រដ្ឋសភា​កម្ពុជា​ បាន​ចេញ​មក​ប្រតិកម្ម​ភ្លាមៗ​ ក្រោយ​មាន​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​សភាអឺរ៉ុប​ ដែល​គ្រោង​កាត់​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ EBA​ និង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​លើ​មន្ត្រី​កម្ពុជា​ ក្រោយ​ការ​បោះឆ្នោត​ ប្រសិន​បើ​ការ​បោះឆ្នោត​ថ្នាក់​ជាតិ​មិន​គោរព​តាម​ស្តង់ដារ​អន្តរជាតិ​ និង​បន្ត​រំលោភ​បំពាន​សិទ្ធិ​មនុស្ស។​ ការណ៍​នេះ​ បាន​នោះ​អ្នក​តាម​ដាន​សង្គម​យល់​ថា ​វិស័យ​កាត់​ដេរ​ ជា​វិស័យ​ប្រឈម​ខ្ពស់​ ប្រសិន​បើ​អឺរ៉ុប​សម្រេច​ដក​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ជា​បន្ត​ទៀត។​ តើ​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ដូចម្តេច​រវាង​ទណ្ឌកម្ម​បុគ្គល​ និង​ការ​ដក​EBA?​

ធនាគារ​ធំៗ​ចំនួន​៣​របស់​អាមេរិក​ ដែល​មាន​ទ្រព្យ​សកម្ម​រាប់​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ បាន​ដួល​រលំ​បណ្តាល​មក​ពី​អតិថិជន​ នាំ​គ្នា​សម្រុក​ទៅ​ដក​ប្រាក់​ចេញ​ពី​ធនាគារ​យ៉ាង​គំហុក​ រួម​នឹង​បញ្ហា​ចំបងៗ​មួយ​ចំនួន​ទៀត។​ ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ដួល​រលំ​ធនាគារ​អាមេរិក​ធំៗ​ទាំង​៣​នេះ​ បណ្តា​ប្រទេស​នានា​នៅ​លើ​ពិភពលោក​ កំពុង​តែ​តាម​ដាន​មើល​ការ​វិវត្តន៍​យ៉ាង​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់។​ ដោយ​ឡែក​សម្រាប់​ប្រទេស​កម្ពុជា ​ដែល​ជា​ប្រទេស​និយម​ចាយ​ប្រាក់​ដុល្លារ​នោះ ​ក៏​កំពុង​តាម​ដាន​ដែរ​ ខណៈ​ពេល​នេះ​នៅ​មិន​ទាន់​មាន​សញ្ញា​នៃ​ផល​ប៉ះពាល់​ណា​មួយ​នៅ​ឡើយ​ ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​ និង​វិស័យ​ធនាគារ​កម្ពុជា។​

សភាអឺរ៉ុបបានព្រមានមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពីការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ទាំងស្រុង នៅក្រោយការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនាខែកក្កដាខាងមុខ ប្រសិនបើការបោះឆ្នោតនោះប្រាសចាកពីគោលការណ៍អន្តរជាតិ ហើយរំលោភបំពានដល់បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ ការព្រមានរបស់សភាអឺរ៉ុប ធ្វើឡើងតាមរយៈកិច្ចប្រជុំនៅថ្ងៃពុធទី១៦ ខែមីនា ស្តីអំពីដំណោះស្រាយកម្ពុជា បន្ទាប់ពីតុលាការក្រុងភ្នំពេញ បានកាត់ទោសឲ្យមេដឹកនាំអតីតបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា ជាប់ឃុំចំនួន២៧ឆ្នាំ។ តើការសម្រេចរបស់សភាអឺរ៉ុបនៅពេលនេះមានឥទ្ធិពលយ៉ាងណាមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា?

នៅក្នុងឱកាសចុះពិនិត្យវឌ្ឍនភាពសាងសង់វារីអគ្គិសនី ស្ទឹងពោធិ៍សាត់១ កាលពីថ្ងៃអង្គារ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថាអ្នកនយោបាយចាស់ទុំរបស់គណបក្សប្រជាជនមិនទៅណាឆ្ងាយពីអ្នកនយោបាយបន្តវេនទេ។ ការលើកឡើងបែបនេះ ត្រូវលោក ហ៊ុន សែន ពន្យល់ថាជាការរៀបចំខ្សែរក្រវាត់២ជាន់ ដោយផ្តល់ឱកាសឲ្យអ្នកបន្តវេនកាន់អំណាចនៅជួរខាងមុខ ហើយអ្នកនយោបាយចាស់ទុំរបស់គណបក្សបន្តនៅគាំទ្រពីក្រោយ ដោយលោកយល់ឃើញថាខ្សែរក្រវាត់ទាំងពីរមានភាពរឹងមាំ។

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានថ្លែងក្នុងពិធីពិនិត្យវឌ្ឍនភាពការដ្ឋានសាងសង់ វារីអគ្គិសនីស្ទឹងពោធិ៍សាត់១ថា កម្ពុជាបានតភ្ជាប់បណ្តាញអគ្គិសនីជាតិទៅកាន់លំនៅឋានពលរដ្ឋបានប្រមាណ៩៩% ខណៈបច្ចុប្បន្នទំហំផ្គត់ផ្កង់ថាមពលរដ្ឋអគ្គិសនីវិញប្រមាណ២២០០មេហ្គាវ៉ាត់។ បើតាមលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រជាពលរដ្ឋមានលទ្ធភាពទទួលបានការប្រើប្រាស់ថាមពលអគ្គិសនី គ្រប់គ្រាន់ ដែលខុសគ្នាទៅនឹងសម័យមុនដែលពលរដ្ឋប្រើភ្លើងចន្លុះ ឬប្រេងកាត។ តែយ៉ាងណា ទោះបីកម្ពុជាមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលអគ្គិសនីក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែកម្ពុជានៅបន្តទិញប្រភពថាមពលពីបណ្តាប្រទេសជិតខាងដដែល។ កត្តានេះ បានធ្វើឱ្យអ្នកវិភាគ ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អភិវឌ្ឍន៍ប្រភពកកើតថាមពលឡើងវិញដែលមិនប៉ះពាល់បរិស្ថាន ជាពិសេសមានតម្លៃថោកជូនពលរដ្ឋ ជាជាងការទិញពីក្រៅប្រទេសដែលមានតម្លៃថ្លៃ។

