง

    สถาบันวิจัยการประมง(The Fisheries Research Institute หรือ FRI) ได้เพาะเลี้ยงลูกปลาจวดที่เกิดจากการผสมเทียมตั้งแต่ปี 2022 หลังทดลองเลี้ยงเป็นเวลา  2 ปี ขณะนี้ปลาสามารถวางไข่ได้เอง และกำลังเข้าสู่การผลิตจำนวนมาก ดังนั้นในช่วงปลายเดือนมิถุนายน 2024 สถาบันวิจัยน้ำได้ปล่อยลูกปลาจวดจำนวน 300 ตัวกลับสู่ทะเลของตำบลตงกั่ง

   จางจิ่นอี๋(張錦宜) ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยสัตว์น้ำ บอกว่าสถาบันวิจัยน้ำได้ปล่อยลูกปลาจวดในน่านน้ำชายฝั่งเป็นเวลา 3 ปีติดต่อกัน และได้เปิดตัวแผนฟื้นฟูทรัพยากรเพื่อรวบรวมปลาทะเลน้ำลึกคุณภาพสูง ตั้งแต่เดือนมีนาคมถึงพฤษภาคมปีนี้พ่อพันธุ์แม่พันธุ์ปลาที่นำมาเลี้ยงในบ่อที่สร้างขึ้นได้วางไข่เองตามธรรมชาติ โดยนักวิจัยได้สังเกตการปฏิสนธิและเพาะเลี้ยงต่อไปอีก 3 เดือน ได้ลูกปลาที่มีความยาวกว่า 10 เซนติเมตร จากนั้นในช่วงปลายเดือนมิถุนายนได้นำลูกปลาเหล่านี้ไปปล่อยในเขตทะเลของตำบลตงกั่ง นับเป็นปลาที่เกิดจากการผสมเทียมสำเร็จล็อตแรกที่วางไข่ตามธรรมชาติ ซึ่งสิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าเทคโนโลยีการเพาะพันธุ์ปลาจวดกำลังจะเข้าสู่ขั้นตอนการผลิตที่มีจำนวนมากแล้ว

   เจิ้งอวี้เฉิน(鄭鈺宸) ประธานสมาคมประมงเขตตงกั่ง บอกว่าปลาจวดมีหลายชนิด ปลาจวดที่ทางสถาบันวิจัยสัตว์น้ำเพาะพันธุ์เป็นปลาจวดเครา ภาษาจีนเรียกว่า “เฮยอี้-黑䱛” หรือเรียกทั่วไปว่า “เฮยโข่ว-黑口” หรือ “เฮยเจียหวั่ง-黑加網” หรือ “เฮยโหว-黑喉” ปัจจุบันราคาจากแหล่งผลิตเฉลี่ย 400-700 เหรียญไต้หวันต่อกิโลกรัม แต่ถ้าเป็นปลาตัวใหญ่ขายในท้องตลาดตกชั่งละกว่า 1,000 เหรียญไต้หวัน(1ชั่งเท่ากับ 600 กรัม) เรือลากอวนตงกั่ง และเรือลากกุ้งจะออกทะเลเพื่อจับปลาในช่วงบ่ายถึงประมาณตี 2 ของทุกวัน และเรือประมงจะขึ้นฝั่งในตอนเช้าถึงบ่ายเพื่อขายปลาประจำวัน อย่างไรก็ตาม ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การจับปลาในน่านน้ำชายฝั่งของไต้หวันลดลงอย่างมาก และชาวประมงตงกั่งก็รายงานว่าจำนวนที่จับได้มีไม่มากด้วย ดังนั้นจึงคาดหวังการเพาะพันธุ์ปลาแล้วปล่อยกลับสู่ทะเลจะช่วยแก้ปัญหารายได้ลดลงของชาวประมง

   ปลาจวด เป็นปลาทะเลส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในน้ำลึก 140 ถึง 200 เมตร เป็นปลาที่พบได้ทั่วไปในน่านน้ำชายฝั่งของไต้หวัน หากเป็นปลาที่มีขนาดใหญ่จะมีลำตัวยาวถึง 45 เซนติเมตร เป็นอาหารทะเลที่นิยมใช้บำรุงร่างกายหลังคลอดบุตรหรือหลังผ่าตัดของชาวตงกั่ง ดังนั้นชาวตงกั่งจึงชื่อปลาจวดว่า “ปลาอยู่เดือน-月子魚”นอกจากมีการปล่อยลูกปลาจวด 300 ตัวกลับสู่ทะเลแล้ว ยังได้ปล่อยลูกปลาจาระเม็ดทองอีก 30,000 ตัวในชายฝั่งของอุทยานชายทะเลตงกั่ง เพื่อฟื้นฟูทรัพยากรทางทะเล

ปล่อยลูกปลาจวด 300 ตัว และลูกปลาจาระเม็ดทอง 30,000 ตัว ลงสู่อุทยานชายทะเลตงกั่ง เพื่อฟื้นฟูทรัพยากรทางทะเล

   สถานีวิจัยและส่งเสริมชา กระทรวงเกษตร (Tea Research and Extension Station, MOA) ชี้ว่าปัจจุบันใบชาและต้นทุนการแปรรูปชาในไต้หวันสูงขึ้น นอกจากนี้ รูปแบบการดื่มชาเริ่มเปลี่ยนไป วิธีการชงชาด้วยความร้อนแบบดั้งเดิมเริ่มได้รับความนิยมน้อยลง เพื่อตอบสนองความต้องการดื่มชาของคนหนุ่มสาว ผู้ประกอบการจึงหันมาผลิตชาบรรจุขวดพร้อมดื่ม ที่ผลิตจากวัตถุดิบรุ่นใหม่ใช้เทคนิคการสกัดอย่างรวดเร็วจึงได้เครื่องดื่มชาพร้อมดื่มที่มีรสชาติสดใหม่

