Hoe groot zijn de gevolgen van de stikstofproblemen voor de woningmarkt? Bouwend Nederland kwam afgelopen week met duizelingwekkende bedragen. 

De branchevereniging sprak over een mogelijke schade die kan oplopen tot 93,5 miljard euro maar liefst. Ook zou de bouw van 244.000 woningen en driekwart van de utiliteitsbouw stil dreigen te vallen. Columnist Madeline Buijs hoorde het aan en plaatst de nodige kanttekeningen bij deze rekensom.

Madeline Buijs is sinds begin 2022 actief als Chief Economist en Head of Research bij Colliers. Hier geeft ze geeft leiding aan de researchafdeling die onderzoek doet naar de verschillende vastgoedmarkten.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wordt Schiphol in de toekomst een woonwijk? Planoloog Zef Hemel pleit voor een radicale aanpak: verplaats de luchthaven naar Flevoland en bouw tienduizenden woningen op de huidige locatie.

Deze aflevering in het kort:

☑️ Hoogleraar Zef Hemel pleit voor de verhuizing van Schiphol
☑️ Grootschalige woonlocaties in Nederland, hoe staan we ervoor?
☑️ Nederlandse vastgoedprojecten vallen in de prijzen in Cannes

Schiphol is één van de drukste luchthavens van Europa. Maar wat als we dit gebied niet langer zien als een plek voor vliegtuigen, maar als een oplossing voor de woningnood? Planoloog Zef Hemel voelt daar wel wat voor en pleit voor een radicale verandering: het verplaatsen van Schiphol naar Flevoland en het omvormen van de 2800 hectare grote locatie tot een nieuw woon- en werkgebied. ‘Dit biedt allerlei voordelen’, vertelt Hemel. ‘

Luister ook | Hoe de VVD de woningmarkt wil vlottrekken

De woningcrisis dwingt Nederland volgens hem om creatief te kijken naar nieuwe bouwlocaties. Met name rond Amsterdam is de ruimte schaars en de vraag enorm. Hemel ziet Schiphol dan ook als een unieke kans: goed ontsloten, al bestaande infrastructuur en dichtbij economische centra. Maar is dit realistisch? Wat zijn de ruimtelijke en politieke uitdagingen? En hoeveel zou zo’n megaproject kosten? Andere steden gingen Schiphol trouwens al voor. Luchthavens zoals Tempelhof (Berlijn), Kai Tak (Hongkong) en Zürich zijn succesvol getransformeerd naar woon- en werkgebieden.

Luister ook | En de waardestijging dan? (opinie)

Maarten de Gruyter komt net terug van de Mipim in Cannes. Drie Nederlandse vastgoedprojecten vielen daar in de prijzen: het concept Wonderwood van ontwikkelaar G&S&, The Hive (een duurzaam nieuwbouwproject in Amsterdam Nieuw-West) en de campus van Booking.com, bij Amsterdam CS. Maarten windt zich op over het wegblijven van veel bestuurders. ‘Hier zit het grote geld dat we hard nodig hebben om nieuwe woningen in Nederland te ontwikkelen. Dan is het gek dat de gemeenten Amsterdam en Utrecht én de landelijke overheid geen enkele afvaardiging hebben gestuurd.’ 

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Je huis kopen, maar niet de grond eronder bezitten. Dat noemen we erfpacht. Er klinkt al jaren veel kritiek op dit systeem waarbij gemeenten huuropbrengsten vragen.

Deze aflevering in het kort:
⇨ Wat is erfpacht en met welke bedoeling werd het ooit gestart?
⇨ De houdbaarheid van dit systeem in Nederland
⇨ Gemeenteraad Rotterdam akkoord met twee nieuwe woontorens

Voor heel wat Nederlanders is erfpacht de realiteit. Vooral in steden als Amsterdam en Den Haag spelen erfpachtconstructies een grote rol. Maar hoe toekomstbestendig is dit systeem nog? De kritiek groeit, vooral door stijgende erfpachtcanons en onzekerheid voor huiseigenaren. In deze aflevering bespreken we de toekomst van erfpacht met Michiel de Koe. Hij is rentmeester bij LBP|SIGHT en auteur van het boek: de waarde van erfpacht.

