Virun en bësse méi wie 50 Joer huet den Martin Luther King geruff „ I have a dream“. Wann mir eis Zäit wéilten ëmschreiwen, géife mir villäicht éischter soen : „mir hu keen Dram, keng Utopie méi“. Dozou eng Carte Blanche vum Paul Estgen, Soziolog am Center Jean 23.

Virun en bësse méi wie 50 Joer huet den Martin Luther King geruff „ I have a dream“. Wann mir eis Zäit wéilten ëmschreiwen, géife mir villäicht éischter soen : „mir hu keen Dram, keng Utopie méi“. Dozou eng Carte Blanche vum Paul Estgen, Soziolog am Center Jean 23.

Natierlech ass et riskéiert vir en globaalt Jugement of ze ginn, iwwert den Gefill'szoustand vun onser westlecher Welt. Mee ech hunn d’Gefill dass mer un enger kollektiver Depressioun leiden. D’Ursaach ass net dass et ons objektiv schlecht geet, den Liewensstandard ass an allen Beräicher vill besser ginn, mee ëmmer méi Leit hunn Angscht virun der Zukunft. Dës Angscht ass den Motor, vun sou villen sozialen Beweegungen an Europa. Dësen Phänomen fannen mer genau sou bei engem Brexit, bei der Wahl vun populisteschen Parteien, oder bei der Beweegung vun den « Gilets jaunes » an Frankräich. Déi Ängschten féieren dozou dass mer den Bléck no hannen riichten , dass mer Halt sichen un onsen nostalgeschen Gefiller vun Freier, wou dach alles besser war.
Et feelt ons einfach un Utopien. Utopien, di positiv Zeenarien vir d’Zukunft sinn. Mee Utopien falen net vum Himmel, mir mussen erëm ufänken ze dreemen. D’Politik an d‘Vollek soll sech eppes Neies vir Muer ausdenken. An enger demokratescher Gesellschaft ass et och net schlëmme wann et verschidden Utopien gëtt, dass diskutéiert an verhandelt gëtt, mee et ass mol Virrangeg dass iwwerhaapt Iddien op den Dech kommen.
Mir ass dat déi lescht Kéier op engem Colloque zu Bréissel nach méi däitlech bewosst ginn : et goung ëm Digitaliséierung vun der Aarbecht, woubäi d’Politiker, d'Gewerkschaftler, d’Responsabel vun sozialen Mouvementer just geklot hunn, dass Digitaliséierung jo leider erëm dozou féiert, dass mer manner Aarbecht hunn, an den Chômage an d’Lut geet. Keen, awer och keen huet sech d’Fro gestallt wei dann déi Gesellschaft kennt ausgesinn, wann d’Produktivitéit en groussen Sprong no vir mëscht. Mir denken Zukunft vun der Aarbecht nach ëmmer an der Gesellschaft vun gëschter.
Dir kennt elo soen : an wéi eng Utopie proposéiert dir dann ?
Vir mech ass et kloer dass mer d’Klima an d’Ëmweltfro, nëmmen léisen kennen, wann mer ons Gesellschaft, an dozou gehéiert och d’Wirtschaft, nei organiséieren. Mir mussen ophalen, den Produktivitéitsgewënn just dofir ze benotzen nach méi ze consomméieren. Mir mussen radikal ons Aarbechtszäit erofsetzen, dat heescht ons erëm Zäit ze ginn vir selwer en Deel vun Aarbecht doheem ze maachen, an esou d’Méiglechkeet ze hunn, d’Ressourcen anzespueren. Als Beispill kenne mer d’Iessen huelen: mir hunn keng Zäit méi vir en Gaart ze maachen, keng Zäit vir selwer eppes ze kachen, mol keng Zäit méi vir akafen ze goen. Méin Dram vun der Zukunft heescht « Entschleunegung », 20 Stonnen Aarbechtszäit mat engem méi gerechten Lounsystem. Mir brauchen déi  Zäit  vir manner ofhängeg ze ginn vun der industrieller Consommatioun an och vir eng méi inklusiv Gesellschaft opzebauen. Mir wären jo all frou wann mer méi Zäit hätten vir d‘ Kanner an déi al Leit, méi Zäit vir mam Vëlo oder mam Zuch ze fueren, an sou weider.  Och wann elo nach vill Froen opbleiwen vir sou en Modell konkret ëmzesetzen, ass et Usaz aus dem en eng konkret Visioun kann entwéckelen, déi nohalteg an sozial ass.
Eng Utopie iwwert déi mir gären kennen diskutéieren, ënnert der eenzeger Bedingung, dass et nach aner Utopien ginn, an dass mer net just no hannen kucken mee eng optimistesch Zukunftsvisioun vir all Mënschen entwéckelen.
 