การสกัดชาแบบดั้งเดิมจะสูญเสียใบชาประมาณ 10 - 15%

   ปัจจุบัน ผู้ประกอบการในไต้หวันมักเลือกวัตถุดิบชานำเข้าที่มีราคาถูกกว่า สถานีวิจัยและส่งเสริมชาจึงได้พัฒนาและปรับปรุงวัตถุดิบและกระบวนการแปรรูปเพื่อแข่งขันกับสินค้านำเข้า พัฒนาวัตถุดิบชาที่ดีต่อสุขภาพและมีคุณภาพสูง ช่วยยกระดับการแข่งขันใบชาที่ผลิตในไต้หวัน

  ในช่วงฤดูร้อนที่อากาศร้อนระอุ ในมือของชาวไต้หวันมักจะถือเครื่องดื่มมือเขย่าหรือชาบรรจุขวดพร้อมดื่มเย็นๆ จากสถิติของกระทรวงการคลังระบุว่า ในเดือนกุมภาพันธ์ปี 2024 มีร้านเครื่องดื่มมือเขย่ามากกว่า 15,000 ร้าน เพื่อตอบสนองตลาดขนาดใหญ่ ทีมวิจัยจึงได้พัฒนาวัตถุดิบชารุ่นใหม่ ผสานกับเทคนิคการการสกัดอย่างรวดเร็ว ทำให้เครื่องดื่มชาที่ผลิตออกมามีรสชาติสดใหม่แบบธรรมชาติ ให้ความรู้สึกชุ่มคอ แม้ไม่เติมน้ำตาลก็รู้สึกอร่อย

เทคนิคการสกัดชาอย่างเร็ว ลดการสูญเสียวัตถุดิบและต้นทุนการผลิตได้

  เทคนิคใหม่นี้ยังสามารถลดการสูญเสียวัตถุดิบและลดต้นทุนการผลิตได้อย่างมีประสิทธิภาพ การชงชาด้วยเทคนิกสกัดแบบรวดเร็วนี้ สามารถนำไปใช้กับชาหลายประเภท เช่น ชาเขียว ชาอูหลง และชาดำ วัตถุดิบชาเหล่านี้สามารถตอบสนองความต้องการของตลาดชาคุณภาพสูงในราคาที่เหมาะสม นอกจากนี้ ทางสถานีวิจัยและส่งเสริมชายังได้จัดตั้งสายการผลิตชาอัตโนมัติ ซึ่งช่วยเพิ่มการผลิตชาเชิงพาณิชย์และประหยัดต้นทุนแรงงาน ความสำเร็จนี้จะช่วยยกระดับคุณภาพของเครื่องดื่มชาในไต้หวันและขยายตลาดต่างประเทศ

เครื่องดื่มมือเขย่าได้รับความนิยมในไต้หวันมาก

   การพัฒนาเทคนิคการแปรรูปชาใหม่นี้มีข้อดี 5 ประการ ได้แก่ สกัดได้เร็ว ลดการสูญเสียใบชา ลดต้นทุนการผลิต คุณภาพดีขึ้น และนำไปผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย

สถานีวิจัยและส่งเสริมชาจัดตั้งสายการผลิตชาอัตโนมัติ

การปลูกต้นหอมยักษ์ออร์แกนิกในไต้หวัน

   ต้นหอมญี่ปุ่นหรือต้นหอมยักษ์ที่ปลูกในไต้หวันที่นำมาแนะนำในครั้งนี้นั้น เจ้าของที่ปลูกคือ คุณเลี่ยวกั๋วชิน (廖國欽) ซึ่งปลูกอยู่ที่เนินเขาในเมืองเจียอี้ คุณเลี่ยวกั๋วชินกล่าวว่า การปลูกต้นหอมนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย เนื่องจากต้นหอมมีศัตรูพืชหลายชนิด และการดูแลต้นหอมญี่ปุ่นยิ่งมีความซับซ้อนมากขึ้น ต้นหอมที่พบเห็นได้ทั่วไปในตลาดส่วนใหญ่เป็นต้นหอม 4 ฤดูหรือต้นหอมภาคเหนือ เนื่องจากใช้เวลาปลูกเพียง 3 เดือนก็เก็บเกี่ยวได้ แต่ต้นหอมญี่ปุ่นต้องใช้เวลาปลูกนานกว่า 6 เดือน จึงต้องเผชิญกับความท้าทายมากขึ้น ปัจจุบันมีเพียงตำบลเฟิงหยวนของเมืองไทจงเท่านั้นที่มีการปลูกต้นหอมญี่ปุ่นเชิงพาณิชย์ แต่การปลูกต้นหอมญี่ปุ่นแบบออร์แกนิกนั้นยังมีน้อยมาก

ต้นหอมญี่ปุ่นปลูกแบบปลอดสาร

   ต้นหอมญี่ปุ่นมีความนุ่ม หวาน และอร่อย การนำไปปรุงอาหารเช่น ปิ้งหรือย่างกับซีอิ๊ว หรือปิ้งย่างพร้อมกับเนื้อช่วยดับกลิ่นคาวของเนื้อ หรือหั่นท่อนใส่ในซุปหม้อไฟก็ช่วยเพิ่มความหวานกลมกล่อมแบบธรรมชาติ ปัจจุบัน ความต้องการต้นหอมญี่ปุ่นในไต้หวันเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ คุณเลี่ยวกั๋วชินซึ่งปลูกต้นหอมญี่ปุ่นมานานกว่า 10 ปี บอกว่าส่วนที่มีค่าที่สุดของต้นหอมญี่ปุ่นคือส่วนที่เป็นลำสีขาว แต่ละต้นต้องตรงและยาว โดยมีความยาวเฉลี่ย 25 - 30 เซนติเมตร ส่วนน้ำหนักของต้นหอมญี่ปุ่นที่ได้มาตรฐานอยู่ที่ 250 - 300 กรัมต่อต้น แต่คุณเลี่ยวกั๋วชินสามารถปลูกได้ถึง 450 กรัมต่อต้น