Luister ook | Bas van Veggel: een duizendpoot in het vastgoed

In het gesprek legt De Koe uit waar erfpacht vandaan komt en wat de oorspronkelijke gedachte erachter was. Gemeenten zagen het als een manier om grip te houden op grondgebruik en tegelijkertijd inkomsten te genereren. Maar door de stijgende grondprijzen is erfpacht voor veel huiseigenaren een steeds grotere kostenpost geworden. Wat betekent dit voor de waarde van woningen en hoe verschilt het Nederlandse systeem van erfpacht met dat in andere landen? Daarnaast bespreken we of erfpacht nog toekomstbestendig is.

Luister ook | Huib Boissevain: een uitgesproken vastgoedman

De gemeenteraad van Rotterdam heeft ingestemd met plannen voor de hoogbouwprojecten Rise en Lumière aan het Hofplein en de Lijnbaan. Er komen in totaal 1.730 nieuwe woningen en daarnaast worden er twee nieuwe hotels gebouwd. De toren in het Rise-project moet 275(!) meter hoog worden, na de Zalmhaventoren de hoogste toren van Rotterdam. Maarten de Gruyter vraagt zich af of de ontwikkelaars deze businesscase rond krijgen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Moet de Wet betaalbare huur nou wel of niet van tafel? De IVBN en Neprom willen het zo laten, om beleggers niet onzeker te maken. Vastgoed Belang, dat de kleine private beleggers vertegenwoordigt, ziet dat heel anders.

Maarten Feilzer noemt het in zijn nieuwe column een merkwaardige discussie. 'Er is namelijk geen Wet betaalbare huur. Als je 'm opzoekt in het wetboek, dan vind je die niet. Het gaat om wijzigingsvoorstellen in 2024 op een reeks bestaande maatregelen.' Liever kijkt hij dan ook naar gerichte aanpassingen. Maarten Feilzer is directeur van Zadelhoff, dat een portefeuille van ongeveer 600 miljoen aan stenen beheert.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Strengere huurregels, stijgende rente en onzeker overheidsbeleid maken de woningmarkt minder aantrekkelijk voor buitenlandse beleggers. Toch blijft Greystar, een wereldspeler in huurwoningen en studentenhuisvesting, hier actief.

Deze aflevering in het kort:
⇨ Waarom Nederland toch interessant blijft voor buitenlandse beleggers
⇨ De impact van nieuwe huurregels op investeringen en woningaanbod
⇨ Startschot voor grootste autoluwe wijk van Nederland

Greystar werd opgericht in 1993 in de Verenigde Staten en geldt als één van de grootste vastgoedbeleggers ter wereld met een portefeuille van ruim 280 miljard dollar. Het bedrijf richt zich op huurwoningen, studentenhuisvesting en seniorenwoningen en is sinds 2015 actief in Nederland. Bekende projecten zijn OurDomain (in Amsterdam, Rotterdam en Diemen) en BOLD, de iconische woontoren in Amsterdam-Noord.

Luister ook | De doorgeslagen regeldrift in Nederland

Maar buitenlandse investeerders hebben het steeds moeilijker in Nederland. Door de strengere middenhuurregulering en stijgende bouwkosten dreigt kapitaal weg te vloeien naar andere Europese markten. ‘Nederland blijft interessant vanwege de grote woningvraag, maar onvoorspelbaar beleid maakt langetermijninvesteringen uitdagender’, zegt Mark Kuijpers. Hij is Managing Director Nederland bij Greystar en werd eind 2023 uitgeroepen tot vastgoedman van het jaar. Volgens hem liggen er voor Greystar nog volop kansen, vooral door in te zetten op duurzaamheid en innovatie. Energiezuinige gebouwen, circulaire bouwmethodes en slimme technologieën moeten ervoor zorgen dat projecten niet alleen rendabel blijven, maar ook toekomstbestendig zijn.

Luister ook | Klimaatadaptief bouwen, hoe doen we dat?