 

Februar 2019.....A Frankräich gi jiddesch Griewer mat Hakekräizer beschmiert. E jiddesche Philosoph gëtt vu Manifestanten aus dem Cortège vun de ''Gilets Jaunes'' mat antisemitesche Beleidegungen aggresséiert. Och an Däitschland gi riets Stëmmen déi den Holocaust kontestéieren, oder op mannst kleng rieden, méi haart. An de Grand-Duché ass rezent net verschount bliwwe virum Antisemitismus. Et brauch een just un d'Affichë vum Xavier Bettel an Corinne Cahen ze denken, déi während der Walcampagne zejoert beschmiert goufen. De Juddenhaass ass a ganz Europa leider nees méi heefeg a méi visibel ginn. Wat kann een dogéint maachen? Driwwer schwätzen, mengt de Pierre Jans, a mécht dat och haut de Moien a sengem Commentaire. 

D’Regierung huet erkläert vu Mäerz 2020 un soll den ëffentlechen Transport gratis ginn. Woura besteet des Mesure?

Effektiv huet déi nei Regierung erkläert ab Mäerz 2020 den ëffentlechen Transport – dat heescht all Zich vun der CFL, d‘Busser vun der Staat Lëtzebuerg, vum RGTR oder TICE awer och de Luxtram - gratis ze maachen. D’Passagéier bräichte keen Ticket méi, awer just nach hier Carte d’identité dobäi ze hunn.

Bei verschidde lokale Buslinnen, déi vu Gemenge geréiert ginn, bleift Decisioun bei deenen eenzele Gemengen, ob si hire Service och wëlle gratis proposéieren.

 

Integréiert sech des Mesure dann an en nationaalt Mobilitéitskonzept an?

Ech mengen dat ass de Knackpunkt, firwat dat dëse gratis ëffentlechen Transport esou vill kritiséiert gëtt. Awer dem Mobilitéitsminister François Bausch ass och bewosst, dat duerch d’Ubidde vun engem gratis ëffentlechen Transport ons Mobilitéitsproblemer am Land net eleng geléist ginn. D’Qualitéit – ob dat elo iwwerfëllte Bussen an Zich sinn oder déi vill Retarde – musse grad esou geléist gi wei och weiderhin d’Streckennetz auszebauen.

Et sief och bemierkt, dat des Mesure d’Land circa 41 Milliounen Euro soll kaschten – wat laut Minister Bausch soll duerch zousätzlech Steierrecettë bezuelt ginn. Gläichzäiteg, géifen awer och 2,2 Milliarden Euro an de Schinnereseau tëscht 2018 an 2023 investéiert ginn. D’Busen sollen doniewent bis 2030 elektresch fueren.

Fir d’Grenzgänger, déi jo och en gudden Deel vun eisem Verkéier all Dag ausmaachen, ginn elo Diskussioune mat der däitscher, franséischer a belscher Bunn gefouert, fir d’Praisser fir déi grenziwwerschreidend Faarte méi bëlleg ze kréien. Konkret, muss en Grenzgänger fir den Deel vu senger Faart zu Lëtzebuerg net méi bezuelen, awer den Deel a sengem Heemechtsland bleift ze bezuelen. Als Beispill Thionville bis d'Grenz muss hie bezuelen, an duerno net méi.

All international Trajeten zum Beispill Lëtzebuerg-Paräis oder Bréissel oder och déi national 1. Klass bleiwe payant.

 

Wann en dat esou héiert, ass et da wierklech néideg, den ëffentlechen Transport gratis ze maachen?

Ech mengen et muss en et aus verschiddene Perspektive kucken:

• Aus ekologescher Sicht, wann duerch de gratis ëffentlechen Transport wierklech méi Leit hiren Auto Doheem stoe loossen, ass dat sécher hëllefräich.

• Aus sozialer Sicht, erméiglecht dat och allen Mënsche mobil ze sinn. Do sief awer och ugemierkt, dat elo och schonn d’Studenten ënnert 30 Joer oder déi finanziell méi schwaach Leit näischt musse fir den ëffentlechen Transport bezuelen. Fir d’Leit iwwert 60 Joer kaschten de Joresabonnement 100 Euro – fir all déi aner 440 Euro –quasi 1,20 Euro am Dag - wat awer och of vu Betriber iwwerholl gëtt.

• Als leschte Punkt well ech awer nach erwänen, dat déi Annonce vum gratis ëffentlechen Transport ons vill positiv Press am Ausland bruecht huet. Dat an engem Aspekt vum „Nation Branding“ - wat en sécherlech net soll ënnerschätzen.

Sapere Aude! - De Marc Limpach mat Iwwerleeungen iwwert déi aktuell Kritik um Kapitalismus als Gesellschaftssystem.