   การปลูกต้นหอมญี่ปุ่นให้ได้ต้นสวย ยาว มีส่วนที่เป็นสีขาวเยอะ และต้องตรงไม่คดงอนั้น วิธีการทั่วไปคือการใช้ดินคลุมต้นหอมหลายๆ ครั้งในขณะที่ต้นกำลังโต เพื่อให้ส่วนล่างของต้นถูกฝังอยู่ในเนินดินครึ่งต้น อย่างไรก็ตาม หากดินไม่มีการระบายน้ำที่ดีจะส่งผลกระทบต่อระบบราก นอกจากนี้ ตอนเก็บเกี่ยวต้องขุดดินที่หนาๆ ออกโดยไม่ทำลายต้นหอมซึ่งต้องมีฝีมือและเสียเวลา สำหรับเคล็ดลับของคุณเลี่ยวกั๋วชินคือการเว้นระยะห่างระหว่างต้นหอมให้ชิดขึ้น และใช้หลักการแข่งขันของพืชเพื่อการเติบโต ทำให้ต้นหอมทำงานหนักเพื่อชูให้สูงขึ้นและมีส่วนที่เป็นสีขาวยาวขึ้น ทำให้แต่ละต้นตรงและเวลาเก็บเกี่ยวง่ายขึ้น แต่ก็มีปัญหาคือถ้าต้นหอมสูงขึ้นก็ยิ่งกลัวว่าต้นจะล้มง่าย เขาจึงปิ๊งไอเดียใช้เชือกไนลอนสานเป็นตาข่ายสองชั้นคล้ายกับการผูกเหล็กเพื่อสร้างอาคาร เพื่อให้ต้นหอมแต่ละต้นมีตัวค้ำให้เติบโตอย่างราบรื่น

ปลูกต้นหอมญี่ปุ่นให้ตรง ยาว สวย ต้องมีเทคนิค

   ไม่กี่ปีนี้ สภาพอากาศที่แปรปรวน บางครั้งลมแรง บางครั้งฝนตกหนัก การปลูกต้นหอมมีความท้าทายมากขึ้น ต้นหอมเป็นพืชที่ชอบความเย็นจัดและแห้ง อีกทั้งยังต้องเผชิญกับปัญหาโรคพืชและหนอนแมลง ซึ่งนี่ก็เป็นสาเหตุที่ทำให้พื้นที่การปลูกต้นหอมที่ตำบลซานซิงเมืองอี๋หลานลดลงทุกปี สวนปลูกต้นหอมญี่ปุ่นของคุณเลี่ยวกั๋วชินก็เช่นกัน ยังต้องเผชิญกับปัญหาสภาพอากาศที่แปรปรวน ยกตัวอย่าง ในเดือนมีนาคมปี 2024 ที่เมืองเจียอี้ จู่ๆ มีลมพัดแรงและอุณหภูมิพุ่งสูงขึ้นเกิน 39°C ทำให้ปลายต้นหอมเริ่มเหี่ยวเฉาและเป็นสีเหลือง แต่หลังผ่านไปกว่าหนึ่งเดือน ต้นหอมกลับมามีสีเขียวและแข็งแรงขึ้น โดยไม่ทำอะไร เพราะส่วนที่เหลืองจะเฉาไปเองและส่วนกลางของต้นหอมจะงอกใบใหม่ขึ้นมาแทนที่ ตราบใดที่ต้นหอมยังแข็งแรง เพียงเอาใบเหี่ยวเฉาออกหลังเก็บเกี่ยว ซึ่งต้นหอมเป็นพืชผลระยะสั้น เมื่อต้นหอมออกดอกลำต้นจะแข็งและราคาขายจะลดลง แต่การปลูกต้นหอมญี่ปุ่นจะเก็บเกี่ยวในช่วงเดือนมีนาคมหรือเมษายนก่อนที่ต้นหอมออกดอก แต่ถ้าต้นหอมออกดอกแล้ว ก้านดอกที่แก่จะมีใบงอกขึ้นข้างๆ และยังเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ ซึ่งในสวนของเขายังเคยมีการปลูกต้นหอมอายุเกิน 1 ปีที่สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิตได้

   การปลูกต้นหอมในไต้หวันส่วนใหญ่จะเก็บเกี่ยวหมดในครั้งเดียว จากนั้นนำต้นหอมเก็บไว้ในห้องเย็น หากการขายไม่ราบรื่นจะมีแรงกดดันมากขึ้นเนื่องจากยิ่งแช่นานยิ่งต้องจ่ายค่าไฟมากขึ้นและกลัวต้นหอมเน่าเสีย แต่คุณเลี่ยวกั๋วชินไม่กลัวที่จะปล่อยต้นหอมไว้ในสวน ไม่ต้องรับแรงกดดันเรื่องการเก็บไว้ในห้องเย็น แต่จะแบ่งถอนเป็นส่วนๆ และยังสามารถจัดเตรียมขนาดของต้นหอมส่งขายตามความต้องการของลูกค้า อย่างไรก็ตาม หากทิ้งต้นหอมไว้ในสวนเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งวัน ความเสี่ยงในการเผชิญกับปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศจะมีมากขึ้น ดังนั้น คุณเลี่ยวกั๋วชินจึงต้องอาศัยการสังเกตและความรอบคอบในการปลูกต้นหอม