Maarten de Gruyter vertelt over het startschot voor de bouw van Merwede, de grootste autovrije stadswijk van Nederland. De nieuwbouwwijk ligt op steenworp afstand van het historische centrum van Utrecht. Er komen 6.000 woningen, waaronder sociale huurwoningen én luxe penthouses. Daarnaast is er ruimte ingetekend voor kantoren, scholen, winkels en horeca. De eerste woningen moeten in 2027 worden opgeleverd.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het tekort aan corporatiewoningen blijft nijpend. Gemeenten en provincies hebben meer tijd en steun nodig om sociale huur op grote schaal te realiseren, blijkt uit de nieuwe Staat van de Corporatiesector die naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Deze aflevering in het kort:
⇨ Nieuw rapport geeft inkijkje in de uitdagingen voor woningcorporaties 
⇨ Hoe de Autoriteit Woningcorporaties toezicht houdt op de branche
⇨ Sloopondernemer Wim Beelen koopt reusachtige schip Ark van Noach

Het aantal corporatiewoningen in Nederland is al decennialang nagenoeg gelijk. En dat terwijl het aantal huishoudens sterk is toegenomen, zo is te lezen in het net verschenen rapport 'De staat van de corporatiesector'. In 2024 telde Nederland nog steeds zo’n 2,3 miljoen corporatiewoningen, net als in 1995. Door de enorme vraag zijn wachtlijsten lang en blijft betaalbare huur voor veel huishoudens onbereikbaar. Corporaties bouwden in 2024 zo'n 21.000 nieuwe woningen, een lichte stijging ten opzichte van eerdere jaren. Maar omdat jaarlijks circa 7.000 woningen worden gesloopt of verkocht, groeit de totale voorraad slechts langzaam. 

Luister ook | De blinde vlek van betaalbaarheid

Om het probleem structureel aan te pakken, zijn in 2024 nieuwe Nationale prestatieafspraken gemaakt. In 2029 moeten corporaties jaarlijks 30.000 sociale huurwoningen en 5.000 middenhuurwoningen bouwen. Maar volgens de Autoriteit woningcorporaties ontbreken de ingrijpende maatregelen die nodig zijn om dit doel te halen. Het grootste probleem is het gebrek aan betaalbare bouwgrond, vertelt directeur Ton Hugens in deze aflevering. 'Daardoor is sociale huur moeilijk te realiseren. Gemeenten proberen sociale woningbouw op te nemen in plannen, maar lopen tegen financiële beperkingen en ruimtelijke inpassingsproblemen aan.'

Luister ook | De doorgeslagen regeldrift in Nederland

De Autoriteit Woningcorporaties was tien jaar geleden het antwoord op een reeks misstanden in de branche. Die werden blootgelegd tijdens de Parlementaire Enquête Woningcorporaties, van 2012 tot 2014. Eén van de beruchtste affaires was de zaak Vestia, waar verkeerde derivatenhandel leidde tot een miljardenverlies. De controle op woningcorporaties is sindsdien aanzienlijk verscherpt, om herhaling van deze misstanden te voorkomen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

We moeten de wooncrisis oplossen met de bouw van minimaal tweederde betaalbare woningen, zo is de algemene overtuiging van veel beleidsmakers. Matthijs Korevaar wijst op de blinde vlekken van die stelling.

Wie is erbij gebaat als de eenvoudigste woningen beschikbaar moeten komen voor koopstarters, terwijl voor huurders met veelal meer beperkte budgetten toch vooral nieuwe woningen gebouwd moeten worden? Het lijkt me logischer om het andersom te doen, aldus Koorevaar in zijn eerste column voor dit programma. Matthijs Korevaar werkt als universitair docent Finance aan Erasmus School of Economics in Rotterdam. Hij publiceert regelmatig over de woningmarkt.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Minder regels in de ruimtelijke ordening. Eerdere pogingen om dat te bereiken liepen op mislukkingen uit. Maar als het aan Mona Keijzer lukt het deze keer wél.

Deze aflevering in het kort:
⇨ Gemeenten komen met ideeën voor minder regels
⇨ De Zeeuw wil bezwaarprocedures verkorten
⇨ Maarten maakt gehakt van bouwplan SP

Om gebiedsontwikkeling sneller en goedkoper te maken, lanceerde de minister het programma STOER: het Schappen van Tegenstrijdige en Overbodige Eisen en Regelgeving. Een adviesgroep onder leiding van emeritus hoogleraar Friso de Zeeuw buigt zich over de vraag welke regels overbodig zijn en hoe lokale overheden hiermee om moeten gaan. Gemeenten hebben inmiddels hun voorstellen ingediend. De Zeeuw verwacht de eerste concrete resultaten in het voorjaar aan het kabinet te kunnen presenteren.

