អង្គការសមាគមដែលឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនិងទំនាស់ដីធ្លីនៅកម្ពុជា បានស្នើសុំឲ្យមានដំណោះស្រាយ ជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរឲ្យបាន​សមស្រប ចៀសវាងការបណ្ដេញចេញដោយបង្ខំដែលមិនមានសំណងត្រឹមត្រូវ។ សំណើរនេះធ្វើឡើងក្រោយកត់សម្គាល់ឃើញថា ប្រជាពល​រដ្ឋដែលរស់នៅក្នុងតំបន់អង្គរ ជាពិសេសនៅភូមិឃុំព្រះដាក់ ស្រុកបន្ទាយស្រី និងភូមិឃុំដទៃទៀតនៅក្នុងតំបន់​អង្គរ បានប្រមូលផ្ដុំគ្នាតវ៉ាទាមទារស្នើសុំអជ្ញាធរកុំបណ្ដេញពួកគេចេញពីលំនៅ​ដ្ឋាន ដោយពួកគេ​បានអះអាងថា បានមករស់នៅតាំងពីសម័យបុរាណមកម្ល៉េះ។

កម្ពុជា​នឹង​ធ្វើជាម្ចាស់​ផ្ទះ​រៀប​ចំ​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​នៅខែ​ក្រោយ​នេះ​ ដែល​មាន​មេដឹក​នាំអាស៊ាន​ចំនួន៩​រូប​ចូល​រួម​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ ខណៈ​មេដឹកនាំ​ប្រទេស​ភូមា​ជាសមាជិក​អាស៊ាន​១ទៀត​ មិនត្រូវ​បានអនុញ្ញាត​ឲ្យ​ចូល​រួម​ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​នេះឡើយ។​ សម្រាប់​អ្នក​វិភាគ​បញ្ហា​សង្គម​ និង​នយោបាយ​ បាន​លើកឡើងថា​ ការ​ដែល​គ្មាន​វត្តមាន​មេដឹក​នាំ​ប្រទេស​ភូមា​ចូលរួម​កិច្ច​ប្រជុំកំពូល​អាស៊ាន​ដែល​មាន​កម្ពុជា​ជាម្ចាស់​ផ្ទះ​នៅ​ខែ​ក្រោយ​នេះ ​គ្មាន​ឥទ្ធិពល​ឬក៏រាំងស្ទះ​ដល់កិច្ចប្រជុំ​ និង​មិន​ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់​ដល់​ការ​ចេញ​សេច​​ក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​រួម​របស់​អាស៊ាន​ឡើយ។​

តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល៣ថ្ងៃនៅកម្ពុជារបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីគុយបា លោក ម៉ានុយអែល ម៉ារ៉េរ៉ូ គ្រុស (Manuel Marrero Cruz) កិច្ចព្រមព្រៀងចំនួន២ត្រូវបានចុះហត្ថលេខារវាងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា-គុយបា​គឺទី១ កម្មវិធីសហប្រតិបត្តិការ និងផ្លាស់ប្ដូរវប្បធម៌រវាងក្រសួងវប្បធម៌កម្ពុជា និងក្រសួងវប្បធម៌ គុយបា សម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ ដល់ ២០២៧។ ទី២ គឺកិច្ចព្រមព្រៀង នៃកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការក្នុងវិស័យអប់រំវប្បធម៌ និងកីឡា រវាងក្រសួងអប់រំ នៃប្រទេសទាំងពីរ។ ក៏ប៉ុន្តែចំណុចសំខាន់ដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នោះគឺ ប្រទេសដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តតាំងពីជំនាន់សង្គ្រាមត្រជាក់មកនោះ នៅតែអាចទាញប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយពីគ្នាទៅវិញទៅមកដែរឬយ៉ាងណា នៅពេលដែលមានការជម្រុញទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-គុយបា ឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើង?

ការ​ទាម​ទារ​តម្លើង​ប្រាក់​ខែ​គ្រូ​បង្រៀន​ឲ្យ​បាន​យ៉ាង​តិច​១​ភាគ​៤​នៃ​ប្រាក់​ខែ​តំណាង​រាស្ត្រ​ ឬ​ស្មើ​នឹង​ជាង​៧០០ដុល្លារ​អាមេរិក គឺ​ជា​ចំណុច​​សំខាន់​ជាង​គេ​ ដែល​ត្រូវ​លើក​ឡើង​នៅ​ក្នុង​វេទិកា​សាធារណៈ​នៅទី​លាន​ប្រជា​ធិ​បតេយ្យ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៥​តុលា​នេះ​។ ការ​ទាម​ទារ​យ៉ាង​ដូ​ច្នេះ  ដោយសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ​​លើក​ហេតុ​ផល​ថា​ មក​ពី​តំណាង​រាស្ត្រ​ធ្វើ​ការ​ឲ្យ​រដ្ឋ​ដូច​គ្រូ​បង្រៀន​ដែរ តែ​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ខែ​រហូត​ដល់​១៦​លាន​រៀល​ ឬ​៤០០០ដុល្លារ​។​ តើ​ការ​សុំ​តម្លើង​ប្រាក់​​ខែ​គ្រូ​ឲ្យ​បាន​១​ភាគ​៤​នៃ​ប្រាក់​ខែ​តំណាង​រាស្ត្រ​ ឬ​ជាង៧០០ដុល្លារ​អាច​ទៅ​រួច​ទេ​? ​

នៅក្នុងពិធីចែកសញ្ញាបត្រដល់និស្សិតនៃវិទ្យាស្ថានវ៉ាន់ដា កាលពីថ្ងៃចន្ទម្សិលមិញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបង្ហើបថាយោងតាមការវាយតម្លៃរបស់អ្នកសេដ្ឋកិច្ចនានា ពិភពលោកកំពុងឈានជើងឆ្ពោះទៅរកវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំដូចកាលពីឆ្នាំ ២០០៨-២០០៩ ដោយសារសង្គ្រាមរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន និងការដាក់ទណ្ឌកម្មពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងអឺរ៉ុប។ លោកថា ទណ្ឌកម្មនេះ នឹងជះឥទ្ធិពលភ្លាមៗមកដល់កម្ពុជាជាពិសេស វិស័យវាយនភណ្ឌកាត់ដេរអាចនឹងប្រឈមការលំបាកជាដើម។ ប្រឈមនឹងបញ្ហានេះ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានានាបានលើកជាយោបល់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ក្នុងការត្រៀមលក្ខណៈទប់ទល់នឹងសភាពការណ៍អាក្រក់ណាមួយដែលអាចជះឥទ្ធិពលលើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ។

ផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ព្រះសីហនុ ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលប្រកាសដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់សាកល្បង ក្នុងរយៈពេល១ខែដោយឥតគិតថ្លៃ។ នៅថ្ងៃទីមួយ ចរាចរណ៍លើផ្លូវល្បឿនលឿនទីមួយនៅកម្ពុជា មានសភាពមមាញឹក និងបញ្ហាមួយចំនួនគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ បញ្ហាទាំងនោះ រួមមានការបើកលើសល្បឿនកំណត់ ការបើកបរបញ្ច្រាសទិស។ ល។ អ្នកជំនាញផ្នែកចរចារណ៍ បានបង្ហាញក្តីបារម្ភពីគ្រោះថ្នាក់ដែលអាចកើតឡើង ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់។

លោក ហ៊ុន សែន អះ​អាង​កាល​ពី​ម្សិល​មិញ​ថា​ក្រុម​ប្រ​ឆាំង​កំពុង​តែ​ខ្លាច​សម​ត្ថ​ភាព​កូន​ប្រុស​លោក​ដែល​ជា​បេក្ខ​ជន​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី ទើប​ពួក​គេ​តាម​វាយ​ប្រហារ​ពាក្យ​សំដី​ឥត​ឈប់​ឈរ​។​ លោក​ប្រមុខ​បក្ស​កាន់​អំណាច​អះអាង​ថា លោក​មិន​ខឹង​សម្បារ​នឹង​ការ​បរិហារ​មក​លើ​កូន​ប្រុស​លោក​ទេ​ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​លោក​អរគុណ នៅ​ក្រោម​ហេតុ​ថា ការ​រិះ​គន់​ទាំង​នោះ បាន​ធ្វើ​ឲ្យ ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចេះ​តប​ត​ទៅ​វិញ​ដោយ​មិន​ចាំ​បាច់​ឳពុក​ជា​អ្នក​ចេញ​មុខ​ការ​ពារ​។​ តើ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ពិត​ជា​មាន​សមត្ថភាព​ខ្លាំង​ ទើប​ក្រុមប្រ​ឆាំង​ងាក​មក​រិះ​គន់​?​

កាល​ពី​ចុង​ខែ​កញ្ញា អង្គការ​ខុម​ហ្វ្រែល​បាន​ចេញ​របាយការណ៍​មួយ​ស្តី​ពី​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​​រើស​ក្រុម​ប្រឹក្សាឃុំ​សង្កាត់ អាណត្តិ​ទី​៥ ឆ្នាំ​២០២២​កន្លងទៅ។ របាយការណ៍នេះ បាន​ឃ្លាំ​មើល​រាប់​ចាប់​តាំង​ពី​ក្រប​ខណ្ឌ​ច្បាប់បោះឆ្នោត រហូត​ដល់​ការ​បែងចែក​អាសនៈ។ ដោយឡែកសម្រាប់​យុទ្ធនាការ​ឃោសនា​បោះ​ឆ្នោត​កន្លង​ទៅនេះ ខុមហ្វ្រែល បាន​ស្នើ​ឲ្យ​ពិនិត្យ និងកំណត់លើនីតិវិធីសម្រាប់ឲ្យមន្ត្រី​រាជការ កងកម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ និង​មន្ត្រី​តុលាការ ដោយ​មិន​គួរ​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ច្បាប់​ឲ្យ​ទៅ​ចូល​រួម​ការ​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​នោះ​ទេ។

ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន  មានកង្វល់លើបញ្ហាមួយចំនួនដែលកំពុងកើតឡើងនៅកម្ពុជា តួយ៉ាងការយកប្រទេសកម្ពុជាជាទីតាំងជួញដូរមនុស្ស  ជាទីតាំងផលិតគ្រឿងញៀន សម្រាប់ការនាំចេញជាដើម​។ ប្រឈមនឹងបញ្ហានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវរួមគ្នាការពារប្រទេសកម្ពុជាកុំក្លាយជាឋានសួគ៌នៃឧក្រិដ្ឋកម្ម។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលធ្វើការផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សចាត់ទុកការអំពាវនាវលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន  ទាន់ពេលវេលា បើបណ្ដោយកម្ពុជាអាចធ្លាក់ក្នុងអន្ទាក់ឧក្រិដ្ឋកម្ម ហើយអ្នកដែលទទួលរងឥទ្ធិពលអាក្រក់នេះ គឺពលរដ្ឋកម្ពុ​ជា។

នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​សប្តាហ៍​ក្រោយ តុលា​ការ​​នឹង​ធ្វើ​ការ​សាក​សួរ​ទៅ​លើ​សាក្សី​ជា​ច្រើន​នាក់​ដែល​រស់​នៅ​ភ្នំ​ពេញ​ជុំវិញ​សំណុំ​រឿង លោក កឹម សុខា ហើយ​នៅ​សប្តាហ៍​បន្ទាប់​តុលា​ការ​នឹង​បន្ត​សួរ​សាក្សី​ដែល​មក​ពី​បណ្តាខេត្ត​ក្នុង​សំណុំ​រឿង​ដដែល​នេះ​។ ​ប៉ុន្តែ​សាក្សី​មួយ​ចំនួន​បាន​បង្ហាញ​ជំហរ​ថា​ពួក​គេ​មិន​មាន​លទ្ធភាព​ចូល​​បំភ្លឺ​តាម​ការ​កំណត់​បាន​ឡើយ​ដោយ​សារ​តែ​ត្រូវ​ទៅ​ក្រៅ​ប្រទេស ខណៈ​សាក្សីខ្លះ​ទៀត​កំពុង​ភៀស​ខ្លួន​នៅក្រៅ​ប្រទេស​នៅឡើយ​។ តើ​អវត្ត​មាន​សាក្សី​ខ្លះនៅ​ក្នុង​សវនាការ​លោក កឹម សុខា ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ការ​កាត់​ក្តីដោយ​យុត្តិធម៌​ឬ​ទេ​?​