Cadeautje verpakt in prikkeldraad

Andries is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

De eerste aflevering van het vierde seizoen alweer.

Andries heeft de presentietheorie ontwikkeld door praktische ervaringen te analyseren van met name buurtpastores in Utrecht.

Presentie is geen methode, maar een benadering waarbij het relationele aspect stuurt wat je moet doen. Dus niet je diagnostiek, niet je handboek, niet de ambitie van je organisatie, niet je persoonlijke drive.

Relationele zorg is iets anders dan een goede zorgrelatie hebben.

In deze podcast deelt Andries waardevolle inzichten over hoe een zorgsysteem moet worden gevormd door echte aandacht en betrokkenheid, ondersteund door rechtvaardige wetgeving en financiële prikkels.

In de podcast praten we onder andere over:

• Het verschil tussen presentietheorie en presentiebenadering

• Hoe hij ontdekte dat zijn promotieonderzoek als filosoof op het onderwerp ‘handelen’ helemaal verkeerd was

• Zijn indrukwekkende en cruciale realisatie: Het gaat om "zijn met mensen", niet om een interventionistische benadering

• Het verschil tussen een goede zorgrelatie en relationeel werken

• Het belang van de context van een cliënt

• Aandacht als belangstelling

• Vergelijking met reguliere, protocollaire zorg

• Wereldwijd en cross-disciplinair succes van de presentietheorie

Manu Keirse is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Manu heeft een indrukwekkende staat van dienst in de zorg. Hij volgde de opleiding tot klinisch psycholoog en was onder andere Directeur Zorg, Staatssecretaris van Volkgezondheid in België en Hoogleraar bij de faculteit Geneeskunde. Hij merkte gedurende zijn loopbaan dat veel mensen moeite hadden met omgaan met verlies, verdriet en slechtnieuws-situaties.

Hij verdiepte zich erin en werd expert op het gebied van verlies en rouw en uiteindelijk Hoogleraar op dat gebied. Hij schreef vele boeken en ook al is hij inmiddels 78 jaar, hij is nog steeds bijzonder actief in het delen van zijn kennis.

In de podcast praten we onder andere over:

• Dat hij als student werkte op de afdeling oncologie en merkte dat doodgaan daar werd verzwegen

• Zijn loopbaan in het kort

• Hoe het zo kwam dat hij expert werd op het gebied van rouw en verlies

• Dat hij niet meer praat over verlies verwerken, maar over verlies overleven

• Dat kennis hebben over rouw en verlies veel uitmaakt in het herstelproces

• Dat rouw en verlies als vergrootglas kunnen werken voor dingen die wel goed zijn en dat er daardoor een nieuw perspectief kan ontstaan

• Waarom hij het liever heeft over rouwtaken in plaats van rouwfasen

• Welke rouwtaken er zijn

• Hoe belangrijk het is dat de werkelijkheid van het verlies kan doordringen

• Dat het ervaren van verdriet normaal is

• Dat het aanraken van het onderwerp pijn en verdriet helpt

• Hoe iemand om kan gaan met schuldgevoelens

• Dat bij mensen die blijven ‘vastzitten’ in het verdriet in ieder geval 1 rouwtaak ‘niet goed’ is gegaan

• Dat pathologische rouw eigenlijk niet bestaat; er is eerder sprake van een pathologische samenleving

• Dat hij veel moeite heeft met de term PTSS omdat het woord stoornis gewoon niet klopt

• Het begrip PTG en zijn ‘sprookje’ over 3 bomen die een grote tak verliezen

Masja de Vogel is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Masja was 9 maanden dakloos toen ze 20 jaar was. Het was een indrukwekkende en moeilijke tijd. Er werd niet naar haar omgekeken en het leven op straat was bijzonder zwaar.

Nadat ze haar leven weer ‘normaal’ had ingericht, vertelde ze niemand dat ze zelf dakloos was geweest. Ook niet toen ze in de dak- en thuislozenopvang werkte.

Het dakloos zijn vormde haar ook en heeft haar bij zichzelf gebracht. Omdat het een onderdeel van haar leven was en is, kreeg ze steeds meer het verlangen om haar verhaal te delen.

Ze schreef daarom het boek 'De Soepbus'.