ใช้ตาข่ายคลุมเพื่อกระจายเม็ดฝนขณะที่ฝนตกหนัก

   การปลูกต้นหอมญี่ปุ่นในไต้หวันส่วนใหญ่จะมีผลผลิตมากในเดือนธันวาคมถึงเดือนมีนาคมปีถัดไป แต่คุณเลี่ยวกั๋วชินสามารถปลูกต้นหอมญี่ปุ่นมีผลผลิตได้ถึงเดือนกรกฎาคม และในปีนี้เขาตั้งใจจะให้มีผลผลิตตลอดทั้งปี ซึ่งเป็นความท้าทายอย่างยิ่ง สำหรับในปีนี้ คุณเลี่ยวกั๋วชินได้ปรับปรุงกลยุทธ์การปลูกใหม่ โดยใช้ตาข่ายสีดำกำบังต้นหอมบางส่วน และย้ายไปปลูกใต้ร่มเงาของต้นไม้บางส่วนเพื่อให้ได้รับแสงแดดครึ่งหนึ่ง อีกส่วนหนึ่งคลุมด้วยตาข่ายเพื่อกระจายเม็ดฝนและป้องกันฝนตกหนักที่อาจชะล้างดินออกไป ทำให้รากของต้นหอมโผล่เหนือดินมากขึ้น

   เมื่อเปรียบเทียบกับต้นหอมทั่วไป ราคาตลาดขายส่งผันผวนอย่างมาก โดยในช่วงที่ราคาดี อาจสูงถึง 120 เหรียญไต้หวันต่อกิโลกรัม แต่หากราคาตกต่ำอาจขายได้เพียง 30 เหรียญไต้หวันต่อกิโลกรัมเท่านั้น แต่ต้นหอมญี่ปุ่นที่คุณเลี่ยวกั๋วชินปลูกสามารถขายส่งได้สูงถึง 250 เหรียญไต้หวันต่อกิโลกรัม และยิ่งขายปลีกก็ยิ่งได้ราคาสูงกว่า ความสำเร็จนี้ไม่ได้เกิดขึ้นในชั่วข้ามคืน เพราะเมื่อเริ่มปลูกต้นหอมญี่ปุ่นครั้งแรก ผู้บริโภคไม่คุ้นเคย เขาจึงต้องไปขายที่ตลาดนัดเกษตรกรและค่อยๆ โปรโมตผลิตภัณฑ์ของเขา จากนั้นจึงมีร้านอาหารมาติดต่อขอซื้อและช่องทางการขายก็ขยายตัวออกไป

หมูแผ่นห่อต้นหอมแล้วนำไปปิ้งหรือย่าง อร่อยสุดๆ

การใช้พลาสติกในเกษตรกรรมและการรีไซเคิลเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่

   พลาสติกถูกนำมาใช้ในการเกษตร เช่น ฟิล์มคลุมโรงเรือน ฟิล์มคลุมหน้าดิน ถุงเพาะ และถาดปลูก ซึ่งพลาสติกช่วยเพิ่มผลผลิต ลดต้นทุน และลดการใช้สารเคมีในการกำจัดแมลงและศัตรูพืช แต่ปัญหาขยะพลาสติกทางการเกษตรในไต้หวันก็มีไม่น้อย ซึ่งไต้หวันสร้างขยะพลาสติกทางการเกษตรประมาณ 13,000 ตันต่อปี แม้ว่ารัฐบาลจะส่งเสริมการรีไซเคิลขยะทางการเกษตรก็ตาม ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา พบว่าไต้หวันยังขาดกลไกการรีไซเคิลแบบครบวงจร และมีผู้ประกอบการเพียงไม่กี่รายที่ยินดีรีไซเคิล ส่งผลให้เกษตรกรทิ้งฟิล์มเพื่อการเกษตร โดยที่ฟิล์มเพื่อการเกษตรที่ถูกทิ้งเหล่านี้มักถูกเผาจนกลายเป็นเถ้าถ่านโดยเกษตรกร ไม่เพียงแต่จะก่อให้เกิดสารไดออกซินที่สร้างมลพิษทางอากาศ เศษชิ้นส่วนก็ปะปนอยู่ในดินปริมาณมาก ทำให้เกิดมลพิษครั้งที่สอง ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่า "มลพิษทางการเกษตรก็เหมือนกับโรคเรื้อรัง" ” การรีไซเคิลฟิล์มเพื่อการเกษตรของรัฐบาลกลายเป็นเพียงสโลแกน สุดท้ายส่งผลต่อสุขภาพของประชากร

โรงงานทำความสะอาดและรีไซเคิลพลาสติกจากการเกษตรครบวงจร

   ดังนั้น กรมการเกษตรและอาหารของไต้หวันร่วมมือกับ DONGSHIH CO-OP.FARM จัดตั้งโรงงานรีไซเคิลพลาสติกทางการเกษตรในเมืองเจียอี้และเป็นแห่งแรกในไต้หวัน โดยได้เปิดใช้งานตั้งแต่วันที่ 14 มิถุนายนที่ผ่านมา ซึ่งโรงงานนี้มีการทุ่มงบประมาณเกือบ 50 ล้านเหรียญไต้หวัน โดยฟิล์มเพื่อการเกษตรและพลาสติกทางการเกษตรอื่นๆ จะถูกนำมาบด ล้าง ทำให้แห้ง และอัดเป็นเม็ดพลาสติกเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่ น้ำเสียจากการทำความสะอาดจะถูกกรองและนำกลับมาใช้ใหม่ ส่วนดินและหินสามารถใช้เป็นสื่อในการเพาะปลูกหรือทำเป็นวัตถุดิบในการผลิตปุ๋ย

เครื่องรีไซเคิลฟิล์มเพื่อการเกษตร

   การรีไซเคิลฟิล์มเพื่อการเกษตรแบบดั้งเดิม ต้องใช้คนอย่างน้อยสองคนในการดำเนินการ กรมการเกษตรและอาหารส่งเสริมให้ใช้เครื่องรีไซเคิลฟิล์มเพื่อการเกษตรซึ่งสามารถทำได้โดยใช้คนเพียงคนเดียว ทำความสะอาดเบื้องต้นและซ้อนทับในคราวเดียวได้ เป็นการยกระดับการรีไซเคิล ส่วนเครื่องจักรรีไซเคิลฟิล์มเพื่อการเกษตรรวมอยู่ในโครงการอุดหนุนเครื่องจักรกลการเกษตร หากเกษตรกรรายบุคคลต้องการซื้อ ทางรัฐบาลจะให้เงินอุดหนุน  1/3 แต่ถ้าเป็นองค์กรผู้ผลิต สหกรณ์ สมาคมเกษตร  ฯลฯ จะได้รับเงินอุดหนุน 1/2  โดยเกษตรกรที่มีความประสงค์สามารถสมัครได้ที่สมาคมเกษตรในท้องถิ่น และมีกรมการเกษตรและอาหารแต่ละสาขาให้ความช่วยเหลือ