នៅសល់តែជាង១ខែទៀតប៉ុណ្ណោះ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) នឹងត្រូវប្រកាសឲ្យគណបក្សនយោបាយនានា ដែលមានបំណងចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៧ ទៅចុះបញ្ជីគណបក្ស និងដាក់បេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត។ ក្រៅពីគណបក្សកាន់អំណាច គណបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនបានត្រៀមលក្ខណៈរួចជាស្រេចថានឹងចូលរួមបោះឆ្នោតដោយឥតរួញរា ហើយគណបក្សខ្លះទៀតកំពុងតែធ្វើការវាយតម្លៃបរិយាកាសមុនការបោះឆ្នោតនៅឡើយ ខណៈថ្ងៃបោះឆ្នោតនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣។

លោក​ ស៊ី ​ជីន​ពីង​ នៅ​បន្ត​កាន់​អំណាច​ជា​ប្រ​ធា​នា​ធិប​តី​ចិន​មួយ​អាណត្តិ​ទៀត​ តាម​រយៈ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​របស់​សភា​ចិន​គាំទ្រ​១០០%​ ដោយ​គ្មាន​ឡើយ​សំឡេង​ជំទាស់​ និង​អនុប្បវាទ​។​ ខណៈ​ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា ​និង​ចិន​នៅ​តែ​អះ​អាង​ថា​ជា​មិត្ត​ភាព​ដែក​ថែប​ និង​មាន​ទំនាក់​ទំនង​ស៊ី​ជម្រៅ​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ​នោះ ​អ្នក​តាម​ដាន​នយោ​បាយ​វិភាគ​ថា​ គ្មាន​ការ​ប្រែ​ប្រួល​អ្វី​ជា​ធំ​ដុំ​ឡើយ​ នៅ​ពេល​លោក​ ស៊ី​ បន្ត​កាន់​អំណាច​រហូត​ដល់​៣​អាណត្តិ​នោះ។​

ករណី​ជួញដូរ​មនុស្ស​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ​ ត្រូវ​បាន​កំរើក​ជា​ថ្មី​ម្តង​ទៀត​ តាម​រយៈ​ការ​ចុះ​ផ្សាយ​របស់​ស្ថាប័ន​សារព័ត៌មាន​អង់គ្លេស ​BBC។​ ការណ៍​នេះ​បាន​ញ៉ាំង​ឲ្យ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ​បង្ហាញ​ក្តី​បារម្ភ​ថា​ នឹង​អាច​ទាញ​កម្ពុជា​ឲ្យ​ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​បញ្ជី​ឃ្លាំមើល​ផ្សេង​ទៀត​ របស់​អង្គការ​អន្តរជាតិ។​ តើ​ករណី​ជួញ​ដូរ​មនុស្ស​ជា​ក្តី​បារម្ភ​ដែល​កម្ពុជា​នឹង​អាច​ធ្លាក់​ក្នុង​បញ្ជី​ឃ្លាំមើល​របស់​អន្តរជាតិ​ ឬ​យ៉ាង​ណា?​

ការ​ឃោសនា​បោះឆ្នោត​ និង​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្រ្ត​សម្រាប់​នីតិកាល​ទី​៧ ​នៃ​រដ្ឋសភា​ កាន់​តែ​ខិត​កៀក​ជិត​មក​ដល់​ ពោល​គឺ​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្រ្ត ​នឹង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៣​ ខែ​ក្កដា។​ មុន​ការ​បោះឆ្នោត​នេះ​ឈាន​មក​ដល់​ គេ​កត់​សម្គាល់​ឃើញ​ថា ​មាន​គណបក្ស​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន​ បាន​ចាប់​ផ្ដើម​ត្រៀម​រៀប​ចំ​គោល​នយោបាយ​របស់​ខ្លួន​ សម្រាប់​យក​ទៅ​ឃោសនា​ដើម្បី​ទាក់​ទាញ​ការ​គាំទ្រ​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឲ្យ​បោះឆ្នោត​ជូន។​ តើ​គណបក្ស​ដែល​ចូលរួម​ការ​បោះឆ្នោត​គួរ​ប្រើ​គោល​នយោបាយ​អ្វី​ជា​អាទិភាព​ ដើម្បី​ទាក់​ចិត្ត​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​បោះឆ្នោត​ជូន?​

ក្រោយការថមថយការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ប្រទេសនានា ក្នុងនោះកម្ពុជាបានបើករបាំងធ្វើដំណើរឡើងវិញដើម្បីសង្គ្រោះសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។ ជាការកត់សម្គាល់ ពលរដ្ឋខ្មែរបានចាប់ផ្តើមមាននិន្នាការចាកចេញទៅក្រៅប្រទេសដើម្បីស្វែងរកសេវាពិនិត្យ និងព្យាបាលសុខភាពដូចកាលពីមុនវិបត្តិកូវីដ-១៩។ បញ្ហានេះបានចោទជាសំណួរថា វាជាទំលាប់របស់ពលរដ្ឋខ្មែរ ឬក៏សេវាសុខាភិបាលកម្ពុជានៅមិនទាន់មានទំនុកចិត្ត?