In de podcast praten we onder andere over:

• Hoe ze dakloos raakte toen ze 20 jaar was

• Hoe het is om dakloos te zijn

• Dat ze haar periode van dakloos zijn verzweeg tot aan haar 50ste

• Hoe haar identiteit voor een belangrijk deel werd gevormd door haar ervaringen als dakloze

• Dat ze zich vaak afvroeg hoe zij met haar ‘positieve’ verleden dakloos kon worden

• Hoe haar zelfbeeld veranderde door de periode dat ze dakloos was

• Dat ze dingen deed die echt niet konden, maar dat nood wetten brak

• Dat ze bij haar vader in de garage moest slapen toen ze uiteindelijk om hulp vroeg

• Hoe haar vader haar uiteindelijk wel hielp door haar te laten opnemen in een gesloten GGZ- instelling

• Hoe ze de periode in de GGZ-instelling ervoer

• Dat iedereen in de huidige tijd zo maar dakloos kan worden

• Hoe ze veel over zichzelf leerde in de periode van dakloos zijn

• Dat het begrip PostTraumatische Groei haar na 30 jaar alsnog erkenning gaf, een eyeopener was en rust gaf

• Dat ze haar verhaal nu deelt en dat ook bijzonder eng en spannend vindt

• Dat ze door haar angst heen gaat omdat ze een wereld voor zichzelf wil creëren waarin ze totaal zichzelf kan zijn; inclusief haar verleden

Dennis de Getrouwe is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Dennis werd slachtoffer van de scheiding van zijn ouders toen hij 7 jaar was. Daarnaast heeft hij z’n hele leven te maken gehad met discriminatie. Hij werd opgevoed met one-liners zoals ‘Je bent zwart en je moet daarom 5 keer harder werken dan witte mensen’.

Hij kwam er in zijn leven steeds meer achter dat hij niet is wat hij meemaakte en dus geen slachtoffer hoefde te blijven van de nare ervaringen in zijn leven. Hij leerde steeds beter omgaan met tegenslag en discriminatie en gunt anderen ook het groeiproces dat hij meemaakte.

Dennis is nu spreker, (team) coach en gedragstrainer en schreef het boek 'Slachtoffers bestaan niet – Je bent niet wat je meemaakt'.

In de podcast praten we onder andere over:

• Slachtoffer en slachtofferrol

• Dat je nare ervaringen een onderdeel van je identiteit worden als je in de slachtofferrol blijft hangen

• Dat je niet bent wat je meemaakt, maar dat je veel meer dan dat bent

• Dat hij slachtoffer was van de scheiding van zijn ouders toen hij 7 jaar was

• Hoe hij de bevestiging van zijn vader bleef zoeken, maar die niet kreeg

• Het vaak grote verschil in gedrag van sommige kerkgaande mensen binnen en buiten de kerk

• Dat hij op een gegeven moment niet meer gericht was op dat anderen moesten stoppen met bepaald gedrag, maar dat hij zelf ging leren om ermee om te gaan

• Dat mensen die zeggen dat ze van je houden, vanuit hun eigen angst ervoor kunnen zorgen dat jij je eigen geluk niet gaat zoeken

• Dat het leren van de ellende in zijn leven nu de basis is van zijn bestaan

• Hoe hij als vader zijn kinderen opvoedt en leert om te gaan met discriminatie

• Hoe onbewust mensen toch heel vaak discrimineren

• Hoe hij omgaat met discriminatie en met mensen die hem discrimineren

• Het belang van grenzen stellen

• Het gedachtegoed PostTraumatische Groei en hoe fijn het voelt als je ‘door de storm komt’

• Dat zelfzorg voor hem belangrijk is

Susan van Benten is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

In 2021 werd Hans, de echtgenoot van Susan, plotseling ernstig ziek en hij leek dat niet te gaan overleven. Door een ‘ongewone’ chemokuur en stamceltransplantatie in het ziekenhuis redde hij het uiteindelijk toch. Door de chemokuren heeft Hans hartfalen gekregen en daardoor ging ruim een jaar na de stamceltransplantatie zijn hart snel achteruit.

Weer dachten ze dat hij het niet zou redden, maar Hans kreeg een steunhart en na lang revalideren kwam hij ook daar weer bovenop.

Susan kreeg in die moeilijke tijd veel ruimte en flexibiliteit van haar werkgever en kon haar werk als HR-adviseur grotendeels blijven uitvoeren.

Ze was al enthousiast over het gedachtegoed PostTraumatische Groei voor de ziekte van Hans en ging er nu in haar leven en werk nog meer mee aan de slag.