เม็ดพลาสติกที่ได้จากการรีไซเคิล

   กรมการเกษตรและอาหารยังได้แนะนำวิธีการรีไซเคิลฟิล์มเพื่อการเกษตร 3 ประการ ได้แก่  1. รีไซเคิลเมื่ออากาศดีและดินแห้ง 2. กำจัดพืช หิน และสิ่งแปลกปลอมก่อน 3. พับและมัดพลาสติกให้เป็นระเบียบเรียบร้อย ส่วนเป้าหมายในการรีไซเคิลพลาสติกทางการเกษตรทั่วไต้หวันตั้งไว้ที่ 13,000 ตันต่อปี โดยจะมีการประเมินต้นทุนการรีไซเคิลและผลกำไรเพื่อกระตุ้นให้เกษตรกรรีไซเคิลขยะพลาสติก และในอนาคตจะทยอยจัดตั้งโรงงานล้างทำความสะอาดและรีไซเคิลพลาสติกทางการเกษตรในเมืองต่างๆ อีกด้วย

เม็ดพลาสติกจากการรีไซเคิลทำเป็นผลิตภัณฑ์พลาสติกได้

การปลูกออนซิเดียมในไต้หวัน

   ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา 50% ของพื้นที่การผลิตออนซิเดียมมักรวมตัวอยู่ในนครไทจง และส่วนที่เหลือกระจัดกระจายตั้งแต่เมืองหยุนหลินไปจนถึงเมืองผิงตง อย่างไรก็ตาม เมื่อย้อนกลับไปในอดีต ช่วงแรกสุดของการปลูกออนซิเดียมนั้นอยู่ทางภาคใต้ และต่อมาก็ค่อยๆ ร่นไปปลูกทางเหนือมากขึ้น สาเหตุเพราะออนซิเดียมพันธุ์หลักที่ปลูกมักไม่ชอบอุณหภูมิต่ำกว่า 18°C ​​​​หรือสูงกว่า 30°C เนื่องจากสภาพอากาศทางตอนใต้ของไต้หวันร้อนกว่า จะส่งผลต่อประสิทธิภาพการออกดอก ทำให้ชาวสวนต้องย้ายไปทางเหนือหรือหันไปปลูกพืชผลอื่น และพบว่าเมืองไทจงเป็นพื้นที่เหมาะเพราะอากาศเหมาะ มีแสงแดดเพียงพอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เขตซินเซ่อและเขตโฮ่วหลี่

   หงจื้อเหวิน(洪志文) ผู้ก่อตั้งบริษัทหลงหยวนที่ชื่อเสียงในด้านการส่งออกดอกไม้ตัดดอกออนซิเดียม(瓏園國際有限公司-RYUEN INTERNATIONAL CO., LTD.) บอกว่า อุณหภูมิกลางวันและกลางคืนที่แตกต่างกันมาก ออนซิเดียมจะสะสมสารอาหารมากขึ้น และปากของดอกที่บานดูแล้วเหมือนกับกระโปรงบานๆ ที่มีลวดลายของตุ๊กตาก็จะอยู่ในสภาพที่ดีขึ้นด้วย ซึ่งที่เขตซินเซ่อของนครไทจงตั้งอยู่ความสูงเหนือระดับน้ำทะเลประมาณ 500 เมตร มีอุณหภูมิเฉลี่ยเหมาะสม และมีอุณหภูมิที่แตกต่างกันมากระหว่างกลางวันและกลางคืน ส่วนที่เขตโฮ่วหลี่ ตั้งอยู่ระหว่างแม่น้ำต้าเจี่ย และแม่น้ำต้าอัน มีแหล่งน้ำเพียงพอและอุณหภูมิกลางคืนต่ำกว่าที่ราบที่อยู่ติดกัน ซึ่งเหมาะต่อการปลูกออนซิเดียม ทำให้ทั้ง 2 เขตเป็นที่รวมตัวของอุตสาหกรรมออนซิเดียม

   อย่างไรก็ตาม แม้มีการรวมตัวปลูกออนซิเดียมในเขตของนครไถจงมาก แต่ทางภาคใต้ของไต้หวันก็ยังคงไม่ยอมแพ้ที่จะปลูกออนซิเดียมด้วย ไช่ตงหมิง(蔡東明) ผู้ช่วยวิจัย ศูนย์เพาะพันธุ์ไม้ดอก สถาบันวิจัยการเกษตร บอกว่า ภาคกลางสามารถผลิตออนซิเดียมตามธรรมชาติได้มากในฤดูใบไม้ผลิ ฤดูร้อน และฤดูใบไม้ร่วง โดยให้ผลผลิตสูงสุดในเดือนพฤษภาคม มิถุนายน กันยายน และตุลาคม อย่างไรก็ตาม เมื่ออุณหภูมิลดลงในฤดูหนาว ทางตอนใต้จะผลิตออนซิเดียมได้เร็วขึ้น เพราะฉะนั้นการผลัดกันปลูกในภาคกลางและภาคใต้จึงทำให้ไต้หวันสามารถผลิตออนซิเดียมได้ตลอดทั้งปี นอกจากนี้ในช่วงที่มีการผลิตสูงสุด ราคาของออนซิเดียมก็จะต่ำด้วย ดังนั้นผู้ประกอบการหลายรายจึงใช้วิธีการต่างๆ เช่น การเด็ดดอกตูมเพื่อปรับระยะเวลาการออกดอก และรอฤดูกาลที่มีความต้องการสูงสุด เช่น ตรุษจีน เพื่อจะได้ขายในราคาที่สูงกว่า