Luister ook | bedrijventerreinen moeten sneuvelen voor woningbouw

Het klinkt simpel: schaf wat regels af en de woningbouw neemt toe. Maar het schrappen van regels stuit op weerstand. Minder regelgeving betekent namelijk niet automatisch betere ruimtelijke plannen. In deze aflevering bespreken we met Friso de Zeeuw welke regels in de bouw en ruimtelijke ordening ter discussie staan en hoe eerdere pogingen om regelgeving te verminderen zijn verlopen. Ook kijken we naar de invloed van lokale overheden, de rol van duurzaamheidsnormen en de praktische gevolgen voor projectontwikkelaars en gemeenten.

Luister ook | De opknapbeurt van een winkelstraat in verval

Mona Keijzer presenteerde afgelopen week haar plannen voor het aanscherpen van de wet regie Volkshuisvesting. Die dateert nog van het vorige kabinet. Keijzer wil gaan snoeien in bezwaarprocedures.Het moet ook makkelijker worden om op je eigen erf een woning te bouwen voor kinderen of opa of oma. Daarnaast krijgen gemeenten en provincies meer regie over waar, hoeveel en voor wie er gebouwd wordt. De SP presenteerde haar eigen woonplan en daar wil Maarten de Gruyter nog wel iets over zeggen.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Nederlandse pensioenfondsen hebben miljarden euro’s beschikbaar om tienduizenden huurwoningen te bouwen. Ze worden echter geremd door trage vergunningen en complexe regelgeving.

Deze aflevering in het kort:
⇨ De rol van pensioenfondsen in de Nederlandse woningmarkt 
⇨ Stugge procedures gooien rem op bouwproductie
⇨ Beleggers kijken vaker naar klimaatrisico's

Dit blijkt uit een nieuw rapport over de Nederlandse woningbeleggingsmarkt, dat is opgesteld door Capital Value en ABF Research. De Nederlandse woningmarkt staat flink onder druk. Het woningtekort bereikt in 2026 naar verwachting een piek van 420.000 woningen. De ambitie is om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen en pensioenfondsen kunnen hier volgens de onderzoekers dus een grote rol in spelen. Zij hebben de komende drie jaar 12,7 miljard euro klaar liggen. Dat budget is goed voor 40.000 nieuwe huurwoningen, met de focus op het middenhuursegment. Toch worden veel investeringen geremd door gestapelde regelgeving en lange vergunningsprocedures.

Luister ook | Astrid Schlüter (Vesteda) wil 10-jarenplan voor woningmarkt

Niet alleen pensioenfondsen, maar ook woningcorporaties lopen tegen obstakels aan. Zij willen 30.000 sociale huurwoningen per jaar realiseren, maar kampen met beperkte financieringsmogelijkheden, trage vergunningverlening en een gebrek aan bouwkavels. Internationale investeerders, die een belangrijke aanvulling kunnen zijn, worden ontmoedigd door fiscale knelpunten en onzekere regelgeving. Namens Capital Value schuiven Thijs Konijnendijk en Arjan Peerboom aan. Laatstgenoemde is de kersverse CEO van het bedrijf. Zij hameren in deze aflevering op snellere procedures, meer bouwcapaciteit en stabieler beleid.

Luister ook | Frank van Gool ontwikkelt woonconcepten voor arbeidsimmigranten

Maarten de Gruyter heeft het in zijn nieuwsoverzicht over klimaatrisico’s. Ballast-Nedam, één van de grootste bouwbedrijven in ons land, merkt op dat banken, verzekeraars en beleggers vaker klimaateisen stellen aan nieuwe bouwprojecten. Die maken zich namelijk zorgen over risico’s in de toekomst, als gevolg van klimaatverandering. Als dit risico niet wordt meegenomen in de ontwerpen, dan vragen beleggers zich af of ze het project nog wel willen financieren.

See omnystudio.com/listener for privacy information.

Campings met vaste gasten zijn al decennia lang een vertrouwd beeld in Nederland. Maar is het eigenlijk wel eerlijk dat een kleine groep mensen een stukje natuur claimt voor zichzelf?

Sommige van deze campings worden nu opgekocht door investeerders. Die zegt de huurcontracten op en bouwt chalets. SP-Kamerlid Sandra Beckerman noemde dit 'wijken voor de rijken'. In zijn column legt Maarten Bouwhuis uit dat je ook op een heel andere manier naar deze ontwikkeling kunt kijken. Maarten Bouwhuis is presentator van Vastgoed Gezocht en werkt daarnaast als dagvoorzitter. 

See omnystudio.com/listener for privacy information.