Sapere Aude! - De Marc Limpach mat Iwwerleeungen iwwert déi aktuell Kritik um Kapitalismus als Gesellschaftssystem.

Virun e puer Deeg konnt een am Wall-Street-frëndlechen Wirtschaftsmagasinn Forbes en Artikel liesen mat der Iwwerschrëft: “Unless It Changes, Capitalism Will Starve Humanity.” Viru ronn zwou Wochen ass e Video vum Rutger Bregman um Weltwirtschaftsforum zu Davos viral gaangen, wou de jonken hollänneschen Historiker ënnersträicht, dass zwar och zu Davos vill iwwert Gerechtegkeet, Gläichheet, Klimaschutz an Transparenz geschwat gouf, awer di Ultraräich net hiren Deel duerzou bäidroen. Et geet eben net duer mam Privatjet op Davos ze fléien an e puer schéi Gedanken iwwer Philanthropie ze formuléieren. Dem Bregman seng Konklusioun ass: „Mer mussen de Béischt Kapitalismus zähmen.“ Esouguer de Poopst huet, op seng Manéier, schonn 2013 Kapitalismuskritik geübt mat de Wierder: „Diese Wirtschaft tötet.“ Laang huet et allgemeng geheescht: „there is no alternative“. Awer di grouss Froen vun Ongläichheeten, déi an de leschte 30 Joer entstane sinn, ginn zu enger Bedrohung fir d’Demokratie - a Klimapolitik huet bekanntlech e ganz laange Bremswee.
Och an de Wirtschaftswëssenschaften gëtt et ëmmer méi Kritik um Kapitalismus als eenzeg bestëmmend Kraaft an der globaler Gesellschaft. Sief et vum Joseph Stiglitz, dem Paul Krugman, dem Thomas Piketty oder der Mariana Mazzucato. Niewt de bekannten Theesen vum Piketty iwwert déi ëmmer méi ongerecht Verdeelung vu Kapital a Verméigen, sinn och der Mariana Mazzucato vum University College London hir Iddien ganz relevant. An hirem neie Buch „The Value of Everything“ hannerfreet si grondsätzlech d’Definitioun vu „Wäert“ an eiser Gesellschaft, deen net ëmmer mam Maartpräis gläichzesetzen ass. Si verlaangt, nëmme wierklech „value creation” an der Gesellschaft politesch ze ënnerstëtzen, awer keng „value extraction”. Si fuerdert also, dass sech eng Gesellschaft am politeschen Diskurs doriwwer eens muss ginn, wéi eng Beräicher an der Ekonomie als Deel vun enger wierklecher Wäertschöpfung unzegesi sinn - wéi zum Beispill Bildung oder Grondlageforschung. An op der anerer Säit dann awer och ze ënnersichen, a wéi enge Beräicher nëmmen defizient Maartsituatiounen ausgenotzt ginn, fir Wuelstand aus der Gesellschaft ofzezéien, ouni wierklech neie Wuelstand ze schafen. Och de legendären Wirtschaftshistoriker Karl Polanyi huet schonn 1944 virun enger „market society“, wou déi reng Profitlogik all Gesellschaftsfroen bestëmmt, gewarnt.
Wann eleng d’Prinzipien vum globale Kapitalismus alles bestëmme sollen, da sinn d’Natur, d’Déiererechter, d’Demokratie, an um Enn, de Mënsch a Gefor. Déi Problemer virun deene mer haut stinn, loosse sech natierlech net mat enger eenzeger Theorie, wéi mat engem Zauberstaf léisen. Awer grondsätzlech Iwwerleeungen iwwert eise Wirtschaftssystem mussen an Europa eng Relevanz am politeschen Diskurs kréien. Mer brauchen haut e smarten, inklusiven a nohaltege Wuesstem. Europa misst doran e Virbild kënne sinn. Da kéint di europäesch Unioun och erëm en interessanten Zukunftsprojet ginn. D’Grondiddi vun der Opklärung war d’Emanzipatioun vum Mënsch vun allen Dogmen: „der Ausgang des Menschen aus seiner selbstverschuldeten Unmündigkeit.“ Nom Kant war de Wahlsproch vun der Opklärung „Sapere aude!“. De Courage ze denken an alles, ëmmer erëm nei, a Fro ze stellen. Et ass Zäit iwwert Alternativen ze diskutéieren an dann och ze handelen.

Evolutioun an d‘21. Joërhonnert, sou ass d'Carte Blanche vum lëtzebuergeschen Zoolog Laurent Schley de Moien iwwerschriwwen.

Evolutioun an d‘21. Joërhonnert, sou ass d'Carte Blanche vum lëtzebuergeschen Zoolog Laurent Schley de Moien iwwerschriwwen.