   นอกจากนี้ หากอุณหภูมิในไต้หวันเกิน 30°C ในตอนเที่ยง ออนซิเดียมอาจงีบหลับเนื่องจากความร้อน จันถิงจู๋(詹庭筑) ผู้ช่วยนักวิจัยศูนย์วิจัยและส่งเสริมการเกษตรเขตไทจง บอกว่า ออนซิเดียมส่วนใหญ่จะทำการสังเคราะห์ด้วยแสงในระหว่างวัน แต่เมื่ออุณหภูมิสูงเกินไป ประสิทธิภาพการสังเคราะห์แสงจะลดลง เมื่ออากาศเย็นลงในช่วงบ่าย หรือคนสวนจะพ่นละอองน้ำหรือทำที่กำบังเพื่อลดอุณหภูมิเย็นลง ออนซิเดียมจึงเข้าสู่ภาวะปกติ การที่ออนซิเดียมต้องพักเที่ยงเพื่อหลีกเลี่ยงความเสียหายจากการเคลื่อนไหว ทั้งนี้ ในระหว่างการสังเคราะห์ด้วยแสง พืชจำเป็นต้องเปิดปากใบและระเหยไอน้ำเพื่อกระจายความร้อน หากความเข้มของแสงและอุณหภูมิสูงเกินไป ปากใบของออนซิเดียมจะปิดลง และการสังเคราะห์ด้วยแสงจะล่าช้าออกไป เพื่อป้องกันการสูญเสียน้ำมากเกินไป การเหี่ยวแห้งของใบ และความเสียหายจากความร้อนในเวลานี้ ผู้ปลูกดอกไม้ไม่ควรเติมน้ำให้กับออนซิเดียมเร็วเกินไป เพื่อป้องกันไม่ให้ปากใบของออนซิเดียมเปิดออกที่เพิ่มการสูญเสียน้ำมากขึ้น ดังนั้น การปล่อยให้ออนซิเดียมพักผ่อนสักพักก็จะไม่เกิดความเสียหาย อย่างไรก็ตาม การสังเคราะห์ด้วยแสงยังเกี่ยวข้องกับการผลิตสารอาหาร การพักกลางวันบ่อยครั้งของออนซิเดียมอาจส่งผลให้ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอและสภาพดอกไม่ดี ยกตัวอย่าง เกษตรกรผู้ปลูกดอกไม้จะเพิ่มจำนวนชั้นของตาข่ายบังแดดเพื่อเพิ่มอัตราการบังแสง หรือใช้ระบบสเปรย์และพัดลมหมุนเวียนภายในเพื่อไล่อากาศร้อนออกจากฟาร์มและทำให้อุณหภูมิโดยรอบคงที่ โดยเฉพาะในช่วงเที่ยงของเดือนกรกฎาคมและสิงหาคม ซึ่งวิธีการนี้จะช่วยป้องกันแสงแดดสามารถลดการพักกลางวันของออนซิเดียมได้อย่างมีประสิทธิภาพ

   ไต้หวันส่งออกออนซิเดียมตัดดอกไปขายที่ญี่ปุ่นอย่างน้อย 20 ล้านก้านต่อปี เนื่องจากมีความสวยสดงดงาม ปัจจุบันยังเป็นที่ชื่นชอบของเนเธอร์แลนด์และออสเตรเลียทั้งๆ ที่แต่เดิมไม่คุ้นเคยกับดอกออนซิเดียม จนปัจจุบันมีมูลค่าการผลิตประมาณ 500 ล้านเหรียญไต้หวันต่อปี สาเหตุที่สามารถครองตลาดต่างประเทศได้เพราะความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีในการเก็บรักษา ด้วยคุณภาพที่ดีจึงสามารถครองใจผู้บริโภคในญี่ปุ่น สามารถขยายตลาดได้หลายช่องทาง กล่าวได้ว่าออนซิเดียมอันงดงามนี้ได้สร้างความรุ่งโรจน์ในวงการเกษตรกรรมของไต้หวันอย่างต่อเนื่อง

เทคนิคการรักษาความสดถือเป็นจุดพีคแรกที่ขายไปยังญี่ปุ่น

   ไช่ตงหมิง(蔡東明) ผู้ช่วยวิจัยจากศูนย์วิจัยการเพาะพันธุ์ไม้ดอก สถาบันวิจัยการเกษตร กล่าวว่า ออนซิเดียมมีถิ่นกำเนิดจากเทือกเขาแอนดีสในอเมริกาใต้ โดยไต้หวันได้นำพันธุ์ออนซิเดียม โกเวอร์ แรมเซย์ ซึ่งเป็นพันธุ์หลักที่ปลูกมากในไทยมาเพาะปลูกในปี 1986 เนื่องจากสภาพอากาศมีความเหมาะสมกว่าประเทศไทย อุตสาหกรรมออนซิเดียมจึงเติบโตในไต้หวันอย่างไม่ขาดสาย หงจื้อเหวิน(洪志文) ผู้ก่อตั้งบริษัทหลงหยวน (瓏園國際有限公司-RYUEN INTERNATIONAL CO., LTD.) บอกว่า สีเหลืองของโกเวอร์ แรมเซย์นั้นสดใสและมีอายุการปักแจกันที่ยาวนาน มีดอกเล็ก ๆ มากมายในก้านเดียว หากมัดเป็นกำใหญ่ดูแล้วยิ่งสวย เมื่อนำมาแต่งเติมให้กับช่อดอกไม้ ไม่ว่าจะเป็นตัวเอกหรือตัวประกอบ ล้วนได้รับความนิยมอย่างมากนับตั้งแต่นำเข้ามาปลูกในไต้หวัน จนต่อมาไต้หวันแย่งชิงตลาดออนซิเดียมของไทยอย่างช้าๆ