In de podcast praten we onder andere over:

• Dat Hans leukemie kreeg en dat de behandelingen in eerste instantie niet hielpen

• Hoe een arts door een ongebruikelijke chemo zijn leven redde en dat Hans mede door een stamceltransplantatie nu weer gezonde bloedcellen heeft

• Dat de chemo’s zijn hart hadden aangetast en dat hij door hartfalen weer leek te gaan overlijden

• Dat hij een steunhart kreeg en daardoor nu nog leeft

• Dat hun hele gezin diep onder de indruk was toen ze zo met de kwetsbaarheid van leven geconfronteerd werden

• Dat ze samen dwars door alle emoties heen gingen

• Hoe hun kinderen ook ‘gewoon’ wilden doorleven en niet alleen maar als kinderen van een ernstig zieke vader gezien wilden worden

• Hoe Susan juist in de moeilijke tijd in beweging bleef

• Dat hun nieuwe leven nu eigenlijk alweer normaal is

• Dat Susan nu op een aantal punten echt anders in het leven staat

• Hoe goed ze op haar werk met haar omgingen in de tijd dat Hans ernstig ziek was

• Hoe ze als HR-adviseur gebruik maakt van PTG-principes

• Het fenomeen ‘psychologisch kapitaal’

• Hoe belangrijk ‘aandacht en belangstelling’ is in het HR-vak

• Dat ze in haar werk aanstuurt op eigenaarschap bij de medewerkers. Ook als ze te maken krijgen met een moeilijke periode

Fabian Daniluk is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Fabian maakte door zijn werk bij de politie veel trauma’s mee. Hij hoopte destijds altijd dat hij iets dergelijks nooit mee hoefde te maken.

Het liep helaas anders. Zijn broer Jan overleed door een ongeluk op 36-jarige leeftijd. Zijn ouders overleden als gevolg daarvan door het verdriet.

Toen Fabian enige tijd na het overlijden van zijn ouders hoorde dat hij vader werd, lachte het leven hem weer toe. Zijn zoon Sam kreeg echter toen hij een half jaar oud was de diagnose Spinale Musculaire Atrofie (SMA) en hij overleed toen hij 5 jaar was.

Fabian miste in die tijd hulpverlening die hem begreep. Hij gaat nu zelf een diepere betekenis geven aan zijn doorstane ellende door als PTG-Coach te starten binnen zijn eigen bedrijf Geluk na verlies.

In de podcast praten we onder andere over:

• Wat hij voor ellende meemaakte in zijn periode bij de politie

• Dat hij na het overlijden van zijn broer en ouders en het meemaken van de vuurwerkramp vlak daarna zo blij was dat hij vader werd van Sam

• Hoe de diagnose SMA die Sam kreeg, het leven van hem en zijn vrouw volledig op de kop zette

• Dat hun huisarts vertelde dat 9 van de 10 relaties ‘kapotgaan’ door het verlies van een kind en dat hij en zijn vrouw besloten daar niet bij te gaan horen

• Het gevoel van machteloosheid, oneerlijkheid en ‘waarom ik?’

• Dat zijn dochter Emma 1 jaar was toen Sam overleed en dat zij hen een doel gaf om door te gaan

• Hoe erg hij iemand miste waar hij zijn echte verhaal kwijt kon na het overlijden van Sam

• Dat hij veel te snel weer aan het werk ging en vluchtte voor de pijn door heel hard te gaan werken

• Hoe belangrijk liefde van thuis, vrienden en familie was en is

• Dat hij een jaar geleden de term PostTraumatische Groei (PTG) hoorde en dat hij die dolgraag veel eerder had gehoord

• Wat hij allemaal heeft geleerd door zijn ellende

• Dat zijn relatie in stand is gebleven door veel te praten, elkaar de ruimte te geven en doordat ze hun doel om ‘samen te blijven’ altijd voor ogen hielden

• Dat hij nu graag datgene voor anderen wil zijn, wat hij in de tijd van het overlijden van Sam zo heeft gemist

Jaap is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Toen Jaap 7 jaar was kwamen zijn moeder, zijn broertje en zijn oom om het leven bij een auto-ongeluk. Jaap flipte toen hij dat hoorde, maar snel daarna werd er niet meer over gesproken en ging het leven door. Binnen een jaar hertrouwde zijn vader en het lukte zijn stiefmoeder niet om aan te sluiten bij het verdriet en de emotionele ellende van Jaap.

Hij ontwikkelde steeds meer gedragsproblemen en werd uiteindelijk toen hij 14 jaar was uit huis geplaatst. Jaap kan nu, op latere leeftijd, zeggen dat de dingen die hem eerder in de weg stonden, hem op een gegeven moment zijn gaan helpen.

Na diverse banen en opleidingen te hebben gedaan, werkt Jaap nu als systeemtherapeut in de jeugdzorg.

In de podcast praten we onder andere over:

• Hoe het thuis ging nadat zijn moeder en broertje overleden

• Dat niemand in de gaten had hoe het met hem en zijn zusjes ging

• Dat hij en zijn oudste zus hun stiefmoeder afwezen ook al had ze wel goede intenties

• Dat zijn vader een harde werker was, maar niet emotioneel beschikbaar

• Dat zijn vader waarschijnlijk vaak ‘klem zat’ tussen zijn nieuwe vrouw en zijn kinderen

• Dat het allemaal nog ingewikkelder werd toen zijn vader met zijn nieuwe vrouw nog twee kinderen kreeg

• Hoe Jaap ontspoorde toen hij op de middelbare school zat en daardoor uiteindelijk uit huis werd geplaatst

• Dat de tijd in het gezinsvervangend tehuis niet goed is geweest voor zijn ontwikkeling; er was geen aandacht voor zijn trauma, alleen voor zijn gedrag

• Dat hij op zijn 17e jaar weer naar huis ging, maar dat het niet werkte

• Hoe hij ontdekte dat hij zelf het heft in handen moest nemen en daardoor opleidingen ging zoeken en volgen

• Dat zijn MBO-opleiding veel los maakte, hij hulp zocht bij het RIAGG, maar dat daar niet vond

• Hoe hij uiteindelijk wel de goede hulp vond en daarbij ook ontdekte waarom hij relaties altijd verprutste

• Hoe hij leerde met de shit, angst en twijfel in zijn leven om te gaan en mede daardoor ook steeds meer in zichzelf is gaan geloven

• Wat de opleiding tot systeemtherapeut allemaal voor hem heeft betekend

• Dat hij nu uitdraagt dat je eigenaar bent van wat je is overkomen en dat je ook eigenaar bent van de manier waarop je er mee om wilt gaan

• Dat hij nu niemand meer aanwijst als schuldige en tevreden is met wat hij allemaal heeft geleerd van en door de ellende in zijn leven

Wiesje Monster is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Wiesje is psycholoog, maar heeft nauwelijks een loopbaan op kunnen bouwen doordat ze gedupeerde is van de toeslagenaffaire. Ze schaamde zich ontzettend en maakte zichzelf steeds onzichtbaarder.

Ze ontdekte ook dat haar cognitieve psychologische kennis haar niet echt hielp in het omgaan met alle ellende en emoties.

Door voor anderen iets te gaan betekenen vond ze zichzelf steeds meer terug en kwam ze uiteindelijk uit de ellende. Ze zet zich nu in voor Stichting Lotgenotencontact Kinderopvangtoeslagaffaire.

In de podcast praten we onder andere over:

• Het rapport Blind voor mens en recht dat is opgesteld door de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening.

• Dat ze het zo zwaar vond om vanzelfsprekende dingen niet aan haar kinderen te kunnen geven en dat ze geen mooi volwassen voorbeeld voor hen kon zijn

• Hoe vernederend en schaamtevol zij het vond om in de schuldsanering te belanden

• Dat brieven van de belastingdienst nog steeds sterk kunnen triggeren

• Dat het een opluchting was dat ze erkenning kreeg, maar dat ze zeer teleurgesteld is betreffende de afhandeling van alle geleden schade

• Hoe ze nu in haar werk bij Stichting Lotgenotencontact ervaart hoeveel mooie bevlogen en capabele mensen zoveel shit hebben meegemaakt en hoe die van veel maatschappelijke waarde kunnen zijn

• Dat ze kritisch is op de reguliere gezondheidszorg als het gaat over emotioneel herstel

• Hoe haar onbevangenheid verdween

• Hoe ze zichzelf door alle ellende en het verdere verloop steeds beter leerde en nog steeds leert kennen

• Wat emotioneel herstel voor haar betekent en hoe ze daar zelf mee om is gegaan en nu gaat

• Dat ze ten behoeve van gedupeerden van de toeslagenaffaire een podcast met Et Emergo gaat maken over emotioneel herstel en PostTraumatische Groei

• Dat ze het perspectief van PTG zo mooi vindt. Dat je na bezwijken, overleven en herstel ook echt kunt groeien

• Dat ze in die diepte ook dingen tegenkwam die eigenlijk ook heel mooi waren

• Wat ze zelf allemaal leerde van de enorm ellendige periode

Mathilda van den Hof is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Terwijl de joodse opa en oma van Mathilda op hun onderduikadres werden opgepakt, trok de buurvrouw de kinderwagen die in de tuin stond door de heg. Daarmee redde ze het leven van de twaalf weken oude baby Tina, de moeder van Mathilda. Drie maanden later werden haar opa en oma direct na aankomst in vernietigingskamp Sobibor vergast.

Het trauma dat Tina hieraan overhield, blijkt ook zijn weerslag te hebben op het leven van haar dochter Mathilda.

Na haar scheiding bleef Mathilda 7 jaar alleen en ging aan de slag met haar intergenerationele trauma en kan nu haar leven uiteindelijk leven zoals zij dat wil.

Mathilda heeft inmiddels haar eigen organisatie- en adviesbureau en schreef het boek 'Wat is haar naam?'

In de podcast praten we onder andere over:

• Hoe haar moeder opgroeide in een christelijk gezin en op haar 12e ontdekte dat haar ouders haar pleegouders waren

• Dat Mathilda zich verantwoordelijk voelde voor het geluk van haar moeder en al op jonge leeftijd voor haar moeder ‘ging zorgen’

• Dat haar moeder een muur om zich heen had en vroeger ook vaak niet de moeder was die Mathilda zich had gewenst

• Dat Mathilda de verlatingsangst van haar moeder heeft geërfd en dat dat haar veel problemen gaf in relaties

• Dat ze na haar scheiding aan de slag ging met haar problemen. Dat dat een intens proces was, maar dat ze haar scheiding nu ziet als haar grootste cadeautje verpakt in prikkeldraad

• Hoe het haar lukte om met de pijn om te gaan

• Dat een intergenerationeel trauma veel invloed heeft, maar dat je altijd een keuze hebt

• Dat ze door haar proces steeds meer ontdekte wat ze nu eigenlijk ten diepste wil

• Dat ze nu het leven leeft wat zij wil en dat wat anderen van haar vinden haar niet meer zo veel interesseert

• Dat de taal die je gebruikt belangrijk is: ‘ben je door je verleden belast of heeft het je gevormd?’

• Dat ze kortgeleden haar baan heeft opgezegd, ook al voelt dat nog best eng

• Hoe haar reis met haar moeder naar Sobibor en naar Israël hen dichter bij elkaar bracht en dat alles toen gezegd kon worden

• Dat ze nu haar moeder kan zien voor wie ze is

Friso van Doesburg is mijn gast in deze aflevering van onze podcast Cadeautje verpakt in prikkeldraad.

Friso werd, voor hem totaal onverwachts, als 11-jarig jongetje uit huis geplaatst. Zijn leven veranderde van de ene op de andere dag totaal. Hij miste zijn moeder, haar liefde en de huiselijke sfeer enorm ook al wist hij dat het thuis zeker niet ideaal was.

Friso verbleef tot zijn 18e op meer dan 10 verschillende plekken. Sommige plekken waren fijn, maar velen ook niet. Hij was onvoorbereid en belandde na zijn 18e in een diep dal en werd uiteindelijk zelfs drugsdealer om zichzelf te kunnen handhaven.

Uiteindelijk lukte het hem op een gegeven moment om te kiezen voor ‘een nieuw’ leven en vanaf dat moment bouwde hij een mooi leven en goede loopbaan op.

Hij is nu trainer en spreker voor jeugdzorgprofessionals en schreef het boek ‘Uit huis’.

In de podcast praten we onder andere over:

• Hoe zijn leven veranderde na zijn uithuisplaatsing

• Dat hij het er achteraf mee eens is dat hij uit huis werd geplaatst, omdat het thuis heel verstikkend voor hem was

• Dat hij eigenlijk van de ene onveilige plek in de andere onveilige plek belandde

• Dat hij opeens elke dag allemaal taken moest doen om zijn moeder 10 minuten extra te mogen bellen

• Hoe hij in de drugswereld belandde en het hem uiteindelijk toch lukte om daaruit te stappen en een nieuw leven op te bouwen

• Dat ‘Jeugdzorg’ hem altijd bleef achtervolgen en dat hij daar zijn werk van maakte

• Waar hij in zijn trainingen aandacht aan geeft om de jeugdzorg zinvoller en adequater te maken

• Dat er in de (jeugd)zorg vooral aandacht is voor omstandigheden en veel te weinig voor welzijn en groei

• Dat 80% van de jongeren na hun 18e jaar afhankelijk blijven van zorg

• Zijn droom betreffende de jeugdzorg

• Dat het logisch is dat je je zo nu en dan slecht voelt en dat we dat meer moeten normaliseren