 "ฮันนี่ เอน เจิล" สีเหลืองปนเขียวมะนาวเป็นที่ชื่นชอบของชาวญี่ปุ่น

   หวงเจ้าเจีย(黃肇家) ผู้ร่วมวิจัยจากสถาบันวิจัยการเกษตรได้พัฒนาเทคโนโลยีการเก็บรักษาไม้ตัดดอก ทำให้การขนส่งออนซิเดียมไปยังญี่ปุ่นจากทางอากาศแทนที่ด้วยทางทะเล ต้นทุนของดอกไม้แต่ละดอกก็ลดลงอย่างน้อย  2 เหรียญไต้หวันต่อก้าน และมีต้นทุนการผลิตต่ำกว่าในไทยด้วยซ้ำ การพัฒนาด้านการขนส่งทางเรือถือเป็นเพียงจุดพีคสุดครั้งแรกของออนซิเดียมไต้หวัน แต่ยอดขายตัดดอกออนซิเดียมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในปี 2009 เกี่ยวข้องโดยตรงกับสายพันธุ์ใหม่ ซึ่งก็คือ ออนซิเดียม "ฮันนี่ เอน เจิล(Honey Angel)" เลี่ยวปิ่งหง(廖秉鋐) ซีอีโอของสวนปิ่งซิน บอกว่า ฮันนี่ เอน เจิล ดอกสีเหลืองเขียวมะนาวพัฒนาโดยญี่ปุ่น มีสีเขียวเรืองแสงและไม่มีลายบนกลีบปาก ผลผลิตดีกว่าโกเวอร์ แรมเซย์ เมื่อส่งไปขายญี่ปุ่นก็ได้ราคาดีกว่าด้วย เพราะฉะนั้นชาวสวนจึงหันมาปลูกพันธุ์ ฮันนี่ เอน เจิล แต่การปลูกออนซิเดียมพันธุ์ ฮันนี่ เอน เจิล ไต้หวันต้องแบกรับต้นทุนของสิทธิ์ทางสายพันธุ์ ราคาส่งออกก็สูงกว่าโกเวอร์ แรมเซย์ แต่สิ่งนี้ไม่ได้ทำให้คนญี่ปุ่นลดความชื่นชอบที่มีต่อ ฮันนี่ เอน เจิล จนถึงปัจจุบัน ออนซิเดียมตัดดอกมากกว่า 90% ในไต้หวันยังคงเป็นสายพันธุ์ ฮันนี่ เอน เจิล จนทำให้เกษตรกรผู้ปลูกดอกไม้ถึงกับกังวลเกี่ยวกับความเสี่ยงในการใช้พันธุ์เดียว

ออนซิเดียม  Baby Face พัฒนาโดยคุณหงจื้อเหวิน

   ดังนั้น สถานีวิจัยและส่งเสริมการเกษตรเขตไทจง และผู้ประกอบการอุตสาหกรรมเอกชนต่างก็ช่วยกันเพาะพันธุ์ออนซิเดียมของไต้หวันอย่างต่อเนื่อง โดยหวังว่าจะลดการใช้พันธุ์ต่างประเทศ การผลิตและการขายไม่ถูกจำกัดโดยสิทธิบัตร อย่างไรก็ตาม ข้อจำกัดในการเพาะพันธุ์กล้วยไม้ออนซิเดียมตัดดอกค่อนข้างสูง แต่ไต้หวันยังคงพัฒนาพันธุ์ไม้ตัดดอกออนซิเดียมออกมาหลายพันธุ์ เช่น "ลูกพระอาทิตย์(太陽之子)" ที่มีดอกสีเหลืองบริสุทธิ์,พันธุ์ Baby Face  ที่มีกลีบปากที่ใหญ่และหนาขึ้น และพันธุ์ "เอเลน่า愛琳娜" ที่มีสีเหลืองห่านแบบไล่ระดับ อีกทั้งพันธุ์ดอกสีเหลือง เช่น พันธุ์ไถหนง เบอร์ 2 ,พันธุ์ดอกสีขาว ไถหนง เบอร์ 4 หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า "สโนว์ไวท์白雪" เป็นต้น ในจำนวนนี้ พันธุ์ Baby Face ที่เป็นผลงานลูกผสมของคุณหงจื้อเหวิน และพันธุ์สโนว์ไวท์ ล้วนผ่านการตรวจสอบสิทธิ์ด้านสายพันธุ์ในญี่ปุ่นในปี 2013 ส่วนออนซิเดียมเอเลน่า ที่พัฒนาโดยคุณเลี่ยวปิ่งหง ก็ได้รับสิทธิ์ด้านสายพันธุ์ในญี่ปุ่นในปี 2022 ด้วย

สวนปิ่งซินได้รับใบสั่งซื้อจากเนเธอร์แลนด์ไม่ขาดสาย

มันเทศไต้หวันอร่อยและมีหลายพันธุ์

   มีคำถามว่า ทำไมมันเทศกินได้ทั้งหัวและใบ แต่ว่ามันเทศพันธุ์เดียวกันไม่สามารถกินได้ทั้งหัวและใบ เพราะอะไร? เรามาฟังคำตอบจากผู้เชี่ยวชาญเลยจ้า ไล่หย่งชาง(賴永昌) ผู้อำนวยการพืชไร่สาขาเจียอี้ ของสถาบันวิจัยการเกษตรไต้หวัน (Taiwan Agricultural Research Institute :COA)  บอกว่า ต้นกำเนิดของมันเทศนั้นอยู่ไกลถึงเทือกเขาแอนดีสของทวีปอเมริกาใต้ จากนั้นน่าจะนำเข้าไปยุโรปในยุคแห่งการเดินเรือและเข้าสู่เอเชียผ่านการค้าทางบก แล้วค่อยนำเข้ามาสู่ไต้หวัน กล่าวได้ว่า มันเทศ "หยั่งราก" ในไต้หวันมานานกว่า 400 ปี ส่วนวิธีการนำเข้ามันเทศเข้าก็มีการกล่าวถึงหลายวิธี นอกจากนำเข้าโดยชาวจีนที่อพยพเข้ามาอยู่ไต้หวัน หรืออาจนำเข้ามาโดยชาวอะบอริจินออสโตรนีเซียน หรืออาจเกิดจากเรืออับปางใกล้ไต้หวัน ทำให้มันเทศลอยผ่านมหาสมุทรเข้าสู่ไต้หวันก็ยังมี

มันเทศสีเหลืองไถหนงเบอร์  57

   ไล่หย่งชาง(賴永昌) บอกว่าสถาบันวิจัยการเกษตรสาขาเจียอี้ มีหน้าที่รับผิดชอบในการอนุรักษ์และเพาะพันธุ์มันเทศตั้งแต่ยุคญี่ปุ่นปกครองไต้หวัน ปัจจุบันได้อนุรักษ์พันธุ์มันเทศไว้มากกว่า 1,400 สายพันธุ์ เป็นธนาคารเมล็ดพันธุ์มันเทศดั้งเดิมที่ใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออกและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ดังนั้นมันเทศส่วนใหญ่ในไต้หวันก็นำพันธุ์จากที่นี่ โดยในสมัยก่อนมันเทศถูกใช้เป็นอาหารหมู และยังเป็นตัวแทนอาหารธัญพืชราคาถูก มีพื้นที่เพาะปลูกเทียบเท่ากับข้าว แต่มันเทศไม่อร่อย หลังจากที่ไม่ได้ใช้เป็นอาหารสัตว์แล้ว สถาบันวิจัยฯสาขาเจียอี้ก็เริ่มเพาะพันธุ์มันเทศเพื่อการบริโภคของมนุษย์ ปัจจุบันมี 2 สายพันธุ์หลักที่อร่อยและได้รับความนิยมคือ มันเทศสีเหลืองไถหนงเบอร์  57 ซึ่งมีรสหวาน เนื้อละเอียดแน่น และพันธุ์สีแดงส้มไถหนง เบอร์ 66 ซึ่งมีเนื้อสัมผัสที่นุ่ม  มีน้ำมากกว่า แต่ก็หวาน

มันเทศสีแดงส้มไถหนง เบอร์ 66

   นอกจากนี้ ยังมีมันเทศพันธุ์สีม่วง เช่น มันเทศม่วง มันเทศเกาลัด มันเทศจินเซียง ที่กำลังได้รับความนิยมในตลาด ยกตัวอย่าง ไถหนง เบอร์ 73 "หยกสีม่วง" ที่เพาะพันธุ์โดยไล่หย่งชาง มีเนื้อสีม่วงสด อุดมไปด้วยสารแอนโทไซยานินซึ่งเป็นที่ชื่นชอบของลูกค้าที่ใส่ใจสุขภาพ และยังใช้เป็นสีผสมอาหารชั้นเลิศได้ มีความต้องการเพิ่มขึ้นทุกปี ส่วนมันเทศเกาลัดมีต้นกำเนิดมาจากญี่ปุ่น ชื่อ "นารูโตะ คินโตกิ(Naruto Kintoki)" เนื้อหวานแน่น มีกลิ่นของเกาลัด และคุณไล่หย่งชางยังเลียนแบบมันเทศญี่ปุ่น นารูโตะ คินโตกิ พัฒนาได้มันเทศไถหนง เบอร์ 74 "จินเซียง金香" มีรสหวาน นุ่ม ทนต่อการเก็บรักษาและการขนส่ง เก็บไว้ที่อุณหภูมิห้อง 28 วันก็ไม่งอก มีศักยภาพในการส่งออกไปยังฮ่องกง สิงคโปร์ หรือที่อื่น และยังมีมันเทศอีกพันธุ์ คือ  "มันเทศกระจับ" มีเปลือกสีม่วงและเนื้อสีขาวอมม่วงเล็กน้อย มีกลิ่นหอมของนมและกระจับอ่อนๆ เป็นมันเทศที่เกษตรกรเพาะพันธุ์เอง เหมาะสำหรับทำซุปหรือใส่ในสุกี้หม้อไฟ เพราะต้มนานเนื้อก็ไม่เละ

มันเทศหยกม่วงไถหนง เบอร์ 73

   มันเทศนอกจากกินในรูปแบบของหัวแล้ว ใบของมันเทศยังเป็นอาหารอันโอชะอีกด้วย ไล่หย่งชาง บอกว่า มันเทศที่ปลูกเพื่อกินใบหลักๆ แล้ว คือพันธุ์เถาหยวน เบอร์ 2 และไถหนง เบอร์ 71 โดยเถาหยวน เบอร์ 2 เป็นมันเทศใบพันธุ์แรกในไต้หวัน นำมาผัดหรือลวกก็ไม่เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล ยังคงความเขียว น่ากิน มีความทนทานต่อสภาพอากาศหนาวเย็นจึงเหมาะสำหรับปลูกในภาคเหนือ หากเทียบกับพันธุ์ใบมันไถหนง เบอร์ 71 มีสีเขียวเข้มกว่าและน่ากิน ปัจจุบันเป็นพันธุ์ที่นิยมบริโภคมากที่สุด แม้มันเทศทุกพันธุ์สามารถกินใบได้ แต่เนื่องจากเน้นการเจริญเติบโตเหนือพื้นดิน ต้องการใบเยอะและสด ส่งผลทำให้มันเทศสะสมสารอาหารที่หัวได้น้อย  ในทางตรงข้าม ใบของมันเทศพันธุ์ที่กินหัว ใบจะหยาบกว่า ไม่อร่อย เพราะฉะนั้น มันเทศพันธุ์เดียวกันจะกินได้ทั้งใบและหัวจึงไม่ค่อยเหมาะ

มันเทศกินใบ เถาหยวน เบอร